Morgunblaðið - 21.03.1971, Page 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. MARZ 1971
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavik.
Framkvæmdastjóri Haraidur Sveinsson.
Rilstjórar Matthías Johannessen.
Eyjóifur Konráð Jónsson.
Aðstoðarritstjóri Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfutltrúí Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Árni Garðar Kristinsson.
Ritstjóm og afgreiðsla Aðalstræti 6, sími 10-100
Auglýsingar Aðalstræti 6, sími 22-4-80.
Áskriftargjald 196,00 kr. á mánuði innanlands.
I lausasölu 12,00 kr. eintakið.
UNGA FOLKIÐ OG
SJÁLFSTÆÐISFLOKKURINN
Otyrkur Sjálfstæðisflokksins
^ hefur ekki sízt byggzt á
því, að þar hafa áhrif ungra
manna ætíð verið mikil, en
þó kannski aldrei meiri en
einmitt nú, enda býður Sjálf-
stæðisflokkurinn fram mun
yngri frambjóðendur í kosn-
ingunum í vor en nokkur
flokkur annar.
Með ungum mönnum koma
ætíð nýjar hugmyndir og nýr
þróttur. Á síðustu árum hafa
ungir Sjálfstæðismenn þann-
ig ritað fjölmargar greinar
hér í Morgunblaðið og sett
fram sjónarmið sín á öðrum
vettvangi. Um ýmis þessi
sjónarmið ræðir Ellert B.
Schram, formaður Sambands
ungra Sjálfstæðismanna og
segir m.a.:
„Það er bjargföst sannfær-
ing þeirra, sem aðhyllast sjálf
stæðisstefnuna, að gefa skuli
einstaklingunum tækifæri til
að njóta og þroska hæfileika
sína, ekki á kostnað annarra,
heldur til góðs fyrir hvern
einstakling og heildina um
leið......
Sérstaða Sjálfstæðisflokks-
ins á að vera öllum ljósari nú
eftir þær umræður, sem
fram hafa farið í vetur um
svokallað vinstra samstarf,
vinstri hreyfingu. í þeim um-
ræðum hafa tekið þátt, eða
viljað taka þátt, allir flokkar
eða flokksbrot önnur en Sjálf
stæðisflokkurinn. Allir aðrir
flokkar hafa talið sig geta
fundið samstöðu í svokallaðri
vinstri stefnu, sósíalisroanum,
þeim boðskap, sem boðar auk
in ríkisafskipti, aukna forsjá
þess opinbera, sem gengur út
frá þeirri meginforsendu, að
einstaklingurinn sé til fyrir
ríkið, en ekki að ríkið sé til
fyrir einstaklinginn. Með
öðrum orðum allir þessir
flokkar, Alþýðubandalag, Al-
þýðuflokkui, Frjálslyndir og
a.m.k. hluti af Framsóknar-
flokknum, hafa tjáð sig fylgj-
andi sterkara miðstjómar-
valdi, aukinni ríkisforsjá,
minna svigrúmi fyrir ein-
staklingana. Slíkri stefnu
fylgja að sjálfsögðu aukin
áhrif bitlingapólitíkusa, sjálf-
skipaðra stjómmálaspeku-
lanta, boð og bönn ráða og
nefnda og öll sú spilling og
siðleysi, sem slíku Parkinsons
lögmáli fylgir.
Þetta eru bjargráð vinstri
manna, andstæðinga Sjálf-
stæðisflokksins, viðbrögð þess
ara flokka við háværum
kröfum nýrrar kynslóðar um
aukið frelsi í þjóðfélagi nú-
tímans, andsvörin við mót-
mælum æskunnar á valda-
kerfinu, skriffinnskunni, múg
mennskunni. Þetta eru lausn-
arorð sósíalismans“.
Formaður Sambands ungra
Sjálfstæðismanna vekur
þarna rækilega athygli á
þeim djúpstæða skoðanamun,
sem er á milli Sjálfstæðis-
manna annars vegar og
vinstri manna hins vegar.
