Morgunblaðið - 30.01.1973, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, ÞIIIÐJUDAGUR 30. JANÚAR 1973
31
Ekkert lát á
togaradeilunni
FJÓRIR togfarar liafa nú stöðv-
azt vegna togaraverkfallsins,
þar á meðal nýi togarinn Bjami
Benediktisson, sem enn liefur
ekld komizt á veiðar. Síðasti
sáttafundur, sem stóð frá því
klukkan 14 á föstudag tii 02.30
aðfararnótt laugardags lauk án
árangiu'S, en þá hafði sáttasemj
ari ríkisins lagt fram ákveðin
drög að sáttatillögu, sem ekki
— Einróma
samþykkt
Framhald af hls. 15
atlhuga, hvort þau lönd, sem boð-
ið hafa aðstoð, geti lagt fram slík
hús til að bæta úr húsnæðis-
1 öðru lagi hafa verið uppi gróu
í öðru lagi hafa verið uppi grúu-
sögur um að hafnað hafi verið
aðstoð vamarliðsins. Þvert á
mótá leituðu Almannavamir
samkvæmt betaum fyrirmælum
mlniuim, til vamarliðstas um það,
hvemig það gæti bezt veitt hjálp
og það hefur lagt fram sinn
Skerf. Það hefur hvorki neitað
um hjálp, né hjálp þess verið
hafnað. Um þetta geta margir
menn vátnað.
hlaut hljómgrunn deiluaðila.
Samkvæmt upplýsingum Jóns
Sigurðssonar, fonmanns Sjó-
mannasambiandsins þá gerir
hiann ekki ráð fyrir þvi að sam-
komulag verði í bráð, ©n hins
vagar sagðist hann reikna með
þvi að ver'kfallið yrði leyst á
einhvern hátt bráðlega, t.d. mieð
gerðiardómi eða Jögum. Jón
sagði að Sjómannasambandið
heifði ekki orðið við tilmælum
ríkisstjórnarmnar um að aflýsa
verkfallinu vegna þess ástands,
sem skapaðist við gosið í Eyj-
um og ssagðist hann ekki bú-
ast við að við þeiim yrði orðið.
Enn hefði Bjarni Beniediktssion
ekki komizt á sjó. I reynslusigt-
ingu hefði skipið ekki fcrjgið
nógu mikinin veJting, en nauð-
synlegt væri að reyna það í
slíkum kringumstæðum. Sagð-
ist harai ekki vita, hvort Sjó-
mannaifélag Reykjavíkur veitti
undanþágu fyrir því að togarinn
færi í slií'ka siglingu — eingöngu
tiil að reyna vélar skipstas.
- Mordið
Framhald af bls. 32
Að lokum sagði forsætiisráð-
herra m. a., að hann teldi að
ríkisstjórnta hefði haldið þannig
á málum, að hún yrði ekki sökuð
Um aðgerðaleysi. Þessi ályktun j
væri lögð fram á öðrum starís-
degi þingsins eftir jólaleyfi.
Hann sagði knýjandi að hraða
þvi, að nefndin tæki til starfa. I
Og einnig væri knýjandi nauð-j
Sýn fyrir ríkisstjómina að fá
þessa heimild til fjáröflunar, svo
að hægt væri að snúast myndar
lega gegn vandanuim.
Eldfjall
Framhald af l>ls. 2
mer>n borðuðu í mötuneytinu í
gær. Sögðust þessir 4 kokkar
hafa boðið Almajnnavörnum
hjálp sína fyrir 5 dögum, og voru
þeir tii'búnir þá þegar að fara
til Eyja. Þá kvörtuðu þeir yfir
því, að þeir hefðu ekki í gær-
krvöld fengið nauðsynjar sem
þeir hefðu beðið örugglega um
M. 3 um daginn.
Viðbótin við Heimaey
var í gær orðim 1 ferkm, en nýja
hraunið nær um 1,2 km austur
og á um 800 metra breiðum
kafla. Heimaey var áður um 21
ferkm að stærð.
