Morgunblaðið - 19.01.1974, Qupperneq 23

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. JANUAR 1974
23
„Sterling I þoku“ máluð 1912, vatnslitir. Eins og sjá má á mynd
inni er bokan svo mikíl, að Sterling sést alls ekki.
Svip-
myndir frá
Kjarvals-
sýningu
KJARVALSSÝNINGIN, sem
Reykjavfkurborg gengst fyrir
að Kjarvalsstöðum, hefur nú
staðið I tæpan mánuð og hefur
aðsókn verið góð, að sögn
Aifreðs Guðmundssonar for-
stöðumanns Kjarvalsstaða.
Meðal verka á sýningunni er
hin fræga vatnslitamynd
„Sterling f þoku“. Myndin var
máluð árið 1912 þegar Kjarval
dvaidist vetrarlangt f Lundún-
um og hafði skoðað myndir
Turners f Tate Gallery. Fræg er
sagan af þvf, þegar Kjarval
sýndi myndina í fyrsta skipti,
og menn furðuðu sig á nafninu
þar eð Sterling var hvergi
sjáanlegur. Er þá sagt, að
meistarinn hafi svarað, að það
kæmi til af því, að hann væri f
þokunni og því mjög eðlilegt að
hann sæist ekki. „Sterling í
þoku“ er gjöf frá börnum
Grethe og Ragnars Asgeirs-
sonar, en auk hennar eru 4
aðrar myndir á sýningunni gjöf
til Reykjavíkurborgar frá
þeim.
Athygli skal og vakin á verk-
inu „Engill", en það er málverk
á steini, sem Kjarval gerði árið
1937, og er gjöf til Reykja-
vfkurborgar frá frænku
meistarans, Karitas Bjarg-
mundsdóttur.
Meðfylgjandi myndir, sem
Br. H., ljósm Mbl., tók, eru af
nokkrum verkanna á sýning-
unni, en hún er opin þriðju-
daga—föstudaga frá kl. 4—10
oglaugardagaogsunnudaga frá
kl. 2—10. Aðgangur er ókeyp-
is.
Alfreð Guðmundsson stendur við hlið verfcslns „Sól
sem er olfuverk málað á léreft, 265x222 sm.
Ingólfur G. S. Esph-
ólín — Minning
Á sfðastliðnu sumri lézt Ingólf-
urG. S. Esphólin stórkaupmaður,
eftir margra mánaða sjúkdóms-
legu. Með fráfalli hans hvarf af
götum miðbæjarins í Reykjavík
einn af þeim mönnum, sem síðast-
liðna hálfa öld settu svip sinn á
bæinn með góðmannlegu og
höfðiglegu fasi sínu.
Ingólfur var norðlenzkur að
uppruna. Hann var fæddur 22.
nóvember 1899 á Akureyri. Faðir
hans var Sigtryggur Jónsson
byggingameistari, sá, er reisti
meðal annars menntaskólahúsið á
Akureyri. Hann var kominn af
kunnum hagleiksmönnum úr
Eyjafirði og Suður-Þingeyjar-
sýslu. Móðir Ingólfs var Guðný
Þorkelsdóttir, systir hins merka
manns Þorkels verðurstofustjóra.
Þau voru ættuð frá Flatatungu í
Skagafirði.
Eftir að Ingólfur hafði lokið
gagnfræðaskólanámi á Akureyri
hélt hann utan til Kaupmanna-
hafnar til verzlunarnáms. Þegar
heim kom fór hann fyrst til Akur-
eyrar og stofnsetti þar fyrirtækið.
„Bræðurnir Esphólin“ með
bræðrum sínum Jóni og Hjalta.
Þeir starfræktu það í nokkur ár,
en síðar skildu leiðir Jón fluttist
til Kaupmannahafnar og kvæntist
þar danskri konu. Hann stofnsetti
vélafyrirtæki, sem er starfandi
þar enn og ber Esphólínsnafnið.
Jón er látinn fyrir nokkrum ár-
um, en sonur hans er nú fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins.
Hjalti starfaði við verksmiðju-
rekstur á Akureyri. Margir út-
gerðarmenn, sem áttu viðskipti
við Tunnuverksmiðjuna þar, svo
og eldri Akureyringar muna
áreiðanlega eftir þeim öðlings-
manni.
Ingólfur lifði lengst sinna
bræðra og var lífsstarf hans aðal-
lega unnið í Reykjavík. Hann
gerðist stórkaupmaður, en hugur
hans hneigðist snentma að fisk-
iðnaði og þá sérstaklega hrað-
frystingu. í félagi við Svía byggði
hann Sænska frystihúsið, sem var
mikil framkvæmd á þeim tima.
En það, sem ætti þó lengst að
halda nafni hans á loft, var sú
nýjung að hefja hraðfrystingu á
matvælum hér á landi.
Á miðju sumri 1934 birtist í
Morgunblaðinu eftirfarandi frétt:
— „Ingólfur G. S. Esphólín er
nýkominn heim úr ferðalagi frá
ýmsum Evrópulöndum. Hann hef-
ur látið hraðfrysta um 50 lestir
fisks og sent sem sýnishorn til
ýmissa landa. Þau hafa líkað mjög
vel. Ingólfur segir, að best sé að
búa um fiskinn í litlum pökkum,
er hafi inni að halda sem næst því
er meðalfjölskylda neytir í einni
máltíð. Telur hann mikla
markaðsmöguleika i mörgum
Evrópulöndum fyrir fisk, hrað-
frystan i slikum umbúðum."
Af þessu má sjá brautr.vðjanda-
starf Ingólfs á þessum vettvangi.
Hann var einnig fyrstur Islend-
inga til að gera frystan karfa að
útflutningsvöru, svo eitthvað
fleira sé nefnt. Seinni árin glimdi
hann við það verkefni, sem hann
taldi þýðingarmest, ekki einungis
fyrir okkkur íslendinga heldur
allt mannkyn, en það var að
breyta fiskúrgangi og áður lítt
nýttum fisktegundum i þurrmjöl
til manneldis. Hann taldí sig hafa
leyst tænknihlið þessa verkefnis,
en skortur á fjármagni kom i veg
fyrir framkvæmdir. I öllum þess-
um umsvifum valt á ýmsu með
veraldargengi sem oft vill verða
hjá hugsjónamönnum.
Ingólfur var fróður og skemmti-
legur og höfðingi heim að sækja,
en þar naut hann aðstoðar ráðs-
konu sinnar, Elisabetar Júlíus-
dóttur, sem stóð fyrir heimili
hans um 40 ára skeið og veitti
gestum af mikilli rausn. Var hún
honum stoð og stytta, ekki sízt í
hinum langvarandi veikindum
ltans.
Við, sem nutum gestrisni hans
og vináttu í svo rfkum mæli, þökk-
um nú að leiðarlokum og vottum
Elfsabetu samúð okkar.
Blessuð sé minning hans.
F.E.P.