Morgunblaðið - 30.11.1980, Blaðsíða 22

86
FYRRI
GREIN
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 30. NÓVEMBER 1980
uncin
Komið við
í Kairó
borg
sneisafullri
af níu
milljón
manns
ViO vorum á leiOinni utan frá
píramídunum i Giza ok þaO var
farið að halla de>fi. UmferOarönB-
þveitið var meira en éK K«*t með
orðum lýst: hílarnir næstum því
hver upp á <)ðrum. menn voru að
fara heimleiöis með úifaldahjarð-
ir sínar eftir vinnudaK við píra-
mídana. hjólreiðamenn þva-ldust
inn á milli ok strætisvaKnarnir
hlunkuðust þynKslaleKa áfram,
svo troðnir að menn hénKU utan á
þeim hvað þá annað. Mér varð
huKsað til þess, hvað myndi
Kerast, ef sjúkrahíll eða slökkvi-
lið þyrfti að komast leiðar
sinnar. I>að var utan míns skiln-
inK-s að sjá. hvernÍK það mætti
Kerast að ryðja þeim hraut. Nú —
ef Sadat væri til da-mis á ferð <>k
að flýta sér. Skyldi hann þá þurfa
að híða tímunum saman eins ok
við ok allir flautuðu <>k píptu eins
og þeir ættu lífið að lcysa.
Klifrað upp í píramídana — rölt um gamla basarii
Móses — og fábj
larti
Sorphreinsun í Kairó Píramídarnir voru sem sagt svipadir og i myndunum, en úlfaldarnir
voru frábærir
Daginn eftir verð ég fyrir til-
viljun vitni að því, að Sadat er á
ferð. Ég hafði verið á rölti niður
með Níl, skammt frá Hotel Shep-
heards, sem ég bjó á. Þe**^ var
rétt fyrir háfj»gl0 0g umferðjn var
oslitin. Fyrir sérstaka þrautseigju
hafði mér hálfri klukkustund áður
tekizt að komast yfir þessa götu
og var nú að byrja að skipuleggja,
hvernig ég ætti að bera mig að til
að komast aftur yfir á hótelið.
Og allt í einu fer eins og þytur
um heitt loftið ... Lögregluþjónar
á hverju strái, engu er líkara en
þeir hafi sprottið upp úr jörð-
inrd... Þeir eru ábúðarmiklir og
eftirvæntingarfullir í senn — þeir
stjórna þarna á horninu dálitla
stund og það lá við ég neri augun í
forundran, mér er hulin ráðgáta
hvernig þeir fóru að, en innan
fárra mínútna sést ekki bíll svo
langt sem augað eygði. Hér var
eitthvað mikið að gerast og ég
gleymdi mér hreint við að horfa á
þetta og hafði ekki hugsun á að
nota tækifærið og hlaupa yfir
götuna. Síðan koma þrír eða fjórir
lögreglubílar á ofsahraða með
blikkandi ljós og sírenuvæl,
nokkrar mótorhjólalöggur, svo
tvær þrjár lúxuskerrur og loks
birtist landsfaðirinn sjálfur, situr
og hallar sér makindalega aftur á
bak og egypzki fáninn blaktir á
bílnum hans. Bílstjórinn keyrir
ofsahratt, það liggur mikið á. Svo
koma nokkrir löggubílar í vJ*^jt
og þá er þett» '^iQ hjá Qg'jafn
sKyndiIega og allir lögreglumenn-
irnir höfðu birzt — jafn skyndi-
lega hverfa þeir og gatan sem
andartaki áður var auð og tóm er
orðin svo full af bílum, að það liðu
örugglega tíu mínútur áður en ég
lagði í það sérstæða ævintýri sem
það er að reyna að komast yfir
götu í Kairó.
Hvert sem litið er blasa við
stórar myndir af Anwar Sadat
forseta, veggspjöld og málverk. Af
öllu er auðfundið að hann er
elskaður og dáður af löndum
sínum. Það er áreiðanlega verðs-
kuldað, því að hann hefur ekki
aðeins fært þeim þennan lang-
þráða frið, hann hefur einnig beitt
sér af mikilli einurð að bæta hag
þessara fjörutíu milljóna þegna.
Og á sínum tíma færði hann þeim
sjálfsvirðingu þeirra aftur — þar
sem var Yom Kippur-siríðið. Því
gleyma þeir aldrei. Mér fannst að
vísu þessi mikla aðdáun bera
nokkurn keim af persónudýrkun,
og það var ekki laust við það
hvarflaði að manni, hvað hugsan-
lega myndi verða þegar Sadat
væri allur. Sem stendur er enginn
arftaki í sjónmáli.
Áður en ég fór til Kairó höfðu
ýmsir orð á því, að það væri lítið
vit í því að eyða þar dögum. Ef
farið væri til Egyptalands ætti
maður að fara til Luxor, Aswan,
sigla á Nilarfljóti. Kairó væri
skítug og fráhrindandi, fátæktin
ólýsanleg og mergðin slík að
maður gæti sig nánast ekki hreyft.
