Morgunblaðið - 09.06.1978, Blaðsíða 12

12 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 9. JÚNÍ 1978
Vildi ad konu sinni yrði
bannað að eyða f óstri
Óvenjulegt lagamál í Englandi
ATHYGLISVERT mál kom nýlega upp í Liverpool á
Englandi. Maður nokkur, William Paton að nafni,
krafðist þess að konu sinni yrði meinað að láta eyða
tveggja mánaða gömlu fóstri á þeirri forsendu, að
faðirinn hefði yfirráðarétt yfir ófæddu barni þeirra
hjóna til jafns við móðurina.
Mál þetta olli að vonum miklum úlfaþyt í Englandi,
enda var litið á það sem prófstein á grundvallarspurn-
inguna um yfirráðarétt móður yfir fóstri sínu.
Forsaga málsins er sú, að
eftir fjögurra ára barnlaust
hjónaband kom að því að Joan
Paton varð barnshafandi. En þá
hafði hún að eigin sögn misst
alla trú á hjónabandið og hún
ákvað að láta eyða fóstrinu. En
á sama tíma var Bill Paton
boðin ágæt staða í Súdan, og nú
fór hann fram á að kona hans
fæddi barnið og þau reyndu
síðan með hjálp þess að lifa
góðu fjölskyldulífi. Því varð
það, að þegar Joan Paton kom
á sjúkrahús í Liverpool til þess
að láta eyða fóstri sínu, var
henni vísað frá, unz hæstarétt-
ardómari þar í borg hefði
gengið úr skugga um hina
lagalegu hlið málsins.
Skiptar skoðanir
um rétt föðurins
Þau hjónin gerðu í fjölmiðl-
um grein fyrir forsendum sín-
um í þessu óvenjulega máli.
Joan Paton sagði engan
grundvöll fyrir því að fæða
barnið. Bæði væri grundvöllur
hjónabandsins brostinn og eins
gerði nám sitt að verkum, að
barnsburður væri alls ekki
tímabær. Hún benti á að
barnsburðurinn lenti algerlega
á sínum herðum, og að úrslita-
ákvörðunin yrði að vera hennar.
Bill Paton sagði að sem faðir
barnsins hefði hann einnig
umráðarétt yfir því, þó að það
væri ekki nær fætt enn. Hann
viðurkenndi, að grundvöllur
væri ekki lengur fyrir hjóna-
bandinu, en engu að síður gæti
kona hans fætt barnið og afhent
honum, en síðan sæi hann um
að það fengi gott uppeldi í stórri
fjölskyldu. Hann kvaðst í þessu
máli ætla að ráðast gegn öllum
grundvelli ensku fóstureyð-
ingarlaganna, þar sem faðirinn
gæti engu ráðið um ófætt barn
sitt. Forstöðumaður sjúkra-
hússins í Liverpool, sem Joan
Paton leitaði til, kvaðst aldrei á
öllum ferli sínum hafa vitað
Iljónin Bill og Joan Paton eftir að
ins var kunn.
eiginmann ganga svo langt í að
reyna að hindra fóstureyðingu.
Lyktir málsins
Að loknum athugunum sínum
komst fyrrnefndur hæstarétt-
ardómari að þeirri niðurstöðu,
að Bill Paton gæti ekki hindrað
fóstureyðingu konu sinnar: I
Englandi þyrfti kona aðeins
samþykki tveggja lækna, auk
haldgóðrar ástæðu, til þess að
láta eyða fóstri sínu. Bill Paton
reyndi að fá dómnum áfrýjað,
en til þess vannst ekki tími, því
niðurstaða fóstureyðingarmáls-
að fimm klukkustundum síðar
hafði Joan Paton látið eyða
fóstrinu. Hún kvaðst fullviss
um að hún hefði breytt rétt, —
þetta væri hennar líkami og
hennar væri einnig rétturinn að
velja.
Bill Paton kvaðst hins vegar
ætla að halda áfram að berjast
fyrir breytingum á fóstureyð-
ingarlöggjöfinni. Hann sagðist
vonast til, að þrýstingur sinn og
annarra gæti orðið til þess að
lögunum yrði breytt í átt til
meiri umráðaréttar föður yfir
ófæddu barni sínu.
