Morgunblaðið - 10.09.1970, Qupperneq 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 10. SEPT. 1970
Að þíða
harðfrosinn
kærleika
Rabbað við
séra Sigfús Árnason
á Miklabæ í Skagafirði
Módel af nýju kir kjunni á Miklabæ.
FYRIR réttum fimm árum
vígðist að Miklabæ í Skaga-
firði Sigfús J. Árnason. Um
þær mundir hitti ég hann að
máli og hann lýsti sínum
helztu hugsjómwn vegna hinna
væntanlegu starfa. Á ferð um
Skagafjörð fyrir skemmstu
sótti ég klerk heim að Mikla-
hæ til að frétta hvernig þessi
fimm ár hetfðu farið með hann
og fjölskylduna, og kristni-
lífið í Skagafirði.
Úti á túni voru börn í hey-
skap og handan við bæinn var
sýnilega eitthvað ra-sk. Það
kemur upp úr kafinu, að þarna
var verið að byrja á nýrri
kirkju. Klerkur tók á móti
mér léttkiæddur og ákaflega
óprestslegur. Þó segja mér
sóknarbörn hans að það vanti
ekkert á geistlegheitin, þegar
hann sé kominn í hempuna.
Þeir finna raunar þann ljóð
einan á ráði prests að hann er
svo duglegur að messa. En
virða hann jafntframt leynt og
ljóst fyrir dugruaðinn. Og
ræðumaður þykir hann góður.
Ég spurði Sigfús fyrst um
kirkjumál staðarins.
— Kirkjan sem fyrir er, er
lénskirkja, reist árið 1894.
Söfnuðurinn hefur því ekki
verið eigandi henmar. Léns-
kirkjur eru afhentar söfnuð-
unum með litlu álagi. Um
þessa kirkjubyggin'gu hefur
verið þinigað fram og aftur
síðan ég kom hingað og nú
höfum við fengið tvær millj-
ónir í álag og ætti það að fara
langleiðina. Fimm hundruð
þúsund krónur eru veittar á
fjárlögum, og að öðru leyti
verða söfnuðir einir og sjálfir
að reisa sínar kirkjur, þar sem
ekkert er veitt frá ríki nema
tvær milljónir í kirkjubygg-
ingarsjóð. Lán.um er úthlutað
úr honum og fara þau eftir
rúmmetra fjölda. Þeim mun
rosalegri finnst mér þessi
meðferð á kirkjunni þegar við
íhugum að félagsheimili
spretta upp eins og gorkúlur
um allt land, enda eru þau
byggð af ríkissjóði að 60 pró-
sent hluta. Ég efa að fóllk geri
sér almennt grein fyrir þessu,
hversu lítið ríkið styður
kirkj uby gg inga r.
— Og prestsstarfið fyrir
ungan mann nú?
— Prestsstarfið sem slíkt
fellur mér aíar vel. En ég er
á móti því að þurfa að vera
með hausinn á kafi til að
þuTfa ekki að gefa með mér.
Ég hef ekki getað sinnt starf-
inu eins og ég hefði viljað.
Sjö kirkjur eru á minni
könnu, þar sem ég þjóna nú
einnig Mælifellsprestakalli.
Prestakallið er allvíðáttu-
mikið þar af leiðandi; að Ábæ
í Austurdal er tólf tírna ferð.
Ég kvarta þó ekki undan
kirkjusókn í Miklabæjar- og
í Silfrastaðasókn er hún frá-
bær. Ég reyni að messa ein-
hvers staðar á hverjum sunnu-
degi. Og það hefur aldrei orðið
messufall. En ég segi ekki að
kirkjur hafi alltaf verið þétt-
setnar, enda vart við því að
búast.
— Ertu með fjölskrúðugt
barma- og unglingastarf?
