Morgunblaðið - 10.04.1976, Page 11

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 10. APRIL 1976
11
TOLLGÆZLA
NATTURUVERND
Guðmundur Þóroddsson tollvörður (t.v.) og Kristinn Olafsson tollgæzlustjóri virða fyrir sér sigð, sem
nota á við þaraskurð. Þetta áhald hefur ekki verið flutt inn áður og þvi þurfti að ákvarða f hvaða tollflokk
það ætti að fara. Ljðsm. RAX.
Tollarar gera fleira en að
snuðra í skipum
^ SMYGLFRÉTTIR eru algengar I blöðunum eins og allir vita og þá einkanlega fréttir um
smygl á áfengi, ffkniefnum og tóbaki. Þessir fréttaflutningur hefur haft það f för með sér, a3
almenningur heldur að fslenzkir tollgæzlumenn hafi þann eina starfa að snuðra i flutninga-
skipum, sem eru að koma til landsins eða leita á flugfarþegum á Keflavikurflugvelli. Þetta er
alrangt, meiri hluti starfs tollgæzlunnar beinist að þvi að vöruinnflutningur fari fram eftir
settum reglum og hver innflytjandi borgi það sem honum ber i aðflutningsgjöld. Til þess að
gefa lesendum innsýn i þetta starf tollgæzlunnar, sem svo sjaldan ber á góma f fjölmiðlum,
gekk Hlaðvarpinn á fund Kristins Ólafssonar, tollgæzlustjóra og veitti hann fúslega
umbeðnar upplýsingar.
— Jú, það er rétt, okkur finnst, að
sjaldan sé minnzt á þennan þátt
tollgæzlunnar, enda þótt hann gefi ekki
síður af sér I rikissjóð en smyglleitin,
sagði Kristinn.
— Hjá tollgæzlunni i Reykjavik vinna
62 menn. Þar af eru 32 i vöruskoð-
unardeild. 28 i þeirri deildinni, sem
annast tollafgreiðslu skipa og flugvéla
og leit I þeim, þegar svo ber undir, og
loks starfa tveir, enn sem komið er í
rannsóknardeild sem nýlega hefur
verið komið á fót og gefið hefur góða
raun.
— Starfsvettvangur tollvarða I vöru-
skoðunardeild er í Tollhúsinu, i toll-
póststofunni og i hinum ýmsu vöru-
húsum, þar sem óótollaafgreiddar
vörur eru geymdar. Starf þeirra er I þvi
fólgið að athuga réttmæti hinna ýmsu
atriða, sem fram eiga að koma i að-
flutningsskjölum innflytjenda Ber þar
fyrst að nefna athugun á þvl, hvort
innflytjandi vöru hefur flokkað vöruna i
rétt tollskrárnúmer eins og kallað er
Hér verður að gefa þá skýringu, að
mikill og flókinn lagabákur, tollskrár-
lögin, skipa öllum vörum, hverju nafni
sem nefnast. i tollskrárnúmer. Lög
þessi eru að stofni til samhljóða I mjög
mörgum löndum heims. sem komu sér
saman um það árið 1950 með sam-
þykkt, sem kennd er við Brussel. að
samskonar vörur skyldu flokkast undir
sama tollskrárnúmer í aðildarlönd-
unum. Siðan fer það eftir ákvörðun
hvers lands um sig, hve háa tolla skuli
greiða af þeim vörum. sem falla undir
hin einstöku tollskrárnúmer Ekki er
alltaf auðvelt að tollflokka vöru. enda
vörur og vöruafbrigði margvisleg og
vafaatriðin þvi mörg Við úrlausn
þeirra kemur sér vel fyrir tollgæzluna
að hafa á að skipa færum mönnum i
þessu fagi, sem sumir hverjir hafa
áratugareynslu i starfi. Stundum dugar
það jafnvel ekki til og er þá gjarnan
leitað til nágrannaþjóðanna um þeirra
úrlausnir og álit.
