Morgunblaðið - 04.04.1981, Blaðsíða 32

32
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4-APRÍL 1981
Þorsteinn Hjálmars-
son póst- og símstjóri
Hofsósi — Minning
Fæddur 14. febrúar 1913.
Dáinn 26. marz. 1981.
Þegar hringt var í mig að
morgni, þann 26. marz, og mér
sagt að Þorsteinn Hjálmarsson
væri dáinn, var sem skorið væri á
taug í mínum huga og ég var ekki
samur maður næstu daga. Þessi
taug á milli okkar Þorsteins,
velvilja og vináttu sem um nær 40
ára skeið hafði tengt okkur sam-
an. Líklega er það ekki vanalegt að
harðfullorðnir menn tali hver við
annan um sín einkamál, en fyrir
kom að við Þorsteinn gerðum það,
og þó fann ég glöggt að hann var
nokkuð lokaður, já jafnvel í viðtali
við sína beztu vini. Skapgerð hans
var þannig, alvaran og festan á
bak við glaðlega ljúfmennsku og
hjálpfýsi í öllu dagfari. Hann var
maður hár og myndarlegur og
rösklegur í allri framkomu. Allir
sem kynni höfðu af Þorsteini
komust í gott skap er þeir heyrðu
rödd hans í símanum og hlátur
hans var merkilega hressandi og
uppörvandi öllum er á heyrðu. En
nú er þessi hressandi rödd og
hláturinn þagnaður.
Ekki er ég í vafa um að allir er
honum kynntust, þekktu ,hann
sem göfugmenni sem mannbæt-
andi var að hafa samneyti við.
Það þarf raunar ekki að kynna
Þorstein fyrir Skagfirðingum,
hann var héraðskunnur, en Hofs-
ósingar og nágrannabyggðir hafa
misst þarna sinn allra besta mann
68 ára gamlan, og það skarð hjá
okkur verður ekki auðfyllt.
Þorsteinn var fæddur í Hlíð í
Álftafirði vestra, og mun hafa
alist þar upp þar til hann fór í
gagnfræðaskóla á Akureyri, og
náði gagnfræðaprófi á einu ári, þá
fór hann í kennaraskóla og lauk
þar kennaraprófi. Þar kynntist
hann eftirlifandi konu sinni, Pálu
Pálsdóttur frá Hofsósi, sem
reyndist honum styrkur og góður
förunautur til enda lífs hans. Þau
hjón stunduðu kennarastörf í
heimabyggð Þorsteins, Súðavík,
fyrst eftir að þau útskrifuðust, en
fluttust síðan til Hofsóss þar sem
þau hófu kennslustörf, fyrst bæði
en hún fram undir þennan tíma,
en fljótlega hlóðust á Þorstein svo
mikil störf að í raun og veru var
það mikið meira en eins manns
verk að anna því er hann starfaði
að. Hann gerðist skrifstofumaður
hjá Kaupfélagi Austur-Skagfirð-
inga, fljótlega varð hann oddviti
Hofsóshrepps, sýslunefndarmað-
ur, póst- og símastjóri, umboðs-
maður Háskólahappdrættis svo
aðeins fátt sé talið. Þegar Kaup-
félögin í Skagafirði voru sameinuð
var Þorsteinn kosinn í stjórn
Sjúkrahúss Skagfirðinga og
endurskoðaði reikninga þess, svo
og endurskoðaði sýslureikninga
meðan hann var sýslunefndar-
maður, og ekki verða taldar fyrir-
greiðslur hans við reikningsupp-
gjör sem margir leituðu til hans
með.
Þorsteinn var áhugamaður um
félagsmál. Leiklistarstarfsemi á
Hofsósi studdi hann ötullega og
jafnvel söngmál þó ekki væri hann
söngmaður sjálfur, en kona hans
sem haft hefur forystu í söngmál-
um um fjölda ára, studdi hann af
heilum huga. Hann var einn stofn-
enda Lionsklúbbsins Höfða í út-
hluta Skagafjarðar og einn traust-
asti félaginn og eigum við Lions-
menn þar á baki að sjá góðum
dreng sem gerir fundi okkar
svipminni en áður.
