Morgunblaðið - 30.04.1971, Síða 16

Morgunblaðið - 30.04.1971, Síða 16
16 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. APRÍL 1971 Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík. Framkvæmdastjóri Haraidur Sveinsson. Rilstjórar Matthías Johannessen. Eyjóifur KonráS Jónsson. Aðstoðarritstjóri Styrmir Gunnarsson. Ritstjórnarfulitrúi Þorbjörn Guðmundsson. Fréttastjóri Björn Jóhannsson. Auglýsingastjóri Árni Garðar Kristinsson. Ritstjórn og afgreiðsla Aðalstræti S, sími 10-100 Augtýsingar Aðalstræti 6, sími 22-4-80. Áskriftargjald 195,00 kr. á mánuði innanlands. i lausasölu 12,00 kr. eintakiS. STJÓRNMÁLAYFIRLÝSING LANDSFUNDAR ¥ stjórn.'málayfirlýsingu 19. * liandsfundar Sjálfstæðis- flokksins er lögð megin- áherzla á grundvallaratriði sjálfstæðisstefnunnar; mann- helgi, er byggist á lýðræðis- hugsjón og einstaklingsfrelsi. í upphafi stjómmálayfirlýs- ingarinnar segir, að Sjálf- stæðisflokkurinn leggi á- herzlu á þessi grundvallar- atriði sj álfstæðisstefnunnar: „Að varðveita og tryggja sjálfstæði og frelsi íslands og standa vörð um tungu, bók- menntir, kristindóm og amn- an menningararf íslendinga. Að treysta lýðræði og þing- ræði. Að vinna að víðsýnni og þjóðlegri umbótastefnu á grundveili eimstaklimgsfrelsis og athafnafrelsis með hags- mumi allra stétta fyrir aug- um. Að beita nútíma þekkingu og tækni, svo að auðlindir landsins verði hagnýttar í þágu þjóðarinnar. Að skapa öllum lands- mömnum féiagslegt öryggi.“ Megineinkenni þessarar stjómmálayfirlýsingar er sú áherzla, sem lögð er á gmnd- vallarstefnu flokksins. Frelsi einstaklingsins til orða og at- hafna er sú undirstaða, sem byggt er á. Skilningur fer nú ört vaxandi á þýðingu þess að vernda einstaklimgana gagnvart viðjum ríkisvalds og oki hins tæknivædda þjóð- félags nútímans. Sjálfstæðis- flokkurinn hefur frá fyrstu tíð staðið vörð um einstakl- ingsfrelsið og með þessari stjómmálayfirlýsingu er haf- in ný sókn með öfluga fjölda- hreyfingu að bakhjarli. Hitt er ljóst, að sameigin- lega mynda einstaklingarnir það þjóðfélag, sem við lifum í. Af þeim sökum er það höf- uðskilyrði að tryggja félags- legt öryggi þegnanna. Þessar jafnréttishugsjónir em einn meginþáttur sjálfstæðisstefn- unmar og em skýrt markaðar í stjómmálayfirlýsingunni. Einstaklingsfrelsi og félags- leg samstaða em engan veg- inn tvö gagnstæð markmið í frjálsu þjóðfélagi. Sjálfstæð- isstefnan tengir saman þessi tvö markmið í eina órofa heild. í því felst styrkur Sjálfstæðisflokksins, enda er stefnan mótuð með hags- muni allra stétta fyrir aug- um. Stjórnmálayfirlýsing lands- fundarins leggur þunga á- herzlu á eflingu lýðræðis og dreifingu valdsins í þjóðfé- laginu. f því sambandi er m.a. bent á að aufca þurfi sjálf- stæði sveitarfélaga, tryggja verði réttaröryggi í stjómsýsl unni og korna verði í veg fyr- ir vöxt ópersónulegs ríkis- bákns. Bent er á, að fjármála valdið þurfi að vera sem mest í höndum borgaranna sjálfra. í stjómmálayfirlýsingunni segir ennfremur, að almanna tryggingar og félagslega sam- hjálp þurfi að efla með því að bæta aðbúnað og auka bætur, þar sem þeirra er þörf. Þá segir að fella eigi fjöl- skyldubætur inn í skattakerf- ið og tryggja þeim greiðslu, sem ekki ná lágmarkslaun- um. En umfram allt stefnir Sjálfstæðisflokkurinn að efna hagslegu sjálfstæði einstakl- inganna. Einstaklingsfrelsi og félags- leg samistaða þróast ekki, nema maðurinn sjálfur standi vörð um umhverfi sitt. Um- hverfisvernd er því eitt af markmiðum sjálfstæðisstefn- unnar, svo að íslendingar geti notið auðugra og fegurra mannlífs. Nýsköpun og gróska felst í eðli sjálfstæðisstefnunnar; í því felst, að fordómum er hafnað og nýjar slóðir eru troðnar. Þannig leggur lands- fundur Sjólfstæðisflokksins áherzlu á, að forðast eigi ein- strengingslegar hugmyndir um störf kynjanna. Bent er á nauðsyn