Morgunblaðið - 25.09.1976, Qupperneq 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 25. SEPTEMBER 1976
18. fjáröfl-
unardagur-
inn hjá
Sjálfsbjörg
Á MORGUN, sunnudag, er
átjándi fjáröflunar- og kynning-
ardagur Sjálfsbjargar, landssam-
bands fatlaðra. Verða þá seld
merki samtakanna og ársrit, sem
flytur ýmsan fróðleik um málefni
fatlaðra. Að þessu sinni er m.a.
grein frá þingi Bandalags fatl-
aðra á Norðurlöndum, sem haldið
var hér á landi f sumar.
Miklar framkvæmdir standa nú
yfir á vegum samtakanna, en eins
og kunnugt er var fyrsti áfangi
vinnu- og dvalarheimilis Sjálfs-
bjargar að Hátúni 12, tekinn f
notkun fyrir rúmum 3 árum. Hús-
næði fyrir verndaða vinnustofu
stendur nú tilbúið og innréttingu
rúmgóðrar endurhæfingastöðvar
er nýlokið. Þó er enn stór áfangi
eftir, en það er innrétting fjög-
urra hæða, þar sem eru 36 íbúðir
fyrir fatlaða og einnig bygging
sundlaugarálmu, en fjárskortur
tefur því miður frekari fram-
kvæmdir.
Sjálfsbjargarfélögin eru nú 13
og félagið á Akureyri stendur
éi'nnig f byggingarframkvæmdum
um þessar mundir. Þar er verið að
reisa nýja endurhæfingarstöð, en
hún er aðeins fyrsti áfangi í
stærri framkvæmdum því sfðar er
ráðgert að reisa bæði vinnustofu
og félagsheimili
— Kappræða
Framhald af bls. ía
Meðai annarra mála, sem bar á
góma, voru mál liðhlaupanna í
Víetnam, orkumál, leyniþjónusta
og endurskipulagning opinbers
reksturs. Carter sagði, að hann
hygðist kúvenda því kerfi, en
vildi samt ekki fullyrða að opin-
berum starfsmönnum hefði fækk-
að tiltakanlega f lok næsta kjör-
tímabils.
— Gæsirnar
Framhald af bls. 32
um þetta svo undarlegt að
hann fór að aðgæta nánar
hvers konar gæsir væru þarna
á ferð. Kom þá í Ijós, að þarna
voru komnar tilraunagæsirnar
góðu.
— Fjárskaðinn
Framhald af bls. 17.
hvernig reynt yrði að bæta tjón
af völdum fjárskaðans. Senni-
lega verður þetta gert á félags-
legum grundvelli og eftir er að
sjá hvort einhverjir opinberir
aðilar geti gripið þarna inn í
með aðstoð.
„NVIR staurar
I GIRÐINGUNNI
KURRUÐUST EINS
OG ELDSPÝTUR“
Þegar Morgunblaðsmenn
voru á ferð fyrir norðan f gær
lágu ekki fyrir endanlegar
tölur um fjölda þess fjár sem
drukknaði eða tróðst undir við
Stafnsrétt en f gær var farið
með Svartá og leitað að
hræjum, sem kynnu að hafa
borizt niður eftir ánni. -Um
miðjan dag f gær höfðu hræ af
tveimur lömbum fundizt en
strax á fimmtudag fundust 426
kindur dauðar og voru þær
dysjaðar þá um kvöldið,
skammt neðan við Stafnsrétt.
Ekki var heldur í gær vitað
hvernig féð, sem drapst,
skiptist milli bæja en þó var
ljóst að bændur á einum 10 til
12 bæjum hafa misst þarna fé
svo tugum skiptir. Einn þeirra
bænda er Kristján Sigurpáls-
son á Birkimel við Varmahlíð f
Skagafirði. Við náðum tali af
Kristjáni þar sem hann var
ásamt fleira fólki að reka fé sitt
heim úr réttunum.
— Tjónið er ægilegt, því það
er ekki bara vegna fjárins, sem
fórst heldur hitt að mikið af
hinu fénu, er slapp, er marið
eftir troðninginn og kjötið af
því fer I lága verðflokka. Menn
bregða ekki búi vegna þessa en
við verðum að vona að Bjarg-
ráðasjóður geti komið okkur til
hjálpar.