— Innflytjanda vöru ber að greina
tollskrárnúmer vöru á aðflutnings-
skýrslu. Flokki hann i rangan tollflokk,
rannsakar tollgzælan, hvort þau mistök
eru afsakanleg vanþekking eða ekki
Flestar skekkjur I þessu efni má rekja
til þannig mistaka
Framhald á bls. 29
Leigði Krísuvíkur-
bjarg á 200 krónur
# BÆJARSTJÚRN Hafnarfjarðar ákvað á fundi sfnum 12. janúar
s.l. að segja Birgi Thorlacius ráðuneytisstjóra upp leigusamningi á
Krfsuvfkurbjargi frá og með 1. janúar 1979. Ráðuneytisstjórinn
hefur verið með bjargið á leigu frá 12. maf 1939 og greitt 200
krónur á ári fyrir leiguna.
„Ég varð eiginlega guðslifandi
feginn þegar ég fékk uppsagnar-
bréfið. frá Hafnarfjarðarbæ,"
sagði Birgir þegar Hlaðvarpinn
hringdi í hann til að fá fregnir af
þessu forvitnilega máli. „Fyrir
mér vakti aldrei annað en frið-
unarsjónarmið þegar ég tók
bjargið á leigu. Það var aldrei
ætlunin að nytja bjargið enda
hefði ég líklega aldrei komið upp
aftur ef ég hefði einhvern tfma
kjark f mér til að stíga út fyrir
bjargbrúnina!“
Upphaflega gerði Birgir samn-
inginn við landbúnaðarráðuneyt-
ið og því ráðuneyti sendi hann
bréf f febrúar s.l. þar sem hann
segir að á ýmsu hafi oltið f friðun
bjargsins. Menn hafi margir
hverjir haldið að það væri al-
menningur og veiði öllum frjáls.
Hafi hann því tekið það til bragðs
fyrir nokkru aó leyfa einum
manni, Sigurði Jónssyni í Kefla-
vik, að nytja bjargið f stað þess að
hinir og aðrir færu þangað til
veiða í óleyfi eða af ókunnug-
leika.
Sfðan segir Birgir f bréfi sinu:
„Nú hefur Náttúruverndarráð í
undirbúningi fólksvang á Reykja-
nesi, sem m.a. mun taka til Krfsu-
vikurbergs, sbr. auglýsingu í
Lögbirtingablaði nr. 24, 4. apríl
1975. Teldi ég því eðlilegt að um-
ráð bjargsins og annars land-
svæðis samkvæmt samningnum
færðust í hendur Náttúru-
verndarráðs og fuglafrióunar-
nefndar eða annarra opinberra
aðila, sem hefðu friðun þess og
umsjá með höndum."
Framhald á bls. 29
ÞORSKASTRÍÐIÐ
Gera varðskipin brezka
sjóherinn óstarfhæfan?
• ÞORSKASTRÍÐIÐ veldur brezka
flotanum margháttuðum erfiðleik-
um. Skemmdirnar sem brezku frei-
gáturnar hafa orðið fyrir á islands-
miðum eru tilfinnanlegar. Vera
þeirra á miðunum hefur valdið miklu
álagi sem hefur þau áhrif að flotinn á
fullt I fangi með að sinna öllum þeim
verkefnum sem honum eru falin.
Nú bendir allt til þess að áhrif
þorskastriðsins séu farin að segja til sin
og þess sjáizt þegar dæmi hinum meg-
in á hnettinum—1 á Indlandshafi
Þangað hafa brezk herskip venjulega
verið send i maimánuði og þar hafa
þau haldið sig i niu mánuði. ekki sizt til
að skáka Rússum sem hafa sifellt aukið
umsvif sin á þessum slóðum. En vegna
þorskastriðsins virðast Bretar hafa
neyðzt til að hætta við að senda flota-
deild til Indlandshafs að þessu sinni og
talið er að það geti haft pólitiskar
afleiðingar i för með sér i þessum
heimshluta
Að sögn Daily Telegraph hefur
Framhald á bls. 35
• HLAÐVARPINN ætlar f
dag að bregða upp svip-
mynd af Olafi Ragnarssyni
hinum nýja ritstjóra Vfsis.