Þorsteinn og Pála eignuðust 9
börn sem öll eru sérstaklega vel
gerð og minna býsna mikið á föður
sinn.
Þau eru María, sjúkraþjálfari,
Páll, fulltrúi vegagerðar á Sauð-
árkróki. Gestur fulltrúi í Búnaðar-
bankanum á Sauðárkróki, Hall-
dóra, húsfreyja á Sauðárkróki,
Broddi, trésmíðameistari á Sauð-
árkróki, Þorsteinn, bæjarstóri á
Sauðárkróki, Hanna Pála, hús-
móðir á Sauðárkróki, Snorri
mjólkurfræðingur á Norðfirði, og
Rósa yngst, húsmóðir á Hofsósi,
og nú í starfi föður síns
við póst- og símstöðina á Hofsósi.
Ég veit að mér er óhætt að flytja
Pálu og börnum hennar hugheilar
samúðarkveðjur frá öllum vinun-
um heima. Við geymum minningu
Þorsteins og biðjum góðan guð að
styðja ástvini hans og heima-
byggð.
Björn Jónsson i Bæ
I dag, laugardaginn 4. apríl,
verður til grafar borinn frá Hofs-
ósskirkju, Þorsteinn Hjálmarsson
símstöðvarstjóri og fyrrverandi
oddviti í Hofsósi. Þorsteinn var
fæddur að Hlíð við Álftafjörð þ.
14. febrúar árið 1914 og var því
nýorðinn 67 ára er hann lést.
Foreldrar hans voru þau Hjálmar
Hjálmarsson og María Rósinkars-
dóttir. í Hlíð ólst hann upp og
mun hafa notið þar þeirrar
fræðslu sem ástæða þótti til að
veita börnum á þeim tíma. Er tími
leið hóf hann nám við Menntask-
ólann á Akureyri, en ekki gafst
honum að ljúka þaðan prófi; varð
að hætta námi þá er faðir hans
veiktist. Siðar hóf hann svo nám
við Kennaraskólann og lauk þaðan
prófi árið 1940. Við kennslu var
Þorsteinn þó fyrir þann tíma;
stundaði m.a. farkennslu á
Ströndum tvo vetur, 1936 og 1937.
Þ. 31. maí 1940 kvæntist svo
Þorsteinn Pálu Pálsdóttur, fæddri
í Hofsósi 25. okt. 1912. í Hofsósi
settu þau svo saman heimili sitt
og þar bjuggu þau svo æ síðan.
Þar fæddust og börnin þeirra, níu
að tölu, en þau eru þessi:
Páll Reynir, f. 17. maí 1941,
skrifstofumaður hjá Vegagerð
ríkisins á Sauðárkróki. Kvæntur
Dröfn Pétursdóttur.
María Hjálmdís, f. 25. febr.
1943, sjúkraþjálfari, búsett í
Reykjavík, ógift.
Dóra, f. 31. mars 1944, starfar
við kennslu- og skrifstofustörf hjá
Fjölbrautaskólanum á Sauðár-
króki. Gift Sigurgeir Angantýs-
syni, bifvélavirkja.
Gestur, f. 6. sept. 1945. Fulltrúi
við Búnaðarbankann á Sauðár-
króki, kvæntur Sóleyju Skarp-
héðinsdóttur fr. Gili.
Anna Pála, f. 19. mars 1947,
starfsmaður við Búnaðarbankann
á Sauðárkróki. Gift Val Ingólfs-
syni, byggingameistara.
Þorsteinn, f. 27. mars 1948,
bæjarstjóri á Sauðárkróki.
Kvæntur Kristínu Sætran, innan-
hússarkitekt.
