Morgunblaðið - 03.09.1971, Blaðsíða 21

21
MORGUNBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 3. SEPTEMBER 1971
I Ásbyrgi.
- Uppbygging
Framhald af bls. 17.
ur þar en lengst aif á5ur þessa
síðustu áratugi. Með þessum orð
uim á ég v'ð, að tekizt hef.ur að
byg.gja upp traustan atvinnu-
rekstur á Raufarhöfn og Þórs-
höfn. Það er m.ö.o. búið að
byggja grunninn. Þess vegna
géri ég orð Hallðórs E. Sig>urðs-
sómar fjármálaráðherra að mín-
um, þegar hann segir, eftir að
hafa fja.iiað uim sildarleysis- og
kalárin: „Fyrst yk.kur hefur
tekizt að komast út úr þeirri
þolraun, spáiir það betru uim
framtiðiina."
Sérstaka athygli mina vakti L
upplýsinguim Grlms á Ærlœikjar
seli, hversu meðalaldur bænda
er hár i Norðuir-Þingeyj.a-rsýslu.
En hvergi á landinu er skilyrði
til sauðfjárbúskapar betri en
þar né fallþungi dilka meiri en
í Þistil'firði. En undirstrikar
þetta eikki ein.mi.tt orð Siig.urðar
í Ef-ra-Lóni, að unigt fól-k hi-kar
v.ið að setjast að þar, sem það á
ekki .ví-st rafmagn ? É,g er þe'rr-
ar skoðunar. Ég he-lld, að
með rafvæð'n-gu sýslunnar o,g
með nýrri stefnu i nýbýl-amál-
um, sem mörkuð var á síðasta
Aliþ'n.gi, verði hér breyting á.
Ein-kum þó ef til kærnu sérstak-
ar ráðstafanir af háltfu hims op-
inb-era, sem v'ssu að því að gera
bændu-m þe'm, s,em o-f smá hafa
búin, kleift að stækka þau.
FISKIRÆKT
Si-gtryggur Þoriáksson í Svaí-
barði minnti m.a. á, að veiðimála
stjóri mæl-ti með Litiuá í Keldu-
hve-rfi sem ein,um af þrem beztu
möigu.leikum til fiskræktar á
Norð-Austu.rla-ndi, en saim-kv.
lögum hefði liandbúnaðarráð-
herra leyfi til að heimila slíka
stöð í Kelduhverfii. Það vakti
því verðuiga athygli, þeg-ar land
búnaðarráðherra lýsti y.fir á eft-
ir: „Ég muin taka fiiskeldið ti.l
mijiög rækilegrar at.hu,g,uina,r og
-kynna mér, hvort ekki sé hægt
að leg.gja því miálii lið.“ Hlýt ég
a-ð fa-gna þessu.m ummælim ráð-
herrans, því að bæði er, að fisk
eldisst.öð er m.jög vel staðsett
við Litluá og skilyrði góð, eins
og Sigtryg.gur færði rök að.
Við það bætfst svo, að á sinuim
tima ráku nafnarnir í Kroissdal
og Laufási fiskeldi í Litluá, en
vegna skilnin.gsskorts aif op-
iinberri háif-u rann sú athyglis-
verða tilraun út i sandinm.
Einni.g tek ég undir þær
áhyggjur, sem Si-gtryggiur lýstl
vegna þess, að of óvarlega væri
'fiarið í víkum og f.lóum víðs
vegar u-m landið, og tel, að fulla
aðgát og ful-it eftirlit verði að
hafa með veiðum þar, einkum ef
heiimiluð eru veiðitæki, sem
Skafa botninn. Staðreyndin er
sú, að sjaldnast sjáum við of-
veiðina fyrir. Reynslan er sú, að
hún bitmar á okkur eftir á.
DÝRALÆKNINGAR
Eggert Ólafssom í Laxárd-a.l
ræddi um nauðsyn þess, að dýra
læknir settist að í Norður-Þing-
eyjarsýslu eins og heimild er nú
fiyrir í iögu-m. Hér er u.m nauð-
synjamál að ræða.
mAl frA raufarhöfn
Ég hef áður vikið að máli
Hilmars Ágústssonar u-m veg yf
iir Stig.
