Morgunblaðið - 20.03.1976, Qupperneq 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. MARZ 1976
Barnageðdeild Hringsins hefur starfað í fimm ár
Siðferðileg krafa að
geta veitt sjúklingi það
sem hann þarfnast
— VIÐ leggjum mikla áherzlu á fjölskyldumeðferð
samhliða meðan barn er hér ( meðferð. Við
leggjum okkur fram um að hjálpa foreldrum barns
og breyta afstöðu þeirra, þvi að oft þarf ekki síður
að byggja foreldrana upp en börnin, þegar fram-
haldstíðin er höfð ! huga.
Þetta sögðu læknar og
starfsfólk á Barnageðdeild
Hringsins við Dalbraut á
blaðamannafundi, en til hans
var boðað m.a. vegna þess
að fimm ár eru nú síðan
starfsemin við Dalbraut hófst
og svo og til að benda á þá
geigvænlegu þörf, sem við
blasti, þar sem væru með-
höndlun unglinga er eiga við
geðræn vandamál að stríða
Starfsfólki bar saman um
að samvinna við foreldra
væri góð og hefði aukizt,
enda væri lagt mikið kapp á
að efla hana ekki hvað sízt
hefði komið skemmtilega á
óvart, hversu vel hefði
gengið að fá feður barnanna
til liðs, þar sem enn væri
alltof algengt að feður
gegndu ekki nógu raunhæfu
hlutverki í uppeldi barna
sinna
Blaðamönnum var sýnd
stofnunin sem skiptist í
göngudeild, dagdeild og
legudeild. Var samdóma álit
að göngudeild væri lang-
heppilegast form, þar eð þá
þyrfti ekki að slíta börnin upp
úr umhverfi sínu. En á stund-
um nægði slík meðferð ekki
og kæmi þá til dagdeildar-
meðferð og síðast legudeíld
Börn af Dalbrautarheimilinu
geta þó sum sótt almenna
skóla að minnsta kosti að
nokkrum tíma liðnum og
luku starfsmenn geðdeildar-
innar lofsorði á viðmót fólks i
hverfinu, svo og þeirra skóla
sem börnin sækja til.
— Hins vegar er um-
hverfið á stofnuninni í eðli
sínu óeðlilegt barni og því
verður það aldrei spegilmynd
af heimili. Þess vegna þarf
að leggja kapp á að koma
barninu aftur út í lífið aftur.
Það getur verið barni erfitt
skref, þar sem það er hrætt
við sína eigin getu eða van-
getu.^en það er okkar verk-
efni einnig að gera þetta sem
auðveldast barninu, sagði
Sverrír Bjarnason deildar-
læknir.
Páll Ásgeirsson yfirlæknir
sagði að margir foreldrar
hikuðu alltof lengi við að
koma með börnin til með-
ferðar, þar sem þau teldu
þau of heilbrigð til að leita til
geðdeildar með þau En
batalíkur væru að sjálf-
sögðu þvi meiri sem fyrr
væri komið með barnið
og fleiri heilbrigðir þætt-
ir fyrirfyndust í því. Það
gæti skipt sköpum um
alla framtíð hvort komið
væri árinu fyrr eða siðar.
Fram á síðustu ár hefðu ýms-
ir talið að sjúklingar með
þessa geðrænu kvilla væru
vangefnir eða á annan hátt
mjög afbrigðilegir, en lang-
mestur hluti þessara sjúkl-
inga væri ekki þekkjanlegur
frá öðrum börnum.
Á þessum fimm árum sem
barnadeildin hefur starfað,
hefur verið sinnt um eitt þús-
und fjölskyldum. Þó er litið
svo á að þetta sé ekki nema
brot af þeim sem þörf hafa
fyrir aðstoð, þar sem kannan-
ir hafi sýnt að tæplega 20%,
Helga Hannesdóttir læknir skýrir mynd sem niu ára psykotisk
stúlka hefur gert. Psykotisk börn hafa ekki tengsl við raunveru
leikann og lifa algerlega i sinum hugarheimi. Þau eiga erfitt með að
ná tilfinningalegu sambandi við annað fólk og forðast enda samneyti við
aðra. Oft verða þessir sjúklingar fyrir þvi að fá ofskynjanir og ofheyrnir.
Þessum sjúkdómi má þó halda i skefjum," og vona að sú tið komi að
lækning finnist við honum," eins og Helga orðaði það.
barna hafi þörf fyrir aðstoð
að þessu leyti í einhverri
mynd.
Eins og áður er sagt er
göngudeildin þungamiðja
starfsins sem unnið er á Dal-
brautarheimilinu. Þangað
koma til rannsóknar og með-
ferðar hvers konar geðræn
vandamál barna á öllu land-
ínu. Biðtimi er eins skammur
og unnt er, svo að fólk kemst
fljótlega að og gat Guðrún
Th Sigurðardóttir sálfræð-
ingur þess að oft gerðist það,
að foreldrar væru þá jafnvel
farnir að vinna að málinu á
þeim biðtíma og vandamálið
hefði stór minnkað í sumum
tilvikum á þeim vikum, svo
að alls ekki alltaf þyrfti að
koma til meðferð
Á dagdeildinni eru börnin í
meðferð dag hvern venjulega
i sex til tólf mánuði, frá kl.
9—3. Á legudeild dvelja
börnin svo allan sólar-
hringinn.
Húsakynnin á Dalbraut eru
öll hin vistlegustu og' reynt
að koma við sem beztri nýt-
ingu og hagræðingu. Hinu er
ekkí að leyna að húsakynnin
eru í þrengra lagi, enda tók
starfsfólk mjög undir þá
skoðun.
Þá kom fram á fundinum
að verulegar áhyggjur eru
hjá þeim sem um þessi mál
fjalla á deildinni hversu tak-
markaðir möguleikar eru til
meðferðar á unglingum með
geðræn vandamál. Elztu
börn sem komið hafa til með-
ferðar eru 16 ára, en málið
verður verúlega erfitt þegar
sjúkleiki er á svo háu stigi að
innlagning væri eina raun-
hæfa lausnin. Páll Ásgeirs-
son sagði að ekki væri vafi á
því að líf margra unglinga
kæmist oft svo úr skorðum
vegna þess að ekki væri
hægt að sinna þeim, þegar
þessi vandi kemur upp, að
þau biðu þess vart bætur. Oft
væri hægt að leysa þetta
með stuttri vistun, en
aðstaða fyrir meðferð á ungl-
ingum væri ekki fyrir hendi.
Annað vandamál hefur
einnig reynzt örðugt, en það
er aðstöðuvöntun fyrir alvar-
lega geðveik börn (psykotisk
börn), en þau munu vera um
30 talsins á landinu. Börn
með þann sjúkdóm hafá oft
verið talin vangefin og vistuð
á fávitahælum, þrátt fyrir að
þessi börn geta oft haft eðli-
lega og stundum mjög mikla
greind. Nokkur slík börn hafa
verið til meðferðar á dagdeild
og legudeild, en þurfa lang-
tímameðferð og leiðir það af
sér að langur biðtími verður
fyrir mörg þeirra. „Það er í
rauninni siðferðileg krafa að
geta veitt sjúklingi það sem
hann þarf," sagði Sverrir
Bjarnason læknir.
Starfstólk ðsamt nokkrum börnum sam eru til meðferðar á legudeild
Úr smiðastofunni
• •