Morgunblaðið - 07.03.1973, Blaðsíða 14

M
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 7. MARZ 1973
Oddur Qlafsson;
Ríkisstjórnir með kommún-
istum alltaf skammlífar
Fádæma smekklaus ræða
Magnúsar Kjartanssonar
í RÆÐU þeirri, sem Oddur
Ólafsson, alþm., flutti við
vantraustsumræðurnar í
fyrrakvöld, gerði hann sér-
staklega að umtalsefni ræðu
Magnúsar Kjartanssoilar, sem
hann kallaði „fádæma smekk-
lausa“ ræðu og rakti síðan þá
reynslu, sem fengizt hefði af
ríkisstjórnum, sem kommún-
istar eiga aðild að. Sagði Odd-
ur Ólafsson að fengin reynsla
sýndi, að ríkisstjórnir, sem
kommúnistar væru aðilar að,
væru alltaf skammlífar og í
þeim væri jafnan sífellt ósam
komulag og sundurþykkja.
Oddur Ólafsson sagði m.a.:
Fádæma smekklaus fannst mér
ræða Magnúsar Kjartansson-
ar að blanda hörmungunum i
Vestmannaeyjum inn i umræður
um tillögu sem komin var fram
í þinginu, áður en þær
hörmungar hófust. Það hefur ver
ið upplýst hér og ég get endur-
tekið það, að það voru ekki
stjórnarandstæðingar, sem réðu
þvi, hvaða tillögur voru sam-
þykktar til hjálpar Vestmanna-
eyingum. Það var eins og áður,
stjórnarliðið, sem var klofið.
Hverjum dettur í hug, að
Magnús Kjartansson sé svo við-
kvæmur fyrir andstöðu okk-
ar stjómarandstæðinga, að
stjómin hætti við að bera fram
sitt frv. vegna þess að við vor-
um á móti þvi?
Ráðherra talaði um erlenda
dáta og herstöðvar. Hvers
vegna eru erlendir dátar á ís-
landi í dag? Það er vegna þess
að vinstri stjórnin vill hafa þá.
Það væru engir erlendir her-
menn hér í dag, ef vinstri stjóm
in hefði sagt upp samningunum,
þegar hún komst til valda. Við
erum ekki fyrir austan járntjald.
Ég las það I Þjóðviljanum fyrir
2—3 dögum, að Rússarnir hafa
heimild til að kúga sína banda-
lagsmenn. En það veit allur
landslýður, að ef ríkisstjórn Is-
lands segir upp herverndarsamn
ingnum, þá fara hermennirnir á
tilskildum tíma. Við höfum er-
lendar herstöðvar. Ég var
staddur úti í Finnlandi nokkr-
um árum eftir stríð. Húsnæðis-
mál bárust í tal. Þar voru öll
loftvarnarbyrgi höfuðborgarinn
ar full af flóttafólki, af Finnum.
Það flóttafólk var ekki að flýja
náttúruhörmungar, náttúruham-
farir. Nei. Það voru nágrannar
þeirra, Rússarnir, sem höfðu
flæmt þá frá sínu aðsetri til þess
að setja upp, ekki erlendar her-
stöðvar, heldur herstöðvar á
fyrrverandi finnsku landi, sem
nú var orðið rússneskt. Kyrjála-
eiðið og Viborg voru ein glæsi-
legustu héruð Finnlands. Þar er
nú rússneskt land og þar eru
herstöðvamar. Þær eru ekki er-
lendar. Þeim er ekki hægt að
segja upp og láta herinn fara.
Það er engin samstaða í ríkis-
stjórninni og það er kannski
fróðlegt vegna árása Magnúsar
Kjartanssonar á okkur stjómar-
andstæðinga að gera sér svolitla
grein fyrir því, hvemig þeim rík
isstjórnum hefur farnazt á Is-
landi, sem kommúnistar hafa átt
aðild að, t. d. á sviði efnahags-
mála. Traust stjórn efnahagsmál-
anna er að sjálfsögðu alger for-
senda þess, að þróun félagsmála,
svo sem trygginga- og heilbrigð-
ismála, húsnæðis- og atvinnu-
mála, geti orðið með eðlilegum
hætti og varanleg. Hver er nú
efnahagsmálasaga þeirra ríkis-
stjóma sem kommúnistar hafa
átt aðild að? Þrisvar hafa komm
únistar verið í ríkisstjórn á Is-
landi undanfarna þrjá áratugi, í
nýskipunarstjórninni, sem tók
við 1944 og sagði af sér 1946, í
gömlu vinstri stjórninni, sem var
mynduð eftir kosningar 1956 og
sagði af sér í árslok 1958 og í
núverandi vinstri stjóm, sem
mynduð var í júlí 1971 og hef-
ur ekki enn sagt af sér.
Nýsköpunarstjórnin var mynd
Oddur Ólafsson.
uð við alveg sérstakar aðstæð-
ur. Stríðsgróðinm var fyrir
hendi í erlendum bönkum, en
þegar hann var fullnýttur og erf
iðleikar blöstu við, þá var ekki
lengur samstaða um neitt, þá
hlupu kommúnistar úr stjórn-
inni, en auðvitað var öðr-
um annarlegum ástæðum borið
við.