Slökkvilið Vestmannaeyinga
fékk um helgina aðstoðarlið frá
Reykjavík og Sveinn Egilsson
slöikkviiiðsstjóri á Keflavíkur-
fluigvelli er einnig kominn á vett
vang. Stjórnar hann mjög rögig-
samíega og skipulega.
Þá komu um 100 björgunar-
sveitarmenn frá Reykjavík og
Keflavík og unnu þeir hér í einn
sólarhring stanzlaust um heiligina
við björgunarstörf.
Annars er hvað iwestur bæjar
bragur á Vesfcmarmaeyjakaup-
stað í dag síðan gos'ð hófst. —
Gréiðfært um götur og flest fólk
í bænum. Það er etas og bærinm
sé að vakna af dvala.
þegar á lögregluna og sagði frá
hvað gerzt hefði Kom Guðni
síðan sjáifiur í símann og sagð-
ist hafa skotið mann til bana.
Lögneglan kom strax á staðtan
og handtók hann og hafoi í
gæzlu, þar til hann var fluttur
flugleiðis til Reykjavíkur síð-
degis samia dag. — Einar sýslu-
maður, fler i dag austur til Horna
fjarðar til að halda áfram rann-
sókn málsins.
Stefán Egilsson var einh’eyp-
ur. Hamn hafði startfað að bif-
reiðaiviðgeröum. Guðni Óskíirs-
son er 41 árs fjö'iskyidumaður,
bifreiðastjóri að atvinnu.
— Kaupbinding
Framhald af bls. 32.
l'agiagjald á laun'askattstofn
frá 1. marz tii 31. október.
★ Leggja skyldi 2% viðlaga-
gjald á sölusikattstofn.
★ Leggja skyldi 0,5% viðlaga-
gjald á gjaldstofn Búnaðar-
málasjóðs.
■^r Fiskkaupenidur hér á landi
og útgerðarmenn fiskiskipa,
sem selja afla erlendis,
skyldu skila 5V2% af skipta-
verðmæti afla til stafnfjár-
sjóðs fiskiskipa, en hetaiing-
ur þessa gjalds skyWi renna
til Viðlagasjóðs.
★ Leggja skyldi 30% viðl'aga-
gjald á álagðan eignaskatt.
Lækka skyldi útgjöld ríkis-
sjóðs um 500 milljónár króna
og leggja það fé í Viðlaga-
sjóð Vestmaranaeyja.
■jir Sú launahækkun, sem sam-
kvæmt kjaraisamranigu m átti
að koma til útborgunar 1.
marz, skyldi frestast til 1.
nóvember.
jf Laim, sem kynnu að hafa
hækkað til samræmis við
þessa laiunahækkun síðustu
3—4 mánuði áður, skyldu
lækka sem þvl svaraði, og
— Skipskaðar
Franihaild af bls. 2
gjaf skipshöfnin Jón Kjartans-
son í gúmbáti.
Slysavarnafélagið fylgdist
með ferðum skipanna og klukk-
an 16.20 voru þau komin það
langt að 5 sjómílur voru í Skrúð
oig hafði hallinn þá aukizt talis-
vert — að því er Hannes Haf-
stein, fuíltrúi hjá SVFl skýrði
Mbi. frá í gær. Um Miukkan 17
áttu skipin éftir 5 sjómiílur í
Sieley og klukkan 18.45 var 12
sjómilna siglin'g efltir í Vatta-
nes, en það er við fjarðarmynn-
ið á Reyðarfirði. En ávaTlt seig
á ógæfuhliðina fyrir sMpið. Feng
inn hafði verið bátur frá Eski-
firðd til þes að fara á móti s'kip
unum með dæluútbúnað, en ekki
tókst að koma honum við. Klukk
an 19.45 voru alliir skipbrots-
{ menn koannir um borð í Dag-
fara og kl'ukkan 20,30 sökk Jón
Kjartansson SU 111, en skipið
haflði um árabil verið með miesfiu
aflaskipum flotans, 500 rúimíiest
ir að stærð. Töluverð loðna var
í lestum skipsins og er jafnvel
taiið að S'kilrúm í lest hafi gef-
ið sig.
