Morgunblaðið - 07.11.1980, Síða 12
12
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. NÓVEMBER 1980
ólafur Ragnar Grimsson:
Rangfærslur
Sigurðar
Helgasonar
Þótt ekki sé ástæða til að eltast
við allar þær rangfærslur, sem
komið hafa fram hjá Sigurði
Helgasyni, forstjóra Flugleiða, á
síðustu vikum og mánuðum, er
nauðsynlegt að leiðrétta þegar í
stað furðulegar fullyrðingar hans
og ásakanir, sem birtust á baksíðu
Morgunblaðsins í gær.
Vegna fréttar í sjónvarpi um að
Flugleiðir ættu að greiða í nóv-
embermánuði 10 millj. dollara
skuld, leitaði blaðið skýringa for-
stjórans á þessari hrikalegu
skuldastöðu, en nóvemberskuldin
er aðeins 2 millj. dollara lægri en
sú heildarupphæð, sem farið er
fram á í ríkisábyrgðarfrumvarp-
inu á Alþingi. Skýring forstjórans
er á þessa leið: „Við vorum búnir
að fara fram á 12 millj. dollara
fyrirgreiðslu, sem reiknað var með
að kæmi í tveimur hlutum til
greiðslu, fyrri 6 millj. dollaranna
í október, eða nánar tiltekið i
byrjun október. Það hefur dregist
um liðlega mánuð og hefur því
gert vandann mun stærri en ella.“
Síðar í fréttinni ásakar forstjór-
inn stjórnvöld enn frekar fyrir að
hafa ekki afgreitt ríkisábyrgðina í
byrjun októbermánaðar og vill
skýra nóvemberskuldina miklu
með seinagangi stjórnvalda. Það
er ekki von að vel gangi í rekstri
fyrirtækisins og almennri stjórn-
un þess, ef skynjunin á veruleik-
anum er með þeim hætti sem fram
kemur í þessu svari forstjórans..
15. september skrifuðu Flugleið-
ir samgönguráðherra bréf og
óskuðu þá fyrst eftir 12 millj.
dollara ríkisábyrgð. Stjórnendum
fyrirtækisins, ríkisstjórninni og
reyndar öllum almenningi var
ljóst, að slík ríkisábyrgð yrði
aðeins veitt með iögum frá Al-
þingi. Alþingi kemur ekki saman
fyrr en 10. október og fyrstu dagar
þingsins eru samkvæmt lögum
bundnir við kjör forseta þess og
nefnda. Það er ekki fyrr en um eða
uppúr miðjum októbermánuði;
sem Alþingi tekur að fjalla um
frumvörp, sem þar eru lögð fram.
Þessar einföldu staðreyndir,
sem öllum landsmönnum eru
kunnar, sýna, að* samkvæmt
stjórnskipan landsins var ger-
samlega útilokað að afgreiða
ríkisábyrgð á 12 millj. doilara i
„byrjun október“ eins og for-
stjóri fyrirtækisins lýsir í Morg-
unblaðinu i gær. Væntanlega er
forstjóranum kunnugt um hvaða
lög og reglur gilda í landinu. Það
er því fáheyrð óskammfeilni og
nánast ótrúlegur málflutningur
forstjóra fyrirtækis, sem á í jafn-
miklum erfiðleikum, að koma nú
fram í öflugasta blaði landsins og
ásaka stjórnvöld fyrir það að
afgreiða ríkisábyrgðina ekki í
byrjun október og ætla að útskýra
nóvemberskuldina með þeim
hætti.
Samkvæmt lögum landsins og
reglum um starfshætti Alþingis
kom aldrei til greina annað en að
ríkisábyrgðin yrði í fyrsta lagi
afgreidd í lok október eða byrjun
nóvembermánaðar. Enda hefur
það aldrei komið fram fyrr, mér
vitanlega, að fyrirtækið hafi ætl-
ast til þess, að ríkisábyrgðin yrði
afgreidd í byrjun október. Slík
krafa hefði opinberað vanþekk-
ingu á stjórnkerfi landsins eða
kröfu um, að ríkisstjórnin setti
nokkrum dögum fyrir þingbyrjun
bráðabirgðalög um málefni Flug-
leiða. Setning bráðabirgðalaga í
vikunum á undan þingbyrjun hef-
ur hins vegar ætíð verið talin
andstæð stjórnarskrá Jýðveldisins.
Það er því alger endileysa að
ætla sér að skýra hina miklu
nóvemberskuld fyrirtækisins
með þvi að lög um ríkisábyrgð
hafi ekki verið afgreidd í byrjun
október. Slík afgreiðsla var ger-
samlega útiloRuð vegna þeirrar
stjórnskipunar, sem íslenska lýð-
veldið býr við. Varla hefur for-.
stjóri Flugleiða talið, að vandi
fyrirtækisins væri orðinn svo
rosalegur, að það yrði að brjóta
lög Qg reglur stjórnskipunar lýð-
veldisins?
