Morgunblaðið - 19.08.1971, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. ÁGÚST 1971
23
Minning:
ÁSTA MÖLLER
Fædd 16. maí 1911.
Dáin 12. áffúst 1971. '
Þeim lækkar nú óðuim leilklfé-
lögun'uim mimum, litlu stúlkuinuim
og drengj unum, sem ég lðk mer
við i æsku, eða fyrir rúmlega
hláiflri öHd. Þé voru leikir bairna
— og viðhorf — allt öðruvísi,
heldiur en nú gerist, og fimiist
miér nú — sem rosiknum manni
— að ékki sé alls staðar um
framfarir að ræða. Mér finnst
nú, að leikir bama hafli þá ver-
ið eðlilegri og saklauisari, held-
ur en nú er, og má þó vera að
mér glepjist sýn að einhverju
leyti. Ein aif þessum litlu stúlk-
um, sem ég man eiftir frá þeim
tíma, er frú Ásta MöTIer sem
nú er kvödld í dag, — en fluillu
naifnd hét hún Ásta Helgia —
Hún er nú horflin héðan og tii
annarra og æðri heimkynna.
Áista var ein af þeim litlu stúlk
um, sem færðu með sér gleði og
ánægju hvenær, og I hvert
skipti sem börnin voru að leika
sér á svonefindu „Róluitúm"
sem þá var aðal-leiikvöilur barn
anna þar i hverfinu, enda var
hún vinsæl — oig aliir viidu
haifa hana méð — Frú Áista Möll
er var fædd hinn 16.5. 1911. For
eldrar hennar voru þau hjónin
Þórarinn Jónsson og Ingiflrið
Pétursdóttiir og bjuggu þau
lenigst aif í sivonefndu „Smiðju-
hiúsi“ við Sellandsstíg (nú Ás-
vailagötu). Þau Þórarinn og
Ingiiflríð hafðu ætíð notokurn
búskap (kindlur) enda voru þau
bæði hvort tveggja i senn, vinir
bæði rnanna og dýra Böm
þeirra eru: Petrína — nú látin
— Ólafur, bakari, Þorsteinn
kaupsýsiuimaður, og svo Ásta
Helga, sem við kveðjium nú I
dag. Frú Ásta stundaði uim tíma
verzlunarstörf eins og umgum
stúl'kum þá var títt, en fór síðan
á hússtjómarskióla í Danmiörku.
Notokru síðar gifltist hún dönsk-
um lytfljafræðingi Herskind að
nafini, sem var vænn maður og
af öllum vel íátinn, en missti
hann efltir tiltölulega stutta sam
búð. Þeim varð ekki barna auið-
ið, en tóku eina kjördóttur, sem
reyndist þeim sannur sólar-
geisli. Árið 1050 steig Ásta sitt
mikla gæfuspor þegar hún gift-
ist hinum mæta og þekkta eftir
Hfandi manni sínuim Vlglundi
Möller, skrifstofustjóra hjá
Sjúkrasamlagi Reykijavílkur og
bjuggu þau saman í ástrfku
hjónabandi þar til yfiir lauk. Ail
ir sem til þekkja, vita að Víg-
lundur Möl'ler er maður bæði
vél gefinn og vel gerður, og ein-
mitt kannski þessa vegna, áttu
þau í hjónabandinu svo margar
haming j ustundir.
— Lifðu grandvöru liifi — og
vaninn gerir þér það hugljúrflt —
('Epiktelos).
Ég held að þessi Tifsskoðun,
eða liflsregla, hafi sett mjðg svip
á hjónaband þeirra Ástu og Vlg
lundar. Víglundur les mikið
flagrar bókmenntir og hefir það
Mka einnig skapað mikla
ánægju í heimiMslífinu.
— Illmuir blómsins berst aldrei
gegn vindi, — en angan mann-
Tegra dyggða dreifist um aMt. —
(Ramayane).
