Morgunblaðið - 25.11.1971, Blaðsíða 3
MORGUNÐLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 25. NÓVEMBER 1971
3
MIi Tékköslóvakíu hafa vertí
semdl 8 tonim al' 45% osti sem
reynslusetMHMg' og greiða Tékk-
sir hehningi hærra verð fyrir is-
lenzka ostinn, em við höfnni get-
»ð fengið á öðrum erlendnm
imörkuðum. t>á hafa horizt fyrir-
spurnir frá lapönum og er
reynslusending þangað farin.
Eltanig Japanir greiða ostinn
hærra verði en við höfum átt að
venjast. I*á hafa verið flutt út
3©© tonn af smjöri til Sviss og
greiða Svisslendingar 120 krón-
íuir fyrir kilóið. Það sem af er
árinu hefur smjörneyzla lands-
manna aukizt um 35% meðan
í'ramleiðslan hefur svo tii staðið
í, stað og er nú svo komið að
smjörfjallið niikla er nú að rót-
nm eytt.
1 gærmorgun köiluðu forráða-
Heyannir.
Nýir ostamarkaðir í
Tékkóslóvakíu o g Japau
Rlklö greiði bændum orlof
Smjörf jaliiö apporið
men n félagasaimtaka bænda
blaðamenn á sinn fund. Þar voru
HJ svara; Halldór Pálsson, bún-
aðarmála.stjóri, Ásgeir Bjama-
son, formaður Búnaðarfélags
Islands, Ingi Tryggvason, starfs-
maður uppJýsingaþjónustu land-
búnaðarins, Sæmundur Friðriks-
son, framkvæmdastjóri Stéttar-
sambands bænda og Gunnar
Guðbjartsson, formaður þess, og
Sveinn Tryggvason, fram-
kvæmdastjóri Framleiðsluráðs
landbúnaðarins.
MIKIL ÁSETNING
Það kom fram á fundinum, að
e-ífir gott sumar setja islenzkir
toændur vel á. Á tveimur siðustu
árum hefur fjáreign bænda
minmkað um 80 þúsund fjár, en
1aJið er, að nú hafi um 50 þús-
undum verið bætt í sikörðin.
Eiinnig hafa islenzkir bændur
fjölgað við sig hrossum og þá
einkaniega með útflutning i
huga og mikið hefur verið gert
að því að setja á kálfa, þannig
að búast má við auknu fram-
tooði á nautakjöti á næsta ári og
öðyu hér frá. Búnaðarmálastjóri
kvaðst hræddur um, að sumir
toændur hefðu fjölgað um of í
bústofni sínum, en telja verður,
að eftór harðæri siðustu ára hafi
toændu.m verið kærkomið að
gripa tækifærið til að auka bú-
stofn sinn á nýjan leik. Ekki
kváðust forráðamenn bænda þó
óttast offramleiðslu á landbún-
aðarvörum „að neinu marki“,
nema þá heizt nautgripakjöti, en
birgðir þess haía ætið enzt vel
tii næstu slátrunar.
SM1ÖBF.IAIXIÐ HOIÍHI)
Fyrs>tu níu mánuði þessa árs
hefur innvigtað mjólkurmagn í
mjólkurbú iandsins aukizt um
5 %'/(, en í október varð aukn-
ingin 2%% minni en í sama
mánuði sáðasta árs. Töidu fund-
armenn, að þetta árið mætti
reikna með um 4% aukningu á
innvigtuðu mjólkurmagni frá
fvrra ári.
Smjörneyzia landsmanna hef-
ur tekið mikinn fjörkipp á ár-
inu og jókst um 35% fvrstu 10
mánuði ársins. Þá voru 300
tonn af smjöri flutt út til Sviss.
Framieið'slan á árinu er mjög
svipuð og verið hefur, þannig
að smjörfjallið er horfið og
töldu fundarmenn smjörbirgðir
nú „mjög eðlilegar" miðað við
árstima, og enga hættu á nýju
smjörfjalli i bráð.
