Morgunblaðið - 24.02.1972, Blaðsíða 22

22
MÖRGÚNBLAÐIÐ, FtMM'írUDAGUR 2tf. FRBRUAR 1972
Minning;
Engilbert Gíslason
málarameistari
HINN 15. þ. m. var gerð frá
Landakirkju í Vestmarmaeyjum
útför Engi'lberts Gislasonar, mál-
arameistara. Harm var fæddur
12. október 1877, og var þvi lið-
lega 94 ára er hann lézt, 7. þessa
mánaðar. Árið 1899 sigldi Engil-
bert til Kaupmamnahafnar til
þess að læra málaraiðn, og var
þvi einn allra fyrsti Islending-
uriim, sem gerði þá iðn að ævi-
starfi. Hafði hann þá um tírna
átt við veikindi að stríða, en
hafði nú náð sér og vildi nú
koma undir sig fótunum, til
þess m. a. að geta greitt skuldir
sínar.
Engilbert tók sér far með
norsku gufuskipi, sem hét Mors,
og var í förum fyrir Bryde stór-
kaupmann (Selstöðukaupmann),
sem um þetta leyti hafði verzlun
í Reykjavík, Borgamesi, Vík í
Mýrdal og hér i Eyjum. Hann
fékk frítt far með skipinu, og
ímut þar vinsælda föður síns,
sem var verzlunarstjóri hjá
Bryde í Eyjum. Fæði varð hann
að greiða brytanum, en ferðin
tók 10 eða 11 daga, með tveggja
daga viðdvöl í Leith. Þegar til
t
Konan mín og móðir okkar,
Ásta Guðjónsdóttir,
andaðist að Vífilsstaðaihæli
22. febrúar.
Hólmsteinn Jóhannsson
og börnin.
t
Bróðir okkar,
Bjarni H. Jónsson,
frá Þúfu, Fellsmúla 7,
verður jarðsungin frá Reyni-
vallakirkju laugardaginn 26.
febrúar kL 2 e. h. Ferð frá
Umferðarmiðstöðinni kl. 12,30
sama dag.
Systkini.
Hafnar kom, tóku á móti honum
Guðfinna systir hans og Jón
nokkur Gíslason, trésmiður,
ættaður austan úr Hreppum,
stór maður og gjörvilegur, og
ágætis drengur.
Næsta dag kom til Engilberts
Einar Jónsson, myndhöggvari
frá Galtafelli, og fór með hon-
um til fyrirtækis þess, sem ráð-
gert hafði verið að hann lærði
hjá. Hét það Chr. Beng & Sön.
Þetta var vinnustofa, sem nær
eingöngu málaði húsgögn. Þama
átti Engilbert að vera í 3 ár, og
var umsamið kaup 8 kr. um vik-
una, en skyldi þó hækka eitt-
hvað síðar ef hann reyndist vel.
Unnið var frá kl. 7 að morgni
til kl. 7 að kveldi. Það mun hafa
verið 23. ágúst sem hann byrjaði
að vinna þama.
Þegar Engilbert kom á vinnu-
stofuna, var þar fyrir m. a. Ás-
giimnr Jónsson, sem þá var
jafnfrarrrt að læra listmálun, og
urðu þeir brátt góðir kunnimgj-
ar. Ekki var Engilbert búinn að
vera þama lengi þegar hann var,
ásamt Ásgrimi og dönskum
málara, sem hét Chráistiansen,
látinn fara að æðamála, einkum
eik, en þó voru margar aðrar
viðartegundir stældar þarna, og
varð Engilbert oft að gripa í
þær. Við þetta starf, æðamáiun-
ina, unnu þessir þrir menn ein-
göngu, og urðu þvi leiknir í þvi.
Engilbert lét yfirleitt vel af
dvöl sinni í Kaupmannahöín.
Hann fór víða, bæði á söfn og
aðra fagra staði. 1 aJIar þessar
ferðir varð hann að fara fót-
gangandi, en slikt var alsiða hjá
ungum námsmönnum, sem ekki
höfðu ráð á að kaupa sér leigu-
vagn, eða áttu þess kost að kom-
ast þetta á amnan hátt. Býst ég
við að safnaferðimar hafi örvað
þá þrá, sem hinn ungi bar ávailt
í brjósti, sem sé að læra listmál-
un, en um slífct var efeki að
ræða, þar sem það kostaði of-
fjár, en iðnmálunin gat þó gefið
af sér lifibrauð, ef eitthvað var
að gera, og var þá næstbezt.
