Morgunblaðið - 09.05.1972, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 9. MAl 1972
Boskovsky grípur í fiðiuna öðru hverju.
Boskovsky
stjórnar vínar-
völsum Strauss
Á AUKATÓNLEIKUM, sem
Sinfóníuhljómsveit ísiands
heidur í Háskólabíói fimmtu-
daginn 18. maí mtm Willi
Boskovsky fiytja íslendingum
St.raussvalsa á ekta Vínarvísu,
eins og hann er fraegur fyrir
gegnum sjónvarp og hijómplöt
ur. Boskovsky hefur eignazt
marga aðdáendur hér gegnum
sjónvarpsþætti sína, og mtinu
þeir fagna því tækifæri að fá
að sjá hann og heyra hér í
Háskólabíói.
Átök í Stúdentaráði:
Nýlunda að þingmemi Vestur-
landskjördæmis varði ekki um
afkomu fvrirtækja í kjordæminu
í LAUGARDAGSBLAÐI Tím-
ans er viðtal við Halldóir E.
Sigurðsson, fjármálaráðíheiTa,
undix fyrirsögindinini: „Hafði
Jósep ásitæðu til að vera óá-
nægður með lánið?“ Er þar
lagt út af frétt í Morgumblað-
inu daginn áður, þar sem sagt
er frá láni tii viðgerðar á
Dráttarbraut Þorgeirs og EO-
erts á Akxaniesi og haft eftir
Jósep H. Þorgeirssyni, að hann
hafi orðið fyrir vonbrigðum
með þetta lán, sem ríkissjóð-
ur útvegaði. Var fjármálaráð-
heirra í viðtali sínu óánægður
með að Jósef skyldi segja
Morgunblaðinu frá lániniu og
hug sinn um það, og hefur um
það stór orð. Morgunblaðið
spurði Jósep H. Þorgeirsson
hvað hann vildi segja um um-
mæli ráðhenra í híins garð. —
Hann sagði:
„Eins og kumnugt er varð
hér mikið óhapp í janúar si.,
sem oOi gífurlegu tjóni. Til að
afla lánsfjár til endurbygging-
ar var ledtað til rikisstjórnar-
innar, sem ég tel að fari með
raunveruleg ráð á fjárfesting-
arsjóðum landsmamma. Jafn-
framt voru þingmenn Vestur-
iandskj ördæmis beðnir um að
beita áhrifum sínum og greiða
fyrir málinu. Eftir nær 15 vik-
ur liggur svo ndðurstaðan fyr-
ir og með öðrum hætti en
ég vonaðist til.
Morgunblaðið leitaði þá, að
eigin frumkvæði, umsagnar
minn,ar um málið, en hvaðan
blaðið hafði fregnina er mér
með öliu ókunmugt. En
hitt veit ég, að ýmsir hér á
Akranesi fenigu fréttina löngu
á undan mér.
í viðtaii við blaðið skýrði ég
frá vonbrigðum minum með
afgreiðislu mólsins. Upphæð
lánsins e>r mun minni en fram
á var farið, eða 23 mdlljónir í
stað 36 milljóna, sem talin er
þörf á. Vextirnix verða 8%%
og endurgreiðslutíminn aðeins
12 ár. Þeir, sem lesa stjómar-
sáttmálann kvölds og morgna,
geta farið nærri um þá vexti
og þann lánstíma er ég taldi
mig eiga von á. Hvorki skamm
ir né yfirlætisfullt tal þeiirra,
sem með völdin fara, geta
breytt vonbrigðum mínum né
fengið mig til að taia þvert
um hug mér, þegar eftir skoð-
un minni er leitað. Hins veg-
ar er það nýlunda fyrir mig,
að sjá það eftir þingmanini úr
Vesturlandskjördæmi, að hann
varði i raun og veru ekkert
um hag og afkomu fyrirtækja
í kjördæminu."
Torfbærinn á I>verá
í fallegri danskri bók
t
Meirihluti hlyntur að-
gerðunum í Árnagarði
Vaka og 9 Stúdentaráðs-
fulltrúar mótmæla
MORGUNBLAHINU hefur bor-
izit fréttatilikynniing frá Stúdemta-
ráði Háskóla íslands með svo-
hl.ióóandi ál.vktiin og athnga-
sentd, sem samþykkt va.r á fundi
ráðsins sl. laugardag:
Stúd'entairáð Háskóla íslands
iýsir fullum sbuðninigi við þær
mótimælaaðgerðir, sem áttu sér
stað í Árnagarð: þann 3. mai
sl. Stúdemtaráð telur ásitæðu til
að árétta, að mátmælaaðgerðirn-
ar voru skipulagðar ag fram-
kvæmdar af stúdentum við Há
skó'a íslands.