— Konan mín er skóla-
stjóri á Stóru-Ökrum. Það er
heimamgönguskóli. Við kenn-
um þar til skiptis hjónin á
vetuma frá kluk'kan níu til
fjögur dag hvern. Það hjálpar
til að ná tengslum við bömin.
Svo hef ég haldið uppi bama-
guðSþjónustum í Blönduhlíð
yfir veturinn og hatft sérstakt
ritual við þær messur.
— Á leiðinni himgað norður
hlýddi ég á útvarpsmessu
ungs Reykjavíkunklerks, sem
réðst ákaflega ótt og títt að
þægindaþörf okkar. Hvað seg-
irðu um það. Megurn við ekki
búa um okkur vel og vera
efnalega sjálfstæð.
— Það er mikið í tízku er-
lendis, sérstaklega í Banda-
ríkjunum að ráðast á þessa
eftirsókn fólks eftir vindi. Ég
held ekki það eigi við hér-
lendis enn, vegna þess að við
erum í rauninni einni kynslóð
á eftir eins og fyrri daginm.
Við erum ekki komnir eins
langt og víða erlendis. Þar eru
miklu þróaðri velferðarþjóð-
félög en orðið er emn hjá okk-
ur og þar hefur fólk reynt að
frelsast með eiturlyfjum og
verður þar af leiðandi þrælar
síns eigin frelsis. Það bætir
enginn vitlausa veröld með
því að hlaupast á brott, held-
ur með því að vera í henni.
Drottinm hefur sjálfur gefið
MIKLABÆJARKIRKJA
MACMÚS HtlM*
Grunnmynd af Miklabæjarkirkjunni nýju. Magnús Heimir byggingafræðingur teiknaði.
boltann upp, ef svo má segja:
,,Ekki bið ég þig að þú takir
þá úr heiminum, heldur að þú
varðveitir þá.“ Okkur er sem
sagt ætlað að vera í þessari
veröld án þess að láta hana
plata okkur. Og eins og ég
segi þá er þetta viðhorf ekki
ríkjandi hér enn, sem þarna
var talað um. Þægindagræðgi
og efnalegt sjálfstæði er sitt-
hvað. Það liggur auðvítað í
augum uppi.
Sigfús J. Ámason.
— Að loknum þessum
fyrstu árum, hvernig firínst
þér þá guðfræðideildin hatfi
búið þig undir starfið sjálft?
— Námið sem slíkt er gott
og gilt. Þar er gripið á kjanna
atriðum. En það dugir ekki til.
Það vantar alla pnaktiska
reynslu. Við höfum fengið
fræðilega-n grundvöll, en lítið
sem ekkert atf öðru. Það er í
raunin.ni ábyrgðarhkiti að
sparka mönmum beint frá
prófborðinu og út á akurinm.
Það ramn upp fyrir mér ljós,
þegar út í starfið var komið,
að ég vissi hvorki haus né
sporð á því, sem ég var kom-
inm út í. Æskilegast fymdist
mér ef menn gætu valið um,
hvort þeir stunida nám upp á
fráeðimenmsku eða prestskap.
— Stundarðu húsvitjanir?
— Á þeim er engim föst
regla. En með því að sækja
fólk heim, gefst gott tækifæri
til að skiptast á skoðunum og
heyra það sem á huganm leitar.
Sóknarböm mín mörg tala
ákaflega opinskátt við mig. Ég
veit að sumum þætti kannski
nóg urn hreinskilni þeirra. En
ég tel að hún sé jákvæð og
vona það sé vottur um að
einlægni sé milli mín og só'kn-
arbarna mirana.
— Hvaða skoðun hefur þú-
á öflugu æskulýðsstarfi kirkj-
umraar víða um heim.
— Kirkjan er að leita nýrra
leiða og endurmeta sitt starf.
En ég er vaintrúaður á alla
þessa miklu sósialiseringu.