Sjálfstæðismenn segja, að
einstaklingamir eigi að hafa
sem mest frelsi til athafna,
þeir eigi að verða sinnar eig-
in gæfu smiðir. En vinstri
menn vilja ríkisforsjá og af-
skipti af sem flestum mál-
efnum borgaranna.
íslenzkur æskulýður er
frjálshuga og það er þess
vegna sem unga fólkið styð-
ur Sjálfstæðisflokkinn og þá
stefnu, sem hér er um rætt,
en ekki vinstri flokkana, sem
vilja minna frelsi.
Jóhann Hjálmarsson $
SKqoAN,
hverju sinni.“ Vafal'aust yrði þessi bóka-
flokkur a t'hygl isverðu r, en ég er hrædd-
ur um að námisbó'kanieiftnd kæmiist I nokk
urn vanda þegar velja æfcti útgáfubæk-
urniar. „Dægurmáil“ eru tiil dæmis oft-
ast viðkvæm i eðli sínu, en engin ástæða
er til að ætla að markmið Rikisútgáf-
unnar sé að fara að reka eimhvers kon-
ar pólitik með sl í'kum bókaflokki;
fræðsla og uppilýsing hvers konar hlýt-
ur að eiga að sitja í fyrirrúmi. Eins
og Jón Emdll Guðjómss-on hefur sagt á
RLikisúligáfan „afflt'af að reyna að bæta
þær bækur, sem til eru, og jafnframt
sífellt að Ifeiita nýrra úrræða til þess að
gefa út góðar, nýjar bækur.“
1 fyrrnefndu viðtali leggur Jón Emil
Guðjónsson áhenslu á að fljófclega takist
„að au'ka og endurbæba eitthvað lea-
bókakost útgáfunnar." Ég hef orðið var
við það, að mörgum keminiurum og for-
eldrum finnst það furðuleg aftuhhalds-
semi að lestrarbæfeur 4„ 5. og 6. flokfcs,
sem ætlaðar enu börnum á aWrmum
10—12 ára, hafa efeki enn verið endur-
nýjaðar og muntu þó vera meira en þrjá-
tíu ára gamlar. Sjállfum er mér hlýtt
till þessara böka, sem Freysteinn Gunn-
arsson tók saman, en breybtur timi kall-
ar á nýjar kenin'sliubsefeur. 1., 2. og 3.
flokfeur testrarbókanna hefur nú að
mestu verið f'elldur niður og bækur eftir
Jennu og Hreiðar Stefámsson og fleiri
höfunda vattdar í staðinn eða kenndar
jaifnframt. Hér hefur Ríkisútgáfa náms-
bóka áríðandi verfe að vinma, enda „ým-
islegt í bígerð“, eims og framkvæmda-
stjórinn loifar. Hvað sem um Ríkisútgáf
uma verður sagt til lofs eða laslts er aug-
Ijóst, að það er engimn kotunigsbragur á
starfsemi henmar í heiW, nægir að nefna
að á síðasba ári komu úr 55 bækur hjá út
gáfumni. Útlit bófeanna hefur eimmig
breytst til batnaðar oig ástæða er til að
því atriði sé sérstafeur gaumur gefinn.
f>að er mikiilsvert að námsbætour séu
aðlaðandi.
Árið 1967 gaf Ríkiisútgáfam út Nútirna
ljóð handa skóliuim, sem Eriendur Jóns-
son tók saman. Gamiam væri að hliðstæð
bók með völdum köfflum eða einstök-
um sögum ungra rithöfumda kæmi eimn-
ig út og minnir mig að á það hafi verið
minmst í upphafi. Erlendur Jónisson
hefur einnig samið læsilega bókmennta-
sögu, sem Ríkisú'tgáfan gaif út og hefur
hún nú komið út í þremur útgáfum:
IsLenzk bókmemntaisiaga 1550—1950. Er
ekki komimm tími till að þessi bök-
menntasaga verði enn aukin, nái til
dæmis til ársins 1970? Rikisútgáfa
náms'böka bætti með þeim hætti úr
brýnni þörf. Slikar bækur sem þessar
eru ómissandi í skólum landsims, þvi að
þrátt fyrir það að Skoðanir mamna eru
oftast sfeiptar um bófememmfaisögu'leg
yfiriit, er heimildargildi þeirra ótvírætt.
