Morgunblaðið - 22.05.1973, Blaðsíða 21

MORGUNRLAÐIÐ, MIIÐJUDAGUR 22. MAÍ 1973
21
Áttræður i dag:
Sören Bögeskov
Bögeskov þýðir beykiskógur
— og eiini aðilinn með þessu
tnafni, hér á landi, er áttræður í
dag. Þetta er fyrrverandi heið-
ursbóndi og ágætur kunn-
inigi fjölda Reykvlkinjga, og
miangra annarra vítt um sveitir
landsins, Sören Bögeskov, Safa
mýri 56 i Reykjavik.
Að uppiruna er Bögeskov
dainskur, fæddur i kóngsins
Kaupmannahöfn, alinn upp við
józkan vestamgust, kom til Is-
lands 26 ára, eftir að hafa lokið
herþjónustu og beint af skóla-
bekk úr búnaðarskóla í Haslev,
fyrir tilstilli og með aðstoð Áge
Meyer Benedictsen, hins mikla
Islandsvinar, og Dansk-íslenzka
félagsins.
Sören Bögeskov kveðst hafa
fcomið hingað í sumarfrli, sem
enn er ekki á enda runnið. Hitt
er svo annað mál hve margir
mundu kalla það sumarfrí að
stunda bústörf á Islandi í rúm-
lega 40 ár, en það heifur Böge-
skov gert.
Fyrstu árin hér vann hann á
Hvamneyri, i Mývatnssveit, Am
airbæli í Ölfuisi og Blikastöðum í
Mosfellssveit, staðnæmdist síðan
í Reykjavík og hóf þar eigin bú-
skap við Rauðarárstíginn árið
1930. Auðvitað kunni hann öll
dönsk bústörf við hingaðkomu
og hin islenzku voru auðlærð, og
svo vel gekk eigin búskapur,
með hagsýni og dugnaði rekinn,
að efnt var til umfamgsmeiri at-
hafna þegar flutt var á Kringlu
mýrarblett 19, eiginlega flúið frá
ásókn vaxandi höfuðstaðar.
Þessi búferlaflutningur gerðist
árið 1938 og þar var búið til árs
ins 1963 — og raumar lengur þó
— en þetta ár gleypti höfuðborg
arþéttbýlið spilduna hans öðru
sinni og þá var flutzt í Safamýr
ina með sýn til allra átta frá
ágætri eigin íbúð í sambýlishúsi.
Þrátt fyrir lítið landrými við
Rauðarárstíg og á Kringiumýr-
arbletti veittu búnytjar fjöl-
skyldunni framfæri svo að hún
hefur þrifizt með ágætum og
margfaldazt. ,,Ég var einm en nú
erum við fjórtán," segir Sören
Bögeskov, en þá telur hann
tengdasyni og bamabömim með.
Það var árið 1934 sem
hann eignaðist sína ágætu konu.
Hún Ágústa kom alla leið aust
an frá Kotey í Meðaliandi til
þess að gerast lífsfömnaut-
ur eina józka bóndans á íslandi
i þá daga, og sá vefur, sem þau
hafa slegið um 40 ára skeið, er
hvorki hnökróttur né með blá-
þráðum, enda hefur fjölskyldan
öll verið sérlega samhent í at-
höfnum, en dætumar em þrjár.
Á litlu landi var búskapurinn
rekinm með kýr og svín, hross
og hænsni, sem allt var afurða-
samur bústofn og gaf trygga til-
veru, enda rækt og kostgæfni
gætt í öilum störfum. Þrír hekt
arar iannds voru til umráða á býl
inu og eitthvað af smáskákum
var auk þess fengið til nytja,
en þanigað kom ég á bú bónd-
ans er hanm hofði þrettán kýr á
beit, fjögur ungneyti og tarf
ásamt tveim hestum.
Það mun teljast vel setið land
— og allt gaf góðan arð. Á um-
ræddri skák var þó ekki ein-
göngu ræktað fóður heldur og
manneldisjurtir, bæði kartöflur
og rabarbari, sem fjölskyld-
an var samhent um að nytja.
„Grísimir voru lítill fjárhagsleg
ur baggi á búskapnum hjá mér,“
sagði Sören Bögeskov mér fyrir
allmörgum árum. Hjá venjuleg-
um Jóta þýðir það, að grísim -
ir hafi gefið góðan arð, en það
er háttur góðra Jóta að tjá sig
neikvætt, en skilja ber jákvætt.
