Morgunblaðið - 07.09.1980, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 7. SEPTEMBER 1980
19
stað þess að aka í lokuðum bíl
með lífverði allt um kring ók
hann um götur Prag í opnum
Mercedes Benz með bílstjór-
ann einan sér til halds og
trausts.
A hverjum morgni ók hann
frá kastala sínum, sem var
rétt fyir utan Prag, til höfuð-
stöðva hersins í miðri borg-
inni. Á einum stað á leiðinni
þurfti bíllinn að taka u-beygju
og draga mikið úr hraðanum.
Hér var tækifæri til að skjóta
Heydrich, að mati þeira Kubis
og Gabcik.
Byssan bregst
Að morgni 27. maí 1942
höfðu þeir komið sér fyrir
nálægt beygjunni og biðu eftir
því að bíll Heydrichs nálgað-
ist. Mínúturnar liðu, en ekki
sást til bílsins. Hann var
seinna á ferð en venjulega.
Loks birtist hann þó. Gabcik
tók sér stöðu með vélbyssu og
miðaði á Heydrich. Hann beið
nokkra stund þar til bíllinn
kom í beygjuna og tók þá í
gikkinn. En ekkert gerðist. Á
örlagastundinni hafði byssan
brugðist. Bíllinn hafði nú
stöðvast og Heydrich horfði
inn í byssuhlaupið. Þá tók
Kubis handsprengju sem hann
hafði meðferðis og henti inn í
bílinn. Sprengjan brást ekki.
En út úr flakinu stökk
Heydrich ómeiddur að því er
virtist. Hann kallaði eitthvað
til bílstjóra síns, dró svo upp
byssuna og tók til fótanna á
eftir þeim Kubis og Gabcik.
Grimmileg hefnd
í Berlín fór fram viðhafn-
armikil útför en í Tékkóslóv-
akíu tóku Þjóðverjar sig til og
hefndu Heydrichs grimmilega.
Tíu þúsund manns voru
handteknir og 100 líflátnir á
dag. Þeir gættu sín þó á því að
lífláta ekki það fólk sem vann
að hergagnaframleiðslu.
Er þrettán dagar voru liðnir
og 1300 manns höfðu verið
líflátnir barst Þjóðverjum sú
vitneskja að morðingjar
Heydrichs hefðu komið er-
lendis frá og lent í fallhlífum í
bænum Lidice skammt frá
Prag. Nóttina 8. júní héldu
menn úr öryggissveitum
Heydrichs inn í Lidice. Ibú-
arnir þar voru námuverka-
menn og er þeir komu úr
námum sínum um morguninn
var þeim skipað inn í bæinn til
kvenna og barna. Lítil börn
voru rifin úr höndum mæðra
sinna og þeim drekkt. Nóttina
eftir voru allir karlmennirnir
teknir frá fjölskyldum sínum,
konurnar læstar inni í skólan-
um og börnin í félagsheimili
bæjarins. I dögun voru menn-
irnir leiddir fram 10 og 10 í
einu og þeir skotnir. Fjöl-
skyldur þeirra stóðu og horfðu
á. Er 189 höfðu verið líflátnir
fannst yfirmanni þessara að-
gerða aftökurnar ganga allt of
seint. Safnaði hann því saman
öllum karlmönnunum og börn-
unum sem eftir voru í hlöðu
eina. Svo var kveikt í.
Allar konurnar, nema þær
sem voru vanfærar. voru send-
Utlægir Tékkóslóvakar í Englandi skipuleggja för þeirra Kubis
og Gabcik til Tékkóslóvakíu.
Kubis var fljótur að átta sig
og náði í reiðhjól sem stóð þar
rétt hjá og hvarf á braut. En
Gabcik stóð eftir og horfði á
byssuna í hendi sér. Það var
eins og hann tryði því ekki að
hún hefði brugðist. En svo tók
hann við sér og hljóp í skjól og
skaut að Heydrich.
Allt í einu sá Gabcik að
Heydrich kastaði frá sér byss-
unni, greip um hægri mjöðm-
ina og riðaði til falls.
Er Heydrich hafði verið
fluttur á sjúkrahús í Prag kom
í ljós að handsprengja ÍCubis
hafði unnið sitt verk. Hún
hafði tætt í sundur sætið sem
Heydrich sat í og gormar og
fleira þrengt sér inn í maga
hans og milli rifbeinanna.
Nokkur hrosshár úr sætinu
höfðu meira að segja farið inn
í miltað. Þykir það alveg
óskiljanlegt hvernig Heydrich
gat hlaupið eftir Kubis og
Gabcik svo helsærður sem
hann var. í níu daga börðust
læknar við að bjarga lífi hans
en án árangurs. Heydrich lést
4. júní 1942.
ar í gasklefana í Ravensbrúck.
Hinar vanfæru voru sendar á
sjúkrahúsið þar sem Heydrich
lést. Þar var öllum fóstrunum
eytt og konurnar sendar til
Berlinar þar sem framkvæmd-
ar voru á þeim „kynbótatil-
raunir". Loks var þorpið
Licide brennt til grunna.
Þeir Kubis og Gabcik höfðu
leitað skjóls í grafhvelfingu
Orþodoxkirkju ásamt fleiri
mönnum úr andspyrnuhreyf-
ingunni. Þeir höfðu gert áætl-
un um flótta út úr Tékkó-
slóvakíu, en hún komst aldrei
til framkvæmda. SS-sveitirn-
ar fundu þá og tóku þá af lífi.
Þrátt fyrir tilmæli frá yfir-
stöðvunum um að styggja ekki
meðlimi Orþodoxkirkjunnar,
rifu þeir kirkjuna, skutu alla
sem þar voru inni og brenndu
líkin.
Þar með höfðu Þjóðverjar
líflátið hundruð Tékkóslóv-
neskra borgara í hefndarskyni
fyrir morðið á einum mesta
morðingja Þriðja ríkisins,
Reinhard Heydrich.
Heimildir: „History oí the SS“ ok
„A Man Called Interpid*4.
Pan Am
hættir
að fljúga til
Rómar
Rómarborg 6. sept. — AP.
STARFSFÓLK bandaríska flug-
félagsins Pan American á ítaliu
hafa ákveðið verkfall á mánudag
til að mótmæla væntanlegum
uppsögnum starfsfólks sem koma
í kjölfar þess að Pan Am hættir
að fljúga milli New York og
Rómaborgar frá og með 26.
október.
Pan Am sem hefur flogið þessa
leið með endastöð í Istanbul í
þrjátíu og þrjú ár sagði að þetta
væri óhjákvæmilegt vegna hækk-
andi eldsneytis, minnkandi um-
ferðar og vegna bágs fjárhags-
ástands fyrirtækisins almennt.
Yfirmaður Pan Am á Ítalíu sagði
að þessi ákvörðun stjórnar félags-
ins yrði endurskoðuð síðar þegar
ástandið batnaði og Pan Am
myndi ekki afsala sér réttindum
til að fljúga á þessari leið.
Eftir þessa breytingu verður
TWA eina bandaríska flugfélagið
sem flýgur á Rómaborg.
MYNDAMÓT HF.
AÐALSTRXTI • - SlMAR: 17152-17355
Austurbær
Lindargata
Ármúli
Samtún.
Vesturbær
Skerjafjöröur fyrir sunnan flugvöll.
Hringið í síma
35408
pt«nmnM«ihi&
♦einkaumboöá
(SLANDlfyrirdönsku
gólfteppin f rá ege
GRENSÁSVEG111 ^ 83500&83539