Morgunblaðið - 19.11.1980, Qupperneq 13
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDÁGUR 19. NÓVEMBER 1980
13
Um tónlist-
ina í Gretti
Áttundi
dagur
vikunnar
HJÁ Máli og menningu er komin
út skáldsaga eftir pólska rithöf-
undinn Marek Illasko i þýðingu
Þorgeirs Þorgeirssonar, _ rithöf-
undar. og nefnist hún Áttundi
dagur vikunnar.
Marek Hlasko fæddist í Pól-
landi árið 1934. Fyrir fyrstu
skáldsögu sína, sem kom út árið
1957, fékk hann bókmenntaverð-
laun pólskra útgefenda, en önnur
skáldsaga hans Áttundi dagur
vikunnar, sem kom út ári seinna
var hins vegar bönnuð. Marek
Hlask fluttist til Vestur-Þýska-
lands, þar sem hann skrifaði tvær
skáldsögur, en hann lést árið 1969,
aðeins 35 ára að aldri.
Á bókarkápu segir m.a.: „Mörg-
um þótti hektískt uppgjör Marek
Hlaskos við Stalínismann í Pól-
landi fremur öfgakennt á sínum
tíma. Síðan hefur mikill pappír
hlaðist í möppur kerfisins þar og
AÐALFUNDUR forcldrafélags
Vesturbæjarskóla, haldinn 4.11.
1980, lýsir yfir áhyggjum sínum
vegna þess ískyggilega ástands, er
ríkir í umferðarmálum hverfisins.
Bendir fundurinn á, að mikil og
hröð gegnumumferð liggur þvert á
skólaleiðir fjölda barna í hverfinu
og skapar stöðuga ögrun við líf og
heilsu nemenda skólans. Skorar
marek hlasko
&
.8. #
da»Slkunnar
víðar. Nú þegar pólskir verka-
menn rísa upp og heimta svigrúm
til að lifa eigin lífi og ráða því
sjálfir getum við kannski séð
þessa hamslausu skáldsögu í öðru
ljósi.“
Áttundi dagur vikunnar birtist
fyrst á prenti í tímaritinu Birtingi
árið 1959.
Bókin er 121 bls. að stærð,
prentuð í prentsmiðjunni Hólum.
Auglýsingaþjónusta Gunnars
Steins hannaði kápuna.
fundurinn á borgaryfirvöld að gera
gangskör að því að takmarka
umferð um hverfið og gera nauð-
synlegar ráðstafanir til að draga úr
ökuhraða þeirra, sem um hverfið
aka.
Væntir fundurinn þess, að þess-
ari málaleitan verði vel tekið og
komi til framkvæmda þegar á
þessu hausti. FréttatilkynninK
í leikskrá að söngleiknum
Gretti er höfundur tónlistar
kynntur sem „án efa einn hæf-
asti tónlistarmaður okkar af
yngri kynslóðinni og hlotið ár-
lega viðurkenningu sem vinsæl-
asti söngvari okkar síðustu ár“.
Þá veit maður það. Líklega er
hér átt við að umræddir hæfi-
leikar séu á sviði „popp-tónlist-
ar“. Ekki skal ég efa hæfileika
Egils á umræddri braut og
jafnvel, að vildi hann teygja sig
til annarra átta gæti það og
legið fyrir honum. Að vera bæði
efnilegur og vinsæll er ekki
nema hálfsögð saga, að vera
hæfur og vinsæll, hlýtur aftur á
móti að kalla á ákveðna gagn-
rýni. Popp-tónlist getur tæplega
verið undanþegin þeim lögmál-
um annarrar tónlistar að þurfa
að vera persónuleg og frumleg
eða interessant. Hvað frumleik-
ann snertir verður maður var við
tilraun hjá Agli í þá átt að vera
þjóðlegur og er það vel ef svo
heldur afram og honum tekst að
semja þjóðlega popp-tónlist sem
um leið er interessant, en hvað
það síðarnefnda varðar virðist
mér enn vanta nokkuð á. Það
sem yfirleitt vantar á hjá popp-
tónlistarmönnum er fjölbreytni í
vali hljóðfæra, tilbreytni í hljóð-
falli og hugmyndaauðgi í hljóm-
asamsetningum og einhverja úr-
vinnslu. Hvort þessi vöntun staf-
ar af kunnáttuleysi eða hug-
myndaleysi veit ég ekki. Hvor-
utveggja er slæmt þótt úr öðrum
gallanum megi bæta. Það er
mjög þreytandi að sitja í tvo
klukkutíma hlustandi á upp-
magnaða tónlist í tvískiftum
takti svo til eingöngu og hljóma-
samsetningar sem litla þróun
eða tilbreytingu fá aðra en í
misjafnlega miklum hávaða,
sem þreytir eyrað og sljóvgar
tilfinningar og skynsemi. Því
segi ég hlutina á þennan hátt að
ég trúi því að Egill sé með þeim
ágætum fæddur að hann geti,
með miklu meira námi, hafið
popptónlist í það veldi að ekki
þurfi að vera brennimerkt þeirri
tónlistarlegu fátækt sem þrosk-
ar fólk niðurávið.
