Morgunblaðið - 25.09.1974, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 25. SEPTEMBER 1974
15

Austurkotsbændur. Frá vinstri Þorvarður Arnason, forstjóri, Arni Björnsson, iæknir, Lúðvfk Jónsson,
framkvæmdastjóri og Eyvindur Hreggviðsson, bifvélavirki.
Mark-
miðið
er að
rækta
góða,
fallega
og jafna
hesta
„Okkar markmið er að rækta
upp góða, fallega og jafna hesta,
en við gerum þetta mest fyrir
ánægjuna. Þó að svona bú þurfi
að geta staðið undir sér, þá höfum
vió fyrir löngu gert okkur það
ljóst að af þessu verður aldrei
hagnaður. Aðalatriðið er að hafa
verkefni sem öll fjölskyldan
getur tekið þátt í.“
Þannig mæltist þeim bændum í
Austurkoti I Sandvíkurhreppi,
þegar blm. Morgunblaðsins heim-
sótti þá fyrir skömmu. Reyndar
eru þessir fjórir bændur þeir
Árni Björnsson læknir, Eyvindur
Hreggviðsson bifvélavirki, Lúð-
vík Jónsson framkvæmdastj. og
Þorvarður Árnason forstjóri og
allir búsettir í Reykjavík.
Þeir félagar sögðust hafa keypt
Austurkot fyrir tveim árum síðan
með það fyrir augum að stunda
þar hrossarækt.
„Við fengum jörðina, sem er
250 hektarar á ágætum kjörum
ásamt einhverju af vélum. Síðan
keyptum við merfolöld frá bæj-
unum Hofstöðum, Þverá og
Kolkuósi í Skagafirði til að ala
upp hér, eins vel og hægt er til að
ná fram þvi bezta, sem í þeim býr.
Þessi hross voru tveggja til
þriggja vetra og sum upp í fimm
vetra þegar við keyptum þau. Það
er þess vegna ekki margt komið á
tamningaaldur, en meiningin er
þó að temja hryssurnar i vetur, en
við erurn örlítið byrjaðir á því.
Næsta vetur verður meira að
Bændurnir í
Austurkoti
sóttir heim
gera, því þá kemst heil kynslóð á
tamningaaldur. Vió lítum þess
vegna ekki þannig á að við séum
byrjaðir að rækta.
Á merarnar frá Hofstöðum og
Þverá höfum við notað Blossa
undan Sörla frá Sauðárkróki und-
anfarin tvö sumur. Við notum
Blossa vegna þess að hann er af
skagfirsku kyni og þess vegna
hlutlausastur og breytir stofn-
inum minnst. Þá höfum við núna
fola undan Glaði frá Flatartungu,
sem við væntum okkur mikils af.
Á Kolkuós-merarnar, sem við höf-
um haldið sér, höfum við notað
foia frá Páli Sigurðssyni á Krögg-
ólfsstöðum. Foli þessi er út af
Herði frá Kolkuósi. Meiningin er
að hreinsa út alla óæskilega ein-
staklinga áður en vísindaleg rækt-
un hefst."
— Er það ekki bundið erfið-
leikum að fara út í hrossarækt?
„Jú, það eru ýmsir erfiðleikar,"
svöruðu þeir félagar, „fyrir utan
kostnað, þá þyrfti að vera hægt að
fá betri ráðgjafarþjónustu. Það
þyrfti að vera til miðstöð fyrir
stóðhesta þar sem hægt væri að fá
ráð um val á stóðhesti með tilliti
til eiginleika hryssanna. Það er
þekkt erlendis að sumir eigin-
leikar erfast i gegnum hryssur og
aðrir í gegnum fola. Við viljum fá
að vita hvaða eiginleikar það eru,
sem erfast frá hryssunni, hvað frá
folanum. Happa- og glappaaðferð-
in er allt of mikið notuð I íslenzkri
hrossarækt. Við teljum það vera
ranga stefnu að nota stóðhest á
allar hryssur i heilu héraði. Það
er engin ræktun í að setja af-
burðafola á hundrað hryssur
hingað og þangað. Með þessu
móti verða það aðeins fáir
góðir einstaklingar, sem fást.
Eitt dæmi um erfiðleikana í
hrossarækt er það að það er ekki
til skrá yfir afkvæmi stóðhesta,
svo að það er ekki hægt að sjá
hvaða eiginleikum þeir skila."
Þegar Mbl. heimsótti þá í
Austurkoti voru þeir með hryssur
með folöldum heima. Allt hitt
höfðu þeir rekið í haustbeit í
Holti helgina áður, en samtals
munu þeir nú eiga um 80 hausa.
Þetta voru svipfríðar hryssur en
fremur smáar. Það er meðai ann-
ars ástæðan fyrir I.vi að þeir nota
Blossa, enda virtis' á minna en
veturgömlum tryppum, sem
þarna voru heimafyrir að stækk-
un væri að koma fram í hrossun-
um.
Þeir félagar sögðust hafa gert
mikið fyrir staðinn.
„Það er ekki hægt að fást við
svona, nema góð aðstaða sé fyrir
hendi. Hús þurfa að vera góð og
við erum búnir að smíða stórt
gerði. Þá erum við að byggja við
íbúðarhúsið, sameiginlega bað-
stofu fyrir allar fjórar fjölskyld-
urnar og skipta jörðinni f hólf til
að nýta vetrarbeitina. Það lit gur
auðvitað mikill kostnaður f þ ssu,
en fyrst og fremst vinna, b; 'i við
heyskap og annað. Túniv t 30
hektarar og af því fáum tð þá
1000 hesta af heyi sem \ i þurf-
um. Það bjargar okkur ,ð með
nútíma tækni er hægí ð heyja
allt á tveim vikum. K( - Tinn við
svona starfsemi er sá aé lir geta
verið þátttakendur, bæoi konurn-
ar og börnin."