Morgunblaðið - 05.09.1974, Blaðsíða 2

_2___________
Alþingi í gær:
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. SEPTEMBER
Dregið úr ráðgerðri bensínhækkun
Hér liggur teinnringurinn viS ver-
búSarbryggjune. ÞaS þykir mörg-
um einkennilegt aS auðvelt hafi
verið að sigla honum yfir hafiS
frá Noregi, en virðist svo vera
gjörsamlega ómögulegt aS sigla
honum til Húsavlkur.
FRUMVARP til laga um fjáröfl-
un til vegagerðar, bensínhækkun,
var afgreitt við þrjár umræður í
neðri deild Alþingis í gær, og til
efri deildar, með nokkrum breyt-
ingum. Höfuðbreytingin var sú,
að ráðgerð bensínhækkun lækki
um eina krónu pr. lítra og sam-
svarandi lækkun á verði á fyrir-
hugaðri hækkun þungaskatts.
Ennfremur að 8. gr. frumvarps-
ins, sem gerði ráð fyrir að ráð-
herra gæti hækkað gjöld þessi í
réttu hlutfalli við hækkun vfsi-
tölu byggingarkostnaðar, skyldi
felld út ur frumvarpinu. Koma
þessar breytingar frá meirihluta
rfkisstjórnarflokkanna i viðkom-
andi nefnd, eftir þingflokksfund
sjálfstæðismanna um málið. Þá
var og gert ráð fyrir að lögin
öðlist ekki gildi, fyrr en 9.
september 1974. Gerði Þðrarinn
Þórarinsson, alþ.m., grein fyrir
þessum breytingartillögum, sem
voru samþykktar.
Karvel Pálmason sagði Sjálf-
stæðisflokkinn hafa staðið gegn
verðhækkun bensfns á siðasta
þingi og bæri hann því höfuð-
ábyrgð á fjárskorti vegasjóðs nú.
Björn Jónsson
á þingi brezka
alþýðusambandsins
Björn Jónsson, forseti Alþýðu-
sambands tslands, er þessa
dagana f Englandi, þar sem hann
situr þing brezka alþýðusam-
bandsins (TUC).
Samkvæmt þeim upplýsingum,
sem við fengum hjá Snorra Jóns-
syni varaforseta A.S.Í. bauð
T.U.C. Alþýðusambandinu að
senda fulltrúa á þingið og sam-
þykkti stjórn A.S.I. að tilnefna
Björn til fararinnar. Ekki er vitað
hvenær Björn snýr heim.
Mælti hann fyrir breytingartil-
lögu, sem hann flytur, ásamt Gils
Guðmundssyni og Lúðvík Jóseps-
syni, þar sem gert er ráð fyrir, að
tvær krónur af skatti á hvern
bensfnlítra skuli verja í varanlega
gatnagerð í þéttbýli.
Ingólfur Jónsson sagði fjár-
vöntun vegasjóðs á sl. vori hafa
verið 1900 m. kr. Þá ráðgerð
bensfnhækkun hefði numið 330
m. kr. Hún hefði því ekki leyst
vanda vegasjóðs. Það hefði heldur
ekki reynt á þingfylgi við þá
hækkun. Fullyrðingar Karvels
Pálmasonar væru þvf vanþekk-
ingar vottur. Þá sagði Ingólfur að
þrfr þingmenn, úr samtökum
frjálslyndra og vinstri manna,
hefðu á þremur árum gegnt em-
bætti samgönguráðherra.
Arangurinn væri umrædd fjár-
vöntun vegasjóðs, sem nú kallaði
á verðhækkun bensíns, þrátt fyrir
að framkvæmdir hefðu verið
skornar niður um 1100 hundruð
milljónir á yfirstandandi ári og
ráðgerð lækkun um 1300 milljón-
ir á næsta ári, frá vegaáætlun.
Þannig hefði verið staðið að einu
helzta hagsmunamáli landsfólks-
ins, vegaframkvæmdum í land-
inu.
Matthfas Bjarnason tók undir
orð Ingólfs. Hann sagði frumvarp
þetta um bensínhækkun hafa ver-
ið flutt í tíð fyrri ríkisstjórnar, af
ráðherra hennar, og það væri
beinn arfur frá ráðherradómi
SFV í vegamálum. Hann mælti
gegn breytingartillögu Karvels og
Lúðvíks um skerðingu fjáröflun-
ar til vegasjóðs. Fjáröflun til
varanlegar vegagerðar í þéttbýli
yrði að leysa með öðrum hætti.
Ekki mætti skerða nauðsynlegt
viðhalds- og framkvæmdafé vega-
sjóðs. Asigkomulag þjóðvega væri
nógu slæmt fyrir.
Lúðvfk Jósepsson sagði bensín-
hækkunarfrumvarpið samansett
af Ingólfi Jónssyni og Halldóri E.
Heyrði í þjófunum en mundi
ekki númerið hjá löggunni!
