Morgunblaðið - 24.08.1973, Blaðsíða 4

MORGUfSTBLAÐTÐ — F'ÖSTUDAGUR. 24. ÁGÖST 1973
Fa
J J tttn u:i(. I \
'ALVRl'
® 22-0-22-
RAUÐARÁRSTÍG 31
^>14444
l# 25555
\mimiR
BÍLALEIG A
CAR RENTAL
BORGARTÚN 29
BÍLALEIGA
CAR RENTAL
TS 21190 21188

BÍLÁLÉIGA JÓNASÁP. & KARLS
Ármúla 28 — Sími 81315
AVÍS
SIMI 24460
BÍLALEIGAN
EYSIR
CAR RENTAL
SKODA EYÐIR MINN/i.
SKODlI
UtGAH
AUÐBREKKU 44-46.
SÍMI 42600.
SE5T trausti
WEKHOIT ÍSATEI. 25780
STAKSTEINAR
Fangelsishátíð
lokið
Þeir eru komnir heim, fs-
lefiding-amir, sem fóm á
heimsþing æsknnnar i Aust-
ur-Berlín. Þessir fslendingar
sátu þar í svölum skugga
Berlínarmúrsins og eyddu
tima sínum í það að fara í
skrautlegar skrúðfylkingar
gegn kúgun og úréttlæti á
sama tíma og gestgjafarnir
halda þjúð sinni í fangelsis-
f jötrum hins kommúníska ein
ræðis. fslendingarnir sömdu
yfirlýsingar um frið og jafn-
rétti en létu það úgert að minn
ast einu orði á kúgunina fyr-
ir austan tjald, þögnina í
Tékkúslóvakíu eða geðveikra-
hæli fyrir rithöfunda í Búss-
landi, — það var engin álykt-
un gerð um ofsúknir á hend-
ur gyðingum i Sovétríkjunum
eða fangelsanir þeirra, sem
dre.vmir um, þótt ekki væri
nema svipað frelsi og nú er
í Grikklandí.
PEBSÓNUFBÁDBÁTTUB OG
FASTEÍGNAGJÖUD.
Leifur Kristleifsson,
Bröttukinm 30 HaCinarfirði.
spyr:
1. Hvers er ættazt tirt með
persónufrádrætti? á
hann að nægja einstak-
ling eða fjölskyldu fyr-
ir eðliilegum nauðsynj-
um?
2. Hvers eiga þeir að gjalda
sem eiga íbúð af hóf-
legri stærð, t. d. 100 m2
að þurfa að greiða stúr-
upphæð af eigin húsnæði
á meðan þeir verða að
borga aðra stórupphæð i
fasteignagjöld til bæjar-
ins?
Halldúr Sigfússon, skiattstjór-
inn í Reykjavík, svarar:
1. Hér er um að ræða
pólitískt ákvörðunarat-
riði þar sem löggjafiwn
verður að vega hvort á
móti öðru, arnnars vegar
na u ðþ urf ta r tekjur skatt
Það er táknrænt um þá nið-
ulægingu, sem ÆSÍ er komið
í, að sairtbandið beitti sér fyr-
ir för fslendinga á mútið.
Hefði verið meira í anda hug-
mynda íslendinga um frelsi og
jafnrétti að afþakka þetta
hoð. En þess í stað hrúsar
ÆSf sér af þátttöknnni og
heldur meira að segja blaða-
mannafund, sem að sögn Þjúð
viljans virðist einungis hald-
inn til að klekkja á Morgun-
blaðinu. Og hvað hafði Morg-
unblaðið nú gert af sér?
Njósnið —
tilkynnið þá til
lögreglunnar
Afbrot Morgunblaðsins í
þetta sinn var, að það hafði
birt leiðbeiningar til þátttak-
enda, upp úr bæklingi, sem
Æskulýðssambandið hafði
sent til aðildarfélaga sinna. í
þessum bæklingi voru þátttak
endur m.a. hvattir til þess að
njósna hver um annan og til-
grei'ðandans, hins vegar
fjárþörf ríkissjóðs, sem
sifel'lt eru gerðar aukn-
ar kröfur til.
2. f>eir, sem ekkert eigin
húsnæði eigia, fá engain
frádrátt vegna greiddr-
ar húsaleigu, hinir, sem
búa í eigÍTi húsnæði, fá
hins vegar lögákveðinm
frádrátt vegma viðhalds
og fyminigar. Að sjálf-
sögðu verður þar að
koma á móti mat á eigin
húsaleigu til tekna. Það
eru því ekki ibúðareig-
endur heldur einmitt
leigjendur sem gætu
haft ástæðu til að
kvarta yfir ranglæti í
skattamálum að þessu
leyti.
