Morgunblaðið - 28.06.1980, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 28. JÚNÍ 1980
Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjóri Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guómundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, sími 10100. Auglýsingar:
Aöalstræti 6, sími 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, sími 83033.
Áskriftargjald 5.000.00 kr. á mánuöi innanlands. í lausasölu 250
kr. eintakiö.
ASÍ verður að
skýra sitt mál
Alþýðusamband íslands hefur gagnrýnt Vinnu-
veitendasambandið harðlega fyrir afstöðu þess í
samningaviðræðum þessara aðila og segir í ályktun
um síðustu atburði: „í stað þess að koma til móts við
kröfur ASI um endurflokkun láglaunahópanna og
bætta stöðu þeirra með lágmarksvísitölubótum tala
vinnuveitendur um kauplækkun.“
Nú er það svo, að óðaverðbólgan, sem hér hefur
geysað síðan vinstri stjórn Ólafs Jóhannessonar tók
við völdum á miðju sumri 1971 með nokkru hléi á
valdatíma Geirs Hallgrímssonar, hefur tvímæla-
laust leikiö láglaunafólk verst og þar með talda
bótaþega almannatrygginga. Hins vegar er það
gömul saga og ný, að það hefur gengið afskaplega
erfiðlega að gera kjarasamninga, sem veita lág-
launafólki kjarabætur umfram aðra. Ýmsir for-
svarsmenn verkalýðssamtakanna hafa látið í veðri
vaka, að þeir vilji nú ná þessu markmiði með því að
nota vísitölukerfið til þess, þ.e. að setja bæði „gólf“
og „þak“ á vísitöluna og tryggja með þeim hætti
launajöfnun. Nú hefur Þorsteinn Pálsson, fram-
kvæmdastjóri Vinnuveitendasambands íslands, hins
vegar lagt fram tölur um kröfugerð verkalýðssam-
takanna, sem eru þess eðlis, að menn hljóta að draga
í efa raunverulegan vilja verkalýðsforingjanna til
þess að ná fram launajöfnun og bæta sérstaklega
kjör láglaunafólks. Þorsteinn Pálsson skýrir frá því
í samtali við Morgunblaðið í gær, að auk kröfu um
5% grunnkaupshækkun, hafi ASÍ krafizt 2,4%
hækkunar til viðbótar fyrir fiskvinnslufólk, 2,16%
fyrir verkamenn, sem vinna að ryðhreinsun og í
jarðvinnu með handverkfærum, 5,5% fyrir járniðn-
aðarmenn á verkstæði, 9,73% fyrir trésmiði við
óþriflega vinnu og 11,33% fyrir trésmiði við
óþriflega vinnu á verkstæðum.
Þessi kröfugerð bendir ekki til þess, að Alþýðu-
samband íslands hafi sérstakan áhuga á að bæta
hag láglaunafólks umfram aðra. Þvert á móti stefnir
þessi kröfugerð í þá átt að bæta kjör þeirra, sem við
betri laun búa meira en hinna lægst launuðu. M.ö.o.
kröfugerð ASÍ stefnir þvert á marggefnar yfirlýs-
ingar forystumanna þess, um nauðsyn þess að bæta
sérstaklega hag láglaunafólks.
Forystumenn ASÍ verða ekki teknir alvarlega,
þegar þeir ræða um sérstakar kjarabætur fyrir
láglaunafólk, fyrr en þeir hafa gert viðhlítandi grein
fyrir þeim rökum, sem liggja til grundvallar þeirri
kröfugerð, sem Þorsteinn Pálsson gerði að umtals-
efni í gær. Það er heldur ekki hægt að taka alvarlega
tillögur þeirra um að nota vísitölukerfið til að bæta
hag láglaunafólks, þegar þeir leggja fram kröfur,
sem ganga í allt aðra átt. Óneitanlega lítur
kröfugerð ASI þannig út, að verkalýðsforingjarnir
séu einfaldlega að blekkja láglaunafólk og telja því
trú um, að kröfugerð verkalýðssamtakanna nú sé
fyrst og fremst miðuð við hagsmuni þess. En slíkur
blekkingarleikur gengur ekki til lengdar. Almenn-
ingur á kröfu á skýringum frá ASÍ.