Eitt besta tónlistaratriði sýn-
ingarinnar er, að mínu mati,
söngur Grettis í upphafi söng-
Tönllst
eftir Ragnar
Björnsson
leiksins, þar kemst músík og
flutningur á listrænt stig. Á
Kjartan Ragnarsson mikið lof
skilið fyrir þann flutning. Sér-
stök ástæða er einnig til að
nefna meðferð Harald G. Har-
aldssonar á sínum söngatriðum
svo og Egil Ólafsson í hlutverki
Gláms. Þursaflokkurinn sá um
hljómsveitarhátt sýningarinnar
með hjálp gífurlegra magnara.
Sem fyrr segir er erfitt að dæma
um ágæti hljóðfæraleikara við
slíka margföldun á tónstyrk,
góðir tónlistarmenn eiga ekki að
þurfa slík blekkingarmeðöl.
Þrátt fyrir aðfinnslur óska ég
Agli til hamingju og bíð eftir
framhaldi.
Foreldrafélag Vesturbæjarskóla:
ískyggilegt ástand í um-
ferðarmálum hverfisins
Kona af Grímstaðaholtinu
Leikfélag Hvcragerðis:
Því miður frú og Knall
eftir Jökul Jakobsson.
Bónorðið eftir Anton Tsékov.
Leikstjóri: Hjalti Rögnvalds-
son.
Leikmynd: Hjalti Rögnvalds-
son.
Ljósamaður: Árni Karl Harðar-
son.
Það er óhætt að segja að sú
stefna áhugaleikfélags að kynna
íslenska leikritun er lofsverð.
Meðal áhugaleikfélaga sem vak-
ið hafa athygli á undanförnum
árum er Leikfélag Hveragerðis.
Aðstandendur Leikfélagsins
hafa nú fengið reyndan leikara
Lelkllst
eftir JÓHANN
HJÁLMARSSON
tii liðs við sig, Hjalta Rögn-
valdsson, en hann er fæddur og
uppalinn í Hveragerði. Að vísu
hefur Hjalti áður látið að sér
kveða á sviði í Hveragerði, m.a. í
Óvæntri heimsókn eftir Prestley
og Hallsteini og Dóru Einars H.
Kvarans.
Hjalti Rögnvaldsson hefur
ekki svo mér sé kunnugt stundað
leikstjórn. En séu einþáttung-
arnir þrír frumraun hans lofar
hann góðu sem leikstjóri Hann
hefur valið tvö lítt kuxin verk
eftir Jökul Jakobsson: Því miður
frú og Knall og einn af vinsælli
einþáttungum Tsékovs: Bónorð-
ið.
Því miður frú er að efni til
samtal konu af Grímsstaðaholt-
inu og starfsmanns Hreinsunar-
deildar Reykjavíkurborgar. Kon-
an segist hafa týnt ketti og biður
manninn að liðsinna sér. Hreins-
unardeildin er ekki rétti staður-
inn til að leita hjálpar þegar
köttur hverfur. Maðurinn er líka .
áhugalaus og á mörkunum að
hann fylgist með orðræðu kon-
unnar. í ljós kemur að konan
hefur farið víða útaf kettinum,
m.a. heimsótt Brunaliðið og
varla til það hús á Grímsstaða-
holtinu og í kring, þar sem hún
hefur ekki spurst fyrir um kött-
inn. Að sjálfsögðu er henni ljóst
að kötturinn er glataður. Hún
hefur heyrt sögu um kött sem
keyrt var yfir, en leit hennar að
kettinum er aðferð hennar til
þess að komast í samband við
annað fólk í einstæðingSskap
sínum.