— Aðkoman var verst hjá þvf
fólki, sem kom að réttinni og sá
féð fljóta niður eftir ánni. Það
vissi ekki hvað var að gerast og
varð þvf eðlilega skelkað. Ég
fór eiginlega ekki að hugsa um
hvað hafði gerzt fyrr en um
kvöldið. Hugurinn var fyrst
bundinn við að bjarga fénu og
sfðan tóku menn til við að skrá
niður mörk á fénu, sem drapst.
— Réttin verður trúlega lög-
uð og það hefur lengi verið
talað um að reisa nýja. Hún
hefur verið löguð á hverju ári
en nýir staurar f girðingunni
umhverfis nátthagann
kubbuðust eins og eldspýtur.
Það getur fátt stöðvað fé ef það
einu sinni fer af stað. —t-g.
Fyrirhuguð lok-
un Samsölubúða
Greinargerð frá Mjólkursamsölunni
Bl&8inu barst i gær svohljóðandi
greinargorð frá Guðlaugi Björg-
vinssyni, framkvæmdastjóra
Mjólkursamsölunnar:
Vegrta þeirra mótmæla sem fram
hafa komið gegn fyrirhugaðri lokun
mjólkurbúða Samsölunnar svo og
vegna blaðaskrifa að undanförnu
um þetta mál. telur Mjólkursamsal-
an nauðsynlegt að skýra málið á
opinberum vettvangi.
Föstudaginn 10. þ.m. átti stjórn
Mjólkursamsölunnar fund með for-
ráðamönnum Samtaka gegn lokun
mjólkurbúða, þar sem báðir aðilar
skýrðu viðhorf sin og sjónarmið. í
framhaldi af fundínum sendi
Mjólkursamsalan eftirfarandi bréf til
Samtakanna:
Til Samtaka gegn lokun mjólkur-
búða.
Hraunteig 9,
Reykjavík.
Stjórn Mjólkursamsölunnar hefir
móttekið heiðrað bréf yðar dags. 7.
september 1976 ásamt meðfylgj-
andi undirskriftalistum þar sem mót-
mælt er fyrirhugaðri lokun mjólkur-
búða Samsölunnar. I framhaldi af
þessu bréfi hefir stjórnin í dag átt
viðræðufund með f ulltrúum yðar þar
sem málin hafa verið rædd og skýrð
Stjórn Samsölunnar getur ekki
fallist á þær röksemdir yðar að
breyting á mjólkursölukerfinu þurfi
að leiða til verri þjónustu við neyt-
endur og lakara vörueftirlits Kjarni
málsins er þó sá að með lögum, sem
samþykkt voru á Alþingi 17 mai
s.l., var einkaréttur Mjólkursamsöl-
unnar til sölu á mjólk og mjólkurvör-
um i smásölu felldur niður og smá-
salan gefin frjáls Þegar þessi lög
voru til meðferðar á Alþingi lá það
alveg Ijóst fyrir að Mjólkursamsalan
myndi hætta allri sölu á mjólk og
mjólkurvörum i sinum eigin búðum,
ef lögin yrðu samþykkt, enda var þá
svo komið að meirihluti útsölustaða
mjólkur á Samsölusvæðinu var i
höndum kaupmanna og samvinnu-
verslana Að visu banna lögin ekki
Mjólkursamsölunni að reka einstaka
búðir áfram en fjárhagslega yrði það
ókleift til frambúðar að hafa tvöfalt
sölukerfi
Að vel athuguðu máli telur stjórn
Mjólkursamsölunnar sér alls ekki
fært að víkja frá þeirri grundvallar-
forsendu laganna frá 1 7. maí s.l að
hætta rekstri búðannna og fela smá-
söluna öðrum aðilum, enda er
undirbúningi að kerfisbreytingunni
svo langt komið að eigi verður aftur
snúið Á hinn bóginn mun stjórnin
beita áhrifum sínum eftir þvi sem
frekast er unnt í þvi efni að tryggja
starfsfólki mjólkurbúðanna vinnu
við hliðstæð störf þegar reksturinn
verður lagður niður.
Virðingarfyllst,
f.h. stjórnar
Mjólkursamsölunnar
Ágúst Þorvaldsson, formaður.