BOKMENNTAURVAL
SKOLANNA OG RIKIS
UTGÁFA NAMSBOKA
ÞVl VERÐUR ekki neitað að Ríkisút-
gáfa námsbóka hefur á undamförnum
árum unmiið gaigmtegt starf i þágu ís-
iemisikra báfememnta, stuðlað að kynm-
ingu þeirra í skótium iandsims með ú't-
gáfu fjölimargra bófea. Nú hefur Rífeis-
útgáfan hsLÍið útgáfu mýs bökimenmta-
ftefcks, sem nefmist Bókmenntaúrval
skólanma. „Markmiðið er fyrst og frernst
að greiða fyrir aukinni bókmemmita-
kenmslu i skólunum“, segir í greinar-
gerð útgáfummar, og á það er bemit, að
ekki þyki „eimhiiítí, að nemendiur lesi
valda bðkmenmtakaÆla og einstök kvæði,
en að því stefnit, að þeir lesi heiil rit-
verk, sérstaWega síigiild skáldiverk, og
s'kilji og meti bókmemmtategt giWi
þeirra, svo sem þeim er auðið.“ Ráð-
gert er að gefa út ein/a bók áriiega í
þessum flokki, en hamn er á tilrauna-
stigi enn sem komið er. FramhaWið fer
eftir því hverjar viðtökurnar verða.
Val fyrstu bókarimmiar í Bókmenmta-
úrvali s'kólatnma hefur tekist með ágæt-
um. Bókin er Leikur að stráum eftir
Gunnar Gunmarsson, fyrsta bimdi Fjall-
ki'rkjunnar í þýðimigu hans sjálfs, og
með teikningum Gunmiars, sonar hams,
en þess er g'etið, að á val henmar megi
líta „sem vott virðimgar og þatokflætis út-
gefanda til eims fremsta öndvegisskálds
íslendimga á þesisari öld.“ Bókin var
frumsamin á dönsku, en hefur komið út
áður í þýðimgu HaWdórs Laxness. Það
er bókmenmtategur viðburður að fá bók-
ina nú í þýðinigu Gunmiars Gummarsson
ar; Leiikur að stráum er verk, sem aillir
hafa gott af að kymmasit, ekki síst sköla-
unglingar. Ég lát svo á að hugmyndim
að þeisisum bókaflokki sé virðimgarverð
og vænti þes's að áframhald verði á hon-
um. Þas's er getið að Sveinn Skorri
Höstouldsison hafi séð um útgáfuna, en
engar athugasemdir eða skýringar
fylgja bókinni frá hans hendi. Aftur á
móti segir fram'kvæmdastjóri Ríkisút-
gáfu námsbóka, Jón Emil Guðjónsson, í
viðfcali Við MorgunWaðið 3. þessa mán-
aðar, að vonast sé til að á þessu ári
verði unmt að geifa út skýrinigar með
bókinni. Eðlitegra heifði þó verið að
skýringarnar væru samferða bókinmi
eða hiuti af henmi.
Það er hugmynd Ríkiisútgáfunmar að
gefa eimmig út amman bókaiflokk, en til-
kymningin um hamn er orðuð á þá leið,
að „í þeim flokki yrðu ýmsar nýjar
bækur, sem ástæða þætti til að vekja
athygli á, og jafnvel bækur eða rit um
dægurmál, sem ofartega eru á baugi
Miklar hraðbrautaframkvæmdir
Borgarstjórn;
¥ngólfur Jónsson, samgöngu-
*■ málaráðherra, greindi frá
því á Alþingi sl. fimmtudag,
að hraðbrautaframkvæmdir
þær, sem nú er unnið að,
muni kosta rúmlega 800
milljónir, en þar er annars
vegar um að ræða veginn frá
Reykjavík til Selfoss og hins
vegar upp í Kollafjörð. Þess-
um framkvæmdum er áætlað
að ljúka á næsta ári. Sam-
hliða þessum miklu hrað-
brautaframkvæmdum verða
miklar vegaframkvæmdir um
land allt.