„Þaðgrær
sem girt er
Byggingavörur
Sambandsins
Suðurlandsbraut 32 Simar 82033 82180
K. B. Andersen lík-
legasti eftirmaður
Skyttes í þinginu
Margir eiga erfitt með að ímynda
sér K.B. Andersen í hlutverki
forseta danska þjóðþingsins, en
K.B. hefur jafnan haft á sér orð
fyrir hreinskilni, komast beint að
efninu og vera óvenju framtakssam-
ur stjórnmálamaður, en þolinmæði
og varfærni eru kannski þeir
eiginleikar. sem þingforseti þarf
helzt á að halda. Eftir að fregnin
barst um að K.B. Andersen vildi
ekki lengur gegna utanrikisráð-
herraembætti í stjórn Anker
Jörgensens var cfnt til atkvæða-
greiðslu um frambjóðanda jafn-
aðarmannaflokksins til þing-
forseta, þar sem Karl Skytte hefur
nú látið af því virðulega embætti,
og fór K.B. Andersen þar með sigur
af hólmi.
Danska blaðið Politiken átti ný-
lega viðtal við K.B. Andersen um
þessar fyrirhuguðu breytingar og
sagði K.B. þá meðal annars:
— Hvort ég muni eiga erfitt með
að sitja kyrr svo lengi í einu? Ætli
ég geti ekki lært það. Annars er
ástæða til að undirstrika að það er
enn ekki búið að kjósa mig, en hljóti
ég kosningu í október verð ég
ánægður. Nú er um það bil hálft ár
síðan ég gerði forsætisráðherrá
grein fyrir því að ég óskaði ekki eftir
því að gegna embætti utanríkisráð-
herra eftir að formennsku Dana í
Efnahagsbandalaginu lyki um næstu
mánaðamót. í því máli tók ég sjálfur
af skarið. Að síðan skyldi koma fram
tillaga um að ég tæki við af Skytte
var mér ánægjuefni, en það var alls
ekki í mínum huga þegar ég fór þess
á leit við forsætisráðherra að hann
svipaðist um eftir nýjum utanríkis-
ráðherra.
SpUrningunni um það hvaða mál
hann telji merkust af þeim, sem
25 ár liðin síðan
Mt. Everest var
fyrst klifið
NÚ ERÚ 25 ár liðin síðan Mt.
Everest. hæsta fjall heims. 8818
m. var fyrst klifið. Það voru þeir
félagarnir Edmund Ilillary frá
Nýja Sjálandi og Tenzing Norguy
frá Nepal sem náðu tindinum 29.
maí 1953. Fréttin kom til
Lundúna þrem dögum síðar. á
krýningardegi Elísabetar drottn-
ingar. Var það við ha'fi. því
ferðina undirbjó og skipulagði
Englendingurinn John Ilunt.
Fjallgöngumenn halda því nú
fram að þessi ferð hafi tekist
vegna skipulagshæfileika Hunts.
Hann valdi auðveldari leið en áður
hafði verið farin og lét fjallgöngu-
mennina nota súrefnisgrímur þeg-
ar upp fyrir 8 km hæð var komið.
Vísindamenn og læknar veittu
aðstoð við undirbúning ferðarinn-
ar.
Ferðin gekk stórslysalaust. Þeir
voru heppnir með veður á leiðinni
upp en erfiðast, segir Hunt að hafi
verið að trúa því að mögulegt væri
að klífa Mt. Everest. Þegar upp
var komið tók Hillary af sér
súrefnisgrímuna í 10 mínútur og
tók mynd af Tenzing og útsýninu.
A síðastliðnum 25 árum hafa
alls 64 klifið Mt. Everest. Dauðs-
föll eru mörg meðal þeirra sem
reyna, eða um 10%. Þó er þetta
mjög vinsæl íþrótt og hefur
Nepalstjórn nú skráð niður hópa
allt til ársins 1983.
Bretadrottning sló Hillary til
riddara en veitti Tenzing orðu þar
sem hann er ekki brezkur ríkis-