Morgunblaðið - 22.05.1973, Page 20

Morgunblaðið - 22.05.1973, Page 20
20 MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. MAl 1973 Á sinfóníutónleikum; 4 telpur hlutu verðlaun Á TÓNLEIKUM Smfóníu- hljómsveitarinmar fyrir 6—7 ára böm á laugardag, voru afhemt verðlaum úr ritgerðar- samikeppmi um fjölskyldutón- leika, sem haldnir voru í febrúarmámuði. Fjórar stúlkur hlutu verð- laum fyrir ritgerðir símar um tónleikana, þær Hiildur Guð- jónsdóttir, Hildur María Her- bertsdóttir, Hadda Björg Gísladóttir og Steinumn Þor- varðsdóttir. Töku þær við verðlaununum, Ævisögu Moz arts, á'letraðri með kærri kveðju frá Sinfóniulhljómsveit Isttands. Bamatónleikarnir á laugar- dag voru mjög vel heppnað- ir. Böm á aldrimum 6—7 ára úr skólum borgarinnar komu frá skólum sinum í fylgd með kenmurum, en tónleikamir voru haldnir í samvinnu við fræðislustjám borgarimnar. Komu bömin í áætlunarvögn- um oig gengur í röðum úr vögnunum i sæti sím, þar sem þau sátu prúð og hlustuðu af athygli. Viðfangsefnið var „Pétur og úlfurinn" og sagði Kristin Ólafsdóttir söguna, en hún er bömunum kunm úr sjónvarpinu. Þarna voru á aninað þúsund böm, fullt hús og mikitt ánægja með tómleik- ana. Er þetta nú Pétur? Eða er það úlfurinn sem nú heyrist i? Þessar fjórar fengu verðlaun fyrir ritgerðasamkeppni um tónleika. Hlustað með athygli á tónlistina. (Ljósm. Mbl.: Kr. lien.) — Engar við- ræður fyrr en flotinn er farinn Framh. af bls. 32 til þess að gera allar nauðsym iegar gagnráðstafan,ir/‘ GAGNRÁÐSTAFANIR Nokkru siðar var tekin ákvörð un um fyrstu gagnráðstöfunína, og- Bretum tilikynnt að ríkis- stjóraln leyfði ekki brezkum her ftogvélum að lemda á Isiand, þar sem þeim hafi m.a. verið ætlað að stunda eftirlitsfluig hér við lamd, Fyrstu brezku herflugvél- ir,ni, sem ekki fékk lendingar- leyfi af þesisum sökum, var snú ið við nálægt Vestmannaeyjum um ki. 15 á sunnudag. Á rík sstjómaríundi í gær var málið rætt og þar var ákveðið að kaKa heim sendiherra íslamds í London til viðræðna og skýrsiu- gjafar og ennfremiur ákveðið að ráðheirrarnir hefðu hver um sig samráð við þingflokka sina, en annar rikisstjómarfundur verð- ur ha’.dinm um mál ð í da,g. Ól- afur Jóhannesson sagði i gær, að ekiki hefðd verið tekin ákvörð un um það hvenær og hvort sendiherrann yrði aítur sendur til London. FJÓRAR FREIGÁTUR Þau verndarskip, sem voru með togurunum í gær úti af Hval bak, voru þrjár freigátur, Lin- coin, Cleopatra og Plymouth Oig fjiórða freigátan, Jupter, lagði af stað frá Bretlandi í gær og á hún að leysa af hólmi Plymouth. Enn fremur voru togurunum til verndar dráttarbátarnir States- man, Englishman, Irishman og eftirlitsskipið Othello. Þá var með þessum flota stórt og mikið birgðaskip Wave Ohdef, sem er oliubirgðaskip fyrir freigáturn- ar. Toigaras'kipstjóramir voru kátir mjöcg á miðumum, ekki vegna þess að þeir veiddu vel, þar sem veiði þe rra var mjög rýr, heldur vegna þess að þeir hfefðu svinbeyigt brezku ríkis- stjórnina í afstöðu hennar tíl fltotaverndar. Hvergi annars stað ar við landið voru brezkir land- hfeligisbrjótar. Þyriur frá freigátunum svifu yf r svæðinu á eftirlitsfáugi ann að slaigið. í gær fréttist að fleiri varðskip væru væntanleg á þenn an stað, en augljóst er að brezku togararnir veiða aðeins á þessu takmarkaða svæði. TÖKUM ÁFRAM VEB SÆRÐUM OG S.IÚKUM Ólafur Jóhannesson, forsæt- iaráðherra, sagði á fundi með ftaéttamönnum í gær, að íslienzka