endurskoðunar á vinnulöggjöfinni ogmikilvægi samstarfsnefnda aðila vinnu- markaðsins með aukið at- vinnulýðræði í huga. Allt þetta stuðlar að aukinni dreifingu valdsins og skýtur stoðum undir andlegt og efnalegt frelsi fólksins í land- inu. Það eru öðrum fremur ungir sjálfstæðismenn, sem mótað hafa meginkjarna stjórnmálayfirlýsingar 19. landsfundar Sjálfstæðis- flokksins. Það er því ekki til- viljun, að hún einkennist af ferskum blæ og nýjum hug- myndum. Á þann hátt verð- ur þessi stjórnmálayfirlýsing undirstaða og jarðvegur þeirrar einhuga sóknar, sem sjálfstæðismenn um land allt hefja nú til sigurs í alþingis- kosningunum. \VSJ UTAN ÚR HEIMI Átthagaf j ötr ar nir í Sovétríkjunum — Gjald fyrir vegabréf nemur nú 37 þús. kr. — Ferðalög forréttindi yfirstétta líkt og á keisaratímanum London — FWF SÚ ákvörðim rithöfundarins Alexander Solzhenitsyns að fara ekki frá Rússlandi til þess að veita bókmenntaverð- launum Nóbels viðtöku, hefur dregið athygfli manna að reg-1- um þeim, sem sovézk yfirvöld beita varðandi þegna sína að því er tekur til ferðalaga þeirra, jafnt innanlands sem utan. Nú hafa sovézk yfirvöld lagt enn einn stein — og hann þungan og dýran — í götu þeirra Rússa, sem ferðast vilja út fyrir Sovétríkin. Hef- ur vegabréfsgjaldið, aem kraf- izt er, verið tlifaldað, úr 40 rúblum í 400 rúbiur (um 37.000 ísl. kr.) eif viðkomandi hyggst ferðast til útlanda í einkaerindum. Hins vegar hef- ur opinbert gjald fyrir vega- bréf ekki verið hækkað ef för- inni er heitið til vissra ann- arra kommúnistaríkja, né heldur er um er að ræða fólk, sem ferðast í hópum utan- lands, ellegar er í opinberum sendinefndum. Hin opinbera tilakipun um þetta, sem birt var í 40. hefti „Tiðinda frá Framkvæmda- nefnd Sovétríkjanna" 1970, segir, að hæfckunin, sem ekki er nákvæmlega tilgreind, ætti að bera kostnaðinn af útgáfu opinbers plaggs, sem staðfesti að umsækjanda hafi verið boð ið að heimsækja erlent land. Talsmaður stjónnarinnar J bætti við í viðtali við frétta- mecnn í vetur, að hækkunin væri afleiðing þess, að bæta hefði orðið við miklu af starfs fóllki, sem ynni við útgáfu vegabréfa. Talsmaðurinn sagði, að æ fleira fólk ferðað- ist tii útlanda og þetta krefð- ist umfangsmeiri skipulags- starfsemi. Sovétstjómin heldur því fram, að meira en miUjón þegna hennar „fari til út- landa" á hverju ári. Stað- reyndin er hims vegar sú, að meirihlutinn ferðast ekki á eig in spýtur, og fæstir þeirra komast lengra en til nærliggj- andi kommúnistaríkja. Talið er, að um 750 Rússar sæki ár- lega um vegabréf i þvi skyni að heimsækja ættingja í Bret- landi. Að meðaltali hefur um 200 verið veitt slíkt leyfi ár- lega. Sérhver sá, sem viU ferðast til Vesturlanda, verður að sanna, að honum hafi verið boðið í heimsókn af ættingja og hann verður síðan að út- fylla langt og nákvæmt um- sóknareyðublað, sem öryggis- lögreglan og önnur yfirvöld kanna síðan náið. Engum sov- ézíkum borgara er leyft að fara að eigin frumkvæði sem venjulegur ferðamaður til Vesturlanda. Nákvæmar reglur um brott- för frá Sovétríkjunum og heimkomu þangað, voru sett- ar af Ráðherranefnd Sovét- ríkjanna í júni 1959, en al- menningur hefur yfirleitt ekki aðgang að þessum regl- um. Vitað er, að dipiómatisk, opinber og „venjuleg" vega- bréf, svo og dvalarleyfi til bú- setu erlendis, eru gefin út af utanríkisráðuneyti Sovétrikj- anna, utanrífcisráðuneytum Sovétiýðveldanna og deildum leynilögregtunnar (MVD). Sovézkir borgarar, sem veitt eru vegabréf tii ferðalaga er- lendis, verða að afhenda MVD þau innan tveggja og hálfs mánaðar frá heimkomu sinni. Þá fá þeir innanlandsvegabréf sín, sem þeir skila áður en þeir fara til útílanda, afhent á ný. Þetta milda eftiriit á að öllum líkindum að gegna því hlutverki að koma í veg fyr- ir svartamarkað á vegabréf- um til útlanda. Miklu auðveldara og