Morgunblaðið - 20.10.1972, Blaðsíða 11

MORGUJMBLAÐrÐ, FÖSTUÐAGUR 20. OKTÓBER 1972 . H
Veröjöfminarsjóður skertur um 88 millj. kr.:
Tillaga sj ávarútvegsráðherra
eða fulltrúa sj ávarútvegsins ?
í GÆR var til fyrstu umræðu í
Neðri deild frumvarp ríkisstjóm-
arinnar, sem g-erir ráð fyrir
heimild til þess að greiða 88
millj. kr. úr verðjöfnunarsjóði
fiskiðnaðarins í þeim tilgangi að
standa undir fiskverðsha»kkun og
aðstoð tíl frystiliúsanna fram að
á,ramótum. Lúðvík Jósepsson
fuUyrtí við umríeðurnar, að fuU
trúar útgerðarmanna, sjómanna
og fiskiðnaðarins hefðu lagt til,
að fé yrði tekið úr sjóðnum í
þessu skyni. Jóhann Hafstein
spurði ráðherra hins vegar,
hvort ekki væri rétt, sem hon-
um hefði verið tjáð, að ráðherr-
ann hefði sjálfur sagt þessum að
ilum áður en hann fór tíl Banda-
ríkjanna, að þetta væri feina
lausnin og þeir hefðu miðað til-
lögugerð sina við það. Lúðvík
Jósepsson svaraði ekki þessum
spumingum.
Lúðvík Jósepsson, sjávarútvegs
rácVherra sagði, að nauðsynlegt
hefði verið að hækka fisikverðið
á tímabilinu frá 1. október til
áramóta til þess áð jafna launa-
kjör sjómanna og einnig í þvi
skyná að bæta afkomu útgerðar-
innar í liandinu. Vegna afla-
minmkuinar hefði afkoma út-
gierðarinnair versnað oig laun sjó-
manna mininkað. Fyrir hefði leg-
ið, að lauinakjör sjómianna yrðu
15% íakari en gert hafði verið
ráð fyrir og afkoma bátafkrtans
laka-ri sem næmi 250 t.i!l 300 mi®j.
ka-. á ársgrundvelli.
Ráðiherrann sagðd, að sameig-
iniegt álit nefndar, sem um þessi
Lúðvik Jósepsson.
máí hefði fjaliað, væri það, að
megiinástæðan fyriir erfiðieikun-
um væri minnkandi framleiðislu-
magn oig afurðarýrara hráefni.
Af þessum söfcum hefði afkama
frys ti i ónaóarins versnað um 250
til 300 millj. kr. frá síðustu verð-
laigsáfcvörðun í yfimefnd verð-
lagsráðs sjávarútvegsims. En ný
Jieg hækfcun á fisfcimjöli þýddi
aufcnar tekjur fyrir fiskiðnaðinn
sem næmi 100 til 120 millj. kr.
á ársgrundvell'i. Frystihúsunum
hefði þvi átt að nægja 150 millj.
kr. á ársgrundveliá.
Nauðsyniegt hefði verið að
Ihæfcka fiiskverðið, þó að fis'kkaup
endur gætu efcki risið undir
hærra verði. Þess vegna hefði
verið fallizt á, að 15% fiskverOs-
hækikun yrði greddd úr verðjöfn-
unarsjóði fiskiðnaðarins. Heilld-
argreiðöian úr verðjöfnunar-
sjóSmHn neami 88 millj. kr. mið-
að við að landað yröi afla fyrir
400 millj. kr. fram að áramót-
um á eldra fiskverðinu. Ef afla
magnið yrði minna, yrði heild-
argreiðslan úr verðjöfminar-
sjóðnum minni að sama skapi.
Guðlaugur Gislíuson.
Þá sagði sjávarútvegsráðherra,
að engin ákvörðun hefði verið
tekin um það, hvemig þessum
rnálum yrði hagað á næsta ári.
Til þess verks yrði gengið i des-
emiber eins og venjulega. Allt
væri óvist um afkomu frystihús-
anna á næsita ári og hún færi
m.a. eftir þvi, hver kaupgjalds-
visitaian yrði. Það yrði að sýna
sig síðar, hvaða ráðstafanir
þyrfti að gera í desember.