Þrátt fyrir raunsæislegt yfir-
borð þessa leikþáttar Jökuls
nálgast hann að vera absúrd í
kaldhæðni sinni.
Manninn leikur Ingis Ingason
með mátulegum ýkjum. María
Reykdal dregur upp raunsanna
mynd af konunni hrekklausu.
Knall er frekar absúrd verk
eða dregur dám af leikhúsi
fáránleikans ef menn vilja frek-
ar orða það svo. Verkið gerist á
geðsjúkrahúsi. Sá löngu komni
sem Hjalti Rögnvaldsson leikur,
hefur orðið allan tímann og
verður tíðrætt um þann sið föður
síns að éta flugur. Sá nýkomni
situr í hnipri á stól leikinn af
Ingis Ingasyni. Kona með bók
sem snýr baki í áhorfendur er í
höndum Ingu Wiium.
Leikritið gerir kröfur til þess
sem lætur móðan mása, en
Hjalti skilar því hlutverki af
öryggi. Túlkunin er laus við
allan æsing, verður hvergi
átakamikil, enda fer best á því
að gæta hófsemi þegar Jökull er
annars vegar. Það mikilvægasta
i verkum hans á sér oft stað að
baki orðanna.
Þetta hefur Hjalti Rögn-
valdsson skilið og þess vegna
auðnast honum að gæða einþátt-
ungana tvo lífi.
Svona til þess að enginn sem
vill fá ósvikið grín útúr leiksýn-
ingu verði fyrir vonbrigðum er
Bónorð Tsékovs tekið með. Þetta
er hálfgerður ærslaleikur frá
Rússlandi keisaratímans. Skop-
ast er að óðalsbónda nokkrum,
dóttur hans og nágranna þeirra
feðgina sem kemur til að bera
upp bónorð, en lendir í deilum
um eignarétt yfir landi og met-
ingi um hunda. Sigurgeir H.
Friðþjófsson leikur óðalsbónd-
ann og er persónan hin skemmti-
legasta, ef undan er skilið dálitið
óskýrt málfar á köflum. Kristín
Jóhannesdóttir náði góðum tök-
um á dótturinni. Sæbjörn V.
Ásgeirsson var kannski einum of
afkáralegur í gervi nágrannans,
en samkvæmt þeim tilgangi sín-
um að vekja hlátur áhorfenda.
Atriði úr Bónorðinu: Sigurgeir H. Friðþjófsson (t.v.) og Sæbjörn
V. Ásgeirsson i hlutverkum sínum.
M/s C. Emmy
fer frá Reykjavík 25. þ.m. vestur
um land til Húsavíkur og snýr
þar við.
M/s Hekla
fer frá Reykjavík 27. þ.m. austur
um land í hringferö.
Viökomur samkvæmt áætlun.
Lestunar- áætlun
Skip Sambandsins
munu ferma til íslands á
næstunni sem hér segir:
ANTWERPEN:
Arnarfell 27/11
Arnarfell 11/12
Arnarfell 27/12
ROTTERDAM:
Arnarfell 26/11
Arnarfell 10/12
Arnarfell 24/12
GOOLE:
Arnarfell 24/11
Arnarfell 8/12
Arnarfell 22/12
LARVÍK:
Hvassafell 24/11
Hvassafell 8/12
Hvassafell 22/12
GAUTABORG:
Hvassafell 23/11
Hvassafell 9/12
Hvassafell .23/12
KAUPMANNAHÖFN:
Hvassafell 26/11
Hvassafell 10/12
Hvassafell 24/12
SVENDBORG:
Dísarfell 25/11
Hvassafell 27/11
Hvassafell 11/12
Hvassafell 26/12
HELSINKI:
Helgafell 28/11
Dísarfell 22/12
LENINGRAD:
Helgafell 8/12
GLOUCESTER MASS:
Skaftafell 12/12
Jökulfell 18/12
HALIFAX KANADA:
Jökulfell 20/11
Skaftafell 15/12
Jökulfell 22/12
SKIPADEILD
SAMBANDSINS
Sambandshúsinu
Pósth. 180 121 Reykjavík
Sími 28200 Telex 2101