Vélskipið Reykjanes GK 50
strandaði svo um klukkan 06.20
í gærmorgun á Hvalbak. Tvö
skip, sem næst voru, voru Dag-
fari ÞH 70 og Höfrungur III.
AK. Þegar þau komu á strand-
stað var mikill sjór komimn í
skiipið og að sögn Ævars Auð-
björnssonar, fréttaritara Mbl. á
! Esikifirði, lagðist það á hlSðima
j við sitrandið. Fór þá nót skips-
I ins í sjóinn og skipverjar yfir-
Æ, hvað heitir hann nú aftur,
forsætisráðherrann ykkar 9
sagði Ólafur Jóhannesson,
við dönsku blaðamennina
EYVIND Olsen, blaðamaður
frá Berlingske Tidende í
Kaupmannahöfn, er einn af
mörgum norrænum blaða-
mönniun, sem hingað komu
til að kynnast af eigin raun
atburðunum í Vestmannaeyj-
um. Hefur hann gert málinu
ýtarleg skil og fjallað um
hinar ýmsu hliðar þess.
í frásögn Olsens í sunnu-
dagsblaði Berlingsike Tid-
ende kem'uir það fram, að
hann hefur ásamt fleiri
blaðamönnum rætt við Ólaf
Jóhiannesson, forsætisráð-
herra, og í því viðtali komið
í ljós, að forsætisráðherra
hefur veríð svo önnum kaf-
inn að undanförnu, að hann
hefur ekki haft tímia til að
leggja sér á minmi naín nú-
verandi forsætisráðherra Dan
merkur, Anlkers Jörgensens.
Olsen fjallar meðal annars
um óvissuna, sem ríkt hafi á
mörgum sviðum Vestmanna-
eyjamiálsiins og segir á einum
stað:
„Gas- og reykgrimuraar,
• •• •
sem úthlutað var, nægðu alls
ekki og Ólafur Jólhannesson,
forsætisráðherra, í litla,
skrítna landlæknisbústaðnum
í höfuðborginni, þar sem for-
sætisráðuneytið er til húsa,
vissi ekkert hvert halda
Skyidi, þegar hann kaliaði
pklkur saman til fundar og
varð að biðja iðnaðarmann
einn að gera hlé á vinnu
sinni til þess að hann gæti
fengið hljóð. Hann hafði haft
svo miikið að gera, að hanin
varð jafnvel að spyrja dönsku
biaðamennina, hvað forsætis-
ráðherra okkar héti nú eigta-
lega, nú þegar Krag væri
hætftur."
haldast þannig til 31. októ-
ber.
★ Þá var samkvæmt frumvarpd
þessu- barnnað að hækka
ýmsa taxfia, svo sem upp-
mæliniga- og ákvæðisvinnu-
taxta, sem og kauptrygg-
ingu sjómanna og hluta-
skipti.
jr Verkföll voru skv. frumvarp-
tau bönnuð frá 1. marz til
31. oktöber.
jf Vísitalan á laun mátti ekki
hækka nema um ákveðinn
stigaíjölda hvað sem liði
verðlagshækkun.
Þefcta eru helztu þættir frum-
varps þess, sem ríkisstjómin
ætlaði að leggja fram. Þessar
tillögur imtnu verða lagðar fyrir
þá þiwgkjömu nefnd, sem sam-
kvæmt þingsályktun Alþingis á
að gera tillögur um neyðarráð-
stafanir vegna eldgossdns í Vest-
mannaeyjuim.
— Löndunar-
bann
Framhald af bls. 1
BnetJliands og Vesfcur-Þýzka-
landis hins vegar. Sagði Sir
ALéc Douglas-Home utanri'k-
isiráðherra, að ríkisstjórnin
viidi ekM grípa til siikra að-
gerða og að eítir sem áður
héldi hún áfram að koma á
friðsamlegum viðræðum við
ísiand. Brezki utanríkisráð-
herrann kom hins vegar fram
mieð aðvörun varðandi þá
árekstra, sem orðið hafa
milli islenzkra varðskipa og
brezkra tagara og sagði: —
Við höflum gert allt, sem
unnt er til þess að komast
hjá því, en sá fcimi kann samt
sem áður að koma, að veita
verði fiskiskipunum fllwta-
vermd.