Björn Hólmsteinsson ræddi
einkum um nauðsyn þess að
styrkja sveitarfélög, þegar svo
stendur á, að þa.u verð-a að verja
vérulégú fjármagni t-il atvinn.u
aukn'ngar með þeim af.leiðing.um
að félagslegi þátturinn . situr á
hakanum. Taldi hann, að Jöfn-
unarsjóður s-veitarféla.ga ætti að
grípa inn í og jafna metin und-
ir sliku.m kringumstæðuim.
Hér er hreyft mjög athyglis-
verðu máli og knýjanidi, ekki
sízt eins og háttar til á Ra.uf-
arhöfn, að þar varð á ein.ni
svipstundu að gjörbylta öllu at-
vjnnulífi staðarins. St'aðreyndin
er sú, a.ð þeim Rauifarhafnarbú-.
um hefur tekizt þetta vonu-m
fra-mar. Það er rétt hjá Birni, að
atviinna er þar ekki næg hau.st
og vetur. En með markvissum að
gerðum, með góðri .samvin.nu
heimamanna og é.g vil segja riik-
isvaMs-'ns, hefur t'ek'zt að
renna þeim stoðum u-ndir at-
vinnulífið á staðnu.m, að efti-r-
leikurinn er a-u-ðveldari. E.t.v.
svo auðveldur,' að 400 -500 lesta
skut.toga.ri er ekki draumsýn,
helduir veruleiki í nánustu fraim
flí'ð.
1 þessu sam'bandi hlýt ég að
minna á, að Síldarverksmiðjur
ríkisins og þá um 1-eið rikisvald-
ið eiga nokkrar skyldur við
Raufarhöfn, — ekki síður en
við Sigluifjörð. Og ég held, að
ríkisvald'.ð geti uppfyllt þær að
nokkru m-eð þvi að le-ggja
áhe-rzlu á, að Slldarverksmi'ðj-
u-rnar á Raiu-farhöfn láti Norð-
Austurhorninu í té ekki lakari
viðgerð-arþjónustu en verið hef-
ur. Fyrir útgerðina á Raufar-
höfin er þessi aðstaða ómetan-
leg og hún ke-m-ur einnig að góð-
u-m notu-m fyrir Þórshöfn og
raunar aila, sem útgerð stunda
út af Norð-Austurlandi.
mAl frA þórshöfn
Páimi Ólason oddviti á Þórs-
höfn fjallaði stutt en markvisst
um fimm málaflioikika, er mest
voru aðkallandi fyrir Þórshöfn.
1. Ti-1 þe-ss að h-öfnim verði við
unandi vantar 70 metra við.le.g-u
kant. Ekki er þetta stórát-ak með
hliðsj-ón af þeiim mikl-u f-ram-
kvæmd-uim, sem þar hafa verið
síðasta áratug. En uppg-an-g-
ur staðarins sést bezt á því, að
þar eru nú gerðir út 40 bátar,
skipastól-linn í rúmlestu-m hefur
fimmfalidazt s.I. tvö ár, tekju-
au-kningiin frá 1969 ti.l 1970 nam
75%.
2. Fryst-i'hús'ð á staðnum er of
lítið, illa staðsett og ætlað fy-r-
ir lan-dibúnað. Hims vegar er nóg
pláss við höfnina, einda ákve-ðið
að ráðast í by©gim.gu frystihúss
þar. Sýnir þetta enn, hversu
björtuim augum Norður-Þingey-
ingar Jíta til framtiðarinnar nú
í lök Viðreism-ar. Á Þórsihöfln sem
annars staðar í No-rður-Þingeyj-
arsýs'lu er Spurmimgin aðeimis -um
framhaldið. Og svo mun vera í
þjóðfélaginu öllu, að Islending-
ar vænta miki-ls aif framtiðinni í
svo góðu horfi sem atvinnu-lfifið
nú er.
3. Læknaskorturinm. Um or-
saikir hans og l'éiðir til úrbóta
eru-m við Pálmi að mörg-u leyti
ós-am-mála. En að einu leyti er-
um við sam-máia: Eif á annað
borð verður stofnað til læk-na-
miðsflöðvar á Norð-Austurlandi,
hlýtur hún að verða á Þórshöfn
en ekki Vopna-firði. Og mér
skilst, að Vopnfirðin-gar geti vel
sætt si-g við, að ein íækna-mið-
stöð þjóni báðu.m stöðunum.
Hitt er svo annað mál, að é.g
fæ ekki séð, að þörfu-m Raufar-
hafnar og Kópaskers verði fiulil
nægt með þeim hætti.
