Morgunblaðið - 12.01.1974, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 12. JANUAR 1974
• •
Markús Orn Antonsson borgarfulltrúi:
SALTVÍK kjörinn
fjölskulduvettvangur
SJÁLFSTÆÐISMENN í borgarstjórn Reykjavíkur
fluttu ítarlega tillögu um framkvæmdir í æskulýðsmál-
um í borginni, þegar fjárhagsáætlun ársins 1974 var
afgreidd í desember.
I tillögunni er vakin athygli á þeirri stefnu borgarinn-
ar að veita hinum frjálsu æskulýsðfélögum sem mesta
og bezta aðstoð við starf þeirra. Jafnframt þvf sem
borgin reki sjálf umfangsmikla tómstundastarfsemi til
dægrastyttingar og þroskaauka fyrir ungt fólk. Æsku-
lýðsráð Revkjavíkur hefur umsjón með æskulýðsstarfi
borgarinnar og á þess vegum eru m.a. siglingaklúbbur
inn í Nauthólsvík, Saltvík á Kjalarnesi og Tónabær sem
er vínlaus staður fyrir æskufólk. Þá hefur ráðið og mikið
samstarf við skóla borgarinnar hvað varðar húsnæði og
leiðbeiningastörf. Þá vinnur borgin og að því að koma
upp miðstöðvum fyrir æskulýðsstarf úti í hinum nýju
borgarhverfum.
Tillögur sjálfstæðis-
manna í æskulýðsmálum
Þau atriði sem sjálfstæðismenn vilja leggja mesta
áheyrzlu á í æskulýðsmálum og komu fram í tillögu
þeirra í borgarstjón og ræða Markús Arnar Antons-
sonar eru þessi:
Áhugamönnum verði auðveldaður rekstur æsku-
lýðsfélaga.
Húsnæðisvandi æskulýðsstarfs í nýju hverfunum
verði leystur.
Fræðslu- og leiðbeiningastörf Æskulýðsráðs verði
aukin.
Unnið verði af krafti við skipulag og frágang
Saltvíkur.
Utgerð Skólabátsins, Reykvíkings RE 76, verði
hafin næsta vor.
Markús Örn Antonsson (S): Til-
lögur okkar sjálfstæðismanna eru
svohljóðandi:
1. að gengið verði frá skipulagi
nýs styrkjakerfis fyrir félög og
klúbba, er vinna að æskulýðs-
málum. Undirbúningur þess
verks er þegar langt kominn
og er fyrst og fremst miðað við
að auðvelda áhugamönnum
rekstur æskulýðsfélaga.
2. að uppbyggingu félagsaðstöðu
úti I hverfunum verði haldið
áfram og gerðar tillögur um
lausn á húsnæðisvanda félags-
starfsins í yngstu borgar-
hverfunum, þar sem þörfin er
brýnust.
3. að ráðið efli útgáfu á ritum
með leiðbeiningum um félags-
og tómstundastörf. Aukið
verði námskeiðahald fyrir
væntanlega leiðbeinendur í
starfi félags og kiúbba. Starfs-
menn ráðsins verði eins og
hingaðtil búnir til aðstoðar f
leiðbeiningastarfi fyrir
félögin.
4. að skipulagi Saltvfkur á
Kjalarnesi verði lokið á næsta
ári og stefnt að því, að þar
verði vettvangur fyrir
reykvískar fjölskyldur, sem
fái þar ákjósanleg tækifæri til
útivistar og leikja. I fyrsta
áfanga verði skipulögð leik-
svæði f nágrenni við staðar-
húsin, svo sem smáhúsaborg,
litill golfvöllur, leiktækjavöll-
ur, boltavöllur og starfsvöllur.
Þá verði veitingaaðstaðan og
frágangur á tjaldstæði með f
fyrsta áfanga skipulagsins.
5. að útgerð skólabáts æskulýðs-
ráðs, Reykjavfkings RE 76,
verði hafin á næsta vori og
reykvfskum unglingum kennd
undirstöðuatriði sjómennsku
þar um borð. Báturinn verði
enn fremur notaður til stuttra
veiðiferða um helgar og
foreldrum með börn sín
gefinn kostur á þátttöku f
þeim.
Ég mun nú gera nokkra grein
fyrir þessum tillögum.
í frumvarpi að fjárhagsáætlun
1974 er gerð ráð fyrir, að heildar-
fjárveitingar til þeirra félaga og
samtaka, er að æskulýðsmálum
vinna, nemi alls um 42 milljónir
kr. Eru þá meðtaldar fjárveit-
ingar til íþróttahreyfingarinnar í
borginni, bæði til reksturs og
mannvirkjagerðar, auk sams kon-
ar framlaga til einstakra félaga
annarra. Þannig má nefna sem
dæmi, aðtil skátahreyfingarinnar
renna tæpar 4 milljónir, þar af 2,5
mílljónir til uppbyggingar að-
stöðu þeirra að Ulfljótsvatni.
