Morgunblaðið - 29.12.1973, Blaðsíða 32

JttovgmtMðHft
nUGLVSinCRR
^-»22480
'ÆNGIRf
SÍMAR: 26060 OG 26066
AÆTLyNARSTAOIR
LKRANES.
■LATEYRI, HÓLMAVÍK, GJOGUR. STYKKISHÓLMUR.
TIF, SIGLUFJORÐUR, BLONDUÓS. HVAMMSTANGI
LAUGARDAGUR 29. DESEMBER 1973
Myndina tók Ól. K. M. af Valhúsahæðinni á Seltjarnarnesi yfir að Esjunni. I
forgrunninum eru gamlar skotgrafir brezkra hermanna frá því á stríðsárun-
um.
Hægfara Skaftárhlaup
hófst í fyrrakvöld
Hlaup var aö byrja í Skaftá í gær
og lagði mikinn brennisteinsfn.vk
um Suðurland og fannst hann
jafnvel f Reykjavík. Þegar þessi
fnykur fannst kom upp kvittur
um að Katla væri byrjuð að gjósa,
en þegar málið var kannað nánar,
kom í Ijós, að engar hræringar
höfðu átt sér stað á landinu.
Skaftárhlaup eru hin síðustu ár
orðin alltíð, en sfðast kom hlaup f
ána 20. júlf 1972. Er Mbl. hafði
síðast spurnir af vexti árinnar í
gærkvöldi, var sagt, að vöxturinn
væri hægur og að öllum líkindum
væri langt f hámark hlaupsins.
Bændur efst í Skaftártungu
urðu fyrst varir við breytingu á
ánni síðdegis í fyrradag og jókst
vatnsmagn hennar talsvert og af
ATVR opin
á gamlárs-
dagsmorgun
ÚTSÖLUR Áfengis- og tóbaks-
verzlunar ríkisins verða opnar
í dag fyrir hádegi og eins fyrir
hádegi á gamláífsdagsmorgun.
Verzlanirnar voru hins vegar
lokaðar fyrir hádegi á aðfanga-
dag, og munu ýmsir hafa misst
af jólamiðinum af þeim sök-
henni lagði megnan brennisteins-
fnyk. Neðarlega i Tungunni var
áin í gærkvöldi orðin steingrá og
var f vexti, en vöxturinn var þó
mjög hægur. Töldu kunnugir, að
langt væri í hámark hlaupsins.
Sigurjón Rist vatnamaælinga-
máður fór í gær austur til þess að
kanna hegðan og ástand árinnar.
Um sjöleytið í gærkvöldi var
hann aðeins kominn austur i Vík í
Mýrdal, þótt hann hefði lagt af
stað austur laust upp úr hádegi.
Sóttist honum svo seint ferðin
vegna hríðarkófs. Bjóst Sigurjón
ekki við að komast að ánni fyrr en
um miðnætti.
Eins og áður sagði varð Skaftár-
hlaup síðast í júlí 1972 og heldur
hefur tími milli hlauþa stytzt hin
síðustu ár. Áður fyrr var alvana-
legt að 5 ár liðu milli hlaupa, en
nú hefur tíminn stytzt í um 2 ár.
Hlaup þessi hafa verið um 1.500
til 2.000 teningsmetrar á
sekúndu, en á þessum árstíma er
rennslí Skaftár um 50 tenings-
metrar á sekúndu. Til viðmiðunar
má t.d. geta þess, að Skaftá er
alltaf vatnsmeiri en Laxá í Þing-
eyjarsýslu, en áður en Skaftá
skiptir sér er hún að sumarlagi
um 100 til 150 tengingsmetrar á
sekúndu.
Hlaupið 1972 var mjög snöggt,
gagnstætt því sem það nú virðist
vera. Hlaupin koma úr ketilsigi,
sem er norðvestan við Grímsvötn.
Myndast þar við hlaup tvær kvos-
ir og er hin stærri um 2 km í
þvermál. Er hún jafnframt
grynnri, en dýpt þeirra er á annað
hundrað metra.
Haustið 1970 var farið með
þyngdarmælitæki í ketilsigið og
kom þá í Ijós að jökullinn var
mjög þunnur á þessum stað og að
fjall var undir. Er ekki talið útí-
lokað, að fjall sé að hrannast upp
undir ísnum, enda hlýtur hið
mikla vatnsmagn með svo stuttu
millibili að benda til mikils jarð-
hita undir jöklinum. Sigurður
Þórarinsson hefur varpað fram
þeirri kenningu, að þegar jökul-
fargið losnaði gæti gos brotizt upp
í hlauplok.
Júní í viðgerð
til Færeyia
NU hefur verið afráðið, að við-
gerð á Júnf, hinum nýja skut-
togara Bæjarútgerðar Hafnar-
fjarðar, skuli fara fram í Þórs-
höfn í Færeyjum. Mun togarinn
sigla utan á nýársdag.
Einar Sveinsson, fram-
kvæmdarstjóri BH, sagði í samtali
við Morgunblaðið í gær, að
Enginn samn-
ingafundur
ENGINN samningafundur hefur
verið boðaður í þjónadeilunni, og
taldi Öskar Magnússon, formaður
Félags framreiðslumanna, að úr
þessu myndi sáttasemjari naum-
ast boða deiluaðila á fund fyrr en
í fyrsta lagi 3. janúar. Hann kvað
ekkert hafa miðað i samkomulags-
átt á siðustu samningafundum.
