Morgunblaðið - 20.03.1980, Blaðsíða 14

Morgunblaðið - 20.03.1980, Blaðsíða 14
14 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 20. MARZ 1980 Við skulum áfram sinna viðskiptum af fullum krafti FERNANDO Reino sendiherra PortÚKals á íslandi, með aðsetri í Ósló, heíur verið hérlendis síðustu daga ásamt konu sinni Mariu, ok þau eru að kveðja um sinn, því að Reino er að taka við nýju embætti í Lissabon; hann verður starfsmannastjóri Eanesar, forseta Portúgals, (>K tekur við því í marzlok. Reino er doktor í lógum frá háskólabænum Coimbra í Mið-Portúgal ok hóf störf í utanríkisþjónustunni árið 1958. Þau hjón eiga tvær dætur, sú eldri er Ana Isabel 17 ára og Sofia Alexandra 12 ára. Reino varð sendiherra íslands og Noregs fyrir tæpum þremur árum. Þá voru viðskiptamál Portúgals og Islands í sannkölluðum hnút, Portúgalar börðust við óhemju mikla efnahagsörðugleika, viðskipta- halla, framleiðslutregðu og svo mætti áfram telja. Samt keyptu þeir sem fyrr gnótt saltfisks frá íslandi, og höfðu gert um iangar tíðir. íslendingar sýndu á hinn bóginn sáralítinn lit á að gera það átak á móti í viðskiptum landanna sem Portúgölum fannst nauðsynlegt og var raunar allt að því lífspursmál fyrir þá. Fernando Reino tók til óspilltra málanna að snúa þessu dæmi við, eða að minnsta kosti ná þarna sæm- andi jöfnuði. Óhætt er að segja að viðleitni hans hafi reynzt árangursrík. Hann kvað umbúðalaust upp úr með það að nú hefðu Portú- galar sýnt nægilegt lang- lundargeð, nú væri tímabært að setjast niður og tala saman í alvöru. Islendingar gerðu stórátak í þessum mál- um, enda rann vitanlega ljós upp fyrir aðilum: færi þessi markaður okkar fyrir lítið hefði blasað við fullkomið hrun í saltfiskframleiðslu. Fernando Reino hefur síðan komið hingað nokkrum sinnpm í fyrirsvari viðræðu- nefnda og hefur gustað af honum hressilega. Einhver embættismaður sem lengi hafði hrærzt í diplómatahóp- um, hvíslaði því að mér að Reino væri „ósendiherra- legur“ í öllu sínu fasi, hann nálgaðist viðfangsefnin á óvenjulegan og frísklegan máta og það kann í bland að vera ástæðan fyrir því hversuótrúlega vel honum hefur orðið ágengt. Þó að hann sé nú að láta af sendi- herrastarfi er hann enn full- ur af áhuga um, hvernig eigi að halda áfram. — Eftir stríðið hafa íslendingar og Portúgalar unnið saman í alþjóðasam- tökum, segir hann. — Efta- Nato svo að eitthvað sé nefnt. — Ég hafði haft kynni af íslendingum áður en ég kom hingað, m.a. þegar ég var fulltrúi í Brussel hjá EBE. En þegar ég kom hingað fyrst var ljóst að samskipti á viðskiptasviðí voru í meira lagi þröng. Ég viðurkenni fúslega að yið- brögð manna hér í fyrstu viðræðum voru ekki mjög jákvæð. En skilningur jókst og undirtektir eftir því. Nú að liðnum aðeins tveimur árum erum við á réttri leið en samt hef ég á tilfinning- unni að það megi hvergi slaka á. Því fer auðvitað víðsfjarri, að ég sé endanlega ánægður. En nútíðin er í lagi, ég vona svo að fram- vindan verði í samræmi við það sem báðum er hagstætt. Á næstu árum er líka aug- ljóst að við viljum færa þessi viðskipti meira í það horf að benda til þess að þið notfær- ið ykkur alls konar fyrir- greiðslu í tæknimálum, ráðgjafarþjónustu, stórvirk- um vélum, skipasmíðum — sem ég veit að er allvið- kvæmt mál þar sem þið þurfið líka að huga að því að vernda ykkar innlendu skipasmíðar. Á sviði raf- eindabúnaðar höfum við ým- islegt að bjóða, portúgölsk verktakafyrirtæki hafa getið sér gott orð við stórverkefni vítt um veröld. Það er svo fjöldamargt sem kemur til greina. Á sviði ferðamannaiðnað- ar er hann einnig afdráttar- laus og enda hefur Portúgal flest það upp á að bjóða sem glatt getur ferðamen í leyf- um sínum, þótt sárafáir Islendingar hafi lagt leið sína