VEIÐAB ÍSLENZKBA
BÁTA f LANDHEUGI
Hörður ívarsson, skipstjóri,
Háaleitisbraut 48, spyr:
Samkvæmt frétt í Morgun-
blaðinu, 12. þ.m., um veiðar ís
lenzkra báta í landhelgi við
kynna umsvifalaust til lög-
regiunnar alla grunsamlega
menn. ÞjóðvILiinn telur þenn-
an bækling falsaðan og vísar
til fréttar í Súddeutsche Zeit-
ung, sem Morgunblaðinu hef-
ur ekld borizt. Súddeutsche
Zeitung er mjög gott blað, en
frétt í því getur ekki jafngilt
opinberri yfirlýsingu um föls-
un bæklinga sem ÆSf
dreifði. Morgunblaðið er auð-
vitað reiðubúið að birta leið-
réttingu ef hún berst frá rétt-
um aðiijum.
En hvað segir formaður
ÆSÍ um bæklinginn? f Þjúð-
viljanum 31. júlí sl. er þetta
haft eftir honum: „Við héld-
iiiii satt að segja, að þeir
(bæklingamir) væru þaðan
(frá A-Þýzkalandi), og kemur
m.a. til, að maður hefur heyrt
svo margt um úlíklegustu til-
tæki þeirra austanmanna.“
Þannig koma hvatningar
um persúnunjúsnir og lög-
reglurapporta formanninum
svo kunnuglega fyrir sjónir,
að hann telur engan vafa á
uppruna bæklingsins.
Beiði Þjúðviljans yfir þess-
Ingólfshöfða, liangar mig að
spyrja um eftLrfarandi:
1) Hverjir eru heimildar-
menn fréttarininar?
2) Hvað er átt við um „góð
liínumið“, sem nefnd eru í frétt
inni?
3) Hverjir eru það, sem
gefa upplýsiingar um ferðir
LandheigisgæzLunnar? Fara
þær upplýsingiar í gegnum
strandstöðvar Uandssímans?
4) Hafa fréttamenn kynnt
sér toghraða fiskibáta og
ganghraða varðskipanna.
5) Gera fréttamenn sér
grein fyrir því, hversu alvar-
legar ásakanir þetta eru,
nema ef þær hafa við rök að
styðjast?
Þorbjörn Guðmiindsson, rit-
stjómarfulltrLii, svarar:
1) Margar ástæður geta leg
ið tii þess, að blöð birti ekki
nöfn heimildarmanna að frétt
um. — Og þegar þanrnig stend
ur á brýtur Morgunblaðið
ekki trúnað á þeim með birt-
ingu nafna þeirra, þótt ein-
um bæklingí er heldúr ekki
vegna þess, að vondir menn
hafi falsað hann. Engar npp-
lýsingar í þessum bæklingi
stangast á við það, sem vitað
er iim framkomu og hiigsana-
gang yfirvalda Austur-Þýzka-
lands. Beiði Þjóðviljans stafar
einungis af því, að hingaö til
hafa elnungis dyggir komm-
únistar fengið þessi fyrir-
mæli frá stjúrnendum æsku-
lýðsmúta ■ kommúnistaríkjun-
um. Hinn almenni og oft grun
lausi þátttakandi fær ekkert
að vita um það, hversu vel
er fylgzt með honum.
Það skiptir ekki máli, hvort
þessi leiðbeiningarbækHnguir
er saminn af forstöðumönnum
heimsþingsins eða hvort eim-
hverjir aðrir hafi sett hann
saman. Hann er sannur á
sama hátt og bók Arthurs
Köstlers „Myrkur um miðjan
dag“ er sönn. Hann er sann-
ur eins og allar þær lýsing-
ar á kommúnistaríkjnnum,
sem Þjúðviljinn hefur kallað
Morgunblaðslýgi og kalda-
stríðsárúður.
hvern fýsi að vita, hverjir
þeir eru — en blaðið treystiir
heiimfldarmönnum sínum.
2) Því miður slæddist þarna
inn villa. I fréttiinni áttá að
standa „gúð ýsumið" en ekkt
„góð líniumið".
3) Allir, sem hafa kynint
sér þessi mál, hljóta að vita,
að TF-SÝR, eina lamgfleygia
flugvél Lcmdhelgiisgæzliunnar,
er ekki á flugi al'lan sólar-
hringinn. Hefði því ef til vill
verið réttara að segja i frétt-
inni: „en um leið og þeir vita,
að vélin hlýtur að vera
lent . . .“ i stað: „en um leið
og þeir frétta af . . . o„s.frv.“
4) Blaðamaðurinn, sem skrif
aði fréttima, veit vel hver tog
hraði fiskibáta er, enda hefur
hann sjálfur stundað sjó-
mennsku. Eimnig veit hann
um ganghraða varðskipanna,
sem er mjög mismiikiiU. T.d.
er ekki sama hvort Ægir eða
Albert á 1 hlut.
5) Umræddum blaðamanni
er auðvitað fuliljóst, hversu
alvarlegt þetta mái er.

spurt og svarad Lesendaþjónusta MORGUNBLAÐSINS Hringið i sima 10100 kl. 10—11 frá mánudegi tll föstudags og biG.jið um Lesendaþjónustu Morg- unblaðsins.