Blaða- og fréttamannsfer-
ill Ólafs er nokkuð lit-
rfkur. Hann byrjar sem
ungur strákur á Sigiufirði
að taka fréttamyndir fyrir
Reykjavfkurblöðin. Strák-
urinn hafði „fréttanef"
eins og við blaðamenn köll-
um það, hann fór að senda
fréttir Ifka, leiðin lá þvf-
næst inn á Alþýðublaðið,
þaðan inn á sjónvarpið og
eftir 10 ára dvöl á skjánum
söðlar hann um, fer aftur
inn f blaðamennskuna og
þá á Vfsi sem ritstjóri.
Ólafur er maður óragur og
óttast það ekkert þótt hans
nýi blaðamennskuferill
hafi byrjað 1. aprfl. En
gefum Ólafi orðið.
— Þetta byrjaði allt
saman á Siglufirði. Ég var
með ljósmyndadellu sem
strákur og þar kom að ég
fór aö fhuga að koma þess-
um filmum í verð, enda
eyddi ég heilmiklum pen-
ingum í þetta tómstunda-
gaman. Ég fór því að bjóða
fréttariturum blaðanna
myndirnar og voru það
hæg heimatökin, því pabbi
var fréttaritari Vísis. Og
fyrsta myndin birtist ein-
mitt í þvi ágæta blaði árið
1959 eða fyrir 17 árum.
„Spennandi
að vera
kominn
í blaða-
mennsk-
una aftur”
Það voru myndir frá til-
raunasprengingum við
Strákagöng og hafnarfram-
kvæmdum. Sfðan þróaðist
þetta og ég fór að senda
flest öllum blöðunum
myndir. Það var nóg að
mynda á sumrin, síldin i
fullum gangi og athygli
þjóðarinnar beindist að
Siglufirðl því allt féll og
stóð með sildinni í þá daga.
Fyrir þetta fékk ég viðbót-
araura við það sem ég vann
mér inn f síldinni.
— Nú, þar kom að mér
þóttu fréttaritarar blað-
anna ekki nógu röskir að
koma fréttunum frá sér,
svo ég fór sjálfur að senda
fréttir og texta með mynd-
unum minum, Þetta leiddi
til þess að blöðin fóru að
hafa samband við mig og
biðja mig að vinna fyrir sig
stærri verkefni, viðtöl og
svoleiðis. Eitt blað hafði
öðrum fremur áhuga á
starfskröftum mínum í þá
daga, Alþýðublaðið. Þetta
allt kveikti í mér áhuga á
þvi að fara út í blaða-
mennsku og árið 1965
hætti ég námi í Verzlunar-
skólanum og byrjaði á Al-
þýðublaðinu, þá tvitugur
að aldri. Þar var ég við
ýmislegt, fréttir og annað
og einnig sá ég í nokkra
mánuði um opnu blaðsins.
Ég réð því sjálfur hvaða
efni var i opnunni, tók
sjálfur viðtöl og vann
annað efni á opnuna, tók
ailar myndir sjálfur og
braut efnið um. Ég var
ofsalega áhugasamur og sá
ekkert eftir þvi að vinna
við þetta daga og nætur.
Vinnan á Alþýðublaðinu
var góður skóli og þar fékk
ég útrás fyrir ljósmynda-
áhugann og blaðamanns-
bakteriuna.
