Morgunblaðið - 26.08.1972, Blaðsíða 14

14
MQRGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 26. ÁGÚST 1972
Öfunda þá að ganga
undir íslenzkum fána
— sagði Guðmundur Kr. Guðmundsson, sem
keppti í Stokkhólmi 1912
Guðmundur Kr. Guðmundsson — tók þátt í Olympíuleikunum
1912.
fslendingar sýndu mikinn
stórhug- er þeir sendu 8
manna hóp á Olympíuieikana
1912. l>á voru leikarnir haldn
ir í Stokkhólmi og í dag er-
um við ekki Iengi að bregða
okkur yfir álinn á hraðfleyg
um þotum nútímans. Það
gegndi öðru máli fyrir 60 ár-
um, þá þurfti að fara með
skipi, Botniu gömlu, sem var
marga daga á leiðinni. Af
þeim kempum, sem þá tóku
þátt í leiknnum fyrir íslands
hönd, eru aðeins þrír eftirlif-
andi. Þeir eru Halldór Han-
sen, Jón Halldórsson og Guð-
mundur Kr. Guðmundsson.
Við áttum örstutt viðtal við
Guðmiind fyrir nokkru um
leikana og ýmislegt annað.
— Á þessum tíma var bar-
átta okkar fyrir sjálf-
stæðinu í algleymingi og við
vorum frá upphafi ákveðnir
í að koma fram sem fulltrú-
ar Islands, en ekki sem Dan-
ir. Okkur tókst líka að
kynna landið og baráttu ibúa
þess. Þó fengum við ekki að
ganga inn á völlinn,
sem sjálfstaeð þjóð. Danir
kröfðust þess að við gengj-
um inn i miðjum danska hópn
um og undir nafni Danmerk-
ur. Þessu neituðum við allir
sem einn og tók enginn Is-
iendingur þátt í setningarat-
höfninni, nema sem áhorf-
andi.
— Sýnduð þið allir íslenzka
glímu?
— Já reyndar gerðum við
það, en auk þess keppti Sig-
urjón Pétursson í grís'k-róm-
verskri glímu og Jón Hall-
dórsson í 100 metra hlaupi.
Glimah vakti hvarvetna hina
mestu athygli- og var mun
meira skrifað um hana en
marg;ar að.rar íþróttagreinar.
— Nokkrir Islendingar i
Kaupmannahöfh gáfu bikar
til keppni í íslenzkri glímu á
Ólympiuleikunum. Átti að
keppa í glímunni í
fyrsta skiptið á. þessum leik-
um en síðan á hverjum leik-
um framvegis. Meining okkar
var að fá glímuna inn á leik-
ana, en okkur tókst það því
miður ekki. Við keppt-
um þarna í glímunni og vann
Hallgrímur Benediktsson bik
arinn, er hann eini olympíu-
meistarinn í ísienzkri glimu.
— Hvernig gekk Sigurjóni
og Jóni Halldórssyni í sín-
um greinum?
— Jóni gekk mjög vel mið-
að við það að hann var al-
veg æfingalaus í samanburði
við hina keppendurna. Sigur
jón var aftur á móti óhepp-
inn, hann lenti á móti mjög
sterkum andstæðingum, stóð
sig þó vel og lagði 3 þeirra
en tapaði fyrir tveimur og
var þar með úr keppninni.
Sigurjón var afskaplega dug
legur í grísk-rómversku glírn
unni. Hann hafði allt til að
bera og hefði sigrað ef hann
hefði haft meiri reynslu.
— Hvað með aðra keppend
ur í leikunum?
— Mér eru sérstaklega
minnisstæðir tveir menn.
Firininn Kule Mainen vakti
athygli mína og svo mark-
maður holienzka knatt-
spyrnuliðsins. Hollendingarn
ir náðu þriðja sæti í Olympíu
mótinu og ég held að þeir geti
fyrst og fremst þakkað mark
manni sínum þann árangur.
—- Þátttakendur á þessu
móti voru ekki neinir hálfat-
vinnumenn, þeir voru all-
ir sannir íþróttamenn. Ekki
neinir gæðingar stríðaldir á
bezta fóðri, bara heilbrigðir
menn, sem æfðu íþróttir
íþróttanna vegna.
—. Að Olympíuleikunum
loknum hélduð þið til Málm-
eyjar.