Eitt af því sem segja má frú
Áistu til gildis, var það, hve
mitola nærgætni og alúð hún
sýndi öldruðum floreldrum sín-
um þegar þau fóru að eldast og
verða gömuJ. Hún var einniig
glaðlynd og átti létt með að laða
að sér fóik. Hún hafði mikið
ynidi af útiveru í fögru náttúru
uimlhverfli.
Prú Ásta var hin myndarleg-
asta húsmóðír, þrifin og veVvirk
sivo að af bar, og fórst hvert
það verk vel úr hendi sem hún
snerti við. Og mú skiljast lteiðir
— Hún hverflir nú til floreldra
og annarra ástvina sem á und-
an eru farnir — og því trúum
við — En minning um góða
toonu Ufir, og mun Lifa lengi, En
efltirliifandi áistvinum bið ég allir
ar blessunar.
Sveinn Þórðarson.
KVEÐJA
Ásita Möller var flædd í Vest-
urbænuim að Mel, eða Smiðjur
húsi, sem kallað var, við núver-
andi Ásv&l'lagötu. Faðir hennar
Þórarinn, sem flestir eldri Reyk
Vikingar kannast við, var bjarg
álna maður á þeirra tíma mæli-
kvarða, fyrir iðjusemi og harð-
fylgi við sjálfan sig. Bömin
flóru snemma að hj’álpa til i Hfis-
baráttunni og minntist Ásta þess
óft siðar, hve það uppeldi hefði
verið gott veganesti út í líifið.
Við hjónin kynntumist Ástu
fyrir rúimum þrjátíu árum, er
við á fyrstu hjónahandsárum
oklkar vorum í sambýli viö hana
og fyrri eigimmann hennar Axel
Heirskind um notokur ár. Sú vin
átta sem þannág hófst hélt einn-
ig áifram í síðara hjónabandi
hennar með Víglumdi MöMter
flram á hinztu stund.
Strax af flyrstu viðkynningu
varð manni Ijóst, að þessi gOiæsi
lega kona átti þá manntoosti til
„Mínir vinir fiara fjöld“, sagði
stoáldið. Þau orð get ég tetoið
mér i munn, þegar mínir gömlu
og kæru vinir frá Flatey á
Breiðafiirði eru að kveðja hver
af öðruim á stuttuim tíma. AMtaif
flækkar þeim, er muna Flatey á
blómaskeiði, þegar fóllk bjó í
hverju húsi og allt iðaði af liífi,
bátarmir komu og fóru, og aUs
staðar var eitthvað að gerast.
Og fiegurð eyjanna gædidi ltfið
unaði og tign.
f dag fer fram útför frú Sig-
ríðar Jóhannsdóttur, Barmahlíð
55, konu, er tengd var eyjun-
um traustum bönduim og bar
svipmót þeirra í sál og sinmi.
Hún var flædd í Flatey á
Breiðafirði 12. júni 1900. For-
eldrar hennar voru Jóhann Ara
son, skipstjóri í Flatey ag toona
hans Vailborg Jómsdöttir.
Sigríður ólst upp í Flatey
ásamt tveim bræðrum sinum,
Jóni Jóhanmssyni, sdðast verzlun
armanni á Stotokseyri, dáinn
1932, og Sigurjóni Jóhannssyni,
véistjóra í Reykjaivík. Siigríður
stundaði nám í Kvennaskóian-
um í Reykjavik. Hún giftist 8.
desamber 1923 Guðmumdi Jó-
hamnessymi, loftskeytastöðvar-
stjóra og oddivita í Flatey og síð
ar yfirgjaldkera innheimtudeild
ar Landssímans og flluittust þau
til Reykjavikur 193L
Börn þeirra eru 3, Jóhann,
sem tók við starfli flöður síns við
Landssímann, giftur Rebekku
Kristjánisdóttur, Kristín gift
Raflni Júlíussyni, póstmálafiull-
trúa i Reykjavik og María Val-
borg, gift Viðari Guðjónssymi,
verzlunarmanni í Reykjavik.