Broddi, f. 5. jan. 1951, bygg-
ingameistari á Sauðárkróki.
Kvæntur Ingibjörgu Tómasdóttur
skrifstofumanni.
Snorri, f. 23. júní 1956. Mjólkur-
bússtjóri í Neskaupstað. í sambúð
með danskri konu.
Rósa, f. 12. ágúst 1958, starfsm.
Pósts og síma, Hofsósi. Gift
Guðna Óskarssyni kennara.
Barnalán þeirra Þorsteins og
Pálu er mikið, því að tæpast mun
það deiluefni þeirra er til þekkja,
að vart muni líta glæsilegri né
mannvænlegri barnahóp en þenn-
an. Hafa þau öll aflað sér mennt-
unar eftir sínum hæfileikum og
áhugamálum og gegna nú hinum
margvíslegustu ábyrgðar- og trún-
aðarstörfum, bæði sem aðalstarfi
svo og ýmiss konar félagsmála-
störfum sem samborgararnir hafa
kallað þau til. Er það þó kannske
að vonum, þegar athugað er, hvað
eftir foreldra þeirra liggur í þeim
efnum.
Þegar Þorsteinn fluttist til
Hofsóss, réðist hann til skrifstofu-
starfa hjá Kaupfélagi Austur-
Skagfirðinga, en síðar tók hann
við starfi símstöðvarstjóra í Hofs-
ósi og póstafgréiðslumanns og því
starfi gegndi hann til æviloka.
Þorsteinn var glæsimenni. I
meðallagi hár, grannvaxinn og
spengilegur; allt fas hans og fram-
ganga eftir því. Hann var fremur
dökkur yfirlitum og vel farinn í
andliti. Viðmót hans allt var í
senn glaðlegt og hlýlegt.
Þau Þorsteinn og Pála voru
samtaka um fleira en að ala upp
barnahópinn og koma honum til
manns. Þau tóku að sér hin
margvíslegustu störf á félagslegu
sviði, hvort í sínu lagi eða bæði
saman. Pála var t.d. organisti og
burðarás í söng- og tónlistarlífi,
ýmsum líknar- og menningarmál-
um, s.s. Rauða krossi og samtök-
um kvenna.
Þorsteinn gegndi hinum marg-
víslegustu trúnaðarstörfum og
skal hér fátt eitt nefnt. Hann var
oddviti Hofsósshrepps 1955—1978
og sýslunefndarmaður í áratugi. í
stjórn Kaupfélags Austur-Skag-
firðinga var hann, og eftir að
starfsemi þess lagðist niður og
félagssvæði Kaupfélags Skagfirð-
inga var stækkað yfir austurhluta
Skagafjarðar, var hann i stjórn
þess. Þá var hann í stjórn atvinnu-
fyrirtækja á Hofsósi, svo og í
stjórn Sjúkrahúss Skagfirðinga og
sæti átti hann í fulltrúaráði Sam-
bands ísl. sveitarfélaga um skeið
og sat þing þess. Margvíslegum
störfum öðrum gegndi Þorsteinn.
Hann var mjög ljúfur og góður
samstarfsmaður, tillögugóður, at-
hugull og úrræðagóður, en gat eigi
að síður verið fastur fyrir og
ákveðinn í skoðunum, en réttsýnn
og sanngjarn. Eftirsóttur var
hann til ritarastarfa á fundum og
í stjórnum er hann sat í. Þorsteinn
var einlægur og sannur jafnaðar-
maður. Honum var viðgangur og
starf Alþýðuflokksins mikið og
hjartans áhugamál. Einhverju
sinni, þegar krakkar hans voru að
stríða honum á því, að nú væri
Alþýðuflokkurinn að minnka,
svaraði hann því að bragði, að sér
væri alveg sama, í flokknum yrði
hann þó hann yrði einn eftir. Segir
þetta svar nokkra sögu. Sat Þor-
steinn flokksþing og átti um skeið
sæti í flokksstjórn. Einnig átti
hann sæti á framboðslistum
flokksins til Alþingiskosninga. Al-
þýðuflokkurinn sér hér á bak
traustum liðsmanni.
