Morgunblaðið - 30.05.1975, Side 7

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. MAl 1975 7

r 1
Jöígen Harboe skrifar frá Afríku:
Mobutu snýst gegn
kristniboðinu
SL. ÁR var jólahald I Zaire með
nokkuð öðru sniði en áður. Að-
fangadagur jóla, jóladagur og ann-
ar ! jólum liðu, en engum var gefið
fri. Þetta voru ekki opinberir frí-
dagar lengur.
jbúum Zaire, áður Belgiska
Kongó, gekk illa að skilja þetta.
Þar er mikið um kristið fólk, eink-
um inni í landinu, þar sem kaþ-
ólskar trúboðsstöðvar hafa haft
mikil áhrif.
— Hvers vegna megum við ekki
halda jól eins og venjulega?
spurðu sumir.
— Mobutu hefur afnumið jóla-
hátiðina, — sögðu hvítu kristni-
boðarnir, — sárgramir.
Mobutu, eða Mobutu Sese
Sekokuku-Ngebendu, Wa-
Za-Banga, eins og forseti Zaire
heitir fullu nafni, hefur reyndar
ekki afnumið jólin, heldur fyr-
irskipað, að þau skuli ekki vera
opinber helgihátið. fbúum Zaire er
frjálst að halda jól, ef þeir gera
það utan vinnutima.
Þessi ráðstöfun Mobutus er
ekki eina atlagan, sem hann hefur
gert gegn kristnum erfðavenjum i
Zaire. Sl. ár stöðvaði hann i einu
vetfangi útgáfu langflestra kirkju-
rita í Zaire. Einkum bitnaði þetta á
timaritum kaþólskra, en einnig að
nokkru leyti á blaðaútgáfu mót-
mælenda. Mobutu ákærði
kaþólska biskupa opinberlega fyrir
samsæri við Satan, og kvað það
mikilvægt fyrir ibúa Zaire, að að-
eins einn aðili réði ferðinni.
Þar er átt við rikið i Zaire, sem
dregur dám af stjórnmálaflokkn-
um MRP, en þar er Mobutu valda-
mesti maðurinn.
Siðasta atlaga Mobutus gegn
kirkjunni er krafa um, að trúarleg
tákn verði fjarlægð af opinberum
byggingum, og að allir skólar
verði gerðir að ríkisskóium. Áður
rak kirkjan, einkum kaþólska
kirkjan, marga skóla i Zaire, og
hefur Mobutu nú krafizt þess, að
krossar og helgimyndir, verði fjar-
lægðar þaðan, og þess í stað
hengdar upp myndir af honum
sjálfum.
I „La Croix", sem er eitt af fáum
| kirkjuritum, sem enn koma út i
Zaire, hefur hvatt kristna menn til
að þræða hinn gullna meðalveg.
Þar segir m.a.: — Ef yfirvöldin
krefjast þess að kross verði fjar-
lægður og hóta að beita valdi,
skuluð þér segja, að þér getið
sjálf ir tekið krossinn niður.
Harkalegustu árás sina á kirkj-
una hóf Mobutu i siðasta mánuði,
en halaði fljótt í land. f ræðu hafði
hann lýst þvi yfir, að öllum kirkj-
um i landinu yrði umsvifalaust
lokað.
nikið
stjórnsýslu. Mobutu er greinilega
að gera upp sakirnar við kaþólikka
vegna þessa, og enda þótt hann
taki djúpt i árinni, eru viðbrögð
hans skiljanleg. Stjórnin verður að
vera á varðbergi gagnvart öflum,
sem kynnu að vilja seilast til valda
i Zaire."
Annar útlendingur segir, að
margir belgiskir trúboðar, sem
enn starfa i Zaire, virði stjórnvöld i
Zaire að vettugi. Norðmaður
nokkur segir, að trúboðarnir hegði
sér eins og landið væri ennþá
nýlenda, og nefnir um það dæmi:
— Ég var á ferð i bil ásamt
trúboða i austurhluta Zaire, og
hafði orð á, að næsta dag væri 22.
nóvember.
SafnaðarlífiS í Zaire virðist ekki verða fyrir áhrifum af
baráttu yfirvaldanna gegn hinu kaþólska trúboði í landinu.