Fimm ára viðskiptasamningur við Sovétríkin:
■ r
Obreytt magn frystra
sjávarafurða — aukning
saltsíldar og lagmetis
í SAMNINGI íslendinga og
Sovétmanna um fimm ára
viðskiptasamning, sem tekur
gildi um næstu áramót, er
kveðið á um að báðir aðilar
skuli leitast við að auka við-
skipti og stefna að jöfnuði á
milli þjóðanna í þeim efnum. í
þessum samningi er ekki gert
ráð fyrir aukningu i magni
frystra fiskflaka. heilfrysts
fisks og fiskimjöls til Sovétrikj-
anna, en hins vegar er reiknað
með verulegri aukningu i sölu
saltsildar, lagmetis og ullar-
vara á næstu 5 árum.
Hér fer á eftir tilkynning frá
Viðskiptaráðuneytinu frá í gær
um samningaviðræðurnar:
„Samningaviðræðum milli ís-
lands og Sovétríkjanna sem hóf-
ust í Reykjavík hinn 23. júní sl.
lauk í dag með samkomulagi um
bókun um gagnkvæmar vöru-
afgreiðslur frá íslandi og Sov-
étríkjunum á árunum 1981 —
1985. Formenn samninganefnda
landanna, Þórhallur Ásgeirsson
ráðuneytisstjóri og Gennadi
Zhuravlev aðstoðarutanríkis-
viðskiptaráðherra, settu upp-
hafsstafi sína við texta bókunar-
innar. Ráðgert er að formleg
undirritun hennar fari fram í
Moskvu síðar á árinu en núgild-
andi bókun var undirrituð í
Reykjavík á árinu 1975.
Viðskiptasamningurinn gildir
í fimm ár, frá 1. janúar 1981—31.
desember 1985. Honum fylgja
tveir listar yfir vörur þær sem
afgreiða á, annar yfir íslenskar
vörur og hinn yfir sovézkar
vörur. Ginstakir sölusamningar
eru síðan gerðir milli viðkom-
andi aðila í löndunum og má
fara fram úr magni og upphæð-
um í vörulistunum. Vöruskipti
sem samið kann að verða um,
t.d. á milli Sambands íslenskra
samvinnufélaga og Samvinnu-
sambands Sovétríkjanna, koma
til viðbótar tilgreindri sölu. í
samningnum er tekið fram að
báðir aðilar skuli leitast við að
auka viðskiptin og stefna að
jöfnuði í þeim eins og frekast er
unnt.
Gert er ráð fyrir umtalsverðri
aukningu á útflutningi til Sov-
étríkjanna sé nýi vörulistinn
borinn saman við þann vörulista
sem gilt hefur á árunum 1976—
1980. Magn frystra fiskflaka,
heilfrysts fisks og fiskimjöls er
að vísu óbreytt en gengið er út
frá verulegri aukningu á sölu
saltsíldar, lagmetis og ullarvara
miðað við gamla vörulistann.
Gert er ráð fyrir sölu á 15000—
20000 tonnum af saltsíld í stað
2000—4000 tonna sölu með
mögulegri aukningu áður. Upp-
hæðin fyrir lagmeti er 4,0—6,5
milljónir Bandaríkjadala í stað
1,3—2,0 milljóna dala áður.
Samanlagt verðmæti ullarvara
hækkar úr 2,1—3,1 í 4.0—4,9
milljón dala. Treflar, ullargarn
og gólfteppi eru nú tilgreind
sérstaklega. Talan fyrir máln-
ingu og lökk hækkar úr 1000—
1500 tonnum í 1500—2000 tonn.