Til áréttingar og frekari skýringa á
efni bréfsins og málinu ! heild er rétt
að taka fram eftirfarandi:
1. Frumvarp að áðurgreindum
lögum var samið af nefnd sex
manna þar sem Neytendasamtökin
áttu fulltrúa. Voru allir nefndarmenn
sammála um efni frumvarpsins
2. Við meðferð málsins á Alþingi
kom það alveg skýrt fram af hálfu
Mjólkursamsölunnar, að samþykkt
frumvarpsins hefði I för með sér, að
rekstri allra mjólkurbúða Samsöl-
unnar yrði hætt í þvl efni má visa til
bráðabirgðaákvæðis laganna þar
sem sagt er að breytingarnar skuli
koma til framkvæmda eigi síðar en
1 febrúar 1 977, en tímann þangað
til skuli aðilar (þ e. kaupmenn og
Mjólkursamsalan) nota til að koma
sér saman um ýmis framkvæmdaatr-
iði. svo sem yfirfærslu eigna, ráðn-
ingu starfsfólks o.fl.
3. Um síðustu áramót var svo
komið að meirihluti útsölustaða
mjólkur í Reykjavík var i höndum
almennra matvöruverslana Þrátt
fyrir þetta var ekki um tvöfalt sölu-
kerfi að ræða þar sem Mjólkursam-
salan i krafti einkasöluréttar sins
hafði að jafnaði einungis veitt þeim
matvöruverslunum leyfi til mjólkur-
sölu sem þannig voru staðsettar að
þær veíttu Samsölubúðunum ekki
beina samkeppni
4 Eftir lagabreytinguna getur
hins vegar hvaða matvöruverslun
sem er, ef hún fullnægir skílyrðum
heilbrigðisyfirvalda. fengið mjólkur-
söluleyfi Þegar svo er komiö verður
ekki fjárhagsgrundvöllur fyrir rekstri
Samsölubúðanna, enda ætti rekstur
þeirra þá að vera óþarfur og eðlileg
mjólkurdreifing tryggð á annan hátt.
5. Við athugun hefir komið i Ijós
að matvöruverslanir eru tilbúnar til
að taka við mjólkursölu á öllum
stöðum, þar sem Samsölubúðir eru
nú, ýmist í sama húsi eða næsta
nágrenni. Breytingin hefir þvi ekki í
för með sér að neitt hverfi verði
útundan Athugun hefir ennfremur
leitt i Ijós að við breytinguna mun
útsölustöðum mjólkur væntanlega
fjölga Fullyrðingar S:mtaka gegn
lokun mjólkurbúða. um hið gagn-
stæða eru úr lausu lofti gripnar.
6. Samtökin gegn lokun mjólkur-
búða halda þvi fram að breytingin
muni hafa i för me«. sér lakara
vörueftirlit og minna h. inlæti. Á
þetta getur Mjólkursams, , n alls
ekki fallist, þar sem sami aðilinn.
þ.e. Borgarlæknísembættið i Reykja-
vik, hefur allt eftirlit á hendi hvort
sem Samsalan eða aðrir aðilar ann-
ast mjólkursöluna. Að fenginni
reynslu mun Borgarlæknisembættið
gera strangar kröfur í þessum efn-
um.
7 Við nýlega könnun hefir komið
i Ijós að tiltölulega fáar af starfsstúlk-
um Mjólkursamsölunnar munu eiga
við atvinnuvandamál að striða
vegna lokunar búðanna. Litur út
fyrir að þessi vandi leysist á viðun-
andi hátt Öllum starfsstúlkum
mjólkurbúðanna, sem ekki eiga kost
á vinnu annars staðar mun tryggð
atvinna hjá Mjólkursamsölunni til 1.
febrúar n.k Engin starfsstúlka hefir
kvartað við Mjólkursamsöluna um
brot á rétti til vinnu eða uppsagnar,
enda eru mál þessi leyst með góðu
samkomulagi milli Mjólkursamsöl-
unnar og A.S.B félags afgreiðslu-
stúlkna i brauða- og mjólkurbúðum
Þá hefir Mjólkursamsalan fyrir sitt
leyti samþykkt að auka lifeyrisrétt
þeirra stafsstúlkna. sem náð hafa 65
ára eða 67 ára aldri og erfitt eiga
með að aðlagast nýjum störfum þeg-
ar breytingin gengur i gildi.
Mjólkursamsalan er þeirrar skoð-
unar að fólkið, sem undirritaði mót-
mælaskjölin, hafi gert það án þess
að kynna sér málið frá báðum hlið-
um En hvaða skoðun sem menn
annars hafa á þessu máli, þá er hitt
Ijóst að mótmælin áttu að koma
fram þegar máfið var til meðferðar á
Alþingi á sínum tima en eigi löngu
síðar þegar einungis er að þvi unnið
að hrinda vilja löggjafans i fram-
kvæmd.