FYRIR nokkru var skipt um
sfmanúmer hjá Kcflavfkurlög-
reglunni. Númerið er nú 3333, en
var áður 1110. Nýja númerið
stendur ekki f sfmaskrám, og
breytingin hefur farið fram hjá
mörgum. Hafa orðið af þessu
vandræði.
Þannig var það nótt eina í fyrri
viku, að brotizt var inn í verzlun f
Keflavík. Litlu var stolið en nokk-
ur spjöll unnin á húsnæði verzl-
unarinnar. Maður nokkur i ná-
grenninu heyrði lætin, en gerði
ekkert f málinu. þar eð hann
Tilboð í íþn)tta- og
sundhöll í Eyjum
TILBOÐ í íþrótta- og sundhöll í
Vestmannaeyjum voru opnuð í
gær, en afgerandi tilboð bárust
frá þremur aðilum og voru þau
frá 250—350 millj kr. Þau þrjú
mannvirki, sem boðið er upp á
afgerandi eru öll erlend, en til-
boðsaðilar eru Istak (húsfrá Phil
og Son), Skeljafell og Asmundson
og Weber. Tilboðin eru nú í at-
hugun hjá bæjarstjórn Vest-
mannaeyja, en reiknað er með að
þessi mannvirki verði komin upp
um mitt næsta ár.
mundi ekki nýja númerið hjá lög-
reglunni! Símsvari er í gamla
númerinu, en komið hefur fyrir
að hann hefur bilað, og hefur það
einnig valdið vandræðum. Það er
því ástæða að minna Keflavíkinga
og aðra, sem eiga erindi við lög-
regluna á að símanúmer hennar
er 3333.
Hreinn komst
ekki í úrslit
Hreini Halldórssyni tókst ekki
sem bezt upp f kúluvarpskeppni
Evrópumeistaramótsins f Róm f
gær. Varpaði hann 18,04 metra f
fyrstu umferð, sfðan 18,28 metra f
annarri umferð, og gerði sfðan
ógilt f þriðju umferð. Var Hreinn
því alllangt frá sfnu bezta, og
tókst ekki að komast f úrslita-
keppnina, en lágmarkið fyrir
hana var 19,00 metrar.
Fyrirhugað var að Stefán
Hallgrfmsson keppti f 400 metra
grindahlaupinu, en horfið var frá
þvf, til þess að hann gæti betur
einbeitt sér að keppninni f tug-
þraut, en hún hefst á morgun,
föstudag.
Sigurðssyni. Hann taldi það vel
fyrir málum séð, að vegasjóður
gæti vel misst af tekjum þeim,
sem breytingartillaga hans og
Karvels gerði ráð fyrir að rynni
til þéttbýlisvega.
Gunnlaugur Finnsson sagði
nauðsynlegt að hjálpa þéttbýlis-
kjörnum á landsbyggðinni, sem
væru helztu framleiðslustöðvar
þjóðarinnar, en hefði þó ekki
getað sinnt varanlegri gatnagerð,
til fjármögnunar slíkra fram-
kvæmda. Hann væri þó á móti
breytingartillögu Lúðvíks og
Karvels af þremur ástæðum: 1)
Hún skerti nauðsynlega fjáröflun
til þjóðvegakerfis landsins, 2) til-
lagan gerði ekki ráð fyrir því
hvern veg f jármagni skyldi skipta
milli sveitarfélaga, 3) að gerð
Framhald á bls. 16
Island í
þriðja sæti
Hamborg, 4. september — NTB
tSLAND er í þriðja sæti f sex
landa skákmótinu f Ostseebad
Eckernfoerde f Vestur-Þýzka-
landi með 12'A vinning. Danir
sóttu á Vestur-Þjóðverja sem enn
eru efstir. Hafa Danir nú 13
vinninga en Vestur-Þjóðverjar
1454. Svfar hafa 11 vinninga,
Finnar 9 og Noregur 7.
Ljósm. Mbl.: Brynjólfur.
Þjóðargjöf í mðurníðÉi
ANNAR teinæringurinn, sem
Norðmenn gáfu tslendingum í
tilefni 1100 ára afmælis ts-
landsbyggðar, og falin hefur
verið Húsvfkingum og Aðaldæl-
ingum til varðveizlu, hefur leg-
ið f mikilli niðurnfðslu við eina
verðbúðarbryggjuna f Reykja-
vfk frá þvf að hann kom til
landsins.
Teinæringurinn sem nefnist
örn hefur orðið fyrir miklum
ágangi krakka og hafa hafn-
sögumenn ekki haft við að reka
börn upp úr bátnum.
Hafnsögumaður, sem við
ræddum við f gær, sagði að
það væri hneyksli, hvernig far-
ið væri með bátinn og algjört
virðingarleysi við þessa þjóðar-
gjöf. Ef báturinn yrði ekki
fluttur frá viðlegustaðnum á
næstunni, mætti búast við að
hann yrði eyðilagður.
Hann sagði, að þeir hafnsögu-
menn hefðu t.d. þurft að reka
krakka upp úr bátnum, sem bú-
in voru að kveikja undir eld-
stæðinu.
