Morgunblaðið - 18.10.1975, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 18. OKTÓBER 1975
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjórar
Ritstjórnarfulitrúi
Fréttastjóri
Auglýsingastjóri
Ritstjórn og afgreiðsla
Auglýsingar
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Björn Jóhannsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6, sími 10 100.
Aðalstræti 6, sími 22 4 80.
Áskriftargjald 800,00 kr. á mánuði innanlands.
í lausasölu 40,00 kr. eintakið.
Hreyfing á
landhelgismálum
Utfærsla fiskveiðilög-
sögunnar í 200 sjó-
mílur hefur oróið til þess,
að veruleg hreyfing hefur
komizt á deilumál í sam-
bandi við landhelgi okkar,
sem segja má að hafi staðið
föst um nokkurra missera
skeið. Vestur-þýzka ríkis-
stjórnin hefur beitt sér fyr-
ir því, að löndunarbanni á
íslenzkum fiski í þýzkum
höfnum hefur verió aflétt
og í kjölfar þeirrar ákvörð-
unar, hefur íslenzka ríkis-
stjórnin f.- l'izt á, að eigá
viðræður við fuiluúa vest-
ur-þýzku ríkisstjórnar-
innar um fiskveiðideiluna
milli landanna. í þessu
sambandi er ástæða til að
minna á, að fyrir nokkrum
vikum lét Morgunblaðið í
ljós þá skoðun í forystu-
grein, að ekki kæmi til
mála aö ræða við Vestur-
Þjóðverja fyrr en lönd-
unarbanninu hefði verið
aflétt. Það hefur nú verið
gert og þar með skapaður
grundvöllur fyrir við-
ræðum milli þjóðanna.
Jafnframt hefur sú at-
hyglisverða þróun orðið á
fiskimiðunum í kring um
landið, að í fyrrakvöld
höfðu langflestir vestur-
þýzkir togarar hypjað sig
út fyrir 200 mílna mörkin
og allir höfðu þeir hætt
veiðum i hinni nýju fisk-
veiðilögsögu. Vera má, að
togararnir hafi ekki talið
sig geta haldið áfram
veiðum vegna áreitni varð-
skipanna, en ekki er ólík-
legt, að hér sé um að ræða
samræmdar aðgerðir af
hálfu Vestur-Þjóðverja til
þess að skapa jákvætt and-
rúmsloft áður en viðræðu-
fundir verða hér í Reykja-
vík hinn 28. október næst-
komandi.
Hver svo sem til-
gangurinn er, þá má ljóst
vera, að 200 jnílna úí-
færslan hefur þegar haft
jákvæð áhrif fyrir okkur
og nú skiptir mestu, að á
næstu vikum verði haldið
vel á spöðunum af okkar
hálfu.
Menn ræða um það sin á
milli, hvort semja eigi eða
ekki, um veiðiheimildir
öðrum þjóðum til handa
innan hinna nýju fiskveiði-
marka. Það verður aldrei
of oft undirstrikað, að til-
gangurinn með útfærslu
fiskveiðilögsögunnar er í
fyrsta lagi að ná í okkar
hendur algerri yfirstjórn
þessara auðlinda þjóöar-
innar, í öðru lagi að beita
þeirri yfirstjórn til þess að
vernda fiskstofnana og
friða þá fyrir rányrkju og
of mikilli sókn og i þriðja
lagi, að við getum sjálfir
hagnýtt þessar auðlindir
okkur til hagsbóta og á
þann veg, að ekki hljótist
skaði af.
Af þessum ástæðum hlýt-
ur afstaða okkar til
samninga eða ekki
samninga, fyrst og fremst
að byggjast á því, hvort við
náum þessum markmiðum
með útfærslunni betur
með eða án samninga. Um
það verður ekkert sagt,
fyrr en ljóst liggur fyrir,
hverra samninga kostur er
við þjóðir eins og Breta og
Þjóðverja. En við getum
gert okkur nokkrar hug-
myndir um þetta sam-
kvæmt fenginni reynslu af
samningum við þessar
þjóðir. í því sambandi er
nærtækast að benda á, að
árið 1973 veiddu Bretar
um 155 þúsund tonn af
fiski á íslandsmiðum.
Samningar við þá voru
ekki gerðir fyrr en um
miðjan nóvember það ár,
þannig að megnið af þessu
aflamagni er tekið á þeim
tíma, þegar brezku
togararnir urðu fyrir
stanzlausri og stöðugri
áreitni varðskipanna og
veiddu að lokum undir her-
skipavernd. Þessar tölur
um aflamagn benda til þess
aö kenningar þeirra, sem
halda því fram, að ekki sé
hægt að fiska vegna áreitni
varðskipa eða undir her-
skipavernd standist ekki í
raun. Eftir að samningar
voru gerðir minnkaði afla-
magn Breta um 15—25
þúsund tonn.
Þetta er nokkur vísbend-
ing um þann árangur, sem
hægt er að ná, en þó verður
bæði Bretum og Þjóð-
verjum að vera alveg ljóst,
að þeir hafa fengið svo
langan umþóttunartíma
innan gömlu 50 mílna
markanna, að tölur á borð
viö þær sem samið var um
við Breta 1973 og til um-
ræðu hafa verið við Þjóð-
verja, þegar viðræður hafa
farið fram milli þessara
landa, eru úr sögunni. Af
hálfu íslendinga er engra
samninga kostur nema um
verði að ræða stórfellda
minnkun aflamagns
þessara þjóða tveggja á Is-
landsmiðum, verulega
breytingu á veiðisvæðum
og að veiðar þeirra færist
miklu fjær landi heldur en
verið hefur að undanförnu.