Ég hefi persónulega þökk að
gjalda. Kynni mín af Þorsteini
hófust að marki veturinn 1%8, er
við vorum báðir skipaðir í
atvinnumálanefnd fyrir Norður-
land, hann af ráðherrum en ég af
Alþýðusambandi. Nefnd þessi
hafði að verkefni fyrst og fremst,
að gera tillögur um útdeilingu
fjármagns sem verja skyldi til
örvunar atvinnulífs á atvinnuleys-
istímum. Þá kynntist ég fyrst og
fremst tveimur hliðum á Þor-
steini, sem var mér, viðvaningn-
um, mikils virði. Annarsvegar
hinum réttsýna og tillögugóða
manni, sem hafði yfirsýn yfir
verkefnið, en hinsvegar hinum
glaðværa og skemmtilega ferða-
félaga, því við fórum saman
nokkrar ferðir til Akureyrar
þennan vetur og teygðist nokkuð
úr sumum vegna veðurs og færðar,
svo sem verða vill. Síðar kynntist
ég öðrum hliðum á Þorsteini.
Fyrir þetta, öll okkar samtöl og
góð ráð hans til mín, þakka ég af
hjarta.
Og nú er Þorsteinn allur. Hans
verður minnst sem hins farsæla
og trausta forystumanns sinnar
byggðar. Sem hins fjölhæfa fé-
lagsmálamanns sem samborgar-
arnir hylltust til að fela forsjá
sinna sameiginlegu mála á fjöl-
mörgum sviðum. Sem hins glað-
væra og skemmtilega félaga, sem
menn sóttust eftir að blanda geði
við. Og síðast, en ekki síst, hins
barngóða og ljúfa föður og heimil-
isföður, sem leiddi og studdi börn
og barnabörn af ástúð og um-
hyggju.
Pála, börnin, barnabörnin og
allir nákomnir eiga um sárt að
binda. Fráfall góðs manns skilur
jafnan eftir tómarúm. En þau eiga
líka öll ljúfar og góðar minningar
um horfinn ástvin. Það er gott
haldreipi þegar svona stendur á.
Fjölskylda mín og ég sendum
ykkur heilar samúðarkveðjur.
Megi góður Guð styrkja ykkur og
vernda. Jón Karlsson
Engan mann þekktum við hóg-
værari og ófúsari til að tala um
sjálfan sig en Þorstein og senni-
lega á móti hans skapi að láta
skrifa um sig. En hann tengdist
tilveru okkar svo náið að við
finnum þörf til að færa honum
þakkir.
Okkur finnst ótrúlegt að Þor-
steinn skuli vera dáinn. Það er
varla hægt að hugsa sér símstöð-
ina, já og Hofsós, án hans, því
okkur finnst hann alltaf hafa
verið þar.
Við vorum ekki háar í loftinu
þegar við fórum að klifra yfir
girðinguna hjá Pálu og Þorsteini
og berja að dyrum í „Páluhúsinu"
í leit að leikfélaga. Oft kom
Þorsteinn til dyranna og sagði:
„Hver ert þú og hvern viltu finna?
Það eru ekki krakkar í þessu
húsi.“ Þetta sagði hann strangur á
svip, en það gat hann ekki verið
lengi, því glettnin og gáskinn voru
of mikil og brátt kvað við dillandi
hlátur. Þannig munum við Þor-
stein. Góða skapið var alls ráðandi
og stríðnin var aldrei langt undan.
Spaugilegu hliðar lífsins sá hann
vel og smáatriði vöktu oft hlátur
hans og þá var ekki hægt annað en
hlæja með, því svo var hláturinn
smitandi.
