Morgunblaðið - 11.10.1970, Blaðsíða 11
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 11. OKTÓBER 1970
35
„Tíðindi þykja
nýmæli öll“
ÉG mininist þess frá bermsteu-
döguan, að ég las í blaði þá
fregin, að hiafim væri ný þýðimig
á Biblíuinmii. Vera miá, að blaðið
<hafi verið nokkurra ára gamalt,
er ég aá það. En í mimmi míiniu
fesfust þeasi orð: „Það var þá
líka mesf þörfim á að byrja á
Gamla testamenfinu." Fáum ár-
uim siíðar, er ég var fjórtán ára
og deigi betur, var mér gefim
Biblíam í nýrri þýðingu. Það
gerði síra Jóhainn Britem, prest-
ur að Melstað í Miðfirði. Þá gat
éig farið að lesa alla Biblíuma og
byrjað á Gaanla testamemtimiu. Ég
varð þesis var, að öldtruðu fólki
famnst lítið varið í þýðimiguma
nýju. Svo mörgu var breytt í
orðalagi, þótt huigsumdm, boðskap-
uriinm, væri hin sama og áður.
Hafim er ný Biblíiuiþýðimig. Nú
var eteki byrjað á Gaimla testa-
memtimiu. Mér hafa borizt bækur
tvær úr Nýj'a testamemtimu. Hétu
þær áður Markúsar gulðspjall og
Lúteasar gutðspjall. Nú bera þær
nöfnin: Marikús segir frá og
Lætonir siegir sögu. Eldri heitin
eru með sem undirtitiar.
Nú finrnst mér sem öldmum
manmi, að mörgu sé bylt og
breytt frá því, sem á hefi van-
izt. Það er markmið þýðemda, að
miálið verði kjarntgóð íslenzka oig
orðfærið á þá leið, að umigu fólki
gieti fallitS það í geð. Æskan,
sem vex upp á þessuim tímum
hraðams, vill að sjálfsögðu enig-
ar óþarfar málalemigingar, Hún
þarf ektei að kvíða þeim. Þýð-
emdur nota sjaldam tvö orð, ef
eitt getur msegt. íslenzteiam gemig-
ur fram siparibúim, skrýðist
Njálu-máli á köfknm,
Eg vomia mér fyrirgefist, þótt
ég bemdi á eimin galla góðs og
vel uinmiiins verks. í Mark. 5.13
segja þýðendur: „Hjörðin, nær
tveim þúsumdum, ruddist fram
af hamrinum (auðkemnt af mér)
í vatnið og druikikinaði þar.“ Orð-
íð, siem hér er þýtt hamar, kem-
ur hvergi fyrir í Nfcm, neima í
frásögiuininii'af illu ömdumium, sem
fóru í sivíiniin.
í orðabók Thayers er grístea
orðið þýtt með emiskuim orðum,
er samsvara orðuinium bratti,
þverhnipi, hvor meirteinigin er
sem aesteam metur og skilur. Slík
viðleitni mætr: manirua er verð
allrar vir'ðmgar, verð þeas, að
sastoan taki henmi veL Ég skora
á ungt fólk: Bnegðdzt eimis vel
við þessari nýju þýðimgu og ég
gerði á æskiudögum mínium. Þá
kom. fraim ný Biblíuþýðimg, sem
varð að ævilöniguim förumaut
mínuim og fræðana. Bg get heim-
fært til Biblíuininiar þau orð, siem
Sigurðu skáld á Arnarvafcni
kvað til sveitar simnar: „Allt
það, sem ég fegurst famm, fyrir
berst og heitasrt anm, allt, sam
gert fékik úr mér miamin og til
sfcairfia kröftum hrutndið,“ hiefir
straymt til miím úr þeirri blesis-
uið j ból:. Næist Drotfcni Jesú
Kristi fcel ég heilaiga ritninigu,
Biblíunia, vera mesfcu gjöf Guðs
til ok/kar mianinammia.
Gúð blessi starf þýðendanma
og æakiuma, framtíðiima, sem á að
njóta ávaxta þesis í nýrri, ís-
lenzkri Biblíulþýðinlgu.
Sæmundur G. Jóhannesson.
Lore - Hlóra
Dr. Fríðu Sigurðsson, sem svo
vinsamlega hefur minnzt á mig
í grein sinni um Lórelei í Mbl.
26. júlí, er ég þakklátur fyrir
viðurkenningarorð og góðan
hug hennar til mín. Vona ég að
slíkt verði henni hvorki til von
brigða né álitshnekkis, en ann-
ars vekur grein hennar mér
fyrst og fremst endurnýjaðan
áhuga á kvæðinu Lórelei, efni
þess og tildrögum. Vil ég þá
fyrst þakka dr. Friðu fyrir leið
réttingu hennar á einhverju, sem
ég hafði sagt um seinni hluta
nafnsins Lórelei — en ég gætti
þess, eins og hún, að nota engar
orðabækur, né bækur yfirleitt
við samningu greinar minnar. Og
má ef til vill þakka það því, að
nokkru, að við höfum bæði lag
á að skrifa. En að bókaleysi hafi
yfirleitt verið „Germönum tamt“
læt ég ósagt um, en víst er um
hitt að reynt hefur verið að sjá
til þess að Germanir hefðu ekki
bækur sínar. Má þar minna á at
hæfi Lúðvíks hins trúrækna,
sem brenndi bókasafn Karla-
magnúsar föður síns, en hann
hafði í elli sinni farið að safna
þeim óviðjafnanlegu dýrmætum,
sem fornkvæði Germana voru.