Vegna yfiiriýs'ngar svonefndra
frjáislyndra stúdenta, sem lesin
var i sjónvarpi þann 5. maí og
birt hefur verið í ýmsum öðrum
fjö’mið’.uim, vill Stúdemtaráð Há-
skóla Islahds taka eftirfarandi
fram:
1. Þvii hefur aldrei verið hald-
ið fram, að einíhver heildarsam-
tök stúdenta hafi staðið fyrir að-
gerðum v'ð Árnagarð 3. mai sl.
Nú hefiur Stúdentaráð Háskóla
folands lýst y’fir stuðningi sdnum
við áðumefndar aðgerðir, en það
er e ni másvari ailra stúdenta
við Háskóla íslands. Ráðlð teliur
sérstaka ástæðcu til að benda á,
að stað’aus er sú staðbiæfiing svo-
nefndra frjáilslyndra stúdemta, að
!hér hafi aðeins verið um að ræða
iiíitinn hóp „atvinnumótmælenda“
þar sem um 300 stúdentar fram-
‘kvaamdu aögerð na.
2. Stúdentaráð átelur, að sjón-
varpið skiuli birta yfirlýsingu
sem er bendiluð við stúdenta án
þess að hún sé undirrituð nafini
eins einasta stúdemts eða raun-
verulegra samtaika stúdemta 1
Hiáskóia íslands er ekki starf-
andi neitt félag eða samtök frjáls
lyndra stúdenta, en óákveðinn
hópur stúdenta stendur á bak
við þetta nafin.
Þá hefur Mor.giunblaðinu bor-
izt eftirfarandi fréttatilkynning
frá niu fulltrúum i Stúdentaráði
Hl, sem er í beinum tengslum
við áiyktunina ag atfhiugasemd-
ina, sem hér fór á undan:
Við undiirritaðir fuUtrúar í
Stúdenitaráðd Háskóla Islamds
vekjum athyigii á, að fréttir, sem
birat hafa frá Stúdemtaráði að
undanförnu, hafa einungis túlk-
að afstöðu hins sósialíiska meiri-
h'uita ráðlsins. Af þessum sökum
viljum við taka eftirfarandi
fram:
1. Við teljum það ósamboðið
virðingu stúdenta og vanvirðu
við Háskóia íslands og Hand-
ritastafnun Islands, er gestum
er meinuð innganga i byggtngar
þessara stofnana vegna þjóðern-
is, stjórnmáiaskoðana eða þjóð-
félagsstöðu. Jafnframit bendum
við á, að meirihluti Stúderetaráðs
felldi tillögu, er fól í sér ofan-
greind sjónarmið.
2. Við viljum ennfremur ítreka,
að aðgerðimar við Árnagarð 3.
maí si. voru Stúdentamði, heild-
arsarhtöikum stúdenta, algjörlega
óvlðkamandi. Sósíalistar hafa
hins vegar hagnýtt sér meirihluta
aðstöðu sína í Stúdemtaráði til
þess eftir á að koma g'æðastirmpli
ráðsins á aðgerðir þessar. Eiftir
sem áður er fiuJIljást, að aðgerð-
imar fóru einungis fram á veg-
um hóps stúdenta ag nókku.rra
annarra.
3. 1 anöstöðu við meirihluta
sósíalista í Stúdemtaráði teljum
við, að Rikisútvarpinu sé jafn
rétt ag skylit að birta t!likynninig-
ar frá ófélagisbundnum frjáls-
lyndium stúdentum við Háskóla
íslands eins og frá áfé’.agsbumdn-
nm róttækiuim sitúdentum.
Eysteinn Helgason,
Helgi Magnússon,
Jón Ganti Jónsson,
Niels Chr. Nielsen,
Páll A. Pálsson.
Vigfús Þór Árnason,
V'igfús I. Ingvarsson,
Vifh.jálmur V'ilhjálnisson,
Þorsfeinn Pálsson.
Laks fer hér ályktun eða orð-
.sending frá Vöku, Félagi lýðræð-
issinnaðra stúdenta, um þetta
sama mál:
Miðviikudaginn 3. mai urðu
þeir atburðir við Árnagarð, að
nokkur hópur manna, sumpart
stúdemtar, beittd valdi til að
meina utanrikisráðherrum Is-
Franihald á bls. 30
NÝLEGA var gefin út i Dan-
mörkn falleg bók um íslenzka
torfbæinn Þverá. Hún er unnin
af 17 arkitektanemum, sem sum-
arið 1970 tóku þetta viðfangs-
efni í sinni árlegu námsferð til
nppmælinga og athugana á hygg-
Harrison
Salisbury
til N-Kóreu
Tókíó, 6. mal. AP.
