Morgunblaðið - 16.05.1974, Blaðsíða 18

18
MÖRGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. MAl 1974
Kappreiðar
HESTAMANNAFÉLÖGIN Gust-
ur í Kópavogi og Andvari I Garða-
hreppi gangast fyrir kappreiðum
að Kjóavöilum n.k. laugardag og
sunnudag: Á laugardaginn verður
góðhestakeppni en á sunnudag
verður keppt i 6 greinum, 250
metra skeiði, 250 metra tölti, 250
metra folahlaupi, 300 metra
stökki, 2000 metra brokki og í
víðavangshlaupi.
Skráning hesta til keppninnar
fer fram i kvöld að Kjóavöllum og
hefst kl. 20.30.
— Ovissa
Framhald af bls. 32
þessu máli. Sagði hann að með
bréfinu frá heilbrigðisráðuneyt-
inu væri neitað öllum samning-
um og öllum skilyrðum um þátt-
töku ríkisins. „Með þessu", sagði
borgarstjóri, „er ríkið að setja
fótinn fyrir þetta mál og stefna
framkvæmdum við þetta mikla
hagsmunamál borgarbúa f
óvissu".
Reykjavíkurborg hefuráhuga á
að koma upp heilsugæzlustöðvum
i hinum ýmsu hverfum borgar-
innar í þvi skyni að stórbæta
læknisþjónustu i borginni. Sam-
ráð hefur verið haft við Sjúkra-
samlag Reykjavíkur og Lækna-
félag Reykjavíkur, en á síðasta
alþingi voru samþykkt lög sem
gera ráð fyrir að ríkið greiði 85%
byggingarkostnaðar, en sveitar-
félögin 15%.
„Reykjavíkurborg áætlaði fjár-
magn til byrjunarframkvæmda á
þessu hausti", sagði Birgir isleif-
ur Gunnarsson, ,,og áhugi er á að
hefja þessar framkvæmdir. Hins
vegar var alltaf gert ráð fyrir að
rfkið vildi gera samning um sinn
hluta fjármögnunar þessarar
framkvæmdar og reyndar lágu
fyrir yfirlýsingar frá Heilbrigðis-
ráðuneytinu þess efnis að ríkið
vildi gera svipaðan samning og
gerður hefur veríð um viðbygg-
ingu geðdeildar Borgarspftalans f
Arnarholti á Kjalarnesi, en þar
greiðir ríkið sinn hluta á mun
lengri tíma en lög gera ráð fýrir
og bórgarstjórn fjármagnar fram-
kvæmdir á meðan. Með þessu
bréfi þar sem neitað er öllum
samningum og öllum vilyrðum
um þátttöku ríkisins, ér ríkið að
setja fótinn fyrir þetta mál og
stefria framkvæmdum við þetta
hálfu samtaka þeirra, sem sögðust
standa að baki þessum aðgerðum,
þ.e. „Alþýðulýðræðisfylkingar-
innar." „Við leggjum ekki Iff
barna undir f styrjöld" sagði
Golda Meirog hét því, að ísraelsk
stjórnvöld mundu gera allt, sem í
þeirra valdi stæði, til að efla
öryggi landsmanna. I APfréttfrá
Maalot í kvöld sagði, að margir
unglinganna hefðu stokkið út um
glugga á skólahúsinu um leið og
skothrfð ísraelsku hermannanna
hófst og haft var eftir stúlku er
komst út með skotsár á fótlegg, að
skæruliðarnir hefðu byrjað að
skjóta á börnin, áður en áhlaup
Israelsmanna h<5fst.“ Þeir sögðu
við okkur, að fulltrúar Rauða
krossins væru að koma og allt
mundi fara vel.
Við fórum að fagna þessum
fréttum en þá byrjuðu þeir að
skjóta á okkur. Sumír hlupu grát-
andi að gluggunum og stukku
beint út. Við hlupum á allar áttir,
hver sem betur gat.“
Af hálfu samtaka skæruliðanna
var því lýst yfir, að skólahúsið
hefði verið sprengt upp svo sem
til hefði staðið, ef ísraelsmenn
yrðu ekki við kröfum skærulið-
anna, en fregnir frá Maalot
hermdu, að svo hefði ekki verið.
Þó höfðu orðið einhverjar spreng-
ingar inni í húsinu, þegar skot-
hríðin hófst og þær sennilega orð-
ið einhverjum unglinganna aó
bana.
mikla hagsmunamál borgarbúa í
óvissu".