— Já, við tókum þar þátt í
stóru iþróttaimóti og sýndum
glímu. Glíman var svo vin-
sæl þarna að aðstandendur
mótsins fengu okkur til að
sýna, svo fleira fólk kæmi á
mótið. Glíman vakti mikla at
hygli og litlu pollarnir voru
farnir að glíma í húsagörð-
um. Það vakti og athygli
fólks að við vorum allir al-
gjörir bindindismenn og
drukkum aldrei annað en si-
trón. Undir lokin var líka far
ið að kalla sítrónið glima-
vatten. Þama náði Sigurjón
sér í 2. verðlaun í grisk-róm-
verskri glímu.
— Hvað um íþróttir og
Olympiuleika í dag?
— Ég öfunda þátttakendur
íslands i dag, því þeir geta
gengið undir íslenzka fánan
um. Ég vil ekki endi-
lega senda marga keppendur,
aðalatriðið er að senda ein-
hverja og aðeins þá sem eru
þess verðugir. Það fer lifca eft
ir efnum og ástæðum hverju
sinni hvað við getum sent
marga. Árið 1912 bjugg-
um við allir í einni stórri
skólastofu, höfðum ekki mik
ið á milli handanna en
þó nóg til að bita og brenna.
Áhugi, reglusemi og drep
andi þrautseigja eru grund-
völlur góðs árangurs og það
má aldrei falla niður að Is-
lendinigar eigi fuiltrúa á
Olympíuleikum.
Þannig fórust þessum aldna
iþróttamanni orð, sem heíur
starfað að islenzkum íþrótta-
málum alla sína ævi. Meðan
á Olympíuleikunum stóð átti
hann 22 ára afmæli og sið-
an eru iiðin 60 ár. Hann ber
þó aldurinn vel, sjónin er að
vísu farin að daprast og hár-
ið sem einu sinni var dökkt
er orðið silfurgrátt. Enn er
hann þó reistur og beinn í
baki og andinn er hinn
sanni iþróttaandi.
Vilhjálmi var fagnað
eins og þjóðhöfðingja
Á Olympíuleikiinum í Mel-
bourne .1956 gerðist sá ein-
stæði atburður að íslending-
ar eignuðust verðlaunamann.
Sá er þetta afrek vann var
Vilhjálmur Einarsson. Auk
Vilhjálms keppti Hilmar Þor-
bjömsson lögreglumaður á
leikunum og fylgdist vitan-
lega náið með atburðarásinni.
— Ég meiddist skömmu fyr
ir leikana og var jafnvel að
hugsa um að hætta við þátt-
töku, en til allrar hamingju
gerði ég það ekki og þú get-
ur rétt ímyndað þér hvort
það var ekki gaman að sjá
Islending á verðlaunapallin-
um. Við vissum jú að Vil-
hjálmur var góður, — en
svona! Viihjálmur hafði ætft
vel fyrir leikana og sýnt stöð
ugar framfarir, þannig að
hann var á toppnum í Mel-
bourne.
-— Vilhjálmur var mjög tauga
óstyrkur kvöldið fyrir úr-
slitakeppnina og við reynd-
um að róa hamn. — Segja
honum að hann ætti mögu-
leika á stigurn og svoleiðis.
Svo kom keppnin og fljótlega
náði Vilhjálmur mjög góðu
stökki, hann sló þar eldra ol-
ympíumet og var fyrstur
lengi vel. Da Silva var þó
sterkari á endasprettinum og
sigraði. Vilhjálmur var svo
dasaður eftir keppnina að
hann gerði sér ekki grein
fyrir því um kvöldið, að lík-
lega hefði þetta bara verið
nokkuð gott hjá sér.
— Það var mikið gaman að
koma aftur heim til Islands
og Vilhjálmi var fagnað eins
og þjóðhöfðingja. Blöðin
höfðu taíað urn það áður en
við fórum að það borgaði sig
ekkert að vera að senda
menn I svona dýrt ferðalag,
þeir mundu varla gera stóra
hluti á Olympíuleikum frek-
ar en fyrri daginn.
—: Ég féll náttúrulega al-
veg í skuggann, mér gekk
heldur ekki neitt sérlega vel.
Það gerði ekkert til, ég fékk
að sjá þetta allt saman og það
geta ekki ailir unnið.
— Olympíuleikarnir I Mún
ehen eru, að mínum dómi ein-
stakt tækifæri fyrir íslenzkt
íþróttafólk. Þangað er svo
stutt og kostnaðurinn tiltölu
lega lítill. Það er náttúrlega
albezt að geta sent farar-
stjóra, þjáífara og iþrótta-
menn, til þess að sem bezt sé
búið í haginn fyrir keppend-
ur. Fyrst og fremst á þó að
senöa þá íþróttamenn, sem
staðið hafa sig bezt, menn
eins Og Guðmund Hermanns-
son.