Morgunblaðið - 10.03.1973, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARJDAGUR 10. MARZ 1973
31

™ Æ | W ^:v I A Á' ,y “

...sm i ^ | < '■ Jrap ' * i,' " w * 1
s “ . U
Skagamenn í heimsókn
— Aukin aðsókn
Framhald af bls. 32
maður getað verið með stöng i
Norðurá.
Magnús sagði að í fyrsta sinn
hefði félagið nú sent öðrum veiði
félö.gum i landinu bréf þar sem
þeim er boðið að sækja um leyfi
í ám félagsins eftir 1. úthlutun.
Þá gat Magnús þeSs að aðeins
805 stangveiðidagar félagsins
væru til söiu á erlendum márk-
aði, én hann kvað þá sölú ganga
vel þar.
----—---------
— Úlfurinn
Framhald af bls. 32
Björn sannarlega villzt í geit-
arhús til að leita iillar, þvi
enginn stjórnmálamaður hef-
ur oftar staðið að því að
skerða k&upmátt Iauna en
Gylfi Þ. Gíslason."
Þjóðviljinn notar saima stef
í leiðara síoum er nefoisit:
„Ullar leitað i geitarhúsi". í
leiðaira þessium vikur blaðdð
að frásögnum af ræðu Bjöms
Jánistsönar á fuodi Alþýðu-
flokksins og segir siiðian i
forystuigreiniinini: „Skýri blöð-
iin rétt frá hefur Björn á sama
fundi lýst sig ábyrgan fyrir
því ásamt liði Jóhanns Haf-
stein og dr. Gylfa að hleypa
verðbólgunni lausri 1. marz
og reyndar fylgir með, að eitt
árásarefni Bjönns á riikis-
stjómdma haifi verið það, að
gengið hafi átt að fella miun
meira en gert var. Þessi
ganga Bjöms Jóinssonar á vit
dr. Gylfa og lagsbræðira hans
ssetír vissiulega nokíkrum tíð-
indum . . . Vissulega ber xs-
ienzkri verkalýðshreyfingu að
veita sérhverri ríldsstjórn að-
haild og vera jafmain á verði.
En margatr hættur eru við
veginn á ianigri gönigu verka-
lýðöhreyfingariimmar og er sú
hættan þó mest fyrir þá, sem
trúnaðarstörfum gegna, að
lilaupa vitandi eða óafvitandi
í fang stéttaróvinarins. I>að
gildir enn sem fyrr, að lendi
menn í þoku og Morgunblaðið
bjóði þá velkomna, þegar
komið er út úr þokunni — þá
liafa rnenn villzt af leið. Þess
vegna er auðvelt að þekkja
úlfinn á eyrunum.“
Þessi vígalegi hópur ungra
rnanna heimsótti Morgunblaðið i
gær og kynnti sér starfsemi
biaðsins. Komu þeir félagar frá
Akranesi þar sem þeir stunda
YNGRI deild Tónlistarskólans í
Reykjavik heldur tónleika í Aust
urbæjarbíói í dag kl. 2.30. Efnis-
skrá tónleikanna er mjög fjöl-
breytt — einleikur eða samleikur
á píanó, fiðlu, selló, flautu eða
klarinett.
Tvær hljómsveitir eru starf-
andi innan skólans, hljómsveit
— Hverju
var hafnað?
Framhald af bls. 2
aflaverðlaunum eins o g gert
var, vegna þess, að þau koma
einumgis til framkvæmda þegar
vel er selt erlendis, en alls ekki
þegar skipin landa hér heima,
sem mörg þessara skipa gera
að mestu leyti. 1 umræddu
dæmi blaðsins er reiknað bæði
með frldögum og aukaaflaverð-
launum, en aðeins annað atrið-
Mánaðarlaun háseta
Aflaverðlaun úir afla að verð-
gildi 2.802.000.00 kr. miðað við
að S.S.Í. semji fyrir 19 menn
13,25% :19 = 0.697% per mann
Samkvæmt miðlunartillögu
14,82%: 19 = 0.78% per mann
Frídagar (3x840 kr.)
Samkvæmt miðlunartillögu
(3x924 kr.)
Fæðispeningar (5 dagarxl50 kr.)
Samkvæmt miðlunartillögu
(5x230 kr.)