Norræna húsið 5 ára
Bílaleiga
CAB BENTAL
Cé* 41660 - 42902
MJÓR ER MIKILS
0 SAMVINNUBANKINN
NORRÆNA HUSIÐ — norrær.a
mennimganrniðstöðin- í Reykja
vJk — hefur nú starfað í fimm
ár. Húsið var vígt 24. ágúst
1968 og hiin fjölbreytta starfsemd
þess hefur þróazt ört og femgið
betri vfðtökur en fremstu vonir
stóðu tH. Það er ekki sízt að
þafcka ívari Eskeland, sem með
brennandi áhuga og hugmynda-
auðigi gaf Norræma húsinu byr
undir báða vængi.
Hugmyndin að norrænn húsi
á íslandi kom upphaflega frá
Norrænu félögumum 1961. 1 sam-
Iðnaðarhúsnœði
Nælonhúðun h.f. óskar að taka á leigu 150—200 fm.
húsnæði fyrir starfsemi sína í Reykjavík, Kópavogi
eða Hafnarfirði. Nauðsynleg lofthæð a.m.k. að hluta
4 metrar.
Nánari upplýsingar gefur Elías Guðmundsson,
sími 30880.
ræmi við ákvörðun Norður-
landaráðsins nr. 4/1963 var
stofnuninni kom!ið á fiót í febrú-
ar 1965 og þnemuir og hálfu ári
síðar stóð svo sköpunarverk
Alvars Aaltos arkiitekts fullbúið
tiil notkunar.
Norræna húsið var byggt og
starfrækt af rífcisstjórnum Norð-
uriandanna fimrn í saimeiningu.
í stjórn hússins eru sjö menn,
þrír íslendingar og einn frá
hverju hinna Norðurlandanna.
Má nánast segja, að það séu
menntamálaráðherrar hvers
lands, sem segja fyriir um fjár-
fiag hússins og hefur menning
armálaskrifstofan í Kaupmanna-
höfn þar mLlligöngu. Framlög
hvers Lands til starfseminnar
eru ákveðin í réfitu hlutfalli við
fólksfjölda, þannig að segja
má, að hver og eimn skattþegn
á Norðurlöndum leggi jafnt af
mörkuim til starfsemánnar.
Norræma húsið hefur það að
markmiði að vera tengiLiður
miLli íslands og hinna Norður
landanna og kalla fram nýjar
húgmyndir og dreífa þeim með
kennslustarfi og skiptuim á
mönnurn, efnd og upplýsingum
á menniingarlegum sviðum.
Reynt hefur verið að túlfca
mewnimgarhugtalrið á sem breið-
ustum grundvelli í starfi Norr-
æna hússLns og á þessum 5 ár-
um hafia verið haldin margs
konar niámskeið og þing, hljóm-
l'eikar, fyrirlesitrar verið fluttir,
umræðufundir haldnir svo og
upplestrar og sýwimgar af ýmsu
tagí. Mikillil hluti af þessu starfi
heifir verið unninn í samvinnu
við íslenzkar stofnanir og sam-
tök og húsið hefur óhjákvæmi-
lega orðið fiundarstaður fyrir
norrænu félögln í Reyfcjavík.
Bökas-afni'ð í Norræn-a húsinu,
sem enni-g Lánar út bækur, á n-ú
um það bil 12.000 bindi, fremur
fá íslenzk, en flest á málum
hinna Norðurlandanna. Þar er
eininög að finna Mtið hlómplötu-
safin, sem lánað er úr. Safmið
hefur stæfckað óðfluga með
hljómplötwgjöfum, að nokkru
frá útvarpimu í Sviþjóð og að
nokkru frá dönsku dieildinni í
NOMUS. 135 morræn tímárit
koma reglulega til Norræna
hússins, og á kaffistofunni má
Lesa 38 norræn dagblöð, sem
koma tii landsins mieð flugpóstii.
Norrænu sendikenn-ararnir
hafa vinnuherbergi sín í húsinu
og mitoffl Muti af kennslu þeirra
fer þar fram. Til stuðn-ings
henni var á s.l. vetri komið á
fót mál-astofu — það er að segja
tækjum fyrir tungumálakennslu
— og rúmar hún 8 nemendur.
Yfir sumarmánuðina hefur
starfsemin, sem vænta mátti,
snúizit um norræna ferðamenn
og þátttiajkendiur í þinghaLdi, sem
heimsótt hafa ísland. Kaffistof-
ain,, d-agblöðin og bókasafnið
hafa laðað að sér marga gesti
og m-argir k-omið tiill a0 sjá sýn-
jinguna ISLANDIA í sýningar-
sölum í kjallara hússins ög mun
húm hafa gefið hinium norrænu
gestum góða huigmynd u-m ís-
Land með myndum og máli.
Undirbúnimgur að starfsem-
innii í haust er nú í fuill-um gantgi,
og er ger-t ráð fyrir, að þær
áætlanir kom-i tiil framkvæmda
um miðj-an september.
(Frá Norræna húsinu).