í raun er algerlega ósæmilegt,
að forstjóri Flugleiða skuli beita
slíkum röksemdum í málflutningl
sínum og saka ríkisstjórnina á
þennan hátt um seinagang. Frum-
varpið var lagt fram strax og
Alþingi hafði tekið til starfa og sú
ólafur Ragnar Grímsson
nefnd, sem það hefur haft til
meðferðar, hefur gert allt til þess
að hraða störfum. Það hefur hins
vegar komið í ljós á síðustu
dögum, að vandi fyrirtækisins er
mun meiri og brýnni heldur en
gert var ráð fyrir. Nauðsynlegt
var því að tengja saman aðgerðir
Landsbankans, ríkisstjórnarinnar
og Alþingis til þess að greiða úr
þeirri flækju.
Það vekur hins vegar ýmsar
spurningar, að forstjórinn skuli í
fyrrgreindu viðtali um 10 millj.
dollara skuldina segja það hreint
út, að fyrirtækið hafi ætlað að
nota eina millj. dollara af þeirri
upphæð, sem ríkisstjórnir Lúx-
emborgar og Islands ætluðu til
framtíðarrekstrar Atlantshafs-
flugsins, til að greiða gamlar
skuldir fyrirtækisins.
Ríkisstjórnin og Alþingi hafa
tekið beiðnina um ríkisábyrgð
Flugleiða til eins skjótrar með-
ferðar og lög landsins og þingsköp
Alþingis leyfa. Ef allt gengur að
óskum, mun ríkisábyrgðin vænt-
anlega verða afgreidd frá Efri
deild á næstu dögum. Þegar for-
stjóri Flugleiða sakar nú ríkis-
stjórnina um seinagang og gengur
jafnvel svo langt að réttlæta þá 10
millj. dollara skuld, sem verður að
greiða í nóvembermánuði, með því
að setja fram þá furðulegu kenn-
ingu, að ríkisábyrgðin hefði átt að
afgreiðast í byrjun októbermánað-
ar, þá er rétt að hafa það í huga,
að núverandi* ríkisstjórn hefur
afgreitt ósk Flugleiða um ríkis-
ábyrgðir með mun skjótari hætti
en ríkisstjórn Geirs Hallgríms-
sonar afgreiddi sams konar
ábyrgð á sínum tíma. Það liðu 8,
mánuðir frá því að ríkisstjórn
Geirs Hallgrímssonar f>arst ósk
frá Flugleiðum um ríkisábyrgð og
þar til stjórnin lagði fram frum-
varp á Alþingi. Þaðjeið hins vegar
aðeins <nnn mánuður frá því að
ríkisstjórn Gunnars Thoroddsens
barst slík ósk og þar til frumvarp
lá fyrir Alþingi.
Þjónaverkfallið
hefst á morgun
SÁTTAFUNDIR voru í gær með
samninganefndum Félags íram-
reiðslumanna og Flugfreyjufé-
lags íslands. Þá var i gærmorgun
sáttafundur með samninganefnd
Ulaðamannafélags fslands o%var
samþykkt að skjpa undirnefnd.
sem ynni að^samkómulagi um
ýmis sérmál félagsins. I gæf-
kveldi hafði þjónaverkfall ekki
verið afboðað. en það verður i
einn dag, á laugardag.
Árdegis í dag verður fundur
með yfirmönrto^ á farskipum, en
aðildarfélög Fj^SÍ hafa verið að
afla sér heimildar til boðunaf
yfirvinnubanns, sem enn hefur
ekki verið boðað. Þá verður ög í
daff funipr með Félagi íslertzkra
hljómlistarmanfta ' ■*
Vegna þjónadeilunnar' heífc-
Morgunblaðinu verið bent á að
mjðg mismunandi aðstæður ríki á
veiti ngastöðn oum, t.dj iná - finna-
veitingastaðí í ReykjavTkpar sem
svo tií ekkert aðstoðar/óMLVinnur
• nieð þjónum. Þá hefur^norgun-
blaðið haft spurnir af því að
■<í>jónar séu ekki á eitt sáttir með
takmörkun vinnutíma í 40 eða 35
klukkustundir, því a$ slíkt myndi
hafa í för með sér fjölgun þjóna á
veitingastöðunum^sem aftur rýrði
tekjumöguleika þeirra, sem fyrir
væru.