Og flugvöllurinn í Kairó væri sá
ruglingslegasti og erfiðasti ... Ég
komst að raun um að í ýmsu áttn
þessar úrtölur við a0 styðjast“
Hp.'.lálárahrifin voru vissulega þau,
að Kairó væri sneisafull af þessum
niu milljónum manna — það var
ekkert mjög þrifalegt sums staðar
þar sem ég rölti um í fátækari
hverfunum, menn reyndu töluvert
að plata sveitamanninn, það er
öldungis alveg satt. En samt
fannst mér Kairó heillandi borg
— hávaðasöm, litrík og mögnuð.
Að ganga um götur, sem allar eru
alltaf fullar af fólki og bílum,
setjast niður á iitlu veitingahúsi
og panta stellu..Og eigandinn eins
og fermingardrengur í framan oe
segir að hér sé því ^.Í5ur ekkí
seldur pá hringlar maður
nokkrum smápeningum kumpán-
lega framan í hann — og sjá, von
bráðar stendur stór og vegleg
stella á borðinu. Og allir gefa sig á
tal við mig. Fólkið er forvitið,
elskulegt og kurteist, en það er
meira út undir sig en t.d. Jórdanir,
en í Jórdaníu hafði ég verið
fáeinum dögum áður. Ég rölti inn
í verzlun að skoða — ekkert að
kaupa, segi ég kaupmanninum.
Hann hneigir sig niður í gólf. Þó
ekki væri. Lætur ná í te og áður en
ég veit af er auðvitað búið að selja
mér heilan helling og kaupmað”-.
in^veit að ée YSÍt H'o ég hef verið
el0tuo. Samt uni ég glöð við, svo
viðmótsþýtt er þetta fólk að það er
ógerningur að stökkva upp á nef
sér: slíka geðillsku myndi enginn
maður skilja. Að vísu kom það
fyrir næstsíðasta daginn, eða
svona allt að því. Ég var að sækja
forkunnarfagurt nisti, sem ég
hafði pantað svo og útskorna
taflmenn. Ég var var löngu búin
að átta mig á að kaupmaðurinn
hafði eiginlega platað mig meira
en svo að ég gæti látið alveg kyrrt
liggja. Og ég sagði honum það.
Hann brást við eins og sannur
Egypti, fékk nánast tár í augun
vegna þessara óréttmætu ásakana
og kallaði á Buibúl vin sinn úr
næstu búð til að útskýra fyrir
mér, hvað ég hefði hann fyrir
rangri sök. Til að blíðka mig bauð
Bulbul upp á bjór í menn-
ingarklúbbnum sem var ekki
steinsnar frá, þar sátum við úti á
svölum og horfðum yfir Níl. Og
Bulbul gerði það ekki endasleppt:
hann bauð mér í hasspartí um
kvöldið á einhverjum ótilteknum
stað skammt fyrir utan Kairó.
Þau ætluðu að hittast nokkur
saman, ákaflega vandað og sóma-
kært fólk sem stöku sinnum fékk
sér reyk saman og skrafa um lífið
og tilveruna. Hann sagði að auð-
vitað myndi þetta ekki kosta mig
nokkurn skapaðan hlut, en það
myndi ekkert saka þótt ég kæmi
með nokkur hundruð dollara, en
hann gekk hreinlega út frá því
sem gefnu að nóg væri til af slíku.
Ég vissi ekki hvernig hann myndi
bregðast við ef ég hafnaði þessu
góða boði, svo að við mæltum
okkur mót skammt ff" Snep-
heards kvöídið. Hann bað mig
að reyna að forðast að túristalög-
reglan, sem er á verði við öll hótel,
veitti mér athygli, hassneysla
væri af einhverjum ástæðum
stranglega bönnuð og þeir væru
stundum ótrúlega þefvísir á að
snuðra uppi hasspartí og hleypa
þeim upp.
Ég er ekki viss um að ég væri
komin heim — þaðan af síður að
ég hefði átt nokkuð eftir af
skilríkjum eða peningum, ef ég
hefði farið í hasspartíið. Hugrekk-
ið hrökk heldur ekki svo langt.
Þess í stað fór ég með tveimur
sómakærum Dönum á Hilton í
ágætan og ákaflega hættulausan
kvöldverð.
Það er öldungis rétt að það er
afskaplega mikill hægangangur á
öllu. Danirnir mínir tveir sögðust
geta staðhæft, að það sem tæki
hálftíma að hespa af í Danmörku
gæti tekið vikur í Egyptalandi. Og
það sem meira væri, mönnum
væri fyrirmunað að skilja asa og
stress sem Evrópumenn sýndu í
viðskiptum og samskiptum. Þeir
voru báðir hagvanir í Egypta-
landi, því að þeir eiga viðskipti við
heilbrigðisyfirvöld og sjúkrahús,
og enn hafa þeir ekki sætt sig við
þennan hægagang. Og víst hefði
ég kosið að erindi mín hefðu
fengið afgreiðslu i Press Center,
þar var lofað öllu fögru og lítið
gert. Þegar eg sá það, ákvað ég að
slá þessu upp í grín, einbeita mér
að því að skoða borgina og fara og
skoða píramídana. Með þessa af-
stöðu í vasanum varð Kairó-dvölin