Sigríiður andaðist 11. ágúst s.l.
eftir lamga sjúkdómslegu.
Sigríður Jóhannsdóttir var
ein af þeim konum, er vissulega
settu svip sinn á Mfið i Flatey,
meðan Flatey var og hét. Hún
var minnisistæð kona, sem efitir
var tekið. Það var reisn og
þokfci yfir henni og hún átti
það látleysi og alúð, sem prýðir
hvern mann og stækkar hann,
Hún var skapföst og trygg. Bjö
yfiir staðfestu og öryggi, sem ég
veit að byggðist á einlægri guðis
trú hennar, þó að hún bæri
hana etoki ailtaf á vör. Það var
ékfci hennar eðli að sýnast, held
ur vera. Þetta var kjölftesta í
lífi hennar, gæddi hana hlýju og
samúð.
Sigríður var hressandi glöð
jaflnan blessunarlega laus við
yfirdrepsskap, hógvær í háttum,
skilininigisrík og miiid gagnvart
að bera, sem dýrmætastir reyn-
ast í Mfinu, og rei'sa þá sem þedm
eru gæddir upp yfir hversdags
leikann.
Ásta var svipfaleg kona,
gjörvuleg vexti, hispursiaius, en
kurteiis í framkomu, orðsnör og
orðheppin. .Frá henni stafaði
h jartahTýj u, en sópaði að
hemni hvar sem hún kom.
Hún var húsmóðir sem kunni
vel til verka og átti ávallt ráð
við öílu. Þeir sem þeklktu hana
a£ áralangri kynningu dáðuist að
því hve bugur hennar var op-
inn og llflandi fyrir öllu í um-
hverfiniu. Ailtaf sá hún eitthvað
þeim, er bágt áttu. Mér fannst
hún vera all'taf minnug þess, að
„aðgát skal höfð i nærvem sál-
arr". Því var gott að koma til
hennar og vera með henni, enda
átti hún létt með að blanda geði
við fólk. Hún vair féiagslynd og
taldi ekki eftir sér að leggja
fram kraftana í hverjum þeim
félagsiskap, er hún starfaði í.
Sérstakiega er rnér þetta minnils
stætt firá sannveruárunum í Flat-
ey og umfram aTlt vil ég þaklka
henni fyrir stuðning hennar við
kirkjusöngiinn í Flateyjarkirkj'u.
En Sigríður Jóhannsdóttir
var fyrst og fremst húsfreyjan.
Hún helgaði fiyrst og fremst
heimiliniu krafita sína, enda var
það fráhært að snyrtiimennsku
og þotoka. Gestrisni og hlýja
réðu þar ríkjum, og þar vat etoki
fiarið í mainngreinarálit. Og ég
verð að segja það, að ég dáðdst
ofit að því, með bve mikilli nær-
gætni hún umgektost og ann-
aðist þá, sem bjuggu við ein-
stæðingsskap og til hennar
toomu. Alitaf tilbúin að liðsinna
og skjóta skjólishúsi yfir. Og
það var gestikvæmit oft á hedm-
ili hennar. Margir þurftu að
hitta eiginimann hennar, sem
gegndi mörgum trúinaðarstörf-
um, meðan hann var i Fiatey. Og
eftir að þau komu tii Reytojavífc-
ur var heimáli þeirra eins konar
samastaður eiyjamanna, er suðuir
komu og þurftu oft að lieita
margs konar aðstoðar, sem flús-
liega var látin í té. Sigríður stóð
sannarlega ekfci ein. Hún var
svo hamingjusöm að eiga
góðan og samhentan eiginmann
og böm, sem studdu hana í hvi-
vetna. Ég hef sjaldan kynnzt
fjöLs'kyldu, sem var eins sam-
heldin og samhent og fjölskylda
Guðmundar og Sigríðar. Þar
rítoti gagnkvæmt traust og ást-
úð, þar var eitt hjarta og ein
sál.
