Morgunblaðið - 19.08.1971, Blaðsíða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. ÁGÚST 1971
7
}
m r BÍLA /,/:/M V YLUni'

® 22*0*22-
RAUPARÁRSTÍG 3lj
HVERFISGÖTU 103
VW $endiferðabifreið-VW 5 manna-VW svefnvajn
VW 9manna-Lan<írovif 7manna
LITLA
BÍLALEIGAN
Bargstaðastræti 13
Sím/14970
Eftir lokun 81748 eða 14970.
BI'LALEIGA
CAR RENTAL
21190 21188
BÍLALEIGA
Keflavík, sími 92-2210
Reykjavik— Lúkasþjónustan
S?,S!>i.'la,idsbraut 10. s. 83330.
LEIGUFLUG
FLUGKENNSLA
FLUGSTÖÐIN HF
Simar. 11422. 26422.
Odýrari
en aárir!
Shodr
UIGAH
AUÐBREKKU 44-46,
SlMI 42600.
Hópferðir
Til leigu í lengri og skemmri
ferðir 8—20 farþega bllar.
Kjartan Ingimarsson
simi 32716.
0 „Það dugir ekki gull-
kjóll, gylltur niður
á hné“
Anna Vigfúsdóttir frá Brún-
um sendir þetta kvæöi sem
Sig. J. Gíslason spurði hér um
12. ág'úst.
Þeir dubba sig og greiða sér
og draga sa.man fé,
allir saman bálskotnir i
Önnu minni G.
Þeir ganga inn á gullkjól,
allir gylltir niður á hné
aðeins til að þóknast henni
Önmu minni G.
Og kóngurinn hann flýtti sér
og fæti hingað sté
aðeins til að sj'á hana
Önnu mina G.
Og Valdemar til jarðar
vaskmannlega sté,
hann vildi kyssa á tána á
Önnu minni G.
Og gamli séra Hannes
í gröfina hné
af því að hann flékk ekki
Önnu mína G.
Og nú held ég að landshöfðingj
ann loksins farið sé
að langa til að eignasit kött frá
Önnu minni G.
Það dugir ekíki gulilkjóll,
gylltur niður á hné,
hann Kveldúlfur á hana
Önnu mína G.
Kvæðið er í bók Indriða Ein
arssonar skákis: „Menn og list-
ir“, (Hlaðbúð, 1959). Skrifar
frú Guðrún Indriðadóttir
nokkur i-nngangsorð, og þar er
tilfært þetta gamankvæði bls.
12. Sú skýring fylgir, að Anna
G. hafi verið náskyld frú Ingi
leifu Melsteð, siðari konu Páls
amtmanns Melsteðs, og dválið
á heimili hennar í Suðurgötu 2
(Dillonshúsi hinu alkuinna.).
Bílaleigan
SKULATUNI 4 SÍMI15808 (10937)
Hin flágaða fýndni skáldsins
kemur ljóslega fram í þessum
hendinguim.
Anna Vigfúsdóttir
frá Brúnum“.
(Með kveðju til Veivakanda
og þökk fyrir þættina marga).
13.8. ‘71. A.V.
0 Um landnám íslend-
inga í Vesturheimi
Skúti Ólafsson, Kiapparstíg
10, skriflar:
Nokkrar ,3taðreyndir“ um
landnám Lslendinga (þ.m.t.
Grænlendingar) í Ameríku fyr
ir 1500.
Greinar S. E Morisons i Mbl.
meó veganesti frá Jóni Helga-
syni eru að nokkru endursagn
ir afl frásögnum um Leií heppna,
Karlsefni og Eirílk Gnúpason
að ógleymdum Bjama Herjólfs
syni, en þó er athyglisverð
gróðurathugun Skandinavans
Peters Kalm þegar 1749 og þétt
leiki byggðar í Ameríikiu í dag
er órækt vitni um landgæði í
Kanada.
Murrayflói er skammit fyrir
norðan Quebec (kvíbekk) en
þar var þorp, sem hét Staða-
kona á máli Wendet eða Wen
dat (vínseti eða sáti?) Wendat
bjuggu í þorpum með um og
yfir 1000 manns. Sam-tals voru
þeir um 20.000. Enc. Britannica
getfur glögga innsýn í þessa
nyrztu föstu byggð í Ameríiku
fyrir 1500.