Verkfall þjóna hófst hinn 9.
nóvember sl. og hefur það þvi
staðið hátt á annan mánuð.
skemmdirnar á togarnum væru
töluverðar, og kvaðst hann eiga
von á því, að meiri hluti janúar-
mánaðar færi f viðgerðina. Hann
kvað Bæjarútgerðina hafa gert
ítrekaðar tilraunir til að fá gert við
togarann hjá verkstæðum hér
heima, en ekkert þeirra treysti
sér til þess vegna anna.
Sem kunnugt er urðu
skemmdirnar á Júní er togarinn
lenti á bryggju í Hafnarfjarðar-
höfn eftir bilun í skrúfu. Sjópróf
hafa farið fram vegna þessa
atviks og virðist allt benda til
þess, að ástæðan fyrir óhappinu
hafi verið, að skrúfuskiptir stóð á
sér. Skrúfan og annar búnaður
henni meðfylgjandi er af þýzkri
gerð, og er því ekki við spænsku
skipasmiðastöðina að sakast í
þessu tilfelli. Tjónið á togaranum
hefur enn ekki verið metið endan-
lega, og mun ekkert hafa verið
ákveðið um skaðabótakröfu á
hendur verksmiðjunni.
Viðræður um
kjarasamninga
hjá ÍSAL
Samningaviðræður eru nú
hafnar milli forráðamanna ís-
lenzka álfélagsins og fulltrúa
hinna 10 verkalýðsfélaga, sem
eiga aðildarfélaga á starfsmanna-
skrá álverksmiðjunnar. Samning-
ar álverksmiðjunnar renna hins
vegar ekki út fyrr en þriðjudag-
inn 1. janúar. Nokkrir viðræðu-
fundii hafa farið fram að undan-
förnu og m.a. var slíkur sámn-
ingafundur haldinn í gær.
Auglýsend-
ur athugið
Þær auglýsingar sem birlast
eiga í Morgunblaðinu 28.
desember þurfa að hafa bor-
ist auglýsingadeild blaðsins
fyrir kl. 12.00 á hádegi 24.
desember n.k.
19 sovézkar
flugvélar
hafa farið
hér um
t gær höfðu 19 sovézkar
flutningavélar haft viðkomu
á Keflavíkurflugvelli af
þeim 22 flugvélum, sem
hcimild höfðu fengið til við-
komu hér á leið sinni til
Kúbu. Ein þessara véla bil-
aði á Keflavíkurflugvelli í
gær. og gat því ekki haldið
leiðar sinnar strax og hún
hafði tekið hér eldsneyti.
Var unnið að viðgerð f gær,
en bilunin mun hafa orðið í
hallastýri vélarinnar.
Þess má geta, að þegar ein
sovézku vélanna hafði við-
komu i Keflavik á miðviku-
dag, óskuðu Rússar eftir því
að fá hér aðstoð við að afísa
vélina. Keflavíkurflugvöllur
á sjálfur engin slík tæki, og
varð því að Ieita til varnar-
liðsins um slíka aðstoð.
Brást yfirstjórn varnarliðs-
ins vel við þessum tilmælum
og lánaði bæði tæki og menn
til verksins.
Samningar tókust
við lögreglumenn
SAMKOMULAG náðist milli
samninganefndar lögreglumanna
og rfkisins sfðdegis í gær, og er
þvf ekki útlit fyrir, að landið
verði lögreglulaust um áramótin,
eins og óttast var. Samkomulagið
var kynnt fyrir lögreglumönnum
á félagsfundi seint í gærkvöldi,
og hafi það hlotið samþykki þar,
má gera ráð fyrir að samkomu-
lagið verði formlega undirritað í
dag.
Að sögn Jónasar Jónassonar, að-
stoðarvarðstjóra og formanns
Landssambands lögreglumanna,
náðist í þessum samningum sam-
komulag um breytingar á flokka-
röðun og starfsheitum, sem hann
kvað hafa verið talsvert ábóta-
vant hjá rfkinu miðað við það sem
gilti hjá borginni.
Hann vildi að öðru leyti ekki
fjölyrða mikið um efni samkomu-
lagsins, þar sem það hefði enn
ekki verið formlega undirritað.
„Að mínum dómi náðum við þó
þarna nokkuð góðum samningum,
og ég vonast eftir því að starfsfé-
lagar mínir innan lögreglunnar
verði sama sinnis," sagði Jónas.
„Þvi er ekki að neita, að þessi
sérstæða aðstaða okkar vegna
húsbóndaskiptanna nú um ára-
mótin hefur valdið þvi, að við
náðum betri samningum en ella
hefði orðið, og eru okkar samn-
ingar því ekki fyllilega sambæri-
legir við aðra samninga starfs-
manna ríkisins. En ég vil þó taka
fram, að margt af því sem nú
fékkst, teljum við aðeins leiðrétt-
ingu á ýmsum atriðum, þar sem
við höfum verið að dragast aftur
úr á undanförnum árum.“