þangað. — Ég veit ekki gjörla af hverju þessi tregða stafar, segir hann. — Túr- ismi er fjöldaiðnaður og nú hafa flestir ferðaskrifstofu- menn hér sýnilega megin- hagsmuni á Spáni og hafa ekki bolmagn til að færa út kvíarnar og taka Portúgal inn í myndina. Ferðamanna- straumur frá Norðurlöndun- um til Portúgals hefur hrað- vaxið síðustu ár, þrefaldast frá Noregi, veit ég. Og ferða- lög er ekki bara það að sleikja sól. Á íerðalögum kynnist fólk og fær nasasjón af lífsháttum og menningu annarra landa. Þetta er mik- ils vert til skilningsauka manna í milli. Þá er ég líka kominn að öðrum þætti sem ég hef afar mikinn áhuga á og það er að samvinna land- anna tveggja eflist á menn- ingarmálasviðinu. Ég held að hægt sé að orða það svo að nú ríki á þessu sviði gagn- kvæm vanþekking. En bæði Portúgalar og Islendingar eru mjög menningarlega si- nnaðar þjóðir og hafa áreið- — en vegir Islands og Portúgals ættu líka að liggja saman á sviði menn- ingarmála Rætt við Fernando Reino, fráfarandi sendiherra Portúgals anlega mikið að miðla hvorir öðrum. Nú verður opnuð á næstunni sýning í Ósló sem heitir „Tvær hafsins þjóðir — Noregur, Portúgal". Slík sýning ætti erindi hingað að mínum dómi ef þið settuð upp hluta á móti og mér dettur til dæmis í hug hvort ekki mætti leita eftir stuðn- ingi frá hinu mikla Gulbenk- ian-listasafni í Lissabon, en einn forstjóra þess er Victor Sa Machado fyrrverandi ut- anríkisráðherra og kvæntur íslenzkri konu, Kirsten Thor- berg. Ég er viss um að hann myndi vera jákvæður í þessu efni. Eftir því sem ég hef kynnzt Islendingum betur verð ég æ sannfærðari um að við eigum margt sameigin- legt. Keltnesk áhrif á báðar þjóðirnar eru óumdeilanleg og tengja okkur saman, ná- lægðin við hafið og mikil- vægi þess í lífsafkomu beggja. Svona mætti nefna fleira. Og við erum ekki síður hneigðir fyrir bókmenntir. Af hverju kynna þjóðirnar ekki hvor annarri bókmennt- ir sínar. Eitt merkasta skáld núlifandi er Miguel Torga. Tvær bækur hans eru nú að koma út í norskri þýðingu. Hann hefur til dæmis ver- ið nefndur í sambandi við Nóbelsverðlaunin. Ég hugsa það séu ekki margir hér sem kannast við hann frekar en Portúgalar þekkja til íslenzkra höfunda. En bækur íslenzkra höfunda sem kæmu út á portúgölsku eiga ekki aðeins aðgang að íbúum Portúgals, því að málið er talað af um 200 miiljónum manna í Brasilíu og Áfríku. Nú, — mér koma í hug íþróttir. Hér eru allir á kafi í íþróttum, áhugi á fótbolta brennandi — og eins er hjá okkur. Þarna er óplægður akur líka. Portúgalar eru smáþjóð í samfélagi þjóðanna. það eru Islendingar líka. Tvær smá þjóðir eiga að geta skilið hvor aðra betur. Mér hefur geðjast afar vel að fólki hér, það er opið og hreinskilið í fasi, óformlegt í framkomu og tekur ákaflega vel á móti gestum, hneigist til að ræða um bókmenntir og listir ekki síður en efnahagsmál og al- þjóðastjórnmál. Sá hringur fólks sem hefur áhuga á Portúgal hefur víkkað mikið. En samt verður niðurstaðan auðvitað sú að svo feiknalega margt er enn ógert. Aðspurður um nýtt starf og stjórnmálaástandið í Portúgal nú sagði. Reino: — Þetta er mikivægt og nokkuð vandmeðfarið starf. Ég hlakka til að takast á við það, þótt því fylgi verulega þung ábyrgð. Ég er reiðu- búinn að axla hana. Ég fæst þarna við margs konar atriði sem m.a. býður upp á sam- skipti við hvers konar fólk og umfam allt lít ég svo á að ég sé að vinna í þjóðarþágu. Og ekki þarf ég að taka fram að ég mun sérstaklega fagna íslenzkum vinum í Portúgal. Ástandið í stjórnmálum er allt miklu kyrrara nú, efna- hagsástandið hefur batnað snöggtum og þjóðlífið allt komið í fastari skorður. Það verður að vona að við höldum áfram rétta leið. h.k.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.