Morgunblaðið - 16.05.1974, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. MAÍ 1974
13
„Hall-
grímur
kYtiV’
hljóð-
varpað
beint
Laugardagskvöldið fyrir
páska var bein útsending úr
útvarpssal á flutningi verksins
„Hallgrfmur kvað“, eftir Karl
Sighvatsson og Jón Kristin
Cortes, við texta úr Passíu-
sálinum Hallgríms. Verk þetta
hafði verið frumflutt á páskum
tveimur árum áður íTónabæ og
hlotið feikn góðar viðtökur.
A undan hljóðvarpi verksins
ávarpaði Magnús Þrándur
Þdrðarson áheyrendur — þá,
sem sátu við útvarpstækin —
en Magnús mun hafa verið einn
helzti hvatamaðurinn að þvf, að
ráðizt var í þessa tilraun með
beint hljóðvarp popptónlistar
úr útvarpssal. Hafi hann þökk
fyrir.
Skemmst er frá að segja, að
flutningurinn tókst með af-
brigðum vel, bæði af hálfu
hljómlistarmannanna og
tæknimanna hljóðvarpsins. Iír
ekki að efa, að sumir hafa vafa-
laust haldið, að brögð væru í
tafli og ekki væri um beina
útsendingu að ræða. En þessi
tilraun sýndi, svo ekki verður
„Hallgrímur kvað“ —
sálmaskáldið verður sjálft
300 ára á þessu ári.
um villzt, að það er hægt að
hljóðvarpa popptónlist beint,
þrátt fyrir að aðstaða og tækja-
búnaður hljóðvarpsins séu um
margt á harla frumstæðu stigi.
Um verkið sjálft verður ekki
fjölyrt hér, eftir aðeins eina
hlustun. Þetta er dæmigert ís-
lenzkt popptónlistarverk í
bezta flokki — en sá flokkur er
því miður alltaf þrepi eða
tveimur lægra en bezti flokkur
popptónlistar erlendis. En
verkið yrði ánægjulegur feng-
ur á hljómplötu — og þá gjarn-
an með þeirri skemmtilegu
spennu, sem auðheyrilega bjó f
hljómlistarmönnunum í beinu
útsendingunni. En í lokin er
þeirri ósk beint til yfirmanna
hljóðvarpsins, að þeir láti end-
urflytja hljóðritun af þessari
beinu útsendingu sem fyrst —
og þá með betri auglýsinga- og
kynningarstarfsemi á undan en
var nú um páskana. Ég heyrði
verkið einungis fyrir tilviljun
og vafalaust eru þeir fjölmarg-
ir, sem misstu af þvf f það
skiptið. Þeim verður að bæta
upp þann skaða.
—sh.
— Ég býð ykkur að hlýða á
Procol Harum í Háskólabíói
11. —12. júní nk., gjöriði svo vel
sagði Ámundi Ámundason og var
hinn hressasti, er Slagsíðan hafði
samband við hann nú í vikunni.
Þann sama dag höfðu samningar
um komu þessarar heimsfrægu
hljómsveitar verið undirritaðir í
London af aðstoðarmanni
Ámunda.og jafnframt hafði verið
gengið frá undirbúningi varðandi
komu hljómsveitarinnar.
— Ég átti um tvo kosti að velja í
þessu sambandi, sagði Ámundi
ennfremur. — Annar var sá að
bjóða gestum mínum að sitja á
gólfinu í Laugardalshöllinni og
halda eina tónleika og hinn að
halda tónleikana i Háskólabíói,
þar sem gestir geta notið tónlist-
arinnar í þægilegum sætum. Ég
valdi þann kost, jafnvel þótt það
hefði í för með sér hærra miða-
verð, og ég er ekkert að skafa af
því, að miðaverðið er nokkuð hátt,
— 1400 krónur. En á móti fá
íslenzkir poppáhugamenn tæki-
færi til að njóta frábærrar tónlist-
ar. Ég vil bæta þvf við, af því að
nú er mikið rætt um popplausa
listahátfð, að ég er hissa á, að
forráðamenn hátfðarinnar skuli
ekki hafa getað komið svona
hljómleikahaldi i framkvæmd, —
með allt þetta fjármagn á bak við
sig og allan veturinn til stefnu.