Frumvarpið, sem nú liggur fyrir
Alþingi, var lagt fram jafnskjótt
og stjórnskipun lýðveldisins gerði
það kleift. Sú kenning sem birtist
á baksíðu Morgunblaðsins í gær,
að fyrri hluti-ríkisábyrgðarinnar,
6 millj. dollara, hefðu átt að koma
til gteiðslu í byrjun októ-
bermánaðar, eru annaðhvort vítar
„ verð ósanhirtdi af hálfu Jorstjóra
fyrirtækisjns eða staðfesting á
því, að Sigurður Hplgason hefur
ekki hugmynd um þau lög og
reglur sem ríkja í stjórnskipur?
íslands.
mi^í_______________________________
Húsavík:
39 þúsund fjái*
slátrað í haust
IIÚHavik, 6. hórember.
SLÁTRUN er fyrir nokkr’u lokið
hjá Kaupfélagi Þingeyinga og
var slátrað alls 39.327 srauðkind-
um, en í harðærimi-4 frrra 5IM4l*>"-
Meðalvigt dilka reyndist í haust
»14,3 kg. en -váF í^rra*12,3 kg.
Þyngsta dilkinn átti Friðrik Jón-
asson, Helgastöðum, og vó hann
27,9% r
Minpkandi slátutfjártölur má
rekjatil þess að óvenju miklu var
slátrað í fyrra v^ia harðinda. og
léfegs heyfangs, en i ár hefur
árferðið veri^..ágætt, heyfengur
góður og því fléira sett á en ella.
Fríttarftari
Flokksþing Alþýðuflokksins:
Stuðningur við hugmynd-
ir Jóns Baldvins um
stækkun Alþýðublaðsins
FLOKKSÞING Alþýðuflokksins
um helgina lýsti stuðningi við
hugmyndir Jóns Baldvins
Hannibalssonar. ritstjóra. um
stækkun Alþýðublaðsins i 8
siðna blað þrisvar i viku og 12
siðna blað einu sinni með út-
breiðslumarkmið 4 — 5000 ein-
tök. Fól flokksþingið útgáí-
ustjórn blaðsins að kanna allar
leiðir til þess, að hugmyndir
Jóns nái fram að ganga. Eins og
Mbl. heíur skýrt frá, sagði
Bjarni P. Magnússon, formaður
útgáfustjórnarinnar, á flokks-
þinginu, að blaðstjórnin hefði
nýlega samþykkt tilraun um
stækkun Alþýðublaðsins i 12
siður einu sinni i viku, en það
væri mótsögn við núverandi
stefnu um hallalausa útgáfu, ef
samþykktar yrðu breytingar án
þess að tryggja fé til þeirra
fyrst.
í ræðum manna upi Alþýðu-
biaðið kom almennt fram, að
mjög þyrfti að bæta dreifingar-
mál blaðsins, áskriftir og inn-
heimtu. Almenn ánægja var með
Fitstjórnargreinar Jóns Baldvins
og það svo, að í ályktun starfs-
hóps um laga- og flokksmál var
lýst ánægju með ritstjóra Ai-
þýðublaðsins „og að blaðið væri
óvenjulega vel í stakk búið rit-
stjórnarlega." Orðalaginu
„óvenjulega vel“ var svo breytt í
„mjög veP, en Jón Baldvin spurði
í ræðu, hvort menn væru búnir að
gleyma fyrri ritstjórum blaðsins,
svo sem Olafi Friðrikssyni, Finn-
boga Rúti Valdimarssyni og Stef-
áni Péturssyni. „Alþýðublaðið
hefur fyrr átt góða ritstjóra,"
sagði Jórf Baldvin.
Meðal þeirra, sem tóku til máls
um Alþýðublaðið, voru Jón
Karlsson og Björgvin Guðmunds-
son. Jón sagði Alþýðublaðið bezt
skrifaða stjórnmálablað á ís-
yfir því, að Alþýðublaðið minnt-
ist yfirleitt aldrei á borgarstjórn-
arflokk Alþýðuflokksins og hans
málefni. „Mér finnst Alþýðublað-
ið stundum prívatmálgagn nokk-
urra þingmanna Alþýðuflokks-
ins,“ sagði Björgvin. Síðan vék
Björgvin að útgáfu Helgarpósts-
ins og sagði, að þeir menn, sem
farið hefðu með fjármál
blaðanna, ættu þakkir skildar,
því þeir hefðu lyft Grettistaki.
„Þeir, sem standa að Helgarpóst-
inum eiga miklar þakkir skildar.
Helgarpósturinn hefur slegið í
gegn. Hann er gott blað, sem er
keypt,“ sagði Björgvin. Hann
sagði það spurningu, hvort
stækka ætti Álþýðublaðið eða
virkja Helgarpóstinn meira fyrir
Alþýðuflokkinn, til dæmis væri
það engin goðgá að reyna að fá
inni í blaðinu fyrir pólitískan
leiðara. Ef tii vill mætti þó gera
hvort tveggja og því fyndist
honum koma til greina að sam-
þykkja tillögur Jóns Baldvins, en
stefna einnig að því að fá inni í
Helgarpóstinum fyrir pólitískan
leiðara.