Ég gat hér að framan um
kaupið, sem sannarlega var ekki
hátt. Fyrir þessari vinnustofu
réðu tveir bræður, sem báðir
vom ágætismenn. Þeir kunnu að
meta verk og áhuga hins unga
manns, og hækkuðu kaup hans
fljótlega, um tvær krónur í hvert
stan, svo að brátt hafði það náð
t
Faðir minn
BALDUR JÚNSSON
prentari,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 25. febrúar
kl. 1,30.
Fyrir hönd aðstandenda,
______ Baldur Baldursson.
t
HANNES J. MAGNÚSSON,
fyrrverandi skólastjóri á Akureyri,
Háaleitisbraut 117, Aeykjavík,
verður jarðsunginn frá Dómkirkjunni, laugardaginn 26. febrúar
kl. 10,30.
Sólveig Einarsdóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
t
Innilegar þakkir fyrir auðsýnda samúð og vinarhug vegna
andláts og jarðarfarar
JÓNS GUÐNASONAR,
söðlasmiðs. SeKossi.
Þórunn Ólafsdóttir,
Bergþóra Jónsdóttir, Björn Svanlaugsson,
Dagbjört og Hrafnkell Bjömsson,
Ástríður og Kristinn Guðnason,
Aldis Guðnadóttir,
16 krónum. Sagði Engilfoert mér
að sig hefði munað ótrúlega
mikið um þeissar tvær krónur,
einkum fynst.
í Kaupmanmahöfm vaim Engil-
bert svo sem fullgildur málari
um etas árs fadl, eða svo, en
hvarf þá heim ttl Vestmanna-
eyja, þar sem verkefni beið hans.
Ekki var hann þó þar, að stani,
nema um árs bil, en fór þá til
Reykjavikur, þar sem hann vann
um nokfeur ár í félagi við Jón
Reykdal, málararmeistara. Hér í
Reykjavík málaði Engilfoert m. a.
mörg hús sem áttu eftir að verða
víðkunn. Má þar nefna ráðherra-
bústaðimm, Hliðslkjálf, og hús
Thor Jenssens, sem þá voru að
rísa af grummi. Var aUt hand-
bragð Engilberts á þessum hús-
um með ágætum, og hvað við-
kemur hinu síðamefnda, þá
stendur forstofan, mieð sína
fögru marmaramálun, ennþá
með sömu handbrögðum og fyrir
um það bil 65 árum. Fyrir
nokkrum árum var erieindum
sérfræðingum sýnd þessá for-
stofa, og luku þeir upp einum
munni um það, að hér hefði
verið að verki maður, sem kunn-
að hafi sitt fag. Hér væri um
að ræða verk, sem viðkomandi
aðilar ættu viðhalda, með góð-
um ljósmyndum, ef ekki þætti
fært lofa hústau að standa; verk,
sem varpaði ljóma á þann tíma
sem það var unnið á.
Um afflan.gt skedð notaði
Engi'llbert margar frístundir sán-
ar til þess að mála myndir, sem
hainn kvaðst þó aldrei ánægður
með, m. a. af þvi að hann hafði
ekki tök á þvi að læra þessa
listgreta.
Engilbert gekk um tíma í Den
tekniske selskahsskole, og lauk
umsömdum námstíma, en hafði
ekki tök á því að taka svetas-
próf, en slíkt kostaði ærið fé.
Eftir nokkurra ára dvöl hér i
Reykjavik, fluttist Eingiibert svo
aftur til Eyja, þar sem hann svo
dvaldist aila tíð síðan.
Árið 1914 kvæntist Engilbert
Guðrúnu Sigurðardóttur, frá
Borg á Mýrum, í Homafirðá.
Eignuðust þau 7 börn, hvar af
Hfa niú 4, dætumar tvær; Ásta
og Berta Guðrún, og bræðumir
tveir, Gísái og Ragnar, sem báð-
ir lærðu málaraiðn, og eru nú
starfandi málarameistarar í Vest
mannaeyjum. Auk þeirra hafa
lært iðnina hjá Engilbert þeir
Gísdi Pálsson, Friðþjófur Matt-
híasson, Sigurður Sigurðsson,
t
Þökkum auðsýnda samúð og
vináttu við andlát og útför
Guðmundar
Guðmundssonar,
Múlakoti.