Ástæðam er einifaldlega sú að
ætli kirkjan að sanma tiiveru-
rétt sinn með því að leggja
aðaláherzluna á araraað en
sjáltfa sig, þá verður hún von
bráðar að hálfgildings góð-
gerðarfélagi eða skemmti
klúbb.
— Ég man þú hneigðist að
klas-sisku messutformi, þegar
þú varst að byrja. Hvemig
hefur þér geragið að fram-
fylgja því?
— Ég hef klassiskt form á
messum á Fluigumýri og á
Miklabæ. Enda er koraa mín
orgamisti á báðum þeim kirkj-
um og mér mikil stoð og
stytta. Altarissakramenti ber
ég fram í hverri messu. Því
er ekki að leyna, að fólkið
var dálítið undramdi á því í
fyrstu. Ég heyrði nöldur. Því
þótti þetta skrítið. Aitaris-
saikramentið heyrði til hátíð-
um' og tyllidögum, að þeirra
viti. Nú heyri ég ekki leragur
þessar raddir. Það er í raun-
inini fuirðulegt að altarissakra-
mentið skyldi lyppast svoraa
niður. Öraraur trúarbrögð eiga
sínaT bænir og sínia ribninigu,
en altarissakramenti á emgin
nernia kristin trú og mér
finrast það óhemju mikils
virði. En þótt sóknarbörn min
sýni mér og okkur vinsemd
og vináttu og allt það getux
eniginn ímyndað sér raema sá
sem í kemst, hvað það er
mikið átak fyrir eiran prest
að reyna að halda uppi guð-
rækni í dreifbýlinu. Ég virði
míraa starfsbræður því meir
eftir því, sem þeir eru leragur
í starfi. Ég er hvorki beizkur
né gramur og ofsóknir á
hendur prestum þekkjast
ekki — en það er þessi harð-
frosni kærleikur sem lýsir sér
í atfskiptaleysi, sem gebur lam-
að svo starfsþrek prestsins^ að
honum hlýtur stundum að
liggja við örviraglan. Prestur-
inn er auðvitað í þeirri að-
stöðu að haran getur karans'ki
slegið þessu upp í kæruleysi.
En ég held nú að það sé mi'kið
álag og átak að forða sjálfum
sér og fjölskyldu sirani, heil-
um og ósködduðum frá þess-
urn frosna kærleika.
Galliran við okkur fslend-
iraga í sambandi við trú sem
aranað, heldur sr. Sigfús áfram,
er þessi eilifa hræðsla okkar
við að sýna tilfinniragar. Þær
eru ekki í tízku. Fólk tjáir
sig efcki, það spennir ekki
greipar í guðshúsi, það tekur
naumast undir sönginin. Það er
í mesta lagi það tauti fiaðir
vorið með. En nú kunna
meran sálmana Þeir sperana
greipar heima ,.já sér — því
að fleiiri leggjast á bæn í ein
rúmd á kvöldin en vilja viður-
kenraa það. Þegar í kirkj-
uraa kemur er eins o,g allir séu
á verði. Láta nú ekki
standa sig að því að sýna til-
finniiragar. Það er eitthvað svo
ríkt í ókbur að við verðum
að vera köld og atfskiptaliaua.
En þó hef ég fundið á þessu
breytiragu. Eftir að fólk fór
að venjast því að ég be,r altar-
issákramenti fram í hverri
messu. Nú finn ég að það
sraertir sötfnuðinn að veita því
viðtöku. Ekki hvað sízt uragl-
inigaraa. Og það sem mér hetfur
f-undizt jákvætt er að finna
hjá mörgum að þeir áttu raun-
verulega í sálarstríði, áður en
þeir gátu ákv-eðið hvort þeir
ættu að koma til altaris á
hverjuim sun-nudegi. Meðian
við eigum í sálarstríði erum
við ekiki tilfirani-ragalaus. >á
er kannsfci von til að ofckur
takist að þíða harðfrosinn
kærleikann.
h.k.