Um það erum við dr. Fríða
sammála, að nafnið Lórelei skipt
ist í Lóre og -lei, og ennfremur
kemur það fram í grein hennar,
sem mér þykir mest um vert, að
Lóre er undra-orð, alveg eins og
ég hafði getið mér til. Maður
heyrði kveðið — segir í kvæði
þvi eftir Brentano, sem varð
undanfari kvæðis Heines, og það
var auðvitað ekki á neinn venju
legan hátt sem hann heyrði orð-
in kveðin. Vissulega hafa undur
gerzt, og án undra hefði aldrei
neinn skáldskapur orðið. En
hvaðan er orðið Lore, sem Brent
ano gefur til kynna að heyrzt
hafi úr undraheimi hjá þriggja
riddara steini? Mundi sú heyrn
hafa orðið á 18. öld eða litlu
fyrr, enda bendir öll sagan til
17. aldarinnar og þeirra ofsókna
sem þá stóðu yfir. Ég leyfði mér
að gizka á að hugmyndin um
Lore hefði legið þarna í landi
frá fornri tíð. En Hlóra þýðir:
sú sem skín bjartar en nokkur
sól — heilög vötn hlóa, stendur
þar — og segjum svo ekki fleira.
En hitt vildi ég segja, að það
er alls ekki eins þýðingarlaust
og sumir kynnu að halda, að
vekja upp minningar róman-
tísku skáldanna frá því um 1800.
Þegar öllu er á botninn hvolft,
þá er það hið eina sem dugir,
með nokkru öðru. Friedrieh
Hölderlin, sem var þeirra göfug-
astur og sannastur, hafði rétt
fyrir sér þegar hann vildi endur
vekja hina forngrísku menningu
í Þýzkalandi sjálfu. Draumur
Hölderlins gæti enn átt eftir að
rætast. En til þess þyrfti mann-
þekkingu að fara mikið fram frá
því sem nú er.
Þorsteinn Guðjónsson.
Eftirlitsmaðurinn
sýndur í Þjóðleikhúsinu
Eftirlitsmaður Gógóls, var fyrsta Ieikritið á sýningarskrá Þjóð-
leikhússins á þessu leikári. Leikurinn hefur nú verið sýndur 7
sinnum við mjög góðar undirtektir leikhúsgesta. Hin sígilda
ádeila leiksins og skoplegar persónur Gógóls virðast falla ieik-
húsgestum vel í geð. Myndin er af Erlingi Gíslasyni og Val
Gíslasyni í aðalhlutverkunum.
réttari?
í „Jórsalaför“ lýsir Magnús
Jónsson landslaginiu á þeim stað,
þar sem atburður þessi gerðist.
Hann sá þar hvorki hamra né
þverhnípi, heldur bratta. Sams
konar lýsimg á staðnium er líka
í „The Initerniatioiniail Standard
Biible Eneylopædea. ‘ ‘ Postular
þeir, sem ritulðu þessa frásögin eða
voru heimáldarmieinin að henni,
voru sjálfir sjónarvottar og ná-
kiummiuigir á þeseum slóðium. Þess
vegoa ruotuðu þeir eikiki or'ðið,
sem arnnars staðar er þýtt ham-
ar, t.d. í Optaö. 6.16,16.
Ég get ekki stillt mig um að
minnaist á ammað. Fleetir kann-
ast við cwðdin: „Hjálpa þú van-
trú minmi.“ Þaiu hafa lengi stað-
ið í íslenzkiu Biblí'unni. En Thay-
er vill þýða orð mannsins þann-
ig: „Hjálpa þú veikri trú minni.“
Vantrú mierkir vemjoilegast: eng-
in trú, trúleysi. Hvemjig er hægt
að hjálpa því, sem eteki er til?
En veikri trú er hæigt að hjálpa
og gera hana styrka. Maðurinn
átfci þá trú, að hann kom með
«on siinm til l.arisveinanna. Hún
veiklaðist við vanmátt þeirra, er
gátu eigi rekið andann út. En
Jesús styrkti veika trú hams með
orðúm símum. Hið sama gerir
hann enm í dag.
Á þessari öld, sem er „sketgig-
öld, skélmöld“ flestum öldum
fremiur, er víðia um heiminn
ummið að nýjum B iblíuþýðingum.
Ný kymslóð er ruimnin upp. Hún
yfirgefur Biblíunia, les hana ekki,
telur sig eklki skilj a hania. Þýð-
endur, erlendir og hérlendir,
reiyna að koma til móts við
kröfur umigia fólksins og klæða
ritin helgiu í búninig þesis máls,
POTTAPLONTUR
Nýjar og fallegar
j óvenju hagstætt verð
\ Veljið blómin í stærsta gróðurhúsi borgarinnar
,
Opið alla daga, öll kvöld
frá klukkan 9-22
I
BLÓMAVAL
| Gróðurhúsið við Sigtún j
Sími 36770