Morgunblaðið - 20.10.1972, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 20. OKTÖBER 1972
13
Erfiðar viðræður:

Thieu hreyfir
enn mótbárum
Saigoai', 19. ökt. NTB—AP.
HENRY Kissing-er, ráðunautur
Nixons forseta, sat í dag á leyni-
fundum með Nguyen Van Thieu
forseta í fimm tíma, og þykir
ýmislegt benda til þess að Thieu
muni vísa á bug hvers konar
friðaráætlun sem stofnar stjórn
hans í hættu.
Upplýsingaráðuineyti stjómair-
krnar gaf út óvenj’ul'eg'a yfirlýs-
ing-u þar sem sagði að „stjórn-
málasérfræðinigar“ segðu að
Thiiieu hefði ítrekað að Saigon-
sitjór'n'in væiri andviig myndun
þríhliða sam:steypusitjórnar eins
og Vietconig hefði lagt til. Hugs
anlegt er taillið að viðræðuimar
snúist nú frekar um möguleika
á vopnahléi en framtíð stjómar
Thieus.
Samkvæmt öðirum heimildum
hefuir Thieu skýrt þingmörmium
tsvo frá, að vopnahlé verði að ná
til alls Indókína og að Vietnam-
ar einir verði að áikvéða sjálf-
stæði Suður-Víetnams án utanað
Ikoimandi þviovgana. Haft er eft-
ir stjómmálamianini, sem styður
Thieu, að forsetinn hafi látið svo
um mælt að hugsanlegt sé að
EBiENT
Nýir
SALT-
fundir
Washington, 19. okt. AP-NTB
BANDARÍKIN og Sovétríkin
hafa ákveðið að hefja að nýju
viðrseður um takmörkun kjarn-
ork 11 ví gbú naðar (SALT-viðræð-
urnar) í Genf 21. nóvember, að
því er tilkynnt var í dag.
Viðræðumiar verða framhald
SALT-ráðstefnunnar í vor er
ieiddi til þess að undirritaður
var samningur um taikmörkun
varnarflauga og bráðabirgða-
samkomulag var gert um tak-
mörkun á fjölda árásarflauga.
vopnahléi verði komið á eftir for
setakosnin'gamar í Bandaó'kjun-
um.
Heimildarmennimir segja enn
frejraur að samsiteypustjóm verði
aðeinis hæigt að mynda að af-
stöðnum kosnimguim.
BARIZT H-TÁ SAIGON
Norður-víetnamstkt herlið náði
í dag á sitt vald þorpinu Than
Hoa, 16 km frá Saigon og sam-
tirnis berast fréttir af bardögum
aðeins 11 km frá hötfuðborginni.
Þetta er í fyirsta sinn í þrjú ár
sem Norðuir-Víetiniamar sækja
fram svo skaimmt frá höfuðborg
iinni. Nýjar árásir hafa einnig
verið gerðar umhverfis Plteiku
og Kontum á miðihálendiinu.
Elisabet drottning er um þessar nmndir í opinberri heimsókn í Júgóslavíu og sést hér ásamt
Tító forseta. Drottningnnni var vel fagnað í gær í Dubrovnik þrátt fyrir slæmt veður.
Heinrich Böll sæmdur
N óbelsv er ðlaununum
Getur haft pólitísk áhrif og
bætt aðstööu Brandts
□-
-□
Sjá grein Jóhanns
Hjálmarssonar um
Heinrich Böll á bls. 20.
□------------------□
Stokikhólmi, Aþenu, Bonn,
19. október. — NTB/AP.
,ÉG FRÉTTI þetta bara fyrir
Heinrich Böll
finun mínútum. Auðvitað er ég
ánægður," sagði Heinrich Böll
þegar hann var spurður að því
í Aþenu í dag hvernig honum
fyndist að hafa verið sæmdur
bókmenntave’-ölaumim Nóbels.
Aðspurður hvort hann hefði átt
von á því að fá verðlaunin sagði
hann: „Þ #S er ekki gott að segja.