Ólafur Mixa læknir var ráðinn
af borginni og sjúkrasamlaginu
til þess fyrir einu og hálfu ári að
gera drög að hönnun og starfs-
fyrirkomuíagi. Ólafur sagði í sam-
tali við Morgunblaðið f gær að
þessu verkefni væri nú lokið, en
hann og Jón Haraldsson arkitekt
hafa unnið i sameiningu að fyrir-
komulagi og hönnun og Jón hefur
teiknað heilsugæzlustöðina, sem
gert er ráð fyrir að verði byggð í
tveimur áföngum. Kvað Ólafur
heilbrigðismálaráð borgarinnar
hafa samþykkt þessar útlitsteikn-
ingar og framkvæmd I. áfanga
hefur verið samþykkt þar einnig.
Ólafur kvað húsið allt vera um
2000 frn. í I. áfanga, sem hann
kvað fyrirhugaðan læknisfræði-
legan, er gert ráð fyrir aðstöðu
fyrir 5 heimilislækna f fullu starfi
með hlheyrandi hjúkrunarliði,
röntgen stofu, og aðstöðu fyrir
félagsráðgjöf. I öðrum áfanga
kvað Ólafur vera gert ráð fyrir
barnaskoðun, æfingaraðstöðu og
tannlæknaþjón ustu og aðstöðu
fyrir áhugamannahópa um hjálp
við sjúka og aldraða. Þar yrði
einnig möguleiki á almennri heil-
brigðisfræðslu og vakt yrði þar
allan sólarhringinn. Einnig yrði
þar sérfræðiaðstoð áýmsum svið-
um.
— Arsþing FII
Framhald af bls. 3
vegur landsmanna og sá atvinnu-
vegur, sem skílaði mestu í þjóðar-
búið. Hefði iðnaðurinn nú þegar
náð því marki að flytja út sem
svarar 1/4 af útflutningi sjávar-
afurða.
Eins og að framan greinir lét
Gunnar J. Friðriksson af störfum
sem formaður Fll. Davíð Sch.
Thorsteinsson, framkvæmda-
stjóri Smjörlíkis hf., var kjörinn
formaður f hans stað. Þá var kosið
um tvö sæti í stjórn og tvö i vara-
stjórn.
Kosningu f stjórn hlutu Pétur
Pétursson, framkvæmdastjóri i
Hydrol, og Björn Þorláksson,
framkvæmdastjóri Sanitas.
í varastjórn hlutu kosningu
Björn Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri í Sportver, og
Sveinn S. Valfells, framkvæmda-
stjóri í Steypustöðinni.
Eyrir voru f stjórn þeir Haukur
Eggertssoji, framkvæmdastjóri í
Plastprént, og Kristinn Guðjóns-
son, framkvæmdastjóri í Stál-
umbúðum.
Flestir sofandi
Það var um kl. fjögur f nótt að
staðartfma (1 e.m. að ísl. tíma) að
skæruliöarnir brutust inn í skóla-
húsið Netiz Meir f Maalot, sem er
8000 manna bær um 7 km frá
landamærum Líbanons. Skæru-
liðarnir skutu húsvörðinn og
skipuðu unglingunum að hafa
hægt um sig og þegja. Um tuttugu
unglingar stukku strax út um
glugga á annarri hæð skólahúss-
ins en flestir voru f svefnpokun-
um sínum, sofandi og uggðu ekki
að sér. Unglingarnir, á aldrinum
14—17 ára voru f skólaferðalagi
og áttu aðeins að gista í Maalot
eina nótt.
Sfðar tókst nokkrum þeirra að
komast undan. Skýrði þá einn
nemanna svo frá, að nokkrir
hefðu fengið slæmt taugaáfall en
skæruliðarnir hefðu komið fyrir
sprengiefni og kveikjuleiðslum í
skólanum og væru auk þess allir
með sprengjubelti um sig miðja.
Moshe Dayan, landvarnaráð-
herra, kom í þyrlu til Maalot í
nótt og stjórnaði sjálfur aðgerð-
um Israelsmanna. Var mikil ólga
meðal íbúanna í Maalot og nokkr-
um sinnum gerð hróp að Dayan
fyrir ónógt öryggi.
Kröfur skæruliðanna voru sem
fyrr segir þær, að 26 föngum yrði
sleppt, þar á meðal japanska
skæruliðanum Kozo Okamoto,
sem dæmdur var í lífstíðarfang-
elsi fyrir aðild að fjöldamorðun-
um á LOD-flugvelli fyrir tæpum
— Minning
Framhald af bls. 22
maður í J arðræktarfélagi Reykja-
víkur og ailoft fullti'úi þess á aðal-
fundum Búnaðarsambands Kjal-
arnesþings.