Vinstristjómar árin frá
1956—1958 eru mörgum í fersku
minni enn þann dag í dag. Höft,
ráðleysi, og óstjóm einkenndu
þau ár. Gengi íslenzkrar krónu
voru svo mörg, og vart varð tölu
á komið. Gat m.a. byggzt á því,
hvort það var þorskur eða langa,
sem greiða átti. Eftir 2% ár gafst
stjóirnin upp á sögufrægan máta.
Hermanin Jónasson lýsti því yfir,
að þjóðin væri stödd á barmi
hyldýpis, engin samstaða, engin
eining og úrræði til bjargar. Þá
voru erlend herskip í íslenzkri
landhelgi og þó var hlaupizt frá
ábyrgðinni.
Nú er komið allmikið á annað
ár núverandi stjómartimabils,
þriðju rikisstjórnar sem komm-
úndstar taka þátt í. Hvemig er
nú ástandið? Við blasir algert
efnahagsöngþveiti, endurteknar
gengislækkanir og óðaverðbólga,
sem ekki á sinn líka, jafnvel
verri en 1958. Fjárlög úr öllu
hófi og rikisbáknið þanið út með
viku hverri og fáir eru nú svo
svartsýnir að líta svo á, að ríkis-
stjórnin muni lafa út kjörtíma-
bilið. Hvað má nú af þessu ráða?
1) Rikisstjórn með þátttöku
kommúnista verður skammlíf rík
isstjórn. Sífellt ósamkomulag og
sundurþykkja. 2) Ríkisstjóm
með þátttöku kommúnista kem-
ur efnahagskerfinu á kald-
an klaka á skömmum tima. Hvað
er hér að gerast? Hvaða árátta
er þetta, að stefna undirstöðu
eðlilegrar þróunar og velferðar
- í voða? Ég veit það, að þetta er
ekki liður í þeirri yfir-
lýstu stefnu kommúnista, að það
beri að brjóta niður efnahags-
kerfi borgaralegs þjóðfélags í
þeim tilgangi að ryðja sósialism-
anum braut. Nei, það er ekki
það. Hér er um eitthvert skelfi-
legt ólán að ræða, ein-
hverja aðra ógæfu, sem við verð
um að losna undan hið allra
fyrsta. Við sjálfstæðismenn van-
treystum þessari ríkisstjórn til
þess að glíma við þau erfiðu við
fangsefni, , sem framundan eru,
vandamál vegna náttúruhamfara,
vandamál vegna aðfara erlendra
aðila að lífshagsmunum okkar.
Við þörfnumst i dag styrkrar,
samhentrar stjórnar til þess að
varðveita þau lífsgæði, er við
höf um aflað með æmu erfiði.
Pálmi Jónsson;
Hlutdeild landbúnaðar
lækkaði um 'A - %
— í heildarútgjöldum ríkisins
PÁLMI Jónsson, alþm.,
vakti athygli á því í van-
traustsumræðunum í fyrra
kvöld, að útgjöld fjárlaga
hafa hækkað um nær 100%
á sl. tveimur árum, en á
sama tíma hafa útgjöld til
landbúnaðarmála ekki náð
því að hækka um 40% og
hlutdeild landbúnaðarins
í heildarútgjöldum ríkisins
í tíð núverandi ríkisstjórn-
ar hefur lækkað um fjórð-
ung til þriðjung. í ræðu
sinni sagði Pálmi Jónsson
m.a.:
Ríkissitjórin spairaðd ekkii í
upphiafi him fögiru orðiin.. 1
hiimuim dæmialiaiuisa málefna
samniiinigi, voru lioforðim bor-
fai á borð fyriir þjöðiinia, ým-
iisrt í betautm orð-uim eða hálf-
kveðnuim vísiuim. Þar vair
laiunafólki liofað 20% hækkuin
á raiuintekjum fyriir miminii
viinmu. Bænduir oig sjómemm
áttu að fá sviipaðar kjaraibæt
uir, og samtímiis áttti að bæta
stöðu aitjvimmiuvegainma. Heiita
mátti, að ailffit ætti aið gera fyr
ir aJlllia.
Ráðsitafairair yrðu geirðar tiil
að lækka óhófliegam húsmeeð-
iiskositnað almenmiimgs. Athuig
uð sikýlidi þágittidamdi verð
lagmiintg í því skynii að liækka
verðliag og hirndna verðlhækk
anir. Skatt'byrðiminii skylidd
dneift réttílátair en venið
hafði,
Lögð áherzla á að koma í
veg fynir hirna hás'ka-
liegu verðlaigsiþinóum, sem ieiitt
hatfði til sdenidiurtekiminia gerng
iisfelliiniga og óðawerðbóligu
eiints og það var kaliliað.
Gengi'Siliækkuin ekki bedtt
gegn vamdia í eflnahagsmálium.