Auðvitað hef ég lesið það sem
biöðin segja, en annars vissi ég
ekkert.“
Böl'l kom í gær til Aþenu
ásamt konu sinni og syni til að
heimsækja frænku sína og fer
um helgina til ísraels. Böll sagði
fréttaritara vestur-þýzku frétta-
stofunnar að hann teldi sig hafa
fengið verðlaunin fyrir öll rit-
störf sín og sagðist ekki hafa
sérstakt dálæti á einhverri til-
tekinni bók sinni. Böli talaði á
ársþingi sósíaldemókrata í Dort
mund fyrir samtökin „Borgarar
með Brandt“ og aðspurður hvort
verðlaunin mundu auka stjórn-
málaáhrif hans sagði hann: „Ég
Hrökklaðist í burtu:
Aldershot mótmælt við
bryggju í Þórshöfn
Reynir að fá viðgerð í Skálafirði
Eiinlkaskieyiti tiii MorguiniWl.
Þórshöfin í Eæreyjum i gær,
frá Jogvan Arge.
Brezki togarinn Aldersliot
kom í kvöld til Þórshafnar,
en honum tókst ekki að leggj-
ast að bryggju eins og hann
æt.laði sér. Mótmæli á bryggj-
unni leiddu til þess að Alders-
hot og annar togari neyddust
til þess að sigla á hrott.
Brezki togarinm NortSiem
Sun kom fyrsit inm i hafnina
hér um áttaleytið og laigðist
við olliukajann. Nokkru síðar
sigldi Alöersihot imm í höfmima
og æflaði að lieggjast beint
framam við skipasm iðjutnia, em
þegar togaramemn kösituðu
lamidfestum í lamd skáru mót-
mælamenm á kaðalinm.
Síðam tagðist Addiershot upp
við hiiðima á Nortfherm Sum
og tókst að festa sig við
hamm. Andófsmemn gripiu þá
til sinma ráða og skájui á
eina af landfestnim Northern
Sun og þeybtu ammiarri í sjó-
inm, en það slki'pti e'kki mi'klu
máli þar sem sjór er næstium
spegilisléttur í kvöid.
Aldersihot var mikið beygl-
aðmr á skutnum. Ætlumim
var að fá gert við hanm til
bráðabirgða í sikipasmiðju
Þórahafnar, en banmið sem
iönaðarmeistarar og iðmaðar-
miemin í Færeyjum höföu sett
gegm viðig'erðuim á brezkum
veiðiþjófum er ekki lengur í
gildi.
Mótmælenduimir á bryggj-
unmi í kvöld voru ekki ýkja
margir, líkléga um 50 tii 75
taJsims, og þar aí var mikill
hluti unglingar. Meðal anmars
töku þeir olíuslöngu af olíu-
mammi sem ætiaði að dæla
olfiu um borð í Northem Sum.
Eniguim tókst að ryðjast um
borð. Stramgur lögregluvörð-
ur var á bryggjumni og stutgg
aði mótmælendum frá og öðr
um sem reyndiu að fara um
borð. Um tiuleytið fóru tog-
aramir frá Þórshöfn vegna
mótmælanma og héldu til
Skálafjarðor, þar sem reynt
verðuir að fá gert við þá.
DÆLUR Á FUUU
Skipstjórinn á ALderfhot,
Edward Collins, 27 ára
Grimsbymaður, sagði afi siglt
hefði v<jrið með dælur í gangi
alla leiðina til Faareyja, því
mdkill leki var komimn að
skipimu. Hanm sagði þó að gat
væri ekki á togaramum undir
sjóilín'u, en stórt gat, um eimm
metri á stærð, vaari fyrir of
Framh. á bls. 31
vona það. Ég vona að verðlaunin
verði gagnleg í pólitisku sam-
hengi.“ En svo bætti hann við:
„Ég veit það annars ekki, en það
sakaði ekki.“
Willy Brandt kanslari, sem í
fyrra hlamit friðarverðlaun Nób-
els, segir i heillaóskaskeyti til
Bölils: „Ég gleðst yfir því að verð
laumin eru veitt manni sem hefur
með verkum sínum fengið mik-
inn hljómgrunn meðal annarra
þjóða í austri og vestri." í Bonn
er talið að verðlaunaveitingin
geti auikið sigurlíkur Brandts og
sósíaldemókrata i þingkosnimg-
unum, þar sem Böll hefur barizt
ákaft fyrir því að óháðir kjósend
ur styðji Brandt, en sjálfur er
Böll ekki flokksbundinn.