Reykjavík 24 september 1976
f.h Mjólkursamsölunnar,
Guðiaugur Björgvinsson,
framkvæmdastjóri
Leiðrétting við
minningargreín um
Hrólf Benediktsson
Vinsamlega leiðréttið villu í
eftirmælum mínum um Hrólf
Benediktsson prentsmiðjustjóra í
Mbl. í dag, 24. sept. 1976:
Tengdaforeldrar Ámunda Sig-
urðssonar iðnrekanda, en Jón
sonur hans er tengdasonur
Hrólfs, voru Ágúst Guðmundsson,
sjómaður og fiskimatsmaður frá
ísafirði d. 16. marz 1965 og kona
hans, Ingigerður Sigurðardóttir
d. 24. nóvember 1918 í Spönsku
veikinni — en ekki Ágúst heitinn
Guðmundsson, d. 27. desember
1952 yfirvélstjori við Rafmagns-
veitu Reykjavilcur og við Sogs-
virkjun.
Sveinn Benediktsson
— 5% hækkun
Framhald af bls. 32
þeir gerðu og gilti frá 1. marz sl.
Viðaukasamningur Flugfreyju-
félagsins tók gildi 21. sept. s.l.
Þær rýmkanir sem samið hefur
verið um við alla flugliða, liðka til
fyrir Flugleiðir í rekstri leigu-
flugs.
„Þessar rýmkanir á flug- og
vaktatíma í leiguflugi" sagði Jón
Júlíusson framkvæmdastjóri
stjórnunardeildar Flugleiða,
„munu bæta samkeppnisaðstöðu
félagsins varðandi það að bjóða í
leiguflug og félagið þarf ekki
eftir þessa samninga að semja á
sama hátt og áður við flugiiða um
slíkt flug. Þessir samningar koma
flugfélögunum að góðu haldi nú
og má þar nefna leiguflug Flug-
félags tslands og pílagrímaflug
Loftleiða sem áformað er í haust.
Þessir samningar koma fyrst í
gagnið f sambandi við pílagrima-
flugið þar sem Loftleiðir munu
flytja 10 þús. pilagrima milli
Nígeríu og Jedda. Verður þetta
tvisvar sinnum 25 daga úthald
með tveimur flugvélum og alls 72
starfsmönnum, en þeir munu
flestir hafa aðsetur í Kanó i
Nigeríu á meðan unnið er að
þessu verkefni."
— Brezka
stjórnin
Framhald af bls. 1
áliti tillögurnar ósanngjarnar
gagnvart þeim byggðarlögum
innan EBE, sem byggðu af-
komu sina að miklu leyti á
sjávarútvegi. Thomson bætti
þvi við að hann hefði í fyrsta
sinn, frá þvi að hann tók sæti f
stjórnarnefndinni, fundið sig
tilknúinn að segja samnefndar-
mönnum sinum að hann væri
svo algerlega ósammála meiri-
hlutanum að hann gæti ekki
varið tillögur hans opinberlega.
Hann sagði að tillagan um 12
mflna einkalögsögu væri ekki
endanleg, það ætti eftir að ræða
hana á ráðherrafundi og ekkert
vafamál væri að nefndarmenn
ættu eftir að fá hana í hausinn
aftur.
Brezku blöðin skrifuðu mikið
um tillögur stjórnarnefndar
EBE um fiskveiðistefnu banda-
lagsins á föstudag. Tvö þeirra,
The Guardian og The Morning
Star, fjölluðu um þær I leiður-
um.
Guardian sagði meðal annars:
„Sem betur fer gerir stjórnar-
nefndin aðeins tillögur um
reglur en ákveður þær ekki.“
Sagði blaðið að augljóst væri að
þegar ráðherrarnir kæmu sam-
an til að ræða þær yrðu þeir að
gera á þeim breytingar ef að
Bretar ættu ekki að þurfa að
þvinga þá með beitingu
neitunarvalds í öðrum mikil-
vægum málum.