Um útflutning til Sviss skaf
þess getið, að Svisslendingar
greiða um 120 krónur fyrir kilóið
en hér á landi er útsöluverðlð á
smjörkilóinu 130 krónur.
OSTAÚTFLUTNINGUB
Að vanda notum við ostkvóta
okkar í Bandarikjúnum; 255
tonn á ári, til fuUs, en þar er ís-
lenzki osturinn, sem er 45—53%
ostur, seldur undir vörumerkinu
„Óðins-ost,ur“. Til Sviþjóðar selj-
um við á fimmta hundrað tonna
af osti i ár og örlítið til Bret-
lands.
Nýir ostamarkaðir eru Tékkó-
slóvakáa og Japan, en til beggja
þessara landa hafa verið sendar
reynsJusendingar og greiða
báðir mun hærra verð fyrir en
við höfum fengið til þessa. Voru
fundarmenn ánægðir með þess-
ar tiiraunir og töldu þær lofa
góðu um framtíðina.
D.IÚPFRYST SÆ»I
Á NÆSTA ÁRI
Innflutningur á nautasæði
kom næst á dagskrá og kváðust
fundarmenn vongóðir um, að ef
stjórnarfrumvarp til laga um
breytingu á fyrri löguim um
þetta eíni næði fram að ganga,
ætti irmflutningur á djúpfrystu
sæði úr nautum af Galloway-
kyni að geta hafizt á næsta ári.
Áhrifanna í kjötgæðum sögðu
þeir að ætti þá að fara að gæta
eftir 4—5 ár.
Til skýringar skal þess getið,
að í framannefndu lagafrum-
varpi er gert ráð fyrir, að gripir
þeir, sem sæði verði flutt úr til
íslands, hafi verið undir opin-
beru heilibrigðiseftiriiti á sæð-
ingarstöð í eiitt ár að minnsta
kosti, áður en innflutningur get-
ur átt sér stað. Þá skal og sett
á stofn sóttvarnastöð hér á
iandi, þar sem hafa skal i
öruggri vörzlu þær kýr, sem
sæða á með inniffluttu sæði til
kynhlöndunar, sem og afkvæmi
þeirra.
18 SLÁTURHÚS A 10 ÁRUM
Endumýjun sláturhúsa er nú
svo komið, að fimm sláturhús
hafa verið byggð og endumýjuð
til samræmis við nýjar kröfur.
Þessi fimm siáturhús eru í Borg-
amesi, Búðardal, á Blönduósi,
Húsavik og Selfossi. Samkvæmt
upphaflegri áætfun var reiknað
með 18 fullkomnum siáturhúsum
á 10 árum og þó margt hafi
breytzt, töldu fundarmenn, að
þessu marki yrði náð árið 1977.
Næstu sláturhús, sem unnið
verður við, eru á Sauðárkróki,
EgiOsstöðum og Hólmavik.
Kostnaðurinn við þau fimjn
sláturhús, sem iokið er við, hef-
ur numið 25—50 millj. kr. á hús
eftir stærð þeirra, en heildar-
kostnaðaráætlun, gerð fyrir
tveimur áram, hljóðaði upp á 127
millj. kr. Jafnframt þessu verð-
ur unnið við lagíæringar á minni
húsum, sem ekki verður unnt
að leggja niður vegna staðsetn-
ingar þeirra.
Nú eru 68 aðiiar i landinu með
sláturleyfi.
Það kom fram i umræðunum
um siátrun og sláturhús, að
92—93% dilkakjöts lenda nú i
1. og 2. gæðaflokki og 1. verð-
flokki.
Framhald á bls. 23
JÓLAMARKAÐUR
SÆLGÆTI
KONFEKT
KERTI
WIUNIÐ SPARISKlRTEININ.