rikisstjómin myndi ekiki vera tiH>úin til samningaviðræðna við Breita um 1 andhe 1 gi.smálið neraa þvi aðeins að brez'ka rilkisstjóm- in, drægi fiota sinn til baka út fyrir 50 mttluimar. Með þessari áúcvörðun hefðu Bretar fyrirgairt öllíuim saimnimgaumil'eiitjuinum. — Hins vegar myndi landihefgis- gæzlan hattda áfram að verja tondhelgina með öllum þeim ráð •um, sem unnt yrði að nota, en hamn sagði að það gæfd augaleið að starf hennar myndi nú verða anun erfiðara, þar sem mi'kiis afltsmuinaT kenndi mieð varðsikip- vnun og freigátunium. Hanh sagði að það væri engan veginn útí'lokað, að þessi árás brezka ftotans hefði þau áhrií að staða lííands inman NATO breyttist. „Það hefur ekki gerzt, að aðittd- ahþjóð hafi farið með her gegn aamarri, nema í landhelgisdedJum imttli Isíendinga og Breta“, sagði ráÖherraTin.. Forsætisráðherra sagði, áð Is- iemriíngar myndu áfram tafca við seerðum og sj'úkum sjómönnum Bneta eins og gert hefði verið. Hins vegar þýddi eikiki fyrir her- sííipin að koma með hina seerðu, ef'twlitsskipin yrðu að gera það sem áður. Ráðhemamn var iSjpurður að þvi, hvort hann ffiti á lástandáð sem stiriðsástand og svaraði hamn þá: Já, að nolkkiru leyti, en erfitt er að hugsa sér sllíkt ástand miffii stórveúdis eins og Breta og óvopmiaðrar smáþjóð ar eins og ísttendinga. Ákivörðun yrði síðar tekin um það hvort máiliniu yrði hreyft í Öryggisráði Sameinuðu þjóðanna eða hjá Atlantshafsbamdailiagimu. Hann sagðist vona, að ekiki þyrfti að koma til þess að slíta þyrfti stjómm'áliasiamibandi við Bretlamd. Hann kvað og <-kki útiliokað að hanm myndi persónuliega, ef honum gæfist tæfcifæri, ræða máiið við forsetana, Nixon og Pompidou, er þeir kæmu til lamdsins að viku liðinni. Hann sagðiist líta á ákvörðum Breta sem miistök, sem sköpuðu Islendingum margs konar erfiiðJeika. Jaániframt sagð ist hann umdramdi á að titt slíkra ráða hefði verið gripið, þegar sammmgavíðnæður stæðu yíir og á meðan Islendingar hefðu áviallt verið viðbúnir til viðræðna. Síð- asti samningafumd'ur hefði verið í Reykjavifc fyrir þremur vik- um og þá hefðu menn verdð á- sáttiæ um að taka hvor anmars tillögur heim og kanna þær nánair. I raun hefði ekki mikið borið í milii. Ólafur Jóhannes- son sagði, að sér hefði fundizt að ríkisstjóm Breta hefði átt að stjóma brezku togaíaskipsitjór- unum, en ekki þeir ríkisstjóm- iinni. VARÐSKIP ÓFÁANLEG 1 BANDARÍKJUNUM Aðspurður um það, hvort leit- að hafi verið ef'tir leigu á varð- skipum í Bandaríkjunium, sagði forsætisráWierra, að þáð hefði verið gert árangurslaust. Að endimgu bætti hann við og brosti til brezku blaðamannanna á fundimum: „Ætli við verðum ektoi að snúa okkur síðast til Breta með beiðni um að fá leigð varðs(kip.“ Biskupinn til Edinborgar BISKUP Islands, herra Sigur- bjöom Einarsson, fór tíl Edinborg ar í morgun, 21. maá, og dvelur þar í mokkra daga í boði skozku kirkjunnar. Situr hann Kirkju- þing skozku kirkjumnar, sem hefist á morgun, 22. mai, og flyt ur ræðu ,þar og víðar. SÖFNUÐU 32000 KR. Á ALÞJÓÐARÁÐSTEFNU féJaga flugumferðarstjóra, sem haldin var hér í Reykjavík dag- ana 7. tlil 10. mai stt., söfnuðu eiginkonur hdnna erJendu gesta sjóðfi til styrkitar Vestmainnaey- iogum að upphæð kr. 31.793.00. Frarrviag þetta var afhent við formJega atihöfin í lokahófi ráð- stefniunnar. — Sækjum mál Framhald af bls. 32. an herskip eru innan fiskveiðimarkanna. Ummæli Geirs Hall- grímssonar fara hér á eft- ir: Bretar hafa gert sig seka um ótrúlega skammsýni með hemaðarlegu ofbeldi á IsJands miðum. I viðtali við Mongun- blaðið á föstudagiinn lét ég þess getið, að ég vildi ekki trúa þvi, að til slikra ofbeld isaðgerða mundi koma Með þeim hætti yrðu Bretar sjáttf- um sér verstir. fslendingar hljóta allir sem eknn að mótmætta ofbeidi harð lega og fordæma það. Jafn- franrrt hljóta slíkar aðgerðir að treysta samheldni og ein- hug landsmanna allra til siig- urs d þessari deittu og fyrr en síðar yfirráða yfir landgrunn- in u öilu. Nauðsynlegt er að hafa ná- ið samráð um aðgerðir Islend inga í landhelgismálinu ekki sázt eftir þessa síðustu at- burði. Hafði ég í þeim tilgangi samband við forsætisráð- herra í dag. Hefur fundur í utanrikismálanefind verið boð aður klukkan 16 þriðjudag. Þá ákal þess getið, að fundur miðstjómar og þimgfiokks Sjálfistæðisflokksins hefur ver ið boðaður n.k. miðvikudag 23. mai kl. 16. Á þessum fundum tel ég, að nauðsynlegt sé að taka ákvörðun um að sækja mál á hendur Bretum á ráðherra- fundi Atlantshafsbandalagsins með tilvisun til 4. gr. stofm- samnings Atlantsbafsbanda- lagsins og krefjast þess, að þetta bandalagsriki láti nú þegar af hemaðaraðgerðum á yfirráðasvæði, sem íslending- ar telja sig eiga rétt til. I 4. gr. stofinsamnings Atlantshafs bandalagsins segir: „Aðilar munu hafa samráð sán á mMli hvenær sem einhver þeirra telur firiðlhelgi landsvæðis ein hvers aðila, pólitisku sjálf- stæði eða öryggi ógnað.“ Þetta ákvæði hlýtur ekki sáður að eiga við, ef ógnun- in kemur frá aðila innan bandalagsins en utan þess. Þá er vissulega eimmig rétt, að rikissrtjóm og utamrikis- málanefnd kanim ítarlega, hvort leggja skulí fram kæru á hendur Bretum á vettvangi Sameinuðu þjóðamna. Eiins og kunnugt er, er ég þeirrar skoðunar, að unmt hefði átt að vena að ieysa þetta deilumái með sammimg- um titt stutts tíma, er tryggðu vel hagsmuni Islendiniga finam yfir hafréttarráðsrtefnu Sam- einuðu þjóðamma, en þar ger- um við okkur rökstuddar von- ir um fulbiaðarsigur í land- helgismálinu. En í ljósi þess- ara sáðusrtu atburða vil ég, að komi skýrt fram, að ég tel útilokað að hefja aftur samn inga við Breta meðan herskip þeirra eru innan íslenzkrar fiskveiðilögsögu. Þessir sáðustu atburðir færa okkur heim sannimn um, að við þurfum með nýju átaki að vinna málstað okkar fylg- is á erlendum vettvangi. 1 þeim tiJgangi tel ég, að mjög komi tíJ greina, að utamrikis- ráðherra takist sérstaka ferð á hendur tul að ræða við rík- isstjómír ýmissa landa ma. Norðurlanda, kynna rikís- stjómum þeirra sérstakiega af srtöðu Isliainds til árásar Breta og lei-ta eftir markvissrMn stuðningi þeiirra við máistað Islands á aJiþjóðavettvangi. Bn að svo miklu ieyti, sem utanrikisráðhema kæmist ekki yfir slíkain erindrekst- ur, yrðu allir sendiherrar okk ar ferðbúnir sömu erinda. Þá kemur og tii álita, að íslendingar boði tiJ ráðstefnu allra þeirra ríkja, sem lýst hafa yfir stærri LandhelgJ em 12 sjómílur, hafa það í huga eða hafa svJpaðna hagsmuna að gæta og við Islendkngar, till þess að samræma afstöðu þessana þjóða. Ýmislegt fleira kemur til á- iita, en mestu málí sikiptir, að Islendiingar sæki aliSr einhuga fiam í landhelgismálknu, berj- ist eimarðlega, skymsamiega og drengiHega fyrir máitstað sinum, og láti ekki ágreining um önnur málefná stjámmái- anna sundra sér í þeim ásetn- ingi.

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.