Svo kemur smástrákur eins og ég
og uppfyllir óskir hins mikla
fjölda poppáhugamanna um
hljómleika með góðri erlendri
popphljómsveit.
Og Slagsíðan tekur undir það,
að Procol Harum er góð popp-
hljómsveit. Þótt lítið hafi farið
fyrir hljómsveitinni á vinsælda-
Iistum undanfarin ár, þá er hún
tvímælalaust í hópi virtustu
hljómsveita þróaðrar popptónlist-
ar, og enn er nafn hennar þekkt
síðan hún kom fyrst fram á sjón-
arsviðið með lögin ,,A Whiter
Shade og Pale'' og „Hamburg",
sem fyrir löngu eru orðin sígild.
Hljómsveitin hefur byggt gengi
sitt og fylgi sfðan á útgáfu vand-
aðra albúma. Af þeim nægir að
nefna „Salty Dog" (1969), ,,In
Concert With the Etímonton Syin-
phony Orchestra" (19“2 .. en af
henni varð lagið „Conquistador"
talsvert vinsælt, og svo nú siðast
„Grand Hotel" (1973).
Mannaskipti hafa verið með
ólfkindum tfð hjá hljómsveitinni
og hefur það óneitanlega háð
henni talsvert, þó að alla tíð hafi
hún byggt á lagasmíðum þeirra
félaga Keith Reid (afar menntað-
ir textar) og Gar.v Brookers (Iög
og pfanóleikur). Procol Harum
hefur aldrei náð viðlfka vinsæld-
um í heimalandi sínu, Bretlandi,
og í Bandaríkjunum, en þar hafa
þeirlengstaf notið mikilsálits.
Popplaus listahátíð •JT
fjíostnaðaráœthm óaðgengi-
leg” segja listahátíðarmenn
% Ekkert verður úr popphljóm-
leikahaldi á listahátfðinni í sum-
ar hvorki með erlendum né inn-
lend um h I j óm Iistarmön n um.
Eins og kunnugt er stóðu vonir til
að Emerson, Lake & Palmer
kæmu, en úr því varð ekki. Eftir
að aðrir erlendir möguleikar
brugðust einnig, ákváðu forráða-
menn listahátíðar að bjóða inn-
1 e n d um po p p h 1 j ó m 1 i s t a r m ön n um
að sýna, hvað þeir geta. Að sögn
Jóns Steinars Gunnlaugssonar
framkvæmdastjóra listahátíðar
var leitað til fjögurra manna,
Gunnars Þórðarsonar, Jóhanns G.
mikill, að listahátíð taldi sig ekki
geta staðið undir honnm. Kostn-
aðurinn hefði orðið um ein og
hálf milljón fyrireina hljómleika
í Háskólabfói. Með miðaverð svip-
að og á öðrum dagskrárliðum
listahátíðar, eða 700 — 800 krónur,
hefði orðið um 750 þús. króna tap
á hljómleikunum. Var þess þá
farið áleit við þremenningana.að
þeir reyndu að la-kka sig um allt
að helming fyrrnefndrar kostnað-
artölu, en forráðamenn hátfðar-
innar töldu það vera skilyrði, að
hljómleikarnir kæmu nokkurn
veginn sléttir út. Þessu höfnuðu
hljómlistarmennirnir, og af hálfu
listahátfðar var málið þar með úr
sögunni.
hafi haft áhuga á því, að þessir
tónleikar yrðu haldnir. þótt mála-
lok hafi orðið á annan veg.
Aðspurður um gang málsins
sagði Jóhann m.a.:
— Upphaf málsins er það. að í
haustkomJón Steinar að máli við
mig og bað mig um að koma með
hugmyndirað hugsanlegum popp-
tónleikum með islenzkum hljóm-
listarmönnum. Ég tók þessu strax
með áhuga, enda var hér um að
ræða gott tækifæri til upplyfting-
ar fyrir ísl. popptónlist. Upphaf-
lega voru minar hugmyndir þær
að fá saman alla þá, sem eitthvað
hafa látið að sér kveða f poppinu
hér, bæði hljóðfæraleikarar og
höfunda, og halda tvenna hljóm-
leika. Þetta þótti of mikið fyrir-
tæki og því slitnaði upp úr um-
ræðum um þetta í bili á meðan
framkvæmdanefndin leitaði fyrir
sér með að fá hingað erlendar
JÖH.VXN O.: ..Hef ekki úhuga á art koina
frani á hljónleíkum með eilHnað. sem
hiindunum hefur verið kastað lil."