Guðrún Halldóra
Nikulásdóttir,
Nikulás Guðmtmdsson,
Sigrún Jóhannsdóttir,
Árni Guðmundsson,
Þórir Guðmundsson,
Ingibjörg Guðmundsdótir,
Sigurður S. Sigurðsson
og barnabörn.
sem allir fluttust til Reykja-
vikur, Áfei Grans, málaram. í
Njarðvik og ioks Gísii Brynjólfs-
son.
Etas og áður segir, dvaldist
Emgilbert nær því alla ævi sina
í Eyjum. Vann hann að iðn sinni
meðan kraftar entust. Hann var
samvizkusamur við hvert verk
sem hann vamn, og má það víða
sjá í verkum nemenda hans.
Engilbert andaðist í Vest-
mannaeyjum hinn 7. þ. m. og var
útför hans gerð 15. þ. m. frá
Landaktakju. Með honum er til
moldar gengtan eánn fyrstí ís-
lenzki málartan, trútoga elzti
málarinn á landi voru, og sá
maður sem átti þess kost að
fylgjast með þróun iðnartamar
frá upphafi hennar hér á landi,
og kunni betur skil á mörgum
hlutum í því sambandi en
margur annar.
Ég sendi öllum ástvimiim hims
látna heiðursmanins, samúðar-
kveðju mtaa.
Jökull Pétursson,
málarameistarL
Snorri Mikaelsson
— Minning
Þótt sjáir mann með léttri lund,
leikinn orða á tungu,
kann að leynast opin und
innst í geði þungu.
Snorri, eins og allir þekktu
hann bezt í daglegu tali eða eins
og hann hét fullu nafni Jón
Anton Snorri Mikaelsson, kynni
vel að faHa tan i kjarna erindis-
ins hér að ofan.
Það var á árunum 1947—48 að
ég sá Snorra heittan fyrst. Hef
ég þekkt hann síðan og mjög
náið sáðustu árin. Sú kynning
sýndi mér einmitt svo glögglega
þessa tvo þætti, sem erindið
dregur fram.
Snorri unni íslenzkri tungu og
þá ekki sizt í formi Ijóða. Tel
ég hann einn þeirra fáu manna,
sem engin takmörk virðast fyrir,
hve mifeið kunna af vísum. Væri
hann tekinn tali þar sem hann
var við iðju sána, brá hann
gjaiman á orðaleik, talaði í
líkingum og kenningum, mælti
fram visur, sem gátu verið allt
frá hinum skoplegustu uppnefn-
ingum á góðum kunningja til
þeirra spaklegustu sléttubanda
vizku, sem íslenzkt méii þekkir.
Sjálfur naut hann unaðslega
þessarar fegurðar málsins og
jafnmikið yndi var að hlýða á
hann fara með kveðskapinn, svo
var innlifun hans næm.
Ekki var mér nokkur kostur
að vita, hvað af öllu því vísna-
flóði var hans eigið eða hvað
hann hafði eftir öðrum höfund-
um. Hitt er vissa, að Snorri heit-
inn var vel skáldmæltur, en fór
jafnan dult með kveðskap sinn.
Þannig er mynd hins orðglaða
manns, er lét hótfyndni, gaman-
yrði og stökur fljúga.
En hér var einnig um annan
þátt að ræða. Snorri heittan var
viðkvæmur og tilftaningaríkur.
Hann mátti ekkert aumt sjá.
Börnin hændust að honum. Dáð-
ist ég oft að því að sjá, hvernig
hann gat leikið fallega við þau.
Slikt samband við böm talar
ótvíræðu máli um manninn. Vin-
fengi hans við þau var af sama
toga spunnið og hin aLmenna
vinfesta hans. Hann var sannar-
lega, eins og sagt er, vtaur vina
stana. Snorri var heill og óskipt-
ur þar sem hann var. Kom þetta
meðal annars fram í átthaga-
tryggð hans. Lengstan aldur
sinn ól hann á Siglufirði. Væri
sá staður nefndur, nam Snorri
staðar, leit upp eða þá út í
fjarskann og gleðiblær leið um
ásjónu hans. „Siglufjörður,
Siglufjörður. . . . Já. Ég skal
segja þér, að það jafnast ekk-
ert á við lognið á Siglufirði."