fljót- legra er að fá vegabréf til ein- hvers aninars kommúnista- lands, en það lítur út eins og venjulegt nafniskírteini. Þar til fyrir fáum árum þurftu sovézkir borgarar vegabréfs- áritanir til þess að geta heim- sótt önnur kommúnistalönd, og öll vegabréf til ferða utan Sovétríkjanna voru eins. En þá gerðist það, að nokkur hóp- ur fólfcs, sem hafði leyfi til að heimsækja Búlgaríu, fór þaðan til Júgóslaviu og Italíu og ákvað að setjast að á Vest- urlöndum. Þar með var þessu kerfi hætt. FORRÉTTINDI 1 Sovétrikjunum, líkt og var á dögum keisaraveldisins í Rússlandi, virðast ferðallög ennþá vera forréttindi yfir- stéttanna og þeirra, sem stjórnin hefur samþykkt að leyfa að ferðast um takmark- aðan tíma. Þetta á efcki aðeins við um ferðir til útlanda, held- ur einnig um ferðalög innan- lands, í fríi, heimsófcnir til ætt- ingja eða í opinberum erinda- gjörðum. Flestir sovézkir borg arar hafa innanlandsvegabréf, en án þeirra væri ógemingur að ferðast á milli landshluta í Sovétrílkjunium. Menn verða að gefa sig fram við lögregilu- stöð á ákvörðunairstað með vegabréí sitt innan sólar- hrings írá komu til staðarins. Á lögregdustöðvunum eru vegabréfin skráð. Þó menn hafi innanlamdsvegabréí jaifn- gildir það hinis vegar ekki því, að menn hafi rétt til þess að fara í heimsókn eða taka upp búsetu einhvers staðar annars staðar í landinu; vegabréfið veitir sem slikt ekki farar- leyfi. Verkamenn á samyrkju- búum hafa ekki innanlands- vegabréf og verða að fá sér- stakt, skrifflegt leyfi til þess að fara frá heimaþorpum sínum. Yfirvöld löggæzlu í Sovét- ríkjuuum lýsa innanilandsvega bréfinu sem „mjög mikilvægu tæki til þess að vernda röð og regiu og öryggi ýíkisins". Frá 1932 haifa sovézkir borg- arar frá 16 ára aldri, sem búa i borgum, úthverfaborgum, landamærahéruðum og öðrum nánar skilgreindum og sér- stökum landssvæðum, verið skyldir að bera innanlands- vegabréf. Sama gildir um þá, sem vinna við byggingar eða flutniniga á fljótuim eða á járnbrautarlestum. Breytingar á heimilisfangi, vinnu og hjú- sfcaparstétt eru skráðar í vegabréfið af yfirvöldum, svo hægt sé að fylgjast með öllu. Starfsmenn í verfcsmiðjum, sem framleiða fyrir varnar- málaráðuneytið, svo og þeir, sem vinna við kolagröft, fiutn- inga og í bönkum, verða að afhenda yfinmönnum sínum vegabréfið þann tíma, sem þeir eru í vinnu hjá viðkom- andi fyrirtæki. Bílaeign Sovétmanna er, sem kunnugt er, langtum minni en gerist á Vesturlönd- um. í Moskvu, sem telur sjö millljónir íbúa, eru aðeins um 80.000 einfcabílar. Ef aukning yrði á bíllaeign almennings myndi það gera eftirlit stjóm- vaida með fólkinu mun erfið- ara. Á meðan Japan jók bíla- framleiðslu sína úr 165.000 bil- um 1960 í 3 milljónir 1970, framleiddu Rússar 140.000 bíla 1960 og 1970 hafði sú fram- leiðsla aðeins tvöfaldazt eða þar um bil. (Forum World Features — Einkaréttur Mbl.) Flugvöllur á Svalbarða? Osló, 28. apríl. NTB. TALSMAÐUR norska utanríkis- ráðuneytisins neitaði því í dag að Norðmenn hefðu rætt við Rússa um flugvallargerð á Sval- barða. Samkvæmt norskum blaðafréttum hafa Rússar neitað að taka þátt í gerð flugvaUar, sem nota má allt árið, þar sem siíkur flugvöllur yrði dulbúinn herflugvöllur að dómi Sovét- stjórnarinnar. Flugvallargerðin iiefur lengi verið í athugun, og Phnom Penh, 23. apríl NTB. LON Nol marskálkur, sem baðst lausnar frá embætti forsætisráð- herra fyrir f jórum dögum vegna heUsubrests, hefur ákveðið að halda áfram í embættl en skipa ekkert er því til fyrirstöðu sam kvæmt samningum að Norð- menn geri slíkan flugvöll. þrjá varaforsætisráðherra ttí þess að sinna daglegrum venjw- verkum, að því er skýrt var frá í Phnom Penh i dag. Lon Nol fékk hjartaáfaU fyrir tveimwr mánuðum og hefur síðan verið hálflamaður. Lon Nol hættir ekki

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.