Morgunblaðið - 24.05.1978, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 24. MAÍ 1978
Skuttogarinn Runólfur olli byltingu í atvinnumálum í Grundarfirði.
Nokkrir af 12 þilfarsbátum í höfninni.
Grundarfjörður:
Framkvæmdir
og gróska í
faðmi Helgrindar
í EYRARSVEIT búa í dag um 800
manns þar af 700 í Grundarfirði.
Þar er mikil gróska og uppgang-
ur, gerðir út 12 þilfarsbátar og
einn skuttogari, Runólfur SH, og
geysimikil atvinna og langur
vinnudagur eins og gerist í
íslenzkum sjávarplássum. Fyrir
aðkomumann, sem kemur til
Grundarfjarðar og horfir á þetta
fallega bæjarstæði, í hrikalegum
faðmi Helgrindar og Kirkjufells,
er það eftirtektarvert hve mikið
virðist hafa verið framkvæmt á
síðustu árum. Falleg og vel
skipulögð hverfi með nýjum
einbýlishúsum eða húsgrunnum
og húsum f byggingu gleðja
augað og af stærð húsanna má
ráða að íbúarnir eru stórhuga og
dugmikið fólk.
I Grundarfirði eru starfandi tvö
stór frystihús, Hraðfrystihús
Grundarfjarðar og fiskverkun
Soffaníasar Cecilssonar. Þá eru
þar tvö önnur fiskverkunarfyrir-
tæki, Rækjuvinnsla Júlíusar
Gestssonar og Saltfiskverkunar-
stöðin h/f. í þessum húsum er
verkaður afli bátanna og skuttog-
arans, en koma Runólfs olli
gerbyltingu í atvinnumálum íbú-
anna. Færði hann með sér tíma
jafnara hráefnis og eyddi tíma-
bundnu atvinnuleysi. Skipið kom í
ársbyrjun 1975 og hefur aflað
mjög vel. I Grundarfirði eru.
starfræktar tvær trésmiðjur og
ein vélsmiðja auk þess, sem
margir iðnaðarmenn starfa sjálf-
stætt. Verzlunarfélagið Grund og
Kaupfélag Grundfirðinga bera
hita og þunga verzlunarþjónust-
unnar.
Uppgangur í Grundarfirði hófst
á árunum í kringum 1950 og stóð
fram til ársins 1965, er efnahags-
örðugleikarnir í landinu sögðu til
sín. I kringum 1970 fór staðurinn
að ná sér aftur á strik og síðan
hefur verið stöðugur og ör vöxtur
og miklar verklegar framkvæmdir.
55% af götum bæjarins eru með
bundnu slitlagi og önnur 25% hafa
verið búin undir varanlegt slitlag,
en bíða fjármagns til framkvæmd-
arinnar. 1000 fermetra skólabygg-
ing hefur verið reist, en 180 börn
og unglingar á öllum grunnskóla-
stigum búa í sveitarfélaginu. Reist
hefur verið glæsileg sundlaug með
búningsklefum, sem jafnframt
eiga að þjóna íþróttahúsi, sem
ráðgert er að reisa á næstu árum.
A sl. 4 árum hefur rúmum 120
milljónum króna verið varið til
gatnagerðar og skv. áætlun á að
ljúka við lagningu slitlags á allar
götur, sem hús hafa verið byggð
við fyrir árslok 1981. Byrjað er á
byggingu fjölbýlishúss með 8
leigu- og söluíbúðum og er áætlað-
ur byggingakostnaður 115 milljón-
ir króna. Hefur verkið þegar verið
boðið út. Leikskóli er í smíðum og
hefur verið keypt einingahús frá
Siglufirði fyrir um 11 milljónir kr.
Mikil samvinna hefur verið um
þetta mál milli sveitarfélagsins og
Rauðakrossdeildarinnar í
Grundarfirði, sem hefur lagt
verulegt fjármagn fram. Ný höfn
var tekin í notkun í janúar á sl. ári
og var byggður 380 m langur
grjótgarður og rekið niður 45 m
langt stálþil auk mikilla dýpk-
unarframkvæmda. Hefur öll að-
staða fiskiskipa við Grundarfjörð
tekið algerum stakkaskiptum við
þessa framkvæmd en heildar-
kostnaður við hana varð um 120
milljónir kr. sem deildist niður á
árin 1975—77. Hér hefur aðeins
verið stiklað á stærstu viðfangs-
efnum, en á sl. 4 árum hefur
sveitarsjóður Eyrarsveitar greitt
um 330 milljónir til þeirra.
Bygging fjölbýlishússins á að
leysa að hluta þann mikla skort,
sem verið hefur á húsnæði fyrir
fólk, sem viljað hefur koma til
Grundarfjarðar til ’að vinna og
setjast að. Auk þess eru 20.
einbýlishús í smíðum og verið að
byrja á smíði allmargra annarra.
Þá eru Grundfirðingar einnig að
ljúka við smíði kirkjunnar á
staðnum.