Og þessa er sannarlega gott
að minnast nú, þegar elskuleg
eigiukona og möðir er kvödd.
Ég á margar góðar minningar
um indælar samverustundir á
heimili þeirra hjóna, Guðmund-
ar og Sigríðar Jóhannsdóttur,
bæði í Flatey og hér syðra,
sem mér ber ríkulega að þakka,
en uimfram allt þakka ég vin-
áttu þeirra og tryggð.
Ég votta Guðmundi Jóhannes
syni og börmum háns innilega
samúð mína og fjöLskyldu minn
ar, en gíeðst þó um leið yfir
því með þeim, að áistvinur þeirra
heflur fengið lausn úr efinisifljötr
Minning:
Sigríður Jóhannsdóttir
nýtt, jafnvel í því smæsta, sem
í frásögn hennar fékk nýtt gildi
er aðrir höfðu ekki veitt at-
hygli áðpr.
Ásta var raunsæ í mati á
hverju málefni, en túlfcaði
•ával'lt betri hlið hvers máls.
Hún eignaðist fjölda tryggra
vina í öM'um stéttuim og stónan
kunningjahóp meðal yngri sem
eldri. Líflsþróttur hennar og ilrfs
gleði var svo einlæg og eðlileg,
að hún seiðmagnaði ósjálfrátt
aMt umhverfi sitt og gæddi það
bjartari svip.
Þess vegna er hennar saknað
af öMum sem kynntust hienni.
Halldór Jónsson.
KYNNI otokar Ástu hófust eftir
síðaistUðdn áramót, þá var hún
nýkomin heim af sjúkrahúsi eftir
mikla skurðaðgerð, og að mín-
um dómi sálrænt áfall. Mér
finnst að konia hljóti seint, jafn-
vel aldrei að sætta sig við slítoa
skeirðingu, og þá er aðeins um
eitt að ræða, að bíta á jaxlinn
og reyna að sætta sig við orðinn
hlut. Mér fannst henni tatoast
þetta, og með hækkandi sól
toomu hin ljúfu áform. Ef til vill
gæti hún farið með sínum góða
manni í laxveiðiferð, eins og
alltaf áður í mörg, mörg ár. Það
var nú líf sem hún tounni að
meta; það var gaman að heyra
hana segja frá veiðiferðunum;
hún hreinlega lifði þær upp að
nýju.
Við skröfuðum margt saman.
Eitt var það að við vorurn að
hugsa um að fara í siglingu og
fá Iimbu, beztu og kærustu vin-
konu hennar með — en Ásta
mín, þú fórst ein í siglinguma
miklu. Við Imba vorum ekki
alveg tilbúnar, en örugglega
komum við seinna. Þú ert vís til
að standa á ströndinni og taka
á móti okkur.
Enga konu hef ég fyrir hitt,
sem hefur haft eims góð áhrif
á mig og þú Ásta miín; þú skildir
mig svo vel og stappaðir í mig
stálinu, þegar mér fannst allt
ómögulegt. Sjálf varstu búin-að
missa minn fyrri mamn, og gazt
þú talað af reynslu. En seinni
mann þinn elskaðir þú og virtir;
þú varst ekki í rónni fyrr en þú
varst búin að fá samband við
hann í vinnunni og heyra í hon-
um; þá leið þér alltaf miklu
betur.
Það var mjög gaiman að vera
á hekruli ykkar hjóna, og verður
mér ógleymanlegt. Þú áttir eina
dóttur barna, sem var þér mjög
góð og þú vildir allt fyrir hana
gera, og fannst etokert of gott
fýrir hama. Nú er þínum þraut-
um Iokið Ásta mín.
Ég þakfca þér fyi’ir allt sem
þú gerðir fyrir mig. Eiginmanni
og dóttur votta ég mína inmileg-
ustu samúð.