Að því er varðar sovéskar
vörur eru gert ráð fyrir talsvert
auknum kaupum á svartolíu,
110000—180000 tonnum í stað
110000 tonna, en jafnframt tals-
verðum samdrætti í kaupum á
gasolíu, 100000—190000 tonnum
í stað 270000 tonna. Magn bens-
íns hækkar úr 90000 tonnum í
100000 tonn. Gert er ráð fyrir
meiri kaupum á vélum, tækjum
og timbri en í gildandi samn-
ingi.“
Skógrœktarfélag
Islands 50 ára
AÐAL- og afmælis/undur
Skógræktarfélags íslands
var settur á Þingvöllum í
dag að viðstöddum mörg-
um gestum. Meðal þeirra
sem viðstaddir voru má
nefna Kristján Eldjárn,
forseta íslands, landbún-
aðarráðherra, Pálma
Jónsson, og forsætisráð-
herra, Gunnar Thorodd-
sen, ásamt eiginkonum
þeirra.
Fundurinn var settur við há-
tíðlega athöfn ofan við furu-
lundinn á Þingvöllum kl. 14.30.
Jónas Jónsson, formaður Skóg-
ræktarfélagsins, setti fundinn
og sagði frá tildrögunum að
stofnun félagsins, sem stofnað
var á þessum stað fyrir réttum
fimmtíu árum. Forseti íslands,
Kristján Eldjárn, ávarpaði
fundinn, níu ungmenni sungu
nokkur lög, þar á meðal eitt sem
samið var í tilefni dagsins af
Atla Heimi Sveinssyni, og
Gunnar Eyjólfsson las upp
fundargerð stofnfundar félags-
ins.
Síðan var gengið í furulund-
inn þar sem fyrst var gróðursett
1899 og er fyrsta íslenzka skóg-
ræktarverkefnið. Þar sagði Há-
kon Bjarnason, fyrrverandi
skógræktarstjóri, sögu lundar-
ins og frá upphafi skógræktar á
íslandi. Þá var haldið til Val-
hallar og aðalfundinum fram-
haldið þar. Um kvöldið var svo
hátíðarfundur og flutti Jónas
Jónsson, formaður Skógræktar-
félags Islands, hátíðarræðu og
flutt voru mörg ávörp.
Fyrir hádegi í dag verður svo
aðalfundi fram haldið og verða
lagðar fram skýrslur félaga og
skýrsla um ár trésins, þá verður
afgreiðsla mála og að lokum
stjórnarkosning. Ætlunin er að
fundinum ljúki fyrir hádegi, en
síðan verður farið í Haukadal og
þaðan á kvöldvöku á Aratungu í
Reykholti í boði Búnaðarsam-
bands Suðurlands, Selfossbæjar,
Skógræktarfélags Árnesinga og
sýslunefndar Árnessýslu og þar
lýkur hátíðardagskrá Skógrækt-
arfélags íslands.
„Ástandið í ullar-
iðnaði áhyggjuefni“
— UM STÖÐU ullariðnaðarins
er mjög erfitt að segja ná-
kvæmlega núna, en 20% hækk-
un á ullarverði til bænda kom
til framkvæmda 1. júní sl. og
teljum við að niðurgreiðslur
ríkisstjórnar á ull eigi eftir að
hækka í framhaldi af því, en um
það hefur ckkert verið ákveðið
ennþá, sagði Iljörtur Eiríksson
á Akureyri, framkvæmdastjóri
iðnaðardeildar SÍS.
Hjörtur Eiríksson sagði að
búið væri að selja alla fram-
leiðslu þessa árs á föstu verði
eins og venjan væri á heims-
markaði og því gerðu allar inn-
lendar verðhækkanir, t.d. á ull,
vaxtahækkun og síðustu launa-
hækkanir, framleiðendum mjög
erfitt fyrir. Sagði hann að ætl-
uðu íslendingar sér að taka þátt
í að selja ullarvörur á erlenda
markaði yrðu þeir að vera reiðu-
búnir til að ákveða fast verð er
gilti í heilt ár og leita yrði ráða
til að mæta innlendum hækkun-
um án þess að hækka söluverð til
neytenda. Þá sagði Hjörtur að
ástandið nú væri ullarframleið-
endum mikið áhyggjuefni.
Starfshópur sá sem fjalla á
um ullarverð og niðurgreiðslur
ríkissjóðs hefur ekki verið
skipaður að fullu, en gert er ráð
fyrir að það verði eftir helgina
og taki hann þá til starfa.