I Grundarfirði segja kunnugir
að sé ákaflega gott mannlíf, en
langur og strangur vinnudagur
fólksins dragi óneitanlega úr
félagslífi og stundum til tóm-
stundaiðkunar eins og svo víða
gerist úti á landsbyggðinni. Ungl-
ingar og börn hafa þó rýmri tíma
og æskulýðsstarf á vegum kirkj-
unnar er öflugt.
„Okkur er kap
starfió haldi áf
í Stykkishólmi og Grundarfirði gegna tveir ungir menn sveitarstjórastörfum, þeir
Sturla Böðvarsson í Stykkishólmi og Árni Emilsson í Grundarfirði. Milli þessara tveggja
manna, sem þekkst hafa frá unglingsárum, hefur verið mikið samstarf um framgang
ýmissa mikilvægra hagsmunamála sveitarfélaganna, sem sagt er að eigi sér ekki
hliðstæðu. Blaðamaður Mbl. var á ferð á Snæfellsnesi í fyrri viku og gafst þá tækifæri
til að hitta þá Árna og Sturlu að máli þrátt fyrir miklar annir hjá þeim, en nú er einmitt
að hefjast aðalframkvæmdatíminn og í örtvaxandi sveitarfélögum sem þessum tveimur
er í mörg horn að líta fyrir þá sem valdir hafa verið til að hafa stjórn framkvæmda
og mála með höndum.
Séð frá nýju höfninni í Grundarfirði yfir í gömlu höfnina.
Hörpudiski landað í Stykkishólmi.
Hver voru fyrstu drögin að
þessu samstarfi ykkar?
— Það er auðvitað sjálfkrafa
að sveitarfélögin hafa ákveðnar
sameiginlegar skyldur, heil-
brigðismál, skólamálin og
heilsugæzlusvæðið nær utan um
þessi tvö sveitarfélög. Grunnur-
inn að okkar samstarfi er hins
vegar gamall, frá því að við
vorum unglingar og mótherjar í
knattspyrnu hér á Nesinu.
Síðan endurnýjuðum við kunn-
ingsskapinn í gegnum samstarf
innan Sambands ungra sjálf-
stæðismanna og urðum brátt
samherjar og skoðanabræður í
sambandi við byggðastefnu. Við
fórum síðan báðir á brott til
náms og Árni varð sveitarstjóri
í Grundarfirði 1970, en Sturla í
Stykkishólmi um áramótin
1974-75 og þá lögðum við strax
fyrstu drögin að samstarfi
okkar á milli.
— Hvernig unnuð þið að því?
Sturla: — Ég kom hingað
1974 til að kynna mér starfið og
taka þátt í áætlunargerð um
gatnagerðarframkvæmdir á
vegum sveitarfélaganna á Snæ-
fellsnesi. Þennan fund sátu allir
sveitarstjórar og oddvitar.
Markmiðið var að ná hagkvæm-
um samningum við verktaka um
framkvæmdirnar. Áfangar voru
tveir, blöndun 10 þúsund lesta
af olíumöl og í framhaldi af því
yrði samvinna um lagningu
malarinnar. Olían var blönduð,
en síðan rofnaði samvinnan í
heild, utan þess að Grundar-
fjörður og Stykkishólmur héldu
áfram og sömdu sameiginlega
um útlagningu malarinnar. Var
það fyrsta áþreifanlega dæmið
um samvinnu okkar, en hún
reyndist báðum sveitarfélögum
ákaflega mikilvæg, því að við
unnum sameiginlega að útvegun
lána og fyrirgreiðslu og komum
fram sem einn aðili gegn i
kerfinu. Þetta tók 3 ár, olían var
blönduð mölinni 1975, götur
undirbúnar 1976 og mölin síðan
lögð 1977.
Hvert var síðan áframhaldið?
Árni: — Ef við tökum mál,
sem við erum að vinna að, er
rétt að nefna heilsugæzlustöð-
ina fyrst. Sjúkrahúsið í Stykkis-
hólmi verður stækkað og þar
starfrækt heilsugæzlustöð H2,
sem á að þjóna nágrannasveit-
unum. í Grundarfirði er gert
ráð fyrir heilsugæzlustöð Hl,
sem starfi í tengslum við
stöðina í Stykkishólmi, en
jafnframt teljum við að það sé
eðlilegt réttlætismál að læknir
sé búsettur í Grundarfirði. Slíkt
fyrirkomulag hlýtur að styrkja
báða staðina og að þessu erum
við nú að vinna.
Sturla: — Gott samstarf
hefur verið alllengi milli Stykk-
ishólms og Grundarfjarðar í
skólamálum og hafa Grundfirð-
ingar sótt til Stykkishólms bæði
í gagnfræðaskóla og iðnskóla.
Okkur er mikið kappsmál að
þetta haldi áfram og aukist og
að framhaldsdeildir byggist upp
á báðum stöðunum í samstarfi,
sem endanlega tengist í Fjöl-
brautaskóla Vesturlands á
Akranesi.
Við höfum talað hér um
félagsleg atriði, en er ekki
Sundkennsla