Stundum heyrast þær radd
ir, að óþarflega mikil áherzla
sé lögð á hraðbrautafram-
kvæmdirnar, því að víða úti
um land sé brýn þörf á vega-
gerð, sem ætti að sitja í fyr-
Staðlar í
byggingariðnaði
irrúmi. Jafnvel er sagt, að
hraðbrautaframkvæmdirnar
séu fyrst og fremst í þágu
Reykvíkinga eða þeirra, sem
búa á suðvesturhorni lands-
ins.
Þessi sjónarmið eru meira
en hæpin. Sannleikurinn er
sá, að vegurinn á Selfoss er
t.d. mikil lyftistöng fyrir allt
Suðurlandsundirlendið, og
þegar lagt verður til atlögu
við gerð varanlegs vegar
norður í land frá Reykjavík,
verður sá vegur auðvitað
mjög þýðingarmikill fyrir
allar byggðir Vesturlands,
Norðurlands og raunar líka
Austurlands.
Það var auðvitað rétt
stefna að leitast við að tengja
sem flestar byggðir vegasam- I
TILLAGA Sig'urjóns Pétursson-
ar urn notfcun staðla í bygffing-
ariðnaði var til umræðu í borg-
arstjórn s.l. fimnitudag. Tveir
fyrstu málsliðir tillögunnar voru
bandinu, áður en stórátak
var gert við hraðbrautafram-
kvæmdir. Nú erum við kom-
in á það stig að geta gert
hvort tveggja í einu, stór-
virki við gerð hraðbrauta, en
jafnframt haldið áfram meiri
vegaframkvæmdum úti á
landi en nokkru sinni áður.
Þessu ættu allir að geta fagn-
að.
samþykktir með 15 samhljóða
atkvæðum, en þriðji málsliður-
inn var felidur með 5 atkvæð-
um gegn 9.
Samþykkt borgarstjórnar er
svohljóðandi: „Borgarstjóm
Reykjavíkur telur, að eitt af
þeim atriðum, sem orðið gæti
til að lækka byggingarkostnað,
sé aukin stöðlun í byggingariðn-
aði. Þar sem Iðnaðarmálastofn-
un íslands er nú í þann veginn
að gefa út staðla fyrir nokkra
þætti í byggingariðnaði, þá fel-
ur borgarstjórn byggingarnefnd
að kanna, hvort og þá á hvern
hátt borgin geti stuðlað að al-
mennri notkun staðlanna."
Sá hluti tillögunnar, er ekki
náði fram að ganga hljóðaði
svo: „Jafnframt felur borgar-
stjórn borgarráði að fenginni um
sögn byggingarnefndar — að-
huga, hvort rétt sé að binda lán
til nýbygginga úr byggingar-
sjóði borgarinnar við íbúðir, sem
smíðaðar eru með hliðsjón af áð
urnefndum stöðlum."
Sigurjón Pétursson sagði, að
undanfarinn áratug hefðu orð-
ið athyglisverðar breytingar í
byggingariðnaði í Reykjavík.
Áður fyrr hefði það verið sjald-
gæft, að byggingaaðilar hefðu
fengið fullkomlega frá íbúðum.
Þetta hefði
bækkað bygg-
ingakostnaðinn.
Nú hefði þetta
hins begar
breytzt, og al-
gengara væri
nú, að stórir
byggingaaðilar
afhentu íbúðir
fullgerðar.
Fjöldafram-
leiðsla væri ódýrari og hag-
Fnaimlh. á bls. 18