Þetta sagði hann starandi á
Siglufjörð eins og hann væri
bókstaflega þangað kominn. Sið-
an sneri hann sér að mér og
sagði: „Þó að væri . . .“ og þá
fylgdu dæmi og sannanir þess, að
ekkert jafnaðist á við Siglufjörð.
Þá var engin glettni á ferð. Nei.
Þá birtist sú djúpa alvara og
heilsteypta festa, sem Snorri
heittan átti í svo ríkum mæli,
bæði gagnvart mönnum og mál-
efnum.
Frá fyrstu byrjun Hliðardals-
skólans var Snorri tengdur hon-
um. Ævistarf hans voru tré-
smiðar, Var hann einn þeirra
smiða, er byggðu skólann. Öll
böm sín sendi hann hingað til
mennta, hafa þrjú þeirra starf-
að við skólann og er elzti sonur
hans, Björgvin, etan núverandi
kennara staðarins. Seinna flutt-
ist hann hingað með konu sixmi,
var lengi staðarsmiður skólans,
en kona hans húsmóðir og síð-
ar matráðskona og gegnir þvi
starfi enn. Það má þvi segja, að
Snorri heitinn hafl slitið síðustu
starfskröftum sínum hér. Fyrir
allt það starf eru hér færðar
innilegustu þakkir. Á hann sér
margan minnisvarðann reistan
hér á stað með verkum sínum.
Á þessum árum kynntist ég hon-
um gagngert og á frá þeim tima
margar ógleymanlegar minning-
ar.
Þótt fölni lauf og blikni blóm,
blási kalt í sporin,
eftir sMkan dauðadóm
drottnar þó lif á vorta.
Eitt þeirra einkenna, er hvað
mest settu svipmót á lif Snorra
heittas var hin sterka og óbifan-
lega trú á Guð. Hún var alger-
lega ráðandi þáttur bæði i biíðu
og stríðu. Hann trúði af sann-
færingu, að eftir hrömun elMnn-
ar og dóm dauðans rynni vor
nýs lifs og nýrra blóma. 1 þess-
ari vissu kvaddi hann vettvang
tilverunnar og kveið dauðanum
eigi.
Á vegum skólans er djúp og
einlæg samhygð send eftirlifandi
ástvinum hans, þakfeir fyrir
störf hans og minning hans
blessuð.
Jón Hj. Jónsson, skólastjóri.
— Samgöngu-
málin
Framh. af bls. 10
Mér skildist þó á Gunnairi að
hann hefði verið hrifirun af
allri aðstöðu. Þá er ein
af flugvélum Ftagþjónustu
Bjöms Pálsisonar staðsett á
Egiisstöðum og ftanist mér
mikið öryggi í því að vifta af
henni þar. Með hana er góð-
ur fluigmaður.
— Bg býst nú við þvi að
vtana við hafnargarðinn fsri
, að hefjast hvað úr hverju og
á það að bæta atvinnu ásfand
eitthvað. Maður frá Reykja-
vík hefur undanfarið uinnið
að þvi að bora og kanna dýpk-
unarmöguleika í höfntani. Er
síðan ætliunin að fá dýpkunar-
prammann Hák austur og eru
góðar vonir um að unnt sé' að
nota hann og dýpika hötfinina
til muna.
— Samgöngumál ofckar eru
ekki sem bezt á vetuma. Lóns-
heiði er rudd etau sinni í viku,
en þyrfti að vera tvisvar.
Þamnig er að flogið er tvisvar
i viku til Homafjarðar og
áætlunanbíiU á að fara sömu
daga, þriðjudaga og laugar-
daga, í veg fyrir flugvélitaa.
Aðetas er ýtt snjó af vegtaum
á þriðjudögum, þannig að
flugferðimar nýtast okkur oft
ekki nerna rétt i annað hvort
skipti. Mikil bót yrðd á, ef
xmnt yrði að ýta smjó af veg-
taum á laiugardögum einníg.
1 famriann a veifefaiilinu vár
þetta t, d. etaa sam göniguleið-
ta okkar og eftir að bryggjan
fór er enn brýnna að vegurtan
sé ruddur — sagði Dagbjartur
Jónsson að lokum.