- 4. Það standi, sem ákveðið er,
að vegu-rinm 'yfir Fremri-Háls
verði l'a-gður á næsta ári. Eftir
er þá að by-ggja upp veg.inn í
Þistil.firðinum. Mér þykir það
ekki ofra-usn, þótt í þá fram-
kværrad verði fari'ð 1973, s-vo að
ekki greinir okkur Pálim-a á -uim
það.
5. Raforkumál. Að sem fyrst
verði viðunandi frambúðar-
lau-sn fundin.
hanri. Lárus Jónsson noit-a-ði
þet-ta tilefn-i ti-1 þess að minn-a
á, hvernig' einmitt þorskurinn
hefði verið notaður til þess að
koma í s-tað síldarinnar í -upp-
byggingu Raufarhafnar o.g gat
u-m hl-ut Norð-urlandsáætlunar
og atvinnumálan.e.fnda Norður-
lands í uppby.ggingiu sjiávar-
plássanna Rauifarhafnar og
Þórshafnár. Jafnframt . lagði
hann áherzlu á, að flil þess að
slí-kar áætlan-ir kæm-u að fullum
notum , yrði frumkvæðið að
koma frá heimamiönnum. Alls-
herjarríkisafskipti i atvinn-u.mál
uim ætti .ekki vi-ð skapgerð okk-
a.r Islendinga, sem vanir vær-
utm við að bj-arga okkur sjálif-
ir.
Björn Jón-sson aiþingismaður,
talaði á eftir Láru-si og reynd-i
hann áð gera llítið úr Norður-
landsáætlun, en kvaðst þó hafa
lagt til við rikisstjórnina að
áætluninni yrði haldið áfram.
Hafði hann eimhverjar umbú-ðir
á þess-u-m málatilbúnaði, sem ég
hvorki sikildi né náði niður á
blað. Enda hygg ég, a-ð ef Björn
er hreinskildnin við sjállfan sig,
þurfi hann ekki að kvarta ytfir
þvi, að hann hafi verið með öllu
valdalaus um ráðstöf.un lánsfijár,
a.m.k. síðustu misserin. Hitt veit
ég, að Björn kann að klappa
u-m málin. Hann er heldur ekiki
svo skyn-i s-kroppinin, að hann
geri sér ekki grein fyrir, að at-
vinnumálin eru alltaf á dagskrá.
En þess vegna velur hann þá
leið, að halda Norðurlandsáætl-
un í atvinn-umálum áfram, þótt
með umbúðuim sé, að hann veiit,
að þar var rétt a-ð máliunum stað
ið.
Au'k þeirra, sem ég hef þe-g-
ar minnzt á, tóku til máls:
Stefán Valge: rsí:on, HaUdór
Blöndlal, Imgvar Gíslason, Brag-i
Sig-u-rjónsson, S-tefán Kr. Vigfús
son, Arnarstöðum, Guðmundur
Þorsteinsson frá Lundi, Björn
Guðmumdsson í Lóni, Beneditot
Sveinsson Vikingavatni, Jóse-p
Þorsteinisson Aku-reyri og Bene- .
ditot Sigu-rðsson Grimstu-ngu.
Að lokum endurtek ég það,
sem ég sagði í upp-haifi, að fund
ur sem þessi er umfram fliest
annað líklegu-r til þess að hafa
áhrif í þá veru, að flýta fram-
gamgi nauðsynia-mála heim-a i
héra-ði. Björn Jónsson alþingis-
m-a-ður ha-fði að lokaorðuim sin-
um, að fundurinn væri „þru.ng-
inn bjartsýni“ og í sa.ma dúr töl
uðu aðrir stuðni-ngsmenn rikis-
stjórnarinnar á Alþingi auk ráð
herra. Ég ski-1 það þannig, að
þeir séu mér sa-mmáia, uim að
uppbyg.ging Narðu.r-Þingeyjar-
sýslu sé hafim og komin vel á
veg. Þess vegna -rílður á miklu,
að áfram sé haldið á söm-u
brau-t.
M-enn geta sett fram kröfur
um ei-tt og annað. En til þess
að við þeim verði orðið, v-erður
atvinn.u,líf,ið að vera í blóma.
Eins og nú standa sakir er at-
vinnulífið í blóma í Nórður-
Þingeyjarsýslu.