f forsemdum verðlaunaveiting
ar sænsku akademíunnar segir
að Böll hafi „lagt drjúgan skerf
til endumýjunar þýzkra bók-
mennta með víðri yfirsýn yfir
samtímann og næmri persónú-
sköpun.“
Böll er forseti Alþjóða-Pen-
klúbbsins og eftir hann liggja 40
bækur. Akademian fer sérstak-
lega lofsamlegum orðum um bók
ina „Gruppenbild mit Dame“,
sem kom út í fyrra, enda lýsi bók
in á skipulegan hátt mannlegu
umhverfi út frá mörgum sjónar
hornum. BöU er róttækur rithöf
undur en kaþólskur og hefur allt
af staðið þó nokkuð til vinstri
við miðju i vestur-þýzkum stjórn
máluim.
Stjórnmálaáhuigi Bölls hefur
oft leitt hann út í deilur, og i sum
ar sætti hann harðri gagnrýni
Springer-biaðanna vegna nútíma
legra skoðana á starfsemi stjórn
leysin.gjasamtakanna Baader-
Meinhof. Böll kvaðst ekki g*ía
stutt aðferðir samtakanna, en
taldi að skoða yrði þær í réttu
samhengi. Árásir blaðanna urðu
til þess að hann sagðist ekki geta
starfað í Vestur-Þýzkalandi í
andrúmslofti sem væri mengað
hatri." Og ég get heldur ekki lif
að í landi sem ég get ekki starf
að í,“ sagði hann.
Ekkert lát er samt á afköstum
Bölls, en hann er jafnvinsæll í
Vestur-Þýzkalandi og í Sovétríkj
unum þar sem bækur hans eru
seldar í milljónaupplögum. Sov
ézka tímaritið Novi Mir hefur
kallað Böll „góða manninn frá
Köln“. „Hugmyndir Bölls þróast
i hversdagslifinu, gagnstætt þvi
sem var hjá Dostojevsky. Við
skiljum Böll. Við erum ekki eins
hræddir við Þjóðverja síðan við
kynntumst Böll,“ segir Novi Mir.
Ansjósu-
veiðar
leyf ðar ?
LIMA, 19. október — AP.
Ansjósuveiðar Periímanna
vorða ef til vill hafnar að
nýju í næsta mánuði að þvi
er in n a n ri k i sráðl icrra Perú,
Jarier Tantalean hershölfð-
ingi, tiikynnti í dag. Loka-
ákvörðun verður tekin þegar
fyrir liggja niðurstöður
■'annsókna vísindamanna —
sagði hann.
Veiðuwum var hæfct i júlí
vegna þass að stofinirm er í
hættu og síðan hefur verið
kreppa í fi.slkveiðum og
fiskmjölsiðnaði Perúm.anina.
400.000 lestir vamtar upp á að
Perúmienu geti mætt pöntun-
uim á tveimur m;'Ujónuim iestia
af fiskmjöti og vinoa hefur
verið stopul hjá 20.000 fiski
mömnum og starfsifó'lki í fisk
mj'ölsverksmiðjum.
Vilja sam-
norrænt _
kjörgengi
KaupmanTi'ahöfn, 19. okt. NTB.
FINNSKA stjórnin hefur leitað
álits Norðuriandaráðs á þeirrl
hugmynd að norrænir ríkisborg-
arar fái að taka þátt í sveita-
stjórnarkosningum annars stað-
ar á Norðurlöndum en i heima
landi.
Ástæðan er sú að 100.000 Finn-
ar eru búsettir i Svíþjóð og tel-
ur fiinnska stjómin að atkvæðis-
réttur og kjörgengi geti auðveld
að þeim að vinna að framgangi
hagsmuna sinma, til dæmis i hús
næðismálum og menntamálum.
Pundið
lækkar
London, 19. ofetóber. AP.
SPÁKAUPMENNSKA með
pundið leiddi í dag til þess að
gengi þesis miðað við Banda-
ríkjadollar lækkaði um 1.8
sent, sem er lægsta veirð sem
það hefur verið selt á í tæp
tvö ár.
Ástæðan er talin sú að spá-
kaupmenn geri ráð fyrir því
að brezka stjómin neyðist til
þess að skrá gengi pundains
talsvert lægra en raungildi
þess er nú. Em aðalástæðan er
mikil verðbólga og vinnu-
deilur, meðal annars hótun
um rafmagnsverkfall.