HARRISON-Saliisbury, hinn
frægi bandaríski blaðamaður
Og Puiitzer-verðlaunahaifi,
hélt i dag frá Tókió áleiðis til
Pyongyamg í Norður-Kómeu,
en þarngað fer hann í boðd
blaðamannasiaimtaika laindsins.
Með homum var yfirmaður
fréttaþjónustu New York
Times í Tókió.
Salisbury saigði við brott-
förina frá Tókíó að hann von-
aðiist tii að ræða við norður-
kóreamska embættismenim
magiufeiika á þvi að viðskipti
yrðu upp tekin milli land
anna, N-Kóreu ag Bandarikj-
anina, svo og að komið yrði á
einhverj'um rmenmingartengisl-
um þeirra í milli. Hann kvaðst
einniig mundu ræða skiptingu
Kóreu og þróun mála í Asíiu
að undanförnu.
Sumarnámskeið
í Bandaríkjunum
EINS og undamfarim átta ár
verður haldið námskeið fyrir
kenmara frá Narðurlöndum að
Ijuther Oo lege, Decorah, Iowa í
Bandaríkju.num dagana 29. júmí
tU 27. júlí 1972.
Á vegum Íslenzk-ameríska fé-
lagsins og the American Scandin-
avian Foundation í New Yark
vetrða nokkrir styrkir veittir ís-
lenzkum kemnuruim til þátttöku
í niármsikeiðiimu.
Umsóknareyðublöð ásamt nán-
ari upplýsingum fást á skrifstofu
félagsins, Austurstræti 17, (II.
hæð) sem er opin mámudaga og
fimrmtudaga kl. 6,30 — 7,30 e.h.
Umisókniir skulu hafa borizt fé-
laginu fyrir 15. maí.
ingalist. Nú er árangxirinn kom-
inn í Ijós í einsrtaklega fallegri
bók, með myndum af Þverárbæ
og Þverárkirkju, uppdráttum og
mælingum á bænum og skýrslu
og frásögn af vinnu og dvölinni
á staðnum. Bókin er gefin út
með stuðningi Dansk-Islandsk
Fond og Listaakademíunnar,
Ástæðan fyrir þvi að fsland
var valið í þetta siinin, var sú að í
hópnum var fslendingurinn Stef-
án Örn Stefámssan, sem gat út-
vegað öll nauðsynleg sambönd á
íslamdi. — Viðfangsefni hópsins
voru þrjú: Benmhöftstorfan í
Reykjavilk, hafnar- og verzlunar-
torg á Isafirði og loks íslenzkur
torfbær. Valið stóð milli þriggja
torfbæja, á Ytra-Fjallli, Grenjað-
anstað og Þverá. Höfðu nemamir
búið sig með heimildarkönnun
undir að mæia upp og rannsaka
alla þessa bæi og ætluðu svo að
velja einm, eftir að hafa séð alla
staðina. Það varð Þverá í Þing-
eyjarsýslu. Ástæðu.r fyrir valinu
voru þrjár, að þvi er segir i bók-
innl, að bærinn er í slíku ástandi
að varla er langt í að hann hrynji
alveg, Þjóðimáinijasafnáð hafðl
áhuga á að láta einnaitt mæla
þenman bæ upp og ioks að bær-
inm stóð auður og á þeim etað,
sem uppfyllti óskir nemanna una
einveru og samfélag við náttúr-
uma. Og laks er Þveráxbær ein-
kennandi fyrir torfbæi á edðasta
þróunanstigi á Norðurlandi.
Hópurinn hefur sýnilega leitað
heimilda um torfbæina í gömlum
ritum. Skrifuð er í stuttu máli
saga toxfbæjanna á íslandi og
skýrt firá legu bæjarins, hlut-
verki og útliti. Birt er lýsing á
húsum með teikningum og mynd
um í smáatriðum. Og loks er
kirkjan tekin fyrir. í lokim er
lögð áherzla á verndun, og fjall-
að um þrenns komar leiðir til
vemdunar, uppbyggingu á staðn-
um, að rífa bygginguna og reisa
aftur annars staðar og loks þá
leið, sem liggur í bók þessari,
að safna og varðveita allar heim-
ildir um hann.
En umfram allt vekur athygl),
þegar litið er á þessa vinmu arki-
tektanemanna, hve failega henni
er skilað í þessari bók.
Torfbærinn að Þverá. Ein af myndunum í bókinni.

•c