Þau Gestur og Gúðrún bjuggu
saman í farsælu hjónabandi í 53
ár, því að Guðrún dó árið 1968.
Þau eignuðust 7 börn og 1 dóttúr
átti Guðrún frá fyrra hjónabandi,
6 af börnum þeirra komust til
fullorðins ára, en eina dóttur
misstu þau á unga aldri, og einn
sonur þeirra ernúlátinn.
Gestur í Reykjahlíð var sérstak-
ur persónuleiki, skapstór nokkuð,
hélt fast á sínu máli og hvikaði
hvergi þar, sem hann taldi sig
hafa á réttu að standa, þráttfyrir
það átti hann vinsemd allra
manna, er þekktu hann nokkuð.
Hann var allra manna hjálpsam-
astur, þar sem aðstoðar var þörf
var hann boðinn og búinn til að
veita hana, og ekki krafið um
endurgjald að jafnaði. Sérstaka
ánægju hafði hann af að greiða
fyrir að óskilafénaður kæmist til
eigenda sinna og sparaði þá
hvorki fé né fyrirhöfn.
Nú er Gestur í Reykjahlíð allur.
ísland hefur misst einn þeirra
manna, er byrjuðu uppbyggingu á
fyrstu dögum 20. aldarinnar og
staðið hafa að því verki langt
fram á 7. tuginn.
Hann andaðist 20. marz og var
jarðsunginn frá Frikirkjunni í
Reykjavfk 29. sama mán. 1974.
Einar Olafsson.
— Pop-tónlist
Framhald af bls. 13
ganga að, en við teljum vera lág-
mark.
— Ég verð að segja, að ég er
svekktur yfir þessum málalokum
því að svona tónleikar hefðu get-
að orðið mikil lyftistöng fyrir ís-
lenzka popptónlist. Sjálfur var ég
með hugmynd að verki, byggðu á
kvæðaiestri úr Völuspá, þannig
að flétta saraan upplestur og
hljóðfæraleik. í þetta verk hefði
ég þurft 12—15 aðstoðarhljóð-
færaleikara og kostnað hafði ég
áætlað um 320 þús., — þar inni-
falin öll vinna við samningu og
æfingar. En þvi miður, 700 þús.
krónur skal þaðvera og ekki eyrir
framyfir, og þar með var draúm-
urinn búinn. Ég hef persónuiega
ekki áhuga á að koma fram á
hljómleikum með eitthvað, sem
höndunum hefur veríð kastað til,
og ég veit, að hinir eru á sama
máli.
tveimur árum. Skyldu fangarnir
allir fluttir úr landi og orð hafa
borizt um frelsi þeirra og komu til
Kýpur eða Damaskus fyrir kl.
fjögur siðdegis. Skæruliðarnir
kröfðust þess, að sendiherrar
Frakklands og Rúmeníu
stjórnuðu samningaviðræðum við
þá og skyldu þeir hafa uppi sér-
stök lykilorð, er þeir kæmu að
skólanum. Loks var þess krafizt,
að þeir fengju sjálfir að fara
frjálsir burt. í fyrstu ætluðu þeir
að hafa alla unglingana með sér
en féllu fljótlega frá þeirri kröfu.
Snemma morguns tóku að
berast fregnir um, að tveir ara-
bískir fangar hefðu verið fluttir í
þyrlu til Maalot, og um kl. 9.30 að
fsl. tíma var tilkynnt, að stjórn
ísraels hefði orðið ásátt um að
verða við kröfum skæruliðanna.
Franski sendiherrann Jean Harly
fór á vettvang í þyrlu og hóf
samningaumleitanir. Klukkan
hálf fjögur var síðasta tilraun
gerð til að ná sambandi við skæru-
liðana til að fá þá til að fresta
frekari aðgerðum til að tími
gæfist til að koma föngunum úr
landi en því var neitað. Var þá
ráðizt til atlögu og komust ísra-
elsku hermennirnir inn i húsið
eftir þriggja mínútna skothríð.
Myrtu hjón og
tvöbörn þeirra
Taka skólahússins var hámark
meiri háttar hryðjuverkaöldu,
sem skæruliðar stóðu fyrir í
ísrael. Fyrst var reynt að
sprengja olíuleiðslu f Haifa; síðan
komst upp, að þremur sjálf-
vírkum flugskeytum af sovézkri
gerð hafði verið komið fyrir
— Glistrup
Framhald af bls. 1
mála. Þegar í kvöld voru menn
farnir að leggja niður vinnu í
mötmælaskvni.
Samkomulag um tillögurnar
tóksteftiraðstjórnin hafði breytt
þeim lfti lsháttar til að koma til
móts við Glistrup ög flokk hans.