Vegna fækkunar um 3 menn á
dekki (60x27 dagar)
Mism. kr. 3.459 eða 7,62%
hækkun
náni í Iðnskólanum. Við smellt-
um mynd af þeim fyrir utan
Morgunbiaðshúsið á meðan þeir
virtu Austurstrætisdætur fyrir
sér.
yrigri deildar en henni stjórnar
Snorri Birgissori og svo hljóm-
sveit Tónlistarskólans. Báðar
hljómsveitirnar leika á tónleik-
uriúm, en einleikari með þeirri
síðari í píanókonsert Mozarts nr.
19 verður einn af nemendum skól
ans. Eru velunnarar Skólans vel-
komnir meðan húsrúm leyfir.
ið getur samkvæmt samningum
verið með í útreikningi hverju
sinni.
Þau 14 skip sem við tökum
til viðmiðunar hafa úthald svo
til samfellt allt árið, en við telj-
um óeðlilegt, að þeir menn, sem
stunda togarasjómennsku með
84 stunda vinnuviku, þurfi að
vinna lengur en 9%—10 mán-
uði á ári, í allra lengsta lagi og
ættu þvi mánaðarlaun í eftirfar-
andi dæmi að margfaldast með
9% til 10 (mánuðum) til að
finna iíklegustu tekjur háseta
á togara.
Kaupgjaldsvísitalan 124,32
Eldri samn. Miðl.till.
21.001.00 23.102.00
19.530.00
21.856.00
2.520.00
2.772.00
750.00
1.150.00
43.801.00 48.880.00
1.620
45.421.00 48.880.00
BARNATÓNLEIKAR
— á vegum Tóniistarskólans
— Vinnuveit-
endasambandið
Framhald af bls. 17.
sem algengast er að greiða eftir
við fiskvinnslustörf. Á þessu
tímabili hefur grunnkaupið hækk
aS hvorki meira né minna en
um 53%, segir í greinargerðinni.
Þá er frá því skýrt að á meðan
starfsmaður fær greiddar í tima-
kaup 134.20 krónur, verður at-
vinriurekandinn að greiða ýmis
gjöld, sem fylgja samningunum
samtals 192.14 krónur og er það
samtals timakaupskostnaður
hans.
Vinnuveitendasambandið benti
á það 1968, þegar viðræður um
það á hvern hátt ætti að reikna
kaupgreiðsluvisitölu, fóru fram,
að kaupgreiðsluvísitalan skyldi
ekki mæla: hækkanir á
áfengi og tóbaki, hækkanir á
skemmtunum, hækkanir á
sjúkrasamlagsgjöldum, hækkan-
ir á almánhatryggingagjöldum,
bækkanir, sem verðlagsuppbótin
sem sldk hefði í för með sér,
hækkanir á stéttarfélagsgjöld-
um, hækkanir á kostnaði við
rekstur eigin bifreiðar, hækkan-
ir á vinnulið í verði landbúnaðar
afurða og hækkanir vegna breyt-
inga á óbeinum sköttum. Að-
eins næstsíðasti iiðurinn um
kauplið bóndans var samþykktur
af viðsemjendum Vinmiveitenda-
sambandsins. Þá hafa sjúkrasam
lagsgjöld fallið niður vegna kerf-
isbreytinga, en vegna hinna lið-
anna, sem ekki var tekið tillit til
hefur visitalan stórhækkað.
Jafnframt hafði Vinnuveitenda-
sambandið gert að tillögu sinni,
að vísitalán hefði ekki áhrif á
kaupgreiðsiur nema tvisvar á
ári. 1 greinargerðinni er skýrt
frá þessum hækkunum með svo-
felldum orðum:
„Frá þvl að síðustu kjarasamn-
ingar voru gerðir hefur hækkun
á áfengi pg tóbaki valdið 3.17
stiga hækkun á kaupgreiðsluvísi
tölunni. Er þá aðeins miðað við
hækkun á áfengis- og tóbakslið
vísitölunnar en ekki tekið tillit
til áhrifa á hækkun á liðum eins
og „máltíð á Hótel Sögu með víni“
sém vísitölufjölskyldan neytir.