KEX í SKRflUTKÖSSUM
JÓLAKÚLUR OG FLEIRfl
Stórkostlegt úrvol
oUt á Vörumarkoðsverði
STAKSTEINAR
Alvariegar
horfnr
Þrátt fyrir gúðærið, sem við
fslendingar búum við, eru alvar
legrar horfur S efnahags- og at-
vinnomálum þjóðarinnar. Um
miðja næstu viku skelíur á við-
tækt verkfall, sem mun lama
aiia belzt.u þætti þjóðlifsins, et
ekki tekst að má samningum fyr
ir þann tíma. Nú eru aðeins rúm
ar þrjár vikur þar tií alþingis-
menn fara í jólaleyfi. Þrátf fyr-
ir það má segja, að þingið hafi
sáralitlu afkastað fram til þessa.
Ástæðan er fyrst og fremst sú,
að þau stjómarmálefni, sem ein-
hverju skipta, hafa enn ekki séð
dagsins^ljós. Að vísu kom frum-
varpið um Framkvæmdastofnun
rikisins fram fyrir nokkrum dög
um og mátti það ekki seinna
vera. Enginn veit hins vegar
enn, með hverjum hætti ríkis-
stjórnin ætlar að afla nauðsyn
Iegra tekna fyrir rikissjóð, en
líklegt má telja, að ný fjárþörf
rikissjóðs skipti mörg hundruð
milljónum króna, ef ekki starri
upphæðum. Málgögn ríkisstjórn
arinnar liafa boðað skattahælck-
anir. Tillögur um þær eru ekki
enn komnar fram. Fjárlagafrum
varpið er óafgreitt. öll vinnu-
brögð þessarar ríkisstjórnar ern
með endemiun. Ríkisstjórnin hef
nr lagt fram frumvörp sin um
vinnutímastyttingu og lengingu
orlofs, og er það að því leyti tii
bóta, að nú er auðveldara en
áður fyrir atvinnurekendur að
átta sig á þvi, hvar þeir standa.
Hitt er óskynsamiegt að skerða
með þessum hætti samninga-
frelsi aðila vinnumarkaðarins.
En útgjaldaaukning atvinmnreg
anna vegna þessara frumvarpa
mun væntanlega nema 14—15%.
Auk þessarar útgjaldaaukn-
ingar krefjast verkalýðsféiögin
20% kauphækkunar og enn meiri
k.jara.bótar fyrir iáglaunafóik.
Ríkisstjórnin befur heitið því að
auka kaupmátt launa um 20% á
næstu tveimur árum, en ágrein-
ingur er um það milli stjórnar-
innar og verkalýðshreyfingar-
innar, hvort þessi kaupmáttar-
aukning eigi einungis að ná til
hinna lægstlaunuðu eða til allra
launþega. Ástæða er til að ætia,
að ágreiningur sé einnig um
þetta atriði innan ríkisstjómar-
innar sjálfrar. Vegna þessa
ágreinings, hefur rikisstjórnin
enn ekki getað gefið vísbend-
ingu um, hvernig hún hef-
ur hugsað sér, að þessari 20%
kaupmáttaraukningu skuli náð.
Kvíði hjá
almenningi
Eki fer á milii mála, að vax-
andi kvíða gætir nú hjá almenn
ingi vegna þess óvissuástands,
sem skapast hefur í efnahags-
og atvinnumálum. Fólk spyr:
Verðnr verkfall? Hvernig verða
skattahækkanir ? Verður inn-
flutningur takmarkaður? og svo
framvegis, Þessi óvissa og kvíði
er ekki til kominn vegna þess,
að ríkisstjórnin hafi tekið við erf
iðu ástandi frá fyrrverandi rik-
isstjórn, Þvert á móti tók hún
við góðu og blómlegu búi. En
þau viðfangsefni, sem við blöstn
i efnahags- og atvinnumálum í
liaust, kröfðust þess, að á þeirn
yrði tekið hiklaust og af festu.
Það hefur ríkisstjórn Úlafs -Jó-
hannessonar ekki gert. Hún hef-
ur dregið ákvarðanir og af •
greiðslu niála svo mjög, að nú er
allt að komast i eindaga og öng-
þveit.i blasir við, ef rikisstjórn-
in lætur ekki hendur standa
fram úr ermum mi þegar.
sr
e