1 búsbap og fjölskyldulifi
hafa vist flestir hlutir verið já-
kvæðir hvernig svo sem hús
bóndinn hefur tjáð sig, i alvöru
eða gámni, en gamansemi er Sör
en Bögeskov í blóð borin.
Hann kom með farfuglunum til
íslands fyrir 54 árum, en hvarf
ekki með þeim héðan á haust-
nóttum heldur gerðist „stað-
fuigl“, góður og ágætur borgari
með okkur, vinsæll og góður fé-
lagi í öllum félagsskap, bæði
með dönskum og íslenzkum. Og
enn er hann virkur að þeim hlut
verkum, er við hæfi þykja, og
keikur gengur hann og hvergi
lotinn. Við anddyri níunda tug-
ar á ævi Sören Bögeskovs erum
emn er hann virkur í þeim hlut-
ar, að honum og allri fjölskyld-
unni, fjórtánfaldri, megi ætið vel
vegna. Heill Sören Bögeskov átt
ræðum!!
Gísli Kristjánsson.
Hvers eiga Gríms-
eyingar að gjalda?
STUTTU fyrir þinglok, var lagt
fram á Alþingi „Frumvarp til
laga, um veiði með botnvörpu,
flotvörpu og dragnót í fiskveiði
landhelginni".
Frumvarp þetta virðist nokk-
uð seint á ferðinni, hefði átt að
li'ggja fyrir, samþykkt, áður en
að landhelgin var færð út 1. sept.
1972.
En hvað um það, þessi vinnu-
brögð virðast þóknanleg hinu háa
Alþimgi og hvað skyldum við,
sauðsvartur almúginn, þá vera
að fetta fingur út í þetta. Jú,
ennþá megum við útkjálkamenn
láta í okkur heyra, þó að við sé-
um ekki sammála öllum aðgerð-
um valdhaf a.
Án vafa, hafa flest byggðar-
lög gert sér von um að komið
yrði til móts við óskir þeirra
varðandi friðun og takmarkaða
veiði innan landhelginnar. Og
rétt er það, v'iða hefur það verið
gert, en þó á engu að breyta á
nokkrum stöðum.
Einn þeirra staða, sem að mati
nefndarinnar virðist hafa búið
við nógu gott ástand í þessum
efnum, er Grimsey.
Það er ef til viil frekja, en þó
langar mig til þess að spyrja
nefndarmenn, hvernig komuzt
þið að þeirri merkiliegu niður-
stöðu, að Grímsey, ein allra
byggða á Norðurlandi, byggi við
svo gott ástand í friðunarmál-
um, að ástæðulaust væri að bæta
nokkuð þar um? Ef til vill er
hægt að finna einhver rök, sem
réttlæta þessi vinnubrögð, þó að
mér sé um megn að festa auga
á þau.
Svo sem tillögurnar bera með
sér, er togveiðiskipum heimilt
að veiða á mjóu belti sunnan
Grímseyjar, sem að mér sýnist
að bjóði hættunni heim, um á-
framhaldandi brot á fiskveiðiland
helginni og örugglega auðveldar
þessi hrimgveiði ekki Landhelg-
isgæzlunni að vinna sín erfiðu
störf, enda trúlegast, að ekki
hafi verið haft samráð við þá
stofnun.
Ég hygg, að það hafi vakið
furðu fleiri en mér, að ekki
var kjörinn einn einasti fiski-
fræðingur i þessa fiskveiðilaga-
nefnd. Svo virðist þó að fiski-
fræðingarnir ættu öðrum frem-
ur að vera vel til þess fallnir að
fjalla um þessi mál. Er það af
vantrú á fiskifræðingum að þeim
skuli haldið utan við allt, sem að
lanidhel'gismiá'lium lýtur, eða er
eitthvað annað sem velduir?
Spyr sá, er ekki veiit.
Mér sýnist að flest rök hnígi
í þá átt, að hyggilegast sé að
færa út hringinn við Grimsey svo
að lokist að sunnan og um leið
koma tiil móts við óskir Gríms-
eyimga um aukna friðun og
minnkandi ágang togveiðiskipa, í
stað þess að sýna þeim hver vald
ið hefur.
A. Jónsson.
LE5IÐ
DRCLEGII
Hátt endursöluverð á Sunbeam er engin tilviljun. ítalska línaníteikningu þeirra
gerir þá stílhreina og glæsilega. Þeir eru rúmgóðir 5-mannabílar.
Traust bygging eftir reyndum formúlum tryggir endinguna. Tvær vélastærðir bjóðast,
1250 ogl500cc.