I — Borgara-
— fundur
Framhald af bls. 32
hægt yrði að koma „bænum í
starfsemi aftur“ fljótlega eftir
að gos hætti, ef það ekki breytt-
:st tii hins verra.
Sigfús J. Johnsen mælti síðan
gáfu skipið, þar sem farið var
að brjóta á þvi. En við eitt
brotið losnaði skipið af skerinu.
Mikidl sjór komst i forlest og
dæluihús, en enginn sjór í aflbur-
liest og vélarrúm. Hin® vegar
varð stýri skipsins óvirkt. Dag-
fara tókst að koma dráttartaug
milli skipanna M. 07.48 og var
þá haldið áleiðis til lands. Sótt-
ist ferðin sæmilega og komu
sMpin tii Eskifjarðar síðdegis í
gær. Var þá Reykjanesið mjög
sigið að framan í sjónium.
Reykjanesið hefur áður kom-
ið við sögu Slysavarnafélaigsins,
en árið 1967 strandaði skipið á
Bauigistaðafjöru, sunnan undir
Gautt'verjabæjarhreppi. Hét skip-
ið þá Bjarmi n., en það náðist
út effcir mi'kið erfiði og amstur,
eftir að það hafði kvkazt inni í
brimgarðinum þar.
fyr'r ályktun fundarins, sem birt
ist hér á eftir, og Gisli Gíslason
og S gurgeir Kristjánsson skýrðu
frá bréfi bæjarstjórnar Vest-
mannaeyja til forsætisráðherra,
en frá því bréfi er sagt annars
staðar í blaðiwu í dag.
Ályktun f-undarins er svo
hljóðandi:
„ALmennur borgarafundur
Vestmannaeyinga og velunnara
þeirra, haldinn í Austurbæjar-
biói, mánudaginn 29. jan. 1973,
vegna náttúruhamifaranna í Vest
mannaeyjum, gerir einróma eft
irfarandi ályktun:
Fundurinn þakkar sérstaMega
þau skjótu viðbrögð almennings
og sweitarfélaga í landinu, svo og
viðbrögð þeirra fjötaiörgu er
lagt hafla lið við björgun manns
lífa og verðmæta í náttúruham-
förunum á Heimaey. Þiá þakkar
fundurinn og sérstaMega hinum
mörgu erlendu þjóðum, sem boð
ið hafa aðstoð til lausnar hinum
mikLu fjárhagslegu erfiðleikum,
er nú steðja að íbúum Vest-
mannaeyja, og þar með þjóðinni
í heild.
Fundurinn harmar þá miklu
óvissu, sem rtkir mieðal íbúa Vest
mannaeyja um núverandi fjár-
hagslega aðstöðu þeirra, og telur
skjótra viðbragða þönf af hálÆu
stjómvaMa. Þá telur fundurinn
að brýna nauðsyn beri til að
hefja nú þegar enduruppbygg-
ingarstarf og tilraunir til fyrir-
bygigjandi ráðstafana til þess að
firra frekara tjóni en þegar er
orðið.
Þar sem fundurinn telur, að ís
lendingum sjáltfum sé crfviða að
greiða úr þeim efnahagsvanda,
er við blasir ag að steðjar vegna
þeirra náttúruhamifara er yfir
— Vietnam
Framhald af bls. 1
— Aðgerðir olkfkar verður að
túLka sem viðbrögð við hernað-
ansitarfsemi komimúnista í Laos,
sagði talsmaðurinn, sem ekM
vildi svara spurningu um það,
hvort verið væri að gera loft-
árásir á staði, þar sem skæru-
liðar hefðu safnað saman liði
sínu.
Fjórir bandarískir tundurdufla
slæðarar héldu í dag frá flota-
stöðvum sínium á Filippseyjum
til þess að siást í hóp með þeim
tundurduflaslæðurum, sem þeg-
ar eru komnir til Tonkinflóa og
eiga að fjarlægja eða eyðileggja
þau tundurdufl, sem Bandaríkja
menn höfðu komið fyrir við hafn
ir og skipaskurði í Norður-
Víefcnam.