Jón Baldvin sagði málflutning
Björgvins ef til vill til kominn
vegna þess, að borgarfulltrúinn
hefði sagt upp áskrift sinni að
blaðinu á liðnu sumri meðan
ritstjórinn var í sumarleyfi.
Kynni hann þá skýringu, að
Alþýðublaðið hefði þá sagt frá
veizluhöldum borgarstjórnar og
Björgvin ekki kunnað að meta
það. Sagði Jón ljóst, að með 3
menn á ritstjórn og tvær til tvær
og hálfa efnissíðu, gæti Alþýðu-
blaðið ekki verið venjulegt
fréttablað. „Menn eru mismun-
andi duglegir að leggja blaðinu til
efni, en þett^ hlýtur að byggjast
að verulegu leyti á frumkvæði
þeirra sjálfra," sagði Jón. Og Jóni
Karlssyni svaraði hann á þá leið,
að verkalýðshreyfingin þyrfti
H
lÞVð“*
laAiö »
landi, en hins vegar fyndist sér
oft á tíðum, sem Alþýðublaðinu
þættu meiri tíðíndi í ýmislegu frá"
aðilum eins og verzlunarráði og
vinnuveitendasambandi, en hins
vegar fengju málefni verkalýðs-
hreyfingarinnar oft ákaflega lítið
rúm. „Þarna hallast dálítið á
truntunni hjá Jóni Baldvin í
þessu,“ sagði Jón og kvaðst vona,
að verkalýðshreyfingin gæti aft-
ur^ „fundið sér skjól" í Alþýðu-
blaðinu.
Björgvin Guðmundsson sagðist
ekki álls kostar ánægður með
ritstjórn AlþýWublaðsins. Jón
Baldvin væri að vísu góður penpi
og ritstjórnargreinar hans ske-
leggar, en að öðru leyti væri
ritstjórn blaðsins fyrir neðan
allar hellur. Hampaði Björgvin
framan í flqjkksþjngsfulltrúa Al-
þýðublaðinu fyrrí mánudag og
gagnrýndi frásögn blaðsins af
kjarasamningunum; * bæði væru
fyrirsagnirnar rangar, þar sem
talSh væri um - verðbólgu-
samninga og skattheimtu á fyrir-
tækjum og auk þess væri í
fréttunum blandað saman frétt.
og umsögn. Ekkert orð væri hin?
vegar^m kjarabMur fvrir lág-
launafólk og sagðist Björgvin
verða að segja sem væri, þótt
hortum fyndfst það „helvíti hart* *
að frekar hefði hann viljað sjá
forsíðu Þjóðvilj’ans þennan dag
sefois; forsíðu Alþýðublaðsins.
„Fyrirsagnir Þjóðviljans áttu að
vera í Alþýðublaðinu," sagði
Björgvin. Þá kvartaði Björgvin '
(ikki skjól og allra sízt í svo
skjóllitlu blaði, sem aðeins bærist
til 2.500 manns. Það sem verka-
lýðshreyfingin þarfnast fyrst og
fremst er vítamín, sagði Jón
Baldvin.
Guðmundur Árni Stefánsson,
útgáfustjóri átlj, sagði Alþýðu-
flokkinn ekki hafa þörf fyrir
stærra blað. Lýsti hann síðan
^amþykkt 33ja þings SUJ, þar
serrtí fordæmd voru gerræðislég
vínnubrögð rítsí^ra Alþýðu<-
blaðsins, sem hefði neitað SUJ
um birtingu efnis og hafnað ósk
um að sambandið fengi sitt fasta
pláss í blaðinu undir efni á þess
ábyrgð. Ji^ Baldvin svaraði því
til, að hann hefði neitað að birta
auglýsingu frá hptstöðvaand-
stæðingum sem efni, en gefið SUJ
kost á að fá pláss undir aoglýs-
ingu. Hann hefði tjáð tals-
mönnum - SUJ, .að hann hefði
ekkert á móti því að birta greinar
um utanríkismál, e*f þær væru
málefnalegar og birtingarhæfar.
„En auglýsingar birtum við helzt
ekki ókeypis, flfema fyrir Alþýðu-
flokkinn." Tilmælum SUJ um
sérstakt pláss hefði hann hafnað
á sömu focsendum og Sambandi
Alþýðuflokkskvenna hefði verið
synjað um
bréf
/aldlega ekkert pláss. Verðt blað-
ið; hins vegar stækkað, er ekkert
þ\K til fyrirstöðu, að þessi sanitök
og fleiri fái þar Lhni fyrir .efni á
sína ábyrgð," sagði Jón Baidvin.
-'3
m