Kínversku fjöl-
listamennirnir
eru komnir
til landsins
I hcimildarriti um kínverska
loftfimlcika og fjöllistafólk er
sagt að kínverskt fjöllistafólk
nútímans hafi gagnrýnt það
slæma í fimleikum fortíðarinn-
ar með þeim árangri að nú
bjóði kínverskir fjöllistamenn
upp á betri fimleika, þar sem
því góða frá gömlum dögum
hafi verið haldið til haga, en
skaðlegar og beinlínis hættu-
legar hreyfingar látnar falla
niður. Er það I samræmi við
grundvallarregluna sem að
sjálfsögðu má finna fót í bók-
menntum Maó formanns, þar
sem segir: „yaache maua mia
yachanue, na yasiyofaa ya zam-
ani yaondoshwe na yaletwe
mepya,“ sem útleggst: „Látið
hundrað blóm blómstra, upp-
rætið illgresið meðal þeirra
gömiu til að rækta þau nýju,“
og svo áfram sé vitnað í Maó
formann: „ya kale yayatumikie
ya kisasa, ya ng’ambo yayatu-
mikie ya China,“ sem og út-
leggst: „Virkjum fortíðina í
þágu nútfðarinnar og það er-
lenda í þágu Kfna.“
1 riti kínverska sendiráðsins í
Reykjavík, Fréttir frá Kína, rit-
ar Hsíaó Fú grein um þróun
kínverskra loftfimieika og
koma þar fram ýmsar upplýs-
ingar um hina rótgrónu fjöl-
leikalist Kínverja.
Hin forna kínverska loftfim-
leikalist á sér meira en tvö þús-
und ára gamla sögu og hefur á
sér mjög þjöðlegt yfirbragð.
Meðal fjölmargra sýningaratr-
iða áttu mörg rót sína að rekja
til starfa vinnandi fólks f Kína
inu forna. Til dæmis varð
„stangarklifur" til við að menn
klifruðu upp í tré til að tína
ávexti og „spjótflug" þróaðist í
sambandi við veiðar. Við sýn-
ingaratriðin eru venjulega not-
aðir algengir húsmunir og hús-
gögn: borð, stólar, postulíns-
krukkur, blómavasar og bamb-
usumgjarðir af sáldum sem not-
uð eru til að hreinsa korn.
Snjallir loftfimleikamenn hafa
um aldaraðir unnið að endur-
bótum sem hafa leitt til flók-
inna og erfiðra hreyfinga sem
nú tíðkast svo sem „skál í jafn-
vægi“, „kringluskopp" og
„handstaða á píramíta úr stól-
um“. Mörg önnur atriði, eins og
„á tæpasta vaði“ og „fram og
aftur“, þróuðust upp úr alþýðu-
leikjum. Þar sem þau eiga sér
öll uppruna í hversdagslífinu.
I samræmi við grundvallar-
regluna „látið hundrað blóm
blómstra; upprætið illgresið
meðal þeirra gömlu til að rækta
þau nýju“, hefur loftfimleika-
fólkið gagnrýnt það sem var
slæmt í loftfimleikum áður fyrr
og haldið því til haga sem gott
var. Hreyfingar sem voru skað-
legar heilsu eða óhollar voru
aflagðar.
Áður fyrr var atriðið „að
hoppa í gegnum gjörð", oft stór-
hættulegt, leikið af hálfklæð-
lausum loftfimleikamönnum
sem hoppuðu í gegnum hringi
úr eldi eða hnffum til þess að
auka aðsókn. Nú svífa loftfim-
Ieikamenmrnir í hvftum loft-
leikfimisbúningum í gegnum
umgjarðirnar, sem eru ekki
mikið stærri um sig heldur en
lfkamar þeirra, hver á eftir öðr-
um, fagurlega og i ýmsum
stellingum.
„Handstaða á píramíta úr
stólum” er eitt þeirra atriða
sem hafa verið betrumbætt. Áð-
ur fyrr var þetta atriði miklu
einfaldara með aðeins einum
loftfimleikamanni sem stóð á
höndum efst á fimm litlum
borðum sem staflað var hverju
ofan á annað. Nú hafa stólar
komið í stað borðanna og einn
eða fleiri loftfimleikamenn
framkvæma atriðið. Hreyf-
ingarnar eru erfiðari og fegurri
en áður.
„Ljónadansinn" er hefðbund
ið sýningaratriði. í þúsundir
ára hefur verið litið á ljónið
sem tákn hugrekkis og vináttu í
Kina. Atriðið hefur verið
endurbætt nú á síðustu árum
og dýrið hefur verið gert líf-
legra og viðkunnanlegra. Ljón-
ið, sem tveir loftfimleikamenn
leika, er fullt af leikaraskap og
sýnir hugrekki sitt og leikni
með því að hoppa upp á stengur
og halda jafnvægi á feiknastór-
um bolta sem rúllar fram og
aftur á planka sem vegur salt.
Hinn kunni og fjölmenni
sýningarflokkur frá Kina, sem
sýnir í Reykjavík um helgina
mun í dagskrá sinni gefa góða
mynd af þessari rótgrónu list
Kínverja, sem þeir hafa einnig
aukið og bætt með auknum
kynnum við aðrar þjóðir, en
auk þess að flokkar fjöllista-
manna hafa ferðast vítt og
breitt um Kfna til að sýna listir
sínar hafa þeir einnig ferðast
víða um Iönd og hingað koma
þeir úr sýningarferðalagi um
Norðurlönd þar sem þeir hafa
kynnt iþrótt sýna og list.
Sýningarnar í Reykjavík
verða í Laugardalshöllinni á
laugardag kl. 3, á sunnudag kl.
3 og á þriðjudag og miðvikudag
kl. 20.