Ljósm.: Jörgen Harboe.
nefndu stjórnmálaflokkinn i Zaire.
Að sjálfsógðu ollu þessi ummæli
miklum ugg og kvíða, en skömmu
síðar hélt Mobutu aðra ræðu, þar
sem hann sagði, að fólk ætti ekki
að taka sin fyrri ummæli of bók-
staflega.
Bandarikjamaður, sem starfar
við kirkjusamband mótmælenda i
Kingshasa. höfuðborg Zaire, telur
afstöðu Mobutus til kirkjunnar
eiga sér eðlilegar skýringar.
„Kaþólska ki^kjan var mjög öflug
á nýlendutimunum, þegar Zaire
hét Belgiska Kongó. Kaþólskir
voru riki i rikinu. Trúboðar i mörg-
um bæjum og þorpum gáfu fyrir-
skipanir og sáu um opinbera
— 22. nóvember?
— Já, þjóðhátiðardagur Zaire.
— Ég veit ekkert um það. Það
kemur mér ekki við. Ég er trúboði,
— sagði hann.
Slik afstaða var dæmigerð fyrir
belgiska trúboða, áður en barátt-
an gegn þeim hófst," sagði Norð-
maðurinn.
Mobutu hlaut sina menntun hjá
kaþólikkum. og er jafnan talinn
kaþólskur, þrátt fyrir það, sem á
undan er gengið. Samt eru margir
þeirrar skoðunar, að dagar kaþ-
ólskra trúboða i Zaire séu taldir.
Ef þeir verða gerðir afturreka, má
Framhald á bls. 12.
Hústjöld
vönduð dönsk hústjöld frá Trio 12 — 22 fm,
stálsúlur, indantrenlituð bómull — vatnsheld
— stöðug.
Valin tjöld ársins 1974 og 1975 af Félagi
danskra bifreiðaeigenda. Til sýnis og sölu að
Geithálsi.
Opið til kl. 22 alla daga, einnig um helgar.

Hnakkar— Beizli
ístööy hringamél
Reiöbuxur, jakkar
og
stígvél
i-
Fyrsta
fordæmingin
Allt frá þvi að eina
frjálsa dagblaðið i Portú-
gal, Republica, var
bannað af róttækri her-
stjórn ríkisins hefur
Þjóðviljinn haldið uppi
gegndarlausum afsök-
unum fyrir gjörræðinu.
Þar hefur hins vegar
hvergi verið að finna
neins konar fordæmingu
á útilokun frjálsrar
blaðamennsku. Fyrst i
gær er blað brotið i
þessari þjónkunaraf-
stöðu Þjóðviljans. Og
ástæðan eða orsökin er
mjög táknræn fyrir rit-
stjórn blaðsins.
Franskt vikurit, Nou-
vel Observateur, birti
nýverið viðtal við
spánskan forystumann
útlægra kommúnista,
Santiago Carrillo, sem
lýsir banninu sem
„hryggilegum atburði".
Frásögn af þessu viðtali
birtir Þjóðviljinn i frétta-
formi en blaðið þegir
sem fyrr þunnu hljóði
um eigin afstöðu til
mála. Það er timanna
tákn að þá fyrst, er hátt-
settur erlendur komm-
únistaforingi hefur upp
mótmælarödd, þorir
Þjóðviljinn að feta i
slóðina, en þó aðeins í
formi beinnar frásagnar
af orðum hans, án þess
að taka nokkra afstöðu
til málsins sjálfs.
f'urðuleg
fréttaskýring
Sem mótvægi við
f ramangreinda frétt,
sem birt er neðst á 6.
síðu blaðsins, kemur
fjögra dálka útsiðufrétt i
blaðinu undir yfirskrift-
inni: „Sósíalistar gáfu
eftir". Undirfyrirsögn er:
„Útgáfa Republica leyfð
á ný". Það eru sem sé
ekki þeir, að dómi Þjóð-
viljans, sem bönnuðu
blaðið, en neyðast síðan
til að leyfa útgáfu þess á
ný. vegna fordæmingar
fólks um gjörvalla ver-
öldina, sem gefa eftir,
heldur hinir, sem fá
sjálfsagðri kröfu sinni
um blaðaútgáfu full-
nægt ef svo verður þá.