Ráðherrann sagði ennfremur,
að það væri ekki rétt, að ve-rð-
jöfnunarsjóðurinn ætti einungis
að standa undir verðteEfcku'num
eriendis. Enginn munur væri á
því fyrir sjávarútveginn, hvort
hann yrði fyrir áföllium vegna
afteimiinnkunar eða verðfialis.
Guðlaugur Gíslason sagði, að
rikisstjómón stefndi að því að
nota verðjöfnunarsjóðinn í öðr-
um tilganigi en til hefði verið
ætlazt. Lögin um verðjöfnunar-
sijóðinn væru skýr og hiutverk
hans væri samJcvæmt þeim að
dragia úr áhrifum verðsveiflna,
er verða kynnu á útflutnin'gsaf-
urðum fisfciðnaðarins. Tekjur
sjóðsins ættu að vera allt að
helmingi verðhækkana á útflutn
imgsafunðum fisfciðnaðarins, sem
sjóðuirinn næði til. Með þessu
móti væri hægt að leggja tU hlíð
ar í góðæri tekjur, sem mæta
ættu tiimabundnum verðlækkun-
um á erlendum mörfcuðum. Verð
jöfnun'arsjóðurinn væri eign út-
gerðanmanna, sjómanna og fisk
iðnaðarins. Núverandi sjávarút-
vegsráðherna hefði tekið undir
þá Skoðun á sinum timia.
Þingmaðurimn sagði ennfrem-
ur, að þetta frumvarp miðaði
ekki einungis að þvi að breyta
sjóðnum, heldur væri verið að
kippa stoðum undan honúm með
sMfcuim aðgerðum. Fyrirsjáan-
legt vteri, að sjóðurinn myndi
étast upp, ef misvitur stjómivöld
ætiuðu að framkvæma stefnu-
mörfcun frumvarpsins. Það væri
illa farið, ef ekfcert yrði eftir i
sjóðinium, þegar verðlæfckunar-
timatoil kæmu. Sjómenn hefðu
litið á þennan sjóð sem trygg-
ingu í sllifcum tilvitouim.
Þingmaðurinn sagði síðan, að
refcstrarútgjöM fiskiðmaðarins
og atvinnulífsins I landinu hefðu
vaxið hröðum skrefum, eftir að
núverandi rikisstjóm tók við
völdium. Hér væri um svo sitór-
fellda hæfckun að ræða, að eng-
um kæmu þessir erfiðleikar fisk
iðnaðarins á óvart. Minnfcandi
afli sfcertí að vissu leyti stöðu
fiskiðnaðarins, e.i hin almenna
hæíkifcun á refcstrarútigjökium
réði þó meina þar um. Hér vaari
því við heimatilbúinn vanda að
stríða. Það væri óhyggitegt að
ganga á verðjöfnunarsjóðinn og
láta hann borga brúsann af ó-
heillastefnu rikisstjómarinnar í
efnahagsimái'um. Þegar kjör sjó-
manna og afikoma útgerðarinn-
ar væri bætt með þessu móti
væri verið að ganga í eigin
sparisjóðsbók þessiara aðila.
Þin'gmaðurinn sagði, að við liægi,
að hér vaari um eignaupptöku
að rasða. Eiigendur sjóðsins æfitu
heimtingu á að vita með fyrir-
vara, hvemig tekið yrði á þessu
máll á næsta ári.
Gylfi Þ. Gíslason sagði, að það
væri í alla staði óeðlilegt að ráð-
stafa verð'jöfnunarsjóðinum til
beinna styrkgreiðslna til ákveð-
inna greina sjávarútvegsins.
Jóhann Hafstein.
Verðjöfnunarsjóðnium vaari ætl-
að að mæta verðfalli erlendis.
Reynslan hefði sýnt, að á þvi
væri brýn nauðsyn. Nú væri
sjóðnum ætteð annað hliutverk:
að veita styrki. Með flutningi
frumvarpsins fældst viðurkenn-
ing á þvi, að gildandi lög tæikju
ekki til greiðslna af þessu tagi.