ÞRETTÁN HUNDRUÐ
BANDARlSKIR STRÍDS-
FANGAR TÝNDIR
Yfir 1300 bandarískar fjöl-
skyldur bíða enn eftir upplýs-
imguim um syni, feður og eigin-
menn, sem saknað er í Indókína
og félagasannfcök þau, sem kom-
ið hefur verið á fót tii þess að
greiða götu þessara manoa, hafa
opinsteáfct gagnrýnt Norður-
Víetnama fyrir að hafa ekki
efnt laforð sín um að skýra frá
Vesfcmannaeyjar dynja, fer fund-
urinn fram á, að ríkisstjórnin
óski eftir beinni fjárhagslegri að
stoð vinveittra erlendra þjóða og
þeirra þjóða og stofnana, er um
slík mál fjalla og aðstoð geta
veitt.
Tryggja ber ífoúum Vestmanna
eyja fjárhagslegan grundvöll til
enduruppbyggingar íbúða sinna
og atvinnumöguleika í náinni
framtíð.
Leggja ber megináherzlu á, að
greina algjörlega í milli þess
efnahagsvanda, sem fyrir steðj-
aði að þjóðarbúskapnum áður en
hörmungarnar dundu yfir Veet-
mannaeyjar, og þess vanda, sem
með þeim skapaðist og að steðj-
ar.“
Síðan tóku til máls Sverrir
Runóifsson og Sigurgeir Krist-
jámsson og »ð ályktuninni sam-
þykktri súngu fundarmenn „Ynd
islega eyjan mín“. 1 fundarlok
las Albert Guðmundsson, fundar-
stjóri, svo kveðju frá blm. Mbl.
í Eyjum, slökkviliði þar og hjáip
arliði og var það niðurlag þeirr-
ar greinar Áraa Johnsen, sem
birtist í blaðtau í dag.
— Hrauntegund
(Framhaid af bls. 32.
tök sín á u.þ.b. 30—50 km
dýpi. Blágrýtishraun myndast
á talsvert mtana dýpi.“
„Hvernig lízt þér á öslou-
magnið í bænum?“
,,Ég hef orðið var við nokk-
urn uppgjafartón vegna ösk-
unnar i bænum, en ég held að
það sé enginn vandi að
hretasa bæinn og losna við
öskuna og vikuirtan. 800—
1000 manna lið, vel búið tækj
um verður ekki lengi að þvi."
öllum stríðsföngum í Norður- og
Suður-Víefcnam og Laos.
Talsmenn bandaríska varnar-
málaráðuneytisins hafa einnig
sagt, að listinn, sem Norður-
Vífitnamar hafa afhent yfir
bandaríslka stríðsfanga á valdi
þeirra, sé ófullkominn, en að
vonir standi til, að nánari upp-
lýsingar fáist í þessu efni næstu
daga. Nú um helgina var 555
bandarískum fjölsteyldum til-
kynnt, að æfctingjar þeirra yrðu
látnir lausir. Fimmti u og fimm
fjölskylduim öðrum var tjáð, að
ætttagjar þei.rra hefðu ýmist fall
ið í bardaga eða dáið í fanga-
búðum. En 1315 fjölskyldur í
Bandaríkjunum til viðbótar búa
enn í óvissu um, hvað orðið hef-
ur um ættingja þeirra, sem
saknað er i Víefcnam.
Af þeiim 555 bandarísku stríðs-
fönguim, sem Norður-Víetnamar
hafa steýrt frá, að þeir hafi á
valdi sínu, verða 100—150 sóttir
af bandarískum flugvélum, sem
koma eiga til Hanoi fyrstu vik-
una í febrúar. Alla, þessa menn
á hinis vegar að vera búið að
flytja frá Víetnam fyrir marzlök
og bandarísk stjórnvöld ætla að
kosfca mikliu til þess að fá vifcn-
eskju um, hvernig dauðsföll i
fangabúðum hafi átt sér stað og
hvað teunni að hafa komið fjrrirf
þá, sem hreinlega er saknað.