Svo m ætti l'enigi halida
áfram að telja. Allt þetta
og miklu fleiira var tal-
iíð hægt að gena, ríkissjóður
og breiðu bökim sem liokis
funduist helzt hjá giaimla fóllk
teiiu, áttiu að borga brúsiamm.
Um efindiir þarf eklkd að
ræða: þjóðim filnmiur sjálif vax
andi þu-nga af því ástaindi,
som að flesit.u Iieyti er þver-
öfugt við það se-m liofiað var.
Var það furða þó að Bjarna
Guðniaisiyind þættd siiittihvað
hafa fairið úr bömdiumum.
Bragð er að þá barnið finn-
ur.
En ráðbenraimír kummiu idt-
ið hóf gleði sinni, nýsetztir
að fyrmimigunium úr búi við-
reiismarstjórmariininar. Fyrstiu
venkim vo-ru og í siamræmii
við þetta.
Dreift var fé á báðar henid
ur, 650 miQJl'jómir króma
úr rikissjóði uimfinam fjáiiiög
á síðustu mámiuðum áms-
iins 1971, auk 300 miiUljóma úr
öðrum opiinlberuim sjóðum.
Lögfesitar vair styttrd vimrou-
tími á Islandi en í nokkru ná-
gnanmiailiamdi o'kkar og rikiB-
útgjöldiiin tvöfölduð á tvedm
fyrstu fjár'liagaiáinuim þesisarar
rikiisstjórniar.
Með þessum daamailiauisa
auisitni loforða og ríkisf jár-
mumia hraitt rikiisstjónniim atf
stað þeiirri verðbóligiuiskiniðiu,
sem síðam hefur ruinimið með
vaxamdd hiraða. Þeissi verð-
bóllguskiriða ás-am-t útþemsiltu
rikiisbákmsiims hefuir niú rasik-
áð ölliu efmiaihagiskerfd þjóðar
faniar, þrenigt áð rekstni fyr
irtækja oig heimiillia og fætt atf
Sér þaiu vandræði, sem við
hefur þurft að etja síðusitu
máruuði, og mú bliasa við i
dekkri mynd en nokkru
sdmmii fynr. Verðihækkamr síð
usitu da'ga og vikrna eru þar
eiims korniar umdamrásdr þesis,
s-etn á etftiir mum faira, verðd
ekkd spyirnt við fótuim,
Aldlt eru þetta heimiafiJJbú-
im vamdræði, beim atfiiedð-
img og þuiniguir áfeMii'sdómur
uim hrapadHieg misitök o-g f jár-
siukk þeimnar ríkiisistjóm-
ar, sem mú siltur.
Ekki verðuir yfcni aðstæð-
um um kennt; einstakt góð-
æni h-efuir ríkt bæði til sjáv-
ar og sveita á valdatíma nú-
verandi ríkisstjómar. Sjávar-
afld varð 54,7 þúis. tm. meiri
á sí'ðaista ári en árið á und-
am, þvert ofarn í tall stjómiar-
liða um aflabrest, og útflutn-
iimgsiverðm-æti aflams var
1260 miiDdj. meilra enda sdfeliM
ar -hækkandir á verði atfuirða
öktear eriiendiis.
Otfl'utndmiguir i'ðnwarm
imgs hefuir farið vaxaind'i í
kjöllfar aðiDld-ar okkar að
EFTA.
Hjaimifamiinnar í Vestmianma-
eyj-uen oig hin hiryggiilegia altía
sdysa og hrakfalÐa siðuisibu
vilkrna við sj-ávarsdðiuma, hatfa
enm ekki máð að verka á efina
hiagiskerfiiö. Hvað miuin þegeur
að því keimiur?
Þalð sanmiastf mú, sem hjá
hiinrni fyrni vimstrd sitjóm, að
góðæni og hagsitæð viðskiipta
kjör duig-a ekki tid veMarnað-
ar, ef stjórnarstefna er röng.
Nú eins og þá, stefnir efina-
hagskerfi þjóðarinmar fyrdr
björg, þrát't fyrir hdmiar hag-
stæðu ytni -aðsrtæðiuir. En for-
sætiisráðh. se-gir nú miilk-ið ör-
yggi á sviðd efniah-agsliítfsimis.
Hanm virðiisit ekki geira sér
'gmeán fyrir ástamddnu. Þar
skidluir á mádiM h-anis og Her-
manns Jónassonar 1958.
Ríkii.sisftjónniiin hefur niú felflit
genigi fcrón'unmar þriisvar sdrnn
um á þrerrour másserum,
þvemt ofan i fyriirheitt sdn um
hið gagmstæða. Það eru eins-
dæmi á íslandi að fella gengi
krórouminiar á sama tfana og
verðleig útfliutniiinigsafiuirða
okkar er j.atfn h-raöstiigiajndi og
rauin var á í d-es. s.l. Það eru
og eimisdæmii, siem gerðust við
þá genigiisl'ækkuin, að ráðherr
Framh. á bls. 21