Morning Star, sem er blað
kommúnista, sagði meðal ann-
ars: „Enn einu sinni nú í sam-
bandi við fiskveiðar, hefur
Efnahagsbandalagið sýnt að
það er ógnun við hagsmuni
brezku þjóðarinnar." Síðan
sagði: „Þegar um var að ræða
að smáríki eins og tsland gerði
kröfu til yfirráða yfir fiskauð-
æfum sínum, rak stjórnin upp
öskur og óhljóð yfir framtfð
sjávarútvegsins, og gekk meira
að segja svo langt að senda sjó-
herinn á vettvang. The Star
ætlar ekki að leggja til að farið
verði út f annað heimskulegt
herskipaævintýri, bara að rfkis-
stjórnin segi skriffinnunum f
Brússel hvernig þeir eigi að
haga sér.“
Þá sagði blaðið að stjórnar-
nefndin vildi halda brezkum
miðum opnum fyrir nýtingu út-
gerðarhringa EBE á þeim og að
gera yrði henni ljóst að slfkt
kæmi ekki til greina. Þessi mið
eru til að viðhalda brezkum
sjávarútvegi, atvinnu innan
hans og nægum fiski handa
brezkum neytendum.
Talsmenn sjávarútvegsins í
Bretlandi héldu áfram gagn-
rýni sinni og sagði talsmaður
samtaka fiskiskipaeigenda að
brezkir sjómenn væru mjög
reiðir og ætluðust til þess að
ríkisstjórnin gætti og berðist
fyrir hagsmunum þeirra á ráð-
herrafundi EBE.
Aubrey Moore, formaður fé-
lags fiskiskipaeigenda i
Lowestoft, sagði að brezkur
sjávarútvegur hefði verið svik-
inn. „Við áttum að fá 50 rnflur,"
sagði hann.
— Kröfuganga
Framhald af bls. 2
aðarmannaráð peirri ákvörðun
Mjólkursamsölunnar að svipta
167 stúlkur atvinnu sinni og þeim
félagslegu réttindum sem þær
hafa áunnið sér.
Stjórn og trúnaðarmannaráð
lýsa yfir stuðningi sinum við þær
aðgerðir sem boðað hefur verið til
á morgun, laugardag, i þvi skyni
að mótmæla lokun mjólkurbúða,
og hvetur Sóknarstúlkur til að
taka þátt i þeim og sýna þar með
samstöðu sina með ASB.
— Hearst
Framhald af bls. 1
afplánað þrjú ár af dómnum,
það er að segja eftir tvö ár.
Patriciu Hearst var rænt af
Symbíónesiska frelsishernum
í febrúar 1974 og gerðist hún
félagi í hernum skömmu síðar.
Orrick dómari spurði Hearst,
sem var í síðum grænum kjól,
hvort hún vildi segja eitthvað
eftir að dómurinn var kveðinn
upp. Svaraði hún því neitandi.
Foreldrar hennar, Randolph
og Catherine Hearst, virtust
óhrærð af d'ómnum. Þau sátu
rétt fyrir aftan dóttur sína,
sem brosti stuttlega til þeirra
þegar hún kom inn í réttar-
salinn.
—’ Lögreglumenn
Framhald af bls. 2
Fundunnn minnir alla lög-
reglumenn á að opinberum starfs-
mönnum (BSRB) hefur nú loks
verið treyst fyrir auknum
samningsrétti og hvetur þá til
átaka um að þessi sjálfsögðu
mannréttindi náist að fullu.
Að lokum varar fundurinn
stjórnvöld við afleiðingum þess
að halda kaupi og kjörum lög-
reglumanna i þvf lágmarki sem
nú er orðið. Jafnframt er skorað á
ábyrga forustumenn þjóðarinnar
að lagfæra það misrétti sem að
framan er minnst á, því eitt af
skilyrðum þess að lögum verði
haldið uppi i landinu er að hlutur
lögreglumanna sé ekki fyrir borð
borinn.
— Danir verða
Framhald af bls. 1
lögunum, sem hún birti í gær og
fjallað verður um á ráðherra-
fundinum. Enginn vafi virðist þó
leika á þvf að dregið verði veru-
lega úr veiðum til bræðslu. Af
heildarafla Dana, sem er um 1.7
milljón tonn, fara aðeins um.350
þúsund tonn til manneldis. Danir
munu að öllum Ifkindum krefjast
skaðabóta ef þeir verða neyddir
til að draga úr veiðum sínum,
enda eru margar danskar byggðir
háðar fiskmjölsframleiðslu.