— A þessum árum var
verið að undirbúa stofnun
sjónvarps, en á þvi hafði ég
mikinn áhuga og strax árið
1963 var ég búinn að tala
við Vilhjálm Þ. Gislason
þáverandi útvarpsstjóra og
spyrjast fyrir um störf við
sjónvarp og lýsa áhuga
minum á því að fara utan
og læra kvikmynda- og dag-
skrárgerð. Þessi sjónvarps-
áhugi var sprottinn af því
að ég hafói tekið kvik-
myndir, aðallega 8 mm
myndir í nokkur ár sam-
hliða Ijósmyndunum. Minn
kvikmyndaáhugi beindist
að öðrum viðfangsefnum
sem þá voru vinsælust.
Ég hafði sem sagt eng-
an áhuga á fjölskyldu-
myndum heldur gerði ég
nokkrar stuttar frétta-
myndir með hljóði og öllu
tilheyrandi á árunum
1960—’65 og eina hálftima
mynd um Siglufjörð og
sildina. Þegar ég var 17 ára
hafði ég gert svo mikið af
myndum að dugði i heilan
biótima og þá réðst ég í það
stórvirki að taka bióið á
Siglufirði á leigu einn dag
og sýna myndirnar mina
þar. Ég hélt tvær sýningár,
barnasýningu um daginn
og sýningu fyrir fullorðna
um kvöldið. Ég fyllti húsið
i bæði skiptin, samtals 800
manns. Þetta var ofsalegur
sigur. Ég man að á þessum
árum sýndi ég fyrir norðan
litmynd, sem ég hafði tekið
af Surtseyjargosinu 1963.
Þá var ekkert sjónvarp og
þótti fólki mikið til koma
að sjá þessa mynd. Nú er
sjónvarpið komió en það
hefur ekki ennþá náð mér,
ég sýndi litmynd en það
gerir sjónvarpið ekki enn!
Svo þegar sjónvarpið
byrjaði 1966 réðst ég
þangað og fór til Dan-
merkur og Svíþjóðar að
læra dagskrárgerð. Síðan
hef ég unnið að dagskrár-
gerð og fréttamennsku hjá
sjónvarpinu í 10 ár og það
finnst mér ósköp hæfi-
legur timi á miðli eins og
sjónvarpi. Þar þurfa að
vera örari mannaskipti en
annars staðar svo fólk
verði ekki leitt á sama fólk-
inu. Eftir að ég hætti hafa
nokkrir nefnt það við mig
að þeir sjái eftir mér úr
sjónvarpinu. Eg er auðvit-
að ánægður með það og tel
þetta merki um að ég hafi
hætt á réttum tíma. Það
borgar sig ekki að bíða
eftir því að fólk segi við
mann, að það sé gott að
maður sé hættur.
— Mér finnst mjög
spennandi og skemmtilegt
að vera kominn i blaða-
mennskuna aftur. Ég geng
með ýmsar hugmyndir í
maganum sem ekki hent-
uðu i sjónvarpi en mig
langar að útfæra á Visi.
A blöðunum er hægt að
stunda miklu sjálfstæðari
fréttamennsku en á sjón-
varpi. Fyrstu dagana hef
ég verið að rifja blaða-
mennskuna upp. Það
gengur alveg ljómandi
enda hef ég i starfi minu
hjá sjónvarpinu verið
mikið í tengslum við blöó
og blaðamenn og fylgst
náið með blöðunum. Ég er
sérstaklega ánægður með
að hafa einmitt fengið
tækifæri til að vinna á
Vísi. Mér hefur alltaf verið
hlýtt til þess blaðs, hér er
ungt og lifandi starfsfólk
og eigendur blaðsins eru
alveg á þvi að ritstjórn og
rekstur er tvennt aðskilið.
Þeirra takmark er það eitt
að gefa út gott, óháð blað,
sem fólk vill lesa. Eg tel að
það sé góður markaður
fyrir blöð á Islandi og ég
tel einnig, að fólk muni
sina þeim blöðum meiri
áhuga en áður, sem ekki
eru um of með pólitískum
lit.
ÓLAFUR RAGNARSS0N