Wendat öðru nafni Huron
fóru að dæmi Karlsefnis og
byggðu skíðgarða um þorp sín,
sem stóðust þráiátar árásir Iro
késa þar til Iro-
kesar fengu skotvopn frá
Hollendinguim. Wendat voru
hraktir vestur að st-röndum On
tario og Erievatna en 1660 var
þeim tvistrað og upprættir að
mestu. Þó má geta þess að sá
hluti menntaðra Wendat, sem
kallast Wyandotte seldu land-
nemuim land si-tt í Kansas
(Skans-ás?) en oftast var um
hreint landrán að ræða þegar
firuimbyggjar voru annars v-e-g-
a-r.
0 Irokesar
Um Irokesa, sem fylgdu Bret
um til Kanada eftir stofnun
Bandarikjanna, má til fróðleiks
geta formála Sig. Nordals að
mannfræði Marells (ÞjóðvJéL
1924) „Enginn sem kannast
við Baugatal og VigsLóða Grá-
gásar, getur t.d. lesið bls. 140
án þess að finna hve margt hef
ur verið likt iweð Islendingum
10. og 11. aldar og IndSámuim
nútímans (Irok-esum).“
Mál Wendat og I-rakesa eru
af sama málallokki og má gera
ráð flyrir að móðurmálið hafi
ráðið úrslitunum eins og i Nor-
mandy (Normanar komu með
frönsku til Bretlands). Þó má
nefna afmælisrit urn Stefán
Einarsson þar sem nefnd eru
norræn áhrif á AlgonkLnmál
á austurströnd N.-Ameríku,
Staðanöfn eins og Staðakona
og Hochelaga gætu hafa hald-
izt og s flellur niður á undan k,
t.d. áberandi hjiá börnum, Kans
as fýrir Skansás og Chicago
flyrir Sí-skak-o á(sbr. Kvæði
Sandburgs). Leiðangur Eiríks
Gnúpasonar var ekki nema að
nokkru leyti islenzkuir. Til ís-
lands komm 35 skip þegar eftir
að Þorlákur dóttuirsonur
Snorra, sem fæddist á Vínlandi
var í sikyndi sendur til bisk-
upsvígslu. Tveir nafnitogaðir
biskuipar voru þá lifandi á ís-
landi. Eins og á stóð vi-rðist út-
nefning Þorláks Runóilflssonar
vera í nánu sambandi við ferð
Eiriks Gnúpasonar og jafnvel
sem mótmæl-i við afskiptum af
„íslenzk,um“ kirkjumálum.
0 Konan á Stað
Konan á Stað þ.e. Guðríður
kona Karlsefnis, sem ól svein-
barn á Vínlandi gekk til Rómar
og gerðist einsetulkon'a á Staðer
trúlega sú Staðakona sem leið-
angur Eiríks Gnúpasonar
skirði höfuðstöðtvar sínar eftir,
en florskeytið hoc gæti verið
úr sænsk-u eða þýzku, háiheiL-
aga (Monlt royal var kennt við
fleil, sem þorpið lá flast að
(Helgafell).) Frakkar yfirtóku
þetta iandissvœði ekki beint frá
Wendat, þar sem þeir voru
hraktir þaSan áður, en trúboð-
arni-r hafa óaðvitandi fl-ýtt flyr-
ir ósigri Wendat, þar sem sótt-
ir herjuðu á þá, sem ekki er
furða, þar s-em trúboðarnir
fóru á imilli dauðvona, sem
þeirra skyiida var, sbr. Jesúíit-
ana hjá Huron í sjónvarpinu.
Hið eiginlega Vinland va-r
sunnan fljötsins sbr. Fr. Ole-
son, en þar má segja að andi
Freydísar svífi yfir vötnunum.
Völd matróna voru mikil báð-
um megin fljótsins og þær mág
komurnar Guðríðúr og Freydís
e.t.v. fyrirmyndir þessara and-
stæðu en skyldiu þjóða.
Skiili Ólafsson,
Klappa-rstíg 10.
ÍESIfl
DflCLEGB
llHorflnnhTnhiþ |
Bezta auglýsingablaðið