Óeðlilegt væri að nofca sjóðinn,
þegar verðteg vaeiri hærra en
nofckru sinni fyrr á erlendum
mörkuðum. 1 raun réttri væri
verið að koma á sams konar upp
bótakerfi og gilti á árunum frá
1950 til 1960 og leitt hefði til
spiHlingar og slæmrar hagnýtmig-
ar á framleiðsfliuþáttunum. Að
því leyti væri hér um timamóta-
fruimvarp að ræða.
Lúðvífc Jósepsson, sjávarút-
vegsráðiherra, fullyrti að sjó-
menn, útgerðarmenn og fiskiðn-
aðurinn hefðu óskað eftir að
þessu fjármagni yrði veitt úr
•sjóðmum nú. Það hafi verið þeirra
eigin tíllögur.
Jóhann Hafstein sagði, að hér
væri um ðtórmál að rseða, sann-
kaliað alvörumál. Það væri mið-
ur, ef hylja ætti vandann í ryki
vafasamra fullyrðinga og með
tviræðum mállflutningi. Lúðvík
Jósepsson hefði fyrir lömgu unn-
ið sér það til frægðar að vera
leikinn við að hagræða S'annileik
anum.
Þvi hefði t.d. verið haldið
fram, að ekkert hefði verið tek-
ið úr sjóðnum 1971. Það mætti
e.t.v. kalla það því nafni, en
sannleikurinn væri sá, að staða
sjóðsins hefði verið slkert með
því að skerða tekjustofna hans.
Þá sagöi Jðhann Háfsitein, að
sjávarútvegsráðherra hefði hald
ið því fram, að útgerðarmenn,
sjómenn og fiskiðnaðurinn hefðu
beðið urn þessa iausn og lagt til
að verðjöfnunarsjóðurinn yrði
rýrður. 1 framhaldi af þessu
spurði þingmaðurinn, hvort það
væri ekki rétt, að fulltrúar þess-
ara atvinnugreina hefðu gengið
á fund ráðherra áður en hann
hélt til Bandarífcjaiima til þess
að ræða þessa erfiðHeika. Og
hann spurði ennfremur að þvi,
hvort það væri efcki rétt, að ráð-
herrann hefði sagt, að ekkert
amnað ráð væri fyrir hendi en
að tafca fjármaign úr verðjöfn-
unarsáóðhum. Fultrúar þessara
atvinnugreina hefðu siðan mót-
að sinar tiTlögur í samræmi við
þaren grundvöU, er ráðhemann
hefði sagt að væri eina lausnin.
Það væri ósköp auðvelt að segja
eftir á, að þeir hefðu tegt þefcta
til.
Stjórnarfrum-
varp komst ekki
til nefndar
Á FUNDI neðri deildar Alþingis
í gær tókst rikisstjóminni ekki
að fá frumvarpi sínu um verð-
jöfnunarsjóð fiskiðnaðarins vís-
að til sjávarútvegsmefindairdeild-
a'riirmar. Við lok umræðunnar
voru ekki viðstaddir nægitega
margir þimgmenn stjómarflokk-
anna, svo að unnt væri að vísa
I máUnu til nefndariwnar.
Nýjung í rúskinnshreinsun
Höfiwn fengið ný efni, sem mýkja og vatnsþétta skinnið og
hreinsum einnig krumplakkskápur og önnur gerviefni.
EFIMALAUG VESTURBÆJAR.
Vesturgötu 53 — Sáni 18353
ÚTlBÚIÐ, Arnarbakka 2
við Breiðholtskjör — Sími 86070.
Peugeot - station
7 manna, vel með farínn og lítið ekinn, árgerð 1968,
« sýnis og sölu.
HAFRAFELL HF„
Grettisgötu 21, sími 23511.
B

Margur maðurinn segir við
sjálfan sig og jafnvel aðra:
kemur
aldrei
neitt
fyrir
mig
Þetta eru staðlausir stafir,
því áföllin geta hent
hvera sem er,hvar sem er.
Það er raunsæi að tryggja.
Hikið ekki — Hringið strax
ALMENNAR
TRYGGINGARS
Pósthússtræti 9, sími 17700