Halldór Blöndal.
mAl FRA KÓPASKERI
Kristján Ármann.sson kau.p-
félagsstjóri lagði áherzlu á, að
Kópasker þjónaði fyrst o.g
frem.st sem þjónu,stum:ð.s-töð fyr-
ir sveitirnar, svo að ha-gsmum-
irnir færu saman. Hann l-a,gði
áherzlu á, að iðnaði yrði a-ð
k-oma upp á Kópaskeri, sem
væri í tengslum við sauðfjár-
ræktina og nefndi kjötiðnaðar-
s-töð í þvi sam-bandi. Ekki lét
hann þess getið, hvernig hann
hugsaði sér þá framfcvæmd né
hvers-u sflór slík kjötiðnaðar-
stöð ætti að vera. Það fer því
fyrir mér e:ms og raunar öllium
öðruim á fundinuim, svo að ég
ég heyrði til, að ég treysti mér
ekki til að fjalla nána.r um
þessa hugmynd.
En hit.t er rétt, að nau-ðsyn-
legt er, að Kópasker ef.list. Virð
ist mér i því sambandi nærtæk-
ara að 1-íta til sjávarins. Fiski-
mið eru þar á báðar hendu.r og
eins og kaupfélagsstjórinn
gat um, eru góðar horfur, á að
ska.mmt sé í nýtil-egt hörpudisks
mið.
Einkar ánægjulegar voru u-nd-
irtektir samgöntgumálaráðherra
Hannibais Valdimarssonar v-ið
ósku-m kaupfélagisstjárans um,
að strandferðaskipin hæf.u aft-
ur fastar áætlanaferðir til
Kópaskers, „þóflt kosti lengingu
á bryggju", eins og hann sa-gði.
Hins vegar féllu kröfiu.rna-r um
fasit áætlanaflu.g í grýtta jörð.
Þá drap kaupféla.gsstjórinn á
mögu-leika Norðu.r-Þingeyinga i
sam-baindi v:-ð ferðam-á-1, se-m
viss-ulega eru miklir. O.g Grímiur
Jón-sson í Ærlækjarseli var
á-reiðanlega á réttri 1-ei'ð, þe-gar
hann hvislaði þvi að mér, hvort
Ferðamál-asjóður l'ét-ti ekki u-nd
ir með heimavist-arbyg.gingu í
Axarf.írði, sem yrði þannig
byggð, að hún þjónaði ferða-
mönnu-m á sumrum. Ef s-vo færi,
yrði það lyftistön.g fyrir byg-gð-
arlögin. Fyri-r utan það, hvað
það persónulega gleddi mig mik-
ið að sjá gamlan draum
Jóns vi-n-ar m.íns i Ærlæk ræt-
ast, þótt eftir hans daga sé. Á
níræðisaldri .ráku þau hjónin
gisit-i-hús í Lu.ndi af miklum skör-
ungsskap og mieð heim-ilis.brag.
Hitt er svo annað mál, hvort
elliheimili þar eigi eftir að sjá
dagsins l'jós, nú eftir að Jón er
ailur.
Kau-pféiaigsistjórinn kom fram
með þá kenningu, að Norður-
l-andsáætlun hefði farið fram
hjá Norður-Þingeyjarsýslu. Þar
stæði aðeins ein setning: „Það
eina sém gæti komið okkur til
bjargar er þorskurinn", sagði
HRÆRIVEL
Vil kaupa notaðá tveggja poka steypuhrærivél.
Upplýsingar í síma 21553 miili kl. 5 og 7 næstu daga.
Nómskeið í vélritun
Námskeið í vélritun hefjast 6. september, bæði fyrir byrj-
endur og þá, sem vilja læra bréfauppsetningar.
Kennsla eingöngu á rafmagnsritvélar.
Innritun og upplýsingar í síma 21719 og 41311.
VÉI.RITUN—FJÖLRITUN,
Þórunn H. Felixdóttir,
Grandagarði 7.
GE&B vt£> SXÓA/A 'A M££>/9A/ BE£»£> EJZ
§%évoMMmv,@ij?A
SfGU/tBJÖRNS %
Wf ooSimigoros/BK^^
sfíí&Ot
33990
Posr-
SEN&UM
TEPPI
Breiddir frá 137 cm til 420.
UTAVER
GRENSÁSVEGI22-24
SiMAR: 30280-322GZ