Jafnframt því, að aðstoð borgar-
innar við hin frjálsu félög hefur
stóreflzt, eru Æskulýðsráði
Reykjavíkur ætlaðar rúmar 18
milljónir króna til reksturs sinnar
starfsemi og um 24 millj. kr. til
framkvæmda. Ekki tel ég ástæðu
til að tíunda einstaka starfsþætti
á vegum ráðsins. Þó vil ég leggja
sérstaka áherzlu á hlutverk ráðs-
ins í þjónustu við aðra, sem að
FRÁ
BORGAR-
STJÓRN
æskulýðsmálum vinna. Starfs-
menn ráðsins eru jafnan reiðu-
búnir til að veita hvers konar
fyrirgreiðslu í þeim efnum auk
þess sem þegar er fyrir hendi
vísir að útgáfu leiðbeiningarita
fyrir tómstundastarf. 1 vetur
ljúka námi í Gautaborg tveir
ungir menn, sem ráðið styrkti sér-
stakiega til tveggja ára náms í
leiðsögn í æskulýðsstarfi. Þeir
munu inna af hendi störf með
félögum og klúbbum út um borg-
ina eftir því sem þess verður
óskað, og ennfremur annast viss
verkefni fyrir ráðið. Þjálfun leið-
toga, sem hyggjast hefja leiðsögn
í æskulýðsstarfi er Ifka á starfs-
skrá ráðsins. Þá höfunj við í
Æskulýðsráði hvatt félögin sér-
staklega til nýjunga í starfi sínu
með því að bjóða þeim fjárhags-
lega aðstoð í þeim tilgangi, og
nutu íslenzkir ungtemplarar góðs
af því á þessu ári.
Síðast en ekki sízt hefur Æsku-
lýðsráð Reykjavíkur til umráða
húsnæði, sem opið er félögum-og
samtökum til notkunar fyrir
starfsemi sína. Þetta á við um
Fríkirkjuveg 11, Tónabæ, Saltvík
á Kjalarnesi, og í félagsmiðstöðv-
um, sem i framtíðinni eiga að
starfa úti í hverfunum, verður
vettvangur fyrir hið frjálsa
félagsstarf.
Framkvæmdir hófust i desem-
ber við félagsmiðstöðina í Fella-
skóla og verður þeim hraðað svo
sem kostur er, enda brýn þörf
fyrir samkomustað af því tagi í
Breiðholtshverfi III.
Húsnæðið verður um 1100
fermetrar og gert ráð fyrir að þar
rýmist margháttað félagsstarf
hverfisbúanna. i Bústaðakirkju
verða framkvæmdir hafnar á
árinu við félagsmiðstöð fyrir
Fossvogs- Bústaða- og Smáíbúða-
hverfi samkvæmt sérstöku sam-
komulagi við sóknarnefndina,
sem verið hefur á undirbúnings-
stigi um skeið. Þó væntum við
framhalds á mjög ánægjulegu
samstarfi við skólayfirvöld í
Breiðholtshverfi I. um nýtingu á
skólahúsnæðinu þar fyrir æsku-
lýðsstarfsemi, svo sem verið
hefur í rúmt ár.
Þá er líka vert að taka fram í
þessu sambandi, að Æskulýðsráð
hefur farið fram á það við borgar-
ráð og fræðsluráð, að við hönnum
skólahúsnæðis í Seljahverfi verði
gert ráð fyrir vissri álmu til
félagslegra nota.
i Árbæjarhverfi er um þessar
mundir alls engin aðstaða til
félagsstarfs, þó að hverfið sé full-
byggt. Senn Ifður að því, að byggð
rfsi í Seláshverfi og er auðsætt að
ekki verður lengur við þetta að-
stöðuleysi unað. Samtök hafa
tekizt milli sóknarnefndar, kven-
félags, framfarafélags og iþrótta-
félags í Árbæjarhverfi um að
vinna sameiginlega að byggingu
safnaðarheimilis, sem komi þá til
með að verða félagsmiðstöð
hverfisins. Er þess að vænta, að
framlög borgarsjóðs til kirkju-
byggingarsjóðs á næsta ári stuðli
verulega að hröðun framkvæmda
við safnaðarheimilið í Árbæjar-
hverfi. Ef annað kemur í ljós
verða borgaryfirvöld að mínu
mati að grípa til sérstakra ráð-
stafana, svo að þetta úthverfi
Reykjavíkur verði ekki lengur af-
skipt hvað aðstöðu til samkomu-
halds og félagsstarfsemi viðvíkur.
Hér i Reykjavík er einsýnt að
leysa þarf úr aðsteðjandi vanda,
sem við blasir í nýju hverfunum.