Skagamenn taka fram rek
net eftir 14 ára hvíld
Viggo Nielsen
VIGGO Nielsen skrifstofustjóri
frá Kaupmannahöfn flytur fyrir-
lestur á vegum Þjóðminjasafns Is-
lands (Ásu G. Wright fyrirlestur)
í Arnagarði á morgun, föstudag 6.
Akranesi 4. sept.
NU er verið að útbúa tvo vélbáta
á sfldveiðar með reknet, þá v.s.
Djúpvegsfrumvarpið
orðið að lögum
FRUMVARP til laga um happ-
drættislán til Djúpvegs, loka-
áfanga hringvegar um Vestfirði,
var endanlega afgreitt frá neðri
deild Alþingis f gær. Frumvarpið
hafði áður verið samþykkt frá
efri deild og verður nú sent ríkis-
stjórninni sem lög frá Alþingi.
sept. kl. 8.30. Fyrirlesturinn nefn-
ist „Yfirlit yfir umhverfisvernd-
arreglur á Norðurlöndum, eink-
um friðunarráðstafanir".
Reyni og v.s. Sigurvon. Það eru
liðin 14 ár sfðan gert hefur verið
út -neð þvf veiðarfæri héðan frá
Akranesi.
Vélskipið Víðir mun byrja veið-
ar með þorsknet næstu daga.
Tveir trillubátar, sem veiða á
línu, afla um 5—700 kg af þorski
og ýsu í hverri veiðiferð, og selja
karlarnir aflann í smásölu, uppúr
bátunum við bryggju og fá 40
krónur fyrir kílóið. Fiskbúðir
fyrirfinnast hér engar, en fryst
flök eru seld í búðum á 195 kr.
kílóið. Til samanburðar má geta
þess, að t.d. er ný smáýsa og
þorskur seldur á fiskbúðum f
Svfþjóð á sænskar krónur 9,50 —
10, sem er um 250—260 krónur
fslenzkar eftir núverandi gengi.
Togarinn Víkingur AK 100
landaði hér í gær 105 lestum af
þorski og karfa. Skuttogarinn
Krossvfk AK 300 landar 110 lest-
um í dag. Atvinna er hæfileg á
meðan „hjólið snýst", þótt afli sé
rýr á þrautpfndum þorskmiðum.
— Júlfus.
Fyrirlestur um umhverfis
reglur á Norðurlöndum
Albingi í gær:
Verðjöfnunargjald af raforku
Frumvarp til laga um verð-
jöfnunargjald á raforku var til
umræðu á Alþingi í gær. Fram
komu þrjár breytingartillögur við
frumvarpið: tvær frá iðnaðar-
nefnd neðri deildar, sem klofnaði
f afstöðu sinni til málsins, og ein
frá iðnaðarráðherra.
Breytingartillögur meirihluta
nefndarinnar og iðnaðarráðherra
gera ekki ráð fyrir breytingu á
sjálfu verðjöfnunargjaldinu, 13%
af seldri raforku til notenda,
heldur framkvæmd málsins og
skipan stjórnar Rafmagnsveitna
rfkisins.
Minnihluti nefndarinnar,
Eðvarð Sigurðsson og Eyjólfur
Sigurðsson, leggja hins vegar til,
að frumvarpinu verði vísað til
ríkisstjórnarinnar, til nánari at-
hugunar í sambandi við væntan-
legar samræmdar lausnir á fjár-
hagsvanda ríkissjóðs og rfkis-
stofnana. Til vara leggja þeir til
að frumvarpið verði fellt.
Nokkrar umræður urðu um
málið. Nánar verður skýrt frá
efni breytingartillagnanna f
frásögn Mbl. af framhaldsumræð-
um um málið í þingdeildum.
Viggo Nielsen hefur stjórnað
friðunardeild danska menningar-
málaráðuneytisins frá 1961, en sú
deild er sfðan 1973 hluti af hinu
nýja umhverfismálaráðuneyti,
ásamt með skipulagsmálum, nátt*
úruvernd, húsafriðun, minja-
vernd o.fl. Viggo Nielsen er lög-
fræðingur að mennt, en er auk
þess magister f fornleifafræði.
Auk embættisstarfa hefur hann
lengi unnið að rannsókn járnald-
arakra í austurhlutum Danmerk-
ur.
Allir eru velkomnir að hlýða á
fyrirlesturinn.
Reglulegt Alþingi
29. október nk.
LAGT var fram og rætt í efri
deild Alþingis f gær frumvarp til
laga um breytingu á lögum um
samkomulag reglulegs Alþingis.
Samkvæmt þvf er gert ráð fyrir
þvf að reglulegt Alþingi 1974
skuli koma saman þriðjudaginn
29. október nk. Frumvarpið var
afgreitt við þrjár umræður f efri
deild og til neðri deildar. Stefnt
er að þvf að ljúka yfirstandandi
sumarþingi fyrir helgi.