Þessi fréttaskýring Þjóð-
viljans er hin furðuleg-
asta, en segir sina sögu.
■sem óþarft er að fara um
mörgum orðum. Svo
lágt er hægt að leggjast
í þjónkun við ofbeldis-
öfl. að jafnvel trúgjörn-
ustu lesendur Þjóðvilj-
ans skammast sin fyrir
lágkúruna.
Portúgalska
herjahreyfingin
Daginn áður (miðviku-
daginn 28. mai) birtir
Þjóðviljinn fjögra dálka
frétt á baksiðu, sem
gengur út á gagnrýni
herforingjaklíkunnar i
Portúgal á þarlenda
jafnaðarmenn. Þar er
því slegið upp sem fagn-
aðarefni að „herforingj-
arnir undirbúi stofnun
alþýðusamtaka á eigin
vegum". Þar er rætt um
ráðstefnu 250 liðsfor-
ingja og hermanna",
sem veitt hafi „bylt-
ingarráði hersins. æðstu
valdastofnun landsins,
umboð til" að kúska
þann stjórnmálaflokk, er
flest atkvæði fékk i ný-
afstöðnum kosningum i
Portúgal, sem raunar
höfðu engin áhrif á
raunveruleg völd i land-
inu. „Samþykktin er
talin mikill sigur fyrir
herjahreyfinguna,"
segir Þjóðviljinn. Og
„samþykkt herjaráð-
stefnunnar er einnig tal-
in mikill sigur fyrir
kommúnista". Herinn
og Kommúnistaf lokkur-
inn eru þær ær og kýr,
sem Þjóðviljinn telur
máli skipta i Portúgal.
Frjálsar kosningar. sem
niðurstaða þeirra er
gjörsamlega hunzuð, og
útilokun frjálsrar blaða-
mennsku skipta minna
máli. Enda er slikt af-
nám mannréttinda, sem
Ifelst í frjálsum kosning-
um og frjálsri blaða-
mennsku, sjálfsagt lika
„sigur fyrir herinn og
kommúnistaflokkinn".
Og það er mergurinn
málsins. Úrslit kosning-
anna urðu a.m.k. tak-
mörkuð viðurkenning al-
mennings á hinni nýju
fámennisstjórn, sem á
flestan hátt fetar tryggi-
lega i slóð hinnar fyrri,
og þvi ekki frásagnar-
verður sigur.
Fréttaflutningur Þjóð-
viljans af atburðarásinni
i Portúgal er dæmi-
gerður fyrir málflutning
hans allan. Hverri von
um þróun i átt til lýð-
ræðis og mannréttinda,
sem bregst, og allir
heiðarlegir menn herma,
er slegið upp sem
„sigri" kommúnista-
flokksins. Það hefur
gjörsamlega gleymst
blaðinu i sigurvimu
öfgaafla i Portúgal, að
bregða upp þeirri grimu,
sem titt er þó notuð, að
islenzka Alþýðubanda-
lagið sé flokkur vinstri
jafnaðarmanna, sem
virði lýðræðislegar hefð-
Utilíf, Glæsibæ
Sími 30-3-50
HVAÐ ÞYÐA
ÞESSIORÐ YIÐ
HURÐASMIÐI ?
Zig—Zag er aðferð við spón-samlímingu, sem
þýðir raunverulega minni slípun og þykkari
spón. Þykkur og fallegur spónn gerir muninn
þegar um útlit hurðarinnar er að ræða.
Krullur má finna innan í hurðum okkar, þar sem
krullur í fylkingu gera hurðarflötinn jafnari og
hurðina traustari.
Bakstur á hins vegar við lakkið. Allar okkar
hurðir eru lakkaðar í lökkunarvél, og síðan er
lakkið bakað í ofni við 80° hita. Innbakað lakk
skilar yfirborðinu sterku og áferðarfallegu.
Komið og skoðið framleiðsluna fáið verðtilboð
— kynnið yður afgreiðslutímann.
SELKÖ INNIHURÐIR — GÆÐI í FYRIRRUMI
SIGURÐUR
ELlASSON HF.
AUÐBREKKU 52,
KÓPAVOGI, SÍMI 41380