Ef gerður er samanburður á
annars vegar tejuaukningu ríkis-
ins vegna hækkunar áfengis og
tóbaks eins og hún varð í des-
ember síðastliðnum og aukningu
launaútgjalda vegna þessara ráð-
stafana hins vegar, kemur i ljós
að aukn'ng launaútgjalda er 150
m. kr. hærri en bein tekjuaukn-
ing til ríkissjóðs vegna áhrif-
anna á vísitöluna. Samsvarandi
samanburður er gerður i með-
fylgjandi töflu á nokkrum tekju-
öflunarráðstöfunum ríkisins frá
síðustu kjarasamningum. Áætl-
aðar tekjur, áhrif á kaupgreiðsJu
vísitöluna svo og sú launafúlga,
sem hreyfist beint með K-vísi-
tölunni er byggt á upplýsingum
Hagrannsóknadeildar Fram-
kvæmdastofnunarinnar. Einnig
má benda á að samkvæmt mati
Hagrannsóknadeildar er hvert
1% í söluskatti talið hækka K-
vísitöluna endanlega um ca.
0.77%. Það er því mjög alvarlegt
mál fyrir atvinnurekstur lands-
manna, að óbeinir skattar og
verðhækkanir einkasöluvara rík-
isins komi þannig vegna tekju-
öflunar rikissjóðs til viðbótar
umsömdum kauphækkunum og
v'aldi rekstrarörðugleikum fyrir-
tækjanna og óðaverðbódgu. Sem
liagstjórnartæki ná þau ekki til-
gangi sínum ef verðhækkanim-
ar af þeim sökum hækka kaup-
gjaid sjáifkraia. Mörgum er nú
ijósara en áður, að núverandi
kaupgre.ðsluvísitölukerfi er
meingallað m.a. vegna þess að
tillögur Vinnuveitendasambands
íslands við gerð fyrri kjarasamn-
inga hafa ekki mætt nægilegum
skilningi. Það er einnig greini-
legt, að ekki er vænleg leið til ár-
angurs, að rikisvaldið hafi af-
skipti með lagaboðum af þessum
samskiptum vinnuveitendafélaga
og launþegasamtaka. Verður því
hið bráðasta enn að reyna samn-
ingaleiðina til skynsamlegra lag-
færinga á grundvelli útreikninga
kaupgreiðsluvísltölu."
— Frakkland
Framh. af bls. 1
annars til að dollaraupphæðir J
öðrum lönduim yrðu takmarkaðar
og Bandaríkin tækju við við-
bótairfjárhæðinni, að vextir yrðu
samræmdir, lántökur ákve&nat
frá erlendum Seðlabönikum og
Alþjóðagj aldeyrissj óðmum til að
kaupa dollara og reymt að koina
í veg fyrir að alþjóðafynrtæki
skiptu stóirum fjárhæðum 1
ýmisa gjaldmiðla eftir því sena
ástandið breyttist.
Valery Giscard d’Estaing, fjár-
málaráðherra hvatti til sameig-
inlegrar varnar gegn spákaup-
menmsku. „Við stöndum and-
spænis nýju fyrirbæri, sipákaup-
mennsku, sem er beirat gegn
sjálfum grundvelli alþjóðasam-
Virmu í gj a 1 dey r i smá kim — stöð-
ugu og skipulegu kerfi gengis-
skráningar,“ sagði Giscard d’Esta
ing, „Sigur spákaupmennsku
mundi torvelda vonir um að
aftur verði komið á Skipulegu
samstarfi í gjaldeyrismá!um,“
sagði hann.
— Sýning Gísla
Framhald af bls. 17.
iingasögutmar og stundum er
inmiíhaAdið hrein famtasía.
Þrjár myndarana hér á sýn-
inigunni til dæmis eiga sér
uppsprettu I áikveðlnum atrið-
um, sem Njála segdr frá, og
úr þjóðsögunum má nefna
tröUán á Hellisheiði úr þjóð-
sögum Jóras Á masonar.
Þá nota ég mér stundum
ljóð til þess að finma ytjkis-
efni, en laragsamlega áhrifa-
mest er auðvitað lamdið sjálft.