Þar með var bægt. frá þjóðinni
kosningum, sem allir höfðu lýst
sig andvíga. A þriðjudagskvöld
hafði Glistrup lýst því yfir, að
þingmenn hans mundu greiða at-
kvæði gegn tillögum stjórnar-
innar og var þar með talið víst, að
hún væri fallin. En eftir að hún
beygði sig fyrir þeirri kröfu að
hækka ekki fasteignaskatta á ein-
býlis- og raðhúsaeigenduin var
ákveðið f þingflokki Glistrups að
styðja stjórnina.
Flokkarnir, sem tillögurnar
studdu í atkvæðagreiðslunni,
voru þessir: Radikale Venstre,
Miðdemokratar, íhaldsf lokkur-
inn, Kristilegi þjóðarflokkurinn,
Framfaraf lokkurinn, Venstre
stjórnarflokkurinn — og óháðir,
auk þess sem Réttarsambandið
studdi nokkra þætti tillagnanna.
Gegn úllögunum greiddu atkvæði
Jafnaðarmenn, Sósialistfski
þjóðarflokkurinn og Kommún-
istar.
Tillögur stjórnarinnar munu
hafa það í för með sér, að hækk-
anir verða á áfengi og tóbaki,
isskápum, útvarps- og sjónvarps-
tækjum og bifreiðum. Tilgangur-
inn með tillögunum er að draga
úr innflutningi Dana og styrkja
þar með stöðu danska gjaldmiðils-
ins en greiðsluhalli Dana í við-
skiptum við útlönd er orðinn
ískyggi legur.
Þá gerir stjórnin áætlanir um
sparnað f ríkisrekstrinum, sem
einkum kemur niður á ýmsum
atriðum félags- og fræðslumála og
eru það fyrst og fremst þær ráð-
stafanir, sem verkalýðsfélögin
dönsku mótmæla. Loks hefur
stjórnin gert áætlun um að draga
úr beinum sköttum. Því er nú svo
farið i Danmörku, að allir greiða
sama hlutfall f skatta af tekjum
upp í 23.000 d. kr. en eftir það
hækka skattarnir svo ört, að
meirihluti manna greiðir nú
meira en 50% tekna sinna í
skatta. Stjórnin hyggst hækka
ofapgreint mark úr 23.000 k. kr. í
80.000 d. kr. með það fyrir augum,
að meirihluti manna greiði ekki
meira en 35% tekna sinna í
skatta. Ér ætlunin að þessar ráð-
stafanir gildi frá 1. janúar næst-
komandi.
þannig, að þau skyldu hæfa skot-
mörk i miðborg Jerúsalem
snemma í morgun. Skæruliðarnir,
sem að þessu stóðu, skutu sér leið
yfir til Jórdaníu að verkefnum
sínum loknum, að því er sagði í
orðsendingu þeirra.
Skæruliðarnir, sem tóku skóla-
húsið, höfðu áður orðið fimm
manns að bana. Fyrst skutu þeir á
bifreið, sem í voru 11 konur á leið
til vinnu og lét ein þeirra lffið.
Síðan réðust þeir inn i fjölbýlis-
hús — komust þar inn með því að
segjast vera ísraelskir lögreglu-
menn f leit að skæruliðum — og
þar skutu þeir til bana hjón og
börn þeirra tvö. Konan gekk með
fjórða barn þeirra hjóna, var
komin sjö mánuði á leið — en
yngsta barn þeirra, 18 mánaða
slapp lifandi. Frá fjölbýlishúsinu
héldu skæruliðarnir sfðan ti I
skólahússins, þar sem þeir skutu
fyrst og særðu húsvörðinn, áður
en þeir réðust inn til ungling-
anna.
Þessar síðustu aðgerðir skæru-
liða f ísrael hafa víðast mælzt
mjög illa fyrir. Meðal þeirra, sem
þær hafa fordæmt, eru Páll páfi
VI og bæðir frambjóðendurnir til
forsetaembættis í Frakklandi.
Sömuleiðis Henry Kissinger,
utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, en hætt er við, að þessi
tíðindi verði til að draga úr samn-
ingslíkum milli ísraels og Sýr-
lendinga. Kissinger fer væntan-
lega til Damaskus á morgun og
talið er hugsanlegt,að hann haldi
síðan heim til Washington og gefi
báðum aðilum tóm til að fhuga
síðustu tillögur, sem fram hafa
komið um aðskilnað herjanna í
Gólanhæðum.