Þar sem það er unnt með við-
byggingum við skóla ber að sjálf-
sögðu að vinna þannig að heppi-
legri lausn. Gott samstarf við
skólayfirvöld um nýtingu á parti
af skólahúsnæði, sem fyrir er, til
þessa starfs, kemur líka mjög vel
til greina eins og reynslan úr
Breiðholti I sannar. Þó skal játað,
að sú ráðstöfun gildir ekki fyrir
allt hið almenna félagsstarf
hverfisbúa. Tel ég f því sambandi
langeðlilegast, að viðkomandi
félög myndi með sér samtök um
að reisa eina myndarlega félags-
miðstöð fyrir sig, svo sem áform
eru uppi um í Árbæjarhverfi, og
ber þá vissulega að kanna hverja
skyldu ríkisvaldið hefur varðandi
fjármögnun þeirra framkvæmda,
því að sáfnaðarheimili í fjöl-
mennustu hverfum Reykjavíkur
eða önnur félagsaðstaða til al-
mennra nota þar á ekki siður rétt
á stuðningi úr félagsheimilasjóði
rikisins en sams konar byggingar,
sem risið hafa hver annarri
myndarlegri úti í dreifbýlinu.
Árið 1967 fékk Æskulýðsráð
jörðina Saltvík á Kjalarnesi til
afnota fyrir starfsemi sina. Hafa
íþróttafélög, skátar, skólafélög og
fleiri aðilar fengið tækifæri til að
dveljast þar i lengri og skemmri
ferðum, en Æskulýðsráð hefur á
sumrin efnt til dagsferða barna í
Saltvík og tvö síðarstliðin sumur
haft þar reiðskóla í samvinnu við
Hestamannafélagið Fák. Húsin á
staðnum hafa verið endurbætt
verulega þannig að þau þjóna nú
betur en áður því hlutverki að
vera heppilegur gisti- og dvalar-
staður fyrir æskulýðshópa. Land-
rými er mikið í Saltvík, alls um
200 hektarar, þar af ræktuð tún
70-80 hektarar. Staðurinn er í
mjög hæfilegri fjarlægð frá borg-
inni, þannig að með nokkrum
framkvæmdum má fastlega gera
ráð fyrir, að hann yrði vinsæll
helgardvalarstaður fyrir foreldra
með börn sín, sem kæmu til að
tjalda yfir helgi eða í stutta
sunnudagsheimsókn.
Fjölbreytilegt landslag er í Salt-
vík og nágrenni hennar. Þar er
stutt að fara í fjallgöngur, fjaran
er líka áhugaverð til skoðunar og
á vorin er fuglalíf fjölskrúðugt
við sjávarhamrana. Veitingaað-
stöðu má koma fyrir i húsum, sem
fyrir eru í Saltvík, og hreinlætis-
aðstaða er þar þegar fyrir hendi.
Oft hefur verið minnzt á nauð-
syn þess að brúa kynslóðabilið
svonefnda og haga aðgerðum
borgaryfirvalda í félagsmálum
þannig, að grundvöllur væri fyrir
meiri samgangi aldursflokka en
verið hefur. Með skipulagi Salt-
víkur ætti að verða unnt að skapa
þessi skilyrði.
Þá þarf staðurinn að sjálfsögðu
að hafa upp á eitthvað meira að
bjóða en nú er. í því sambandi tel
ég að leikvellir ýmiss konar með
tiltölulega einföldum búnaði, en
þó nýstárlegum, hefðu mikla
þýðingu. Lítill golfvöllur, bolta-
völlur og starfsvöllur koma líka
sterklega til greina. Þá fyndist
mér athugandi að reistur yrði í
Saltvík smáhúsabær, sem ég hygg
að myndi vekja mikinn áhuga
yngri sem eldri, sérstaklega ef
hægt yrði að byggja þannig eftir-
likingu af Reykjavík eins og hún
var fyrir 200 árum eða svo, með
lítilli tjörn og torfbæjum við
hana. Hestaleiga myndi vel eiga
héima á útivistarstað í Saltvík og
margt fleira mætti nefna.
Með styttri vinnutíma og aukn-
um frístundum er nauðsynlegt, að
við Reykvíkingar vinnum skipu-
lega að mótun aðstöðu fyrir fjöl-
skylduna alla til að njóta samveru
í starfi og leik, og þetta er þeim
mun brýnna verkefni hér en
erlendis vegna þess að veðrátta
vill verða harla óblíð og spilla
tækifærum fólks til að skoða sig
um á ferðalögum innanlands, og
að auki er rekstur skemmtigarða
og leiktækja ýmiss konar ekki á
sama stigi hér og gerist víða í
borgum erlendis.
Eg hygg að skipulag Saltvikur
sem fjölskylduvettvangs yrði
merkur áfangi hjá borgaryfir-
völdum i Reykjavik í viðleitni
þeirra til að skapa reykviskum
fjölskyldum enn aukin tækifæri
til að verja saman tómstundum
sínum.