Ólafía Karlsdóttir.
um til þesis meira að starfa guðs
um geim. Og það mætti vera
ytokur hiuggum að minnaist þess,
að „anda, sem unnast — fær al-
dregi — eiilífð að skiiið.“
S.S.H.
Miðvi'kudaginn 11. ágúst lézt í
Borgarspítalanum í Reykjavíik
etfttr langa og þunga sjútodóims-
legu frú Sigriður Jöhannsdóttir
BarmahMð 55 i ReykjaVik.
Sigriður var fædd i Flatey á
Breiðafirði 12. júnií árið 1900.
F'oreldrar henmar voru hjónin
Jóhamn Arason skipstjóri og Val
borg Jónsdóttir. Sigríður ólist
upp á heimili foreldra sinna við
mikið ástriki, ásamt tveimur
eldri bræðrum og einum fóstur-
bróður.
Auk venjulegs bamastoóla-
náimis og menntunar og mennimg
aráhriifla góðs heimilis eins og
bezt gerðust á öndverðri 20.
öid, stundaði hún nám við
kvemnasfcólann i Reykjavík með
góðum árangri, sem sannaðist
bezt þeim er tii þekkja á hinu
srmeklfclega og prúða heimili, er
hún síðar slkóp eiginmanni sín-
um og bömum.
Hinn 8. desember 1923 giftist
Sigriður Guðmundi Jóhannes-
syni frá Skáieyjum, loftskeyta-
manni við loftskeytastöðina í
Fiatey.
I Flatey reisitu ungu hjómin
sér bú og bjugígu við mikTar vin
sætdir unz loftskeytastöðiii I
Flatey var Lögð niður og Guð-
mundur gerðist starfsmáður
Landsimans i Reykjavik.
f>egar ég nú á kveðjustund
riifja upp mmningar um Sigríði
Jóhan rvsdóttuir koma mér flyrst í
hug orð eims og: prúðmennska,
góðvild, látleysi og kærleitour.
Mig grunar að etoki sé skotið
langt frá marki þó að sagt sé, að
á þeim þáttum hafi mest borið í
fari hennar. Henni var etoki
tamt að láta á sér bera. „Heinir
ilið var henni aUt,“ var vitnis-
bttrður sonar hennar, er við M.t-
ilíega ræddum um móður hans.
Hún var i hópi margra góðra
kvenna, sem skilja, að heimiiið
er sá vermireitur, sem yljar, rniót
ar og þroskar ungar sálir og er
þeim ljós fram á iangan og tx>r-
sóttan veg. Það hefur verið sagt
að augun sóu spegill sálarinn-
ar, en mi.g grunar lika að úr
svipmóti heimilis megi lesa sál
konumnar og í því sambandi
skipta ytri aðstæður engu rnádi.
Sigriiður var mjög söngeisk
og mun sönggyðjan oft haifa ylj
að henni um hjarta og aukið á
þokka hennar prúða heimilis.
Þó að hér væri áður tekið svo
til orða að Sigríður hafi skap-
að manni sínum og börnum fag-
urt heimili, er á engan hátt van
metinn þáttur eiginmanns henn-
ar í þeirri uppbyggingu, og því
siður þegar höfð er í huga hin
alkumrta prúðmennska hans og
smakkivisi, en ég heltí að fulil-
komið heimili verði aldrei skap-
að án góðrar konu. Ég held að
sú þjóð, sem á margar heimilis'-
kærar, toærieifcsríkar og góðar
konur á borð við Sigríði Jó-
Framh. á bls. 24
Frændur og vinir.
Kærar þakkir fyrir ánægju-
lega heimsókn 7. ágúst.
Gjafir, blóm og heillaskeyti
eru hér með þökkuð.
Lifið heil.
Haraldur Magnússom,
Eyjum.
LOKAÐ
frá kl. 10.00 — 13,15 í dag vegna
jarðarfarar.
SJÚKRASAMLAG REYKJAVÍKUR.