— Einar
Framhald af bls. 3
andi tilhneiging, sem framkemur
f Vestur-Evrópu til þess að auka
sjálfstæði sitt gagnvart Banda-
ríkjunum ákaflega skiljanleg. Tel
ég, að þar sé úm að ræða and-
stæður, sem verði ekki brúaðar
með neinum yfirborðsaðgerðum."
Magnús Kjartansson sagði
einnig, að hann hefði ekki rætt
þetta atriði við Einar og þvf gæti
hann ekki fullyrt, hvort hann
væri á öndverðri skoðun við hann
um þetta atriði. Hann kvað
skýrsluna vera frá utanríkisráð-
herra og hann hefði ekki lagt
hana fyrir ríkisstjórnina, þannig
að ekki hefði reynt á, hvort þá
greindi áum þetta eða ekki.
— 350 íbúðir
Framhald af bls. 3
njóta, skulu hlíta reglugerð, er
sett verður um þessi atriði, og
skal lánsupphæð miðuð við
áætlun, sem aðili gerir, en
borgarráð samþykkir.
3. Byggð verði 500 vistrými
fyrir aldraða á næstu 10 árum.
Er hér um að ræða bæði
hjúkrunarheimili fyrir þá, sem
eru við rúmið og þá, sem hafa
fótavist, en geta ekki dvalið í
heimahúsum.
4. Þær sjálfseignarstofnanir,
sem vilja reisa vistheimili,
skulu njóta allt að 30% styrks
hjá Reykjavíkurborg miðað við
áætlaðan byggingarkostnað,
sbr. 2. mgr. 2. gr. Styrkur þessi
greiðist eftir þvf sem fram-
kvæmdum miðar áfram og sam-
kvæmt samningi, er gerður
verður þar um.
5. Lagt er til, að þeim 85
millj. kr., sem verja skal á
þessu ári til bygginga vegna
aldraðra, verði ráðstafað þann-
ig:
1. Vegna þess hversu mikil og
brýn þörf er á, að fá aðhlynn-
ingu og hjúkrun fyrir aldrað
fólk, er lagt til að keypt verði
tilbúið hjúkrunarheimili fyrir
40 manns, sem fáanlegt er frá
Danmörku og mun kosta um 85
millj. kr. — miðað við verðlag í
marz 1974. Húsinu verði komið
upp á lóð Brogarsjúkrahússins,
enda verði það starfrækt í sam-
bandi við það. — Fyrsta
greiðsla af þrem 25 millj. kr.
2. öryrkjabandalag Islands
hefur í byggingu stórhýsi við
Hátún og er kleift að fullgera
48 íbúðir í því húsi fyrir 20
millj. kr. — Er lagt til, að sú
upphæð verði óafturkræft
framlag samkv. nánara sam-
komulagi borgarinnar og
Öryrkjabandalagsins.
3. Til þess að flýta fyrir fram-
kvæmdum við Borgarsjúkra-
húsið er lagt til að leggja fram
35 millj. kr. til B-álmu, enda
verði því fé varið til langdvalar-
deildar fyrir aldraða, sem reisa
þarf hið fyrsta.
4. Til undirbúnings fram-
kvæmda vegna byggingar
hjúkrunarheimilis Reykja-
víkurborgar verði 5 millj. kr.
handbærar.
6. Stefnt skal að því að koma
upp 2—3 dagvistunarheimilum
á þessu timabili. Mætti byggja
þau í tengslum við ný vistheim-
ili eða sjálfstæð, en það gæti þá
mótazt nokkuð af staðsetningu
hinna nýju heimila.
Áherzla er lögð á, að þar sé
góð aðstaða til föndurs, endur-
hæfingar og hvers konar snyrt-
ingar.
7. Byggingarnefnd aldraðra
óskar eftir heimild til að hefja
nú þegar undirbúning að bygg-
ingu ibúða fyrir aldraða, svo og
hjúkrunarheimilis:
a) Með því að skipulagsnefnd
bendi á hentugan stað fyrir
hjúkrunarheimili, svo hægt sé
að hefja hönnum á þvi nú þegar
og byrja byggingarframkvæmd-
ir haustið 1975.
b) Með því að láta nú þegar
hanna 50—60 íbúðir fyrir aldr-
aða, svo byggingarframkvæmd-
ir geti hafizt í ársbyrjun 1976.
Nefndin er sammála um það,
að borgin byggi minnst 175
íbúðir af þeim, sem um getur í
tillögunum, og 250 hjúkrunar-
og vistrými, enda styrki ríkis-
sjóður þessar framkvæmdir
samkvæmt lögum.
— ÞEIR SÖGÐU
Framhald af bls. 1