„Popptónlist ekki viðurkennd
til jafns við aðrar listgreinar”
— segir Jóhann G. Jóhannsson
'ihannssonar, Karls Sighvatsson-
r og Askels Mássonar um að þeir
■mdu og flyttu hver fyrir sig —
>amt aðstoðarmönnum — sér-
taka efnisskrá á einum hljóm-
■ikum.
| Eins og sjá má hefði hér getað
rðið um meiri háttar opinbera
iðuikenningu á poppmúsík sem
stgrein að ræða, og verulega
iftistöng fyrir okkar menn á
jóðhátfðarári. En því miður. Að
ögn Jóns Steinars voru fjór-
ícnningarnir beðnir um að gera
ostnaðaráætlun fyrir hljótn-
eikahald. Þrír þeirra gerðu það,
n Karl Sighvatsson dró sig út úr.
amkvæmt útreikningum þre-
íenninganna var kostnaður svo
# — Það er greinilegt, að þeir,
sem þarna eiga hlut að máli, við-
urkenna ekki popptónlist til jafns
við aðrar listgreinar,— sagði
Jóhann G. Jóhannsson, þegar
Slagsíðan leitaði álits hans vegna
þessara málaloka.
— Við höfðum gert fjárhags-
áætlun upp á 1.4 milljónir króna
miðað við eina hljómleika, en
framkvæmdanefnd hátíðarinnar
hafnaði því og batt töluna við 700
þúsund krónur. Ég benti þeim á,
að þessi upphæð nægði engan
veginn jafnvel þótt hljómlistar-
mennirnir ynnu kauplaust, en allt
kom fyrir ekki. Tvennir hljóm-
leikar, sem hefðu orðiö mun hag-
stæðari frá fjárhagslegu sjónar-
miði, komu ekki til greina af
þeirra hálfu. Það var eins og þeir
væru hræddir um að gera popp-
tónlistinni og hátt undir höfði
með því, — það hefði sennilega
raskað eitthvað jafnvæginu á
milli dagskrárliða. Þá stákk ég
upp á, að haldnir yrðu einir tón-
leikar í Laugardalshöllinni í stað
Háskólabfós, en þeirvoru hrædd-
ir um að aðsókn yrði ekki næg til
að þeir tónleikar myndu bera sig.
A.m.k. sáu þeirekki ástæðu til að
taka þá áhættu, þött slfkt sé iðu-
lega gert þegar sígild tónlist á í
hlut. M.ö.o. popptónlist er í þeirra
augum ekki listgrein heldur iðn-
aður, sem er nógu góður til að
græða peninga á. í þessu sam-
bandi vil ég taka það fram, að
með þessu er ég ekki að vega að
framkvæmdastjóranum Jóni
Steinari, þvi að ég held, að hann
popphljómsveitir. Þá strax fannst
mér ég finna inn á. að þeirra
sjónarmið væri frekar fjárhags-
leg eðlis en það að gefa íslenzkum
poppurum tækifæri til að gera
skemmtilega hluti. Eftir að það
hafði brugðizt að fá hingað er-
lenda aðila var þráðurinn tékinn
upp að nýju og þá vorum við
fjórirbeðnir um að athuga grund-
völlinn fvrir tónleikahaldi, sem
\ið gerðum. En þá kom gamla
peningasjónarmiðið upp aftur og
við vorum beðnir um að gera ná-
kvæma kostnaðaráætlun og binda
okkur við hana. Þegar hér var
komið var Kalla hætt aó lítast á
blikuna og dró sig út úr.enda var
hann þá orðinn \iss um. að gamla
sagan endurtæki sig og ekkert
yrði úr framkvæmdum. Við hinir
gerðum svo þessa áætlun upp á
1.4 millj., sem ekki var hægt að
Franihald á bls. 18