Ég vona, að sá Mitiasikari, sem
hér má sjá, geti taldzt mjög
einkennamdi fyrir lslamd.“
„Hverjar eru helzfcu breyt-
imgar frá síðustu sýnimigu?“
„Þegar ég sýndi siðast lagðl
ég mikla áherzlu á það, að
hafa myndimar sem Mkasbar,
ef til viill vegna þess, að þá
hafði roaðiur lesdð drjúgt um
það í krítik, að myndir yrðu
að standa mjög neerri hver
anmarri í því efni. Ég hef
trúlega lagt of mikla áherzlu
á þetrta þá og ég geri það af
ásefctu ráði núna að hafia
myndimar baisvert óhkar. Þó
vona ég að það sé einhvet
rauður þráður, sem tengir
þær saman.“
— Flug
Framhald af bls. 10.
— Ef ég má svo að orði
komast, þá hefur ofboðslega
mikil vitleysa verið skrifuð
um hagnað af flugvélum.
Markaðskannanir sýna að
það verða mjög fá sæti laus
í Concorde þegar hún verð-
ur tekin í notkun. Þær sýna
líka að við getum boðið 10
prósent lægra verð en þarf
að borga fyrir fyrsta farrými
í risaþotu.
— verður ekki frekar
þröngur farþegamarkaður
fyrir Concorde?
— Við erum sannfærðir um
að tímasparnaðurinn verður
okkar tromp og ekki bara fyr
lr þá sem venjulega þurfa að
flýta sér og fljúga á fyrsta
farrými. Hefur þú nokkum
tíma flogið í einum áfanga til
Ástralíu? Ef þú fengir tæki-
færi til þess vildir þú ekki
frekar fara á 15 klukkustund
um en 30? Það er að verða
bylting í farþegafluginu og
sú bylting mun hafa i för með
sér að það verða nægir far
þegar fyrir tvenns konar
ferðamáta: hægt og ódýrt, fyr
ir ferðameran og námsfólk og
hratt og dýrara fyrir önnum
kafna framkvæmdamenn.
— En gagnrýnendurnir
segja að afkastageta Con-
corde sé vafasöm og að hún
geti t.d. ekki flogið í einum
áfanga frá Frankfurt eða
Róm, til New York?
— Boeing þotumar gátu
heldur ekki farið 1 einum
áfanga yfir Atlantshafið
fyrst i stað. Nú er ekki stanz
að i Shannon eða Kanada
lengur. Ég er sannfærður um
að Concorde á eftir að fljúga
í einum áfanga milli Frank-
furt eða Rómar og New
York.
— Hvað um mengun og um
hverfisspursmálið ?
— Við erum ekki að biðja
um leyfi til að fljúga yfir
Bandaríkin. En við vitum að
þegar Concorde verður tek-
in í notkun verður hún háv-
aðaminni en risaþoturnar em
núna og mengpn af henni
verður minni. Hvað það snert
ir þegar hún rýfur hljóðmúr-
inn, þá fljúga hundruð her-
véla daglega yfir Bandaríkin á
yfirhljóðhraða og samt er eng
in tilraun gerð til að banna
það flug.
— Óttinn við að jafnvægi
yztu laga gufuhvolfsins trufl
ist, væri raunhæfari ef eitt-
hvað væri fyrir hendi sem
benti til þess að hljóðfráar
þotur (sem hafa jú verið í
notkun í nokkur ár) sköp-
uðu sérstök vandamál. En
svo er ekki. Óttinn við um-
hverfistruflanir og hljóðmúr
inn, mun virðast kjánalegur
þegar Concorde byrjar að
fljúga. Og það verður að
muna, að jafnvel þótt við leyfð
um ekki hljóðfráum þotum að
fljúga yfir okkar lönd, þá
virðast Rússar og Kínverjar
tilbúnir að leyfa slikt flug.
— Svo þú hefur ennþá trú
á Concorde?
— Vissulega. Mesta
áhyggjuefni okkar var að
ekki tækist að fljúga Con
corde á tvöföldum hljóðhraða
árið 1971. Það tókst. Tækni-
lega er þetta aðdáunarverð
flugvél og jafnvel hörðustu
efasemdarmennirnir viður-
kenna það. Hún er hljóðlát,
það er auðvelt að fljúga
henni og hún er í senn spenn
andi og þægileg. Þetta er í
fyrsta skipti i flugsögunni
sem Evrópa, fremur en Banda
ríkin hafa forystuna og hljóð
frá ferðalög eru jafn óhjá-
kvæmileg og þróunin frá
hjólinu til bílsins. (Unnið
upp úr Newsweek) — ót.