Sem vinnuveitandi reyndist
Þorsteinn okkur oft ótrúlega þol-
inmóður og eftirlátssamur, því oft
þurftum við að fá frí til keppnis-
og íþróttaferða og aldrei þurftum
við að kvíða því að fá neitun. Það
var e.t.v. táknrænt fyrir hann, því
varla gat hann neitað nokkurri
bón. Annað, sem einkenndi Þor-
stein var það, hversu laus hann
var við fordóma og yfir það hafinn
að ætla öðrum misjafnt.
Góðir nágrannar eru ómetan-
legir, ekki síst í litlu samfélagi og
slíkur nágranni var Þorsteinn.
Fyrir hönd foreldra okkar og
systkina þökkum við honum góða
vináttu og gott nábýli í gegnum
árin og sendum Pálu og fjölskyldu
okkar innilegustu samúðarkveðj-
ur. Helga, Fanney og Þórdis
Friðbjörnsdætur.
var alla tíð þeira ósk og yndi. Eftir
að börnin stofnuðu sín eigin heim-
ili voru dæturnar í grannbýli svo
og barnabörnin, þannig að heimil-
ið naut góðrar aðstoðar þeirra
þegar elli þyngdi fót.
Einar var greindur vel, átti
snoturt og vel hirt bókasafn og las
mikið, einkum hin síðari ár. Hann
var fróður um sögu lands og
þjóðar, viðræðugóður og sagði vel
frá og kryddaði á stundum frá-
sögn sína hæglátri kímni. í öllum
samskiptum var Einar mjög
traustur, allt stóð sem stafur á
bók, ákvarðanir og loforð. Það
gustaði ekki af honum en hlýúð
var rík í fari hans og hann gat
verið fastur fyrir ef á þurfti að
halda. Hann virtist hverju sinni
taka ákvarðanir sínar eftir ná-
kvæma íhugun og aðstæðum. Ég
get ekki stillt mig um að greina
frá atviki sem átti sér stað endur
fyrir löngu. Við Einar vorum báðir
heimilisfastir sunnan heiðar og
ákváðum að fara heim á æsku-
stöðvarnar og dvelja þar um jólin.
Við lögðum af stað snemma dag í
sæmilegu veðri. Þegar við komum
á Kolviðarhól var kominn blind-
bylur. Þar hittum við ferðamann
sem var á austurleið, vildi hann
bíða á meðan við fengjum okkur
hressingu. „Þá máttu bíða til
morguns", svaraði Einar umbúða-
laust. Ferðamaðurinn hvarf út í
bylinn en við gengum í hús. Eftir
alllangan tíma var kvatt dyra á
Hólnum og inn kom maður, fann-
barinn mjög, sá sami er við hittum
fyrr um daginn og þóttist hann
hólpinn að vera kominn í hús. Mér
hefur ávallt fundist þetta atvik
gefa skemmtilega mynd af Einari.
Á kveðjustund koma ótal minn-
ingar í hugann. Ég minnist
margra stunda á heimili Einars og
þeirra hjóna, þar fór saman ylríkt
viðmót, mikil risna og áhugi
húsráðenda að gleðin réði ríkjum,
þaðan fór hver betri en hann kom.
Blessuð sé minning hins mæta
manns. Magnús Árnason.
Einar Jónsson
- Minningarorð
á HnDKKu auxahraxAi
if akorið verður fljótt.
lit og blöð niður lagði. —
lif mannlegt endar akjótt. (H.P.)
Þessar ljóðlínur rifjuðust upp
fyrir mér þegar ég frétti að mágur
minn Einar Jónsson, hefði andast
snögglega en án allra þjáninga
síðla dags 28. mars.
Einar var fæddur 11. júlí 1895
að Holtsmúla í Landsveit. For-
eldrar hans voru hjónin Gísiunn
Árnadóttir, ættuð úr Landsveit,
og Jón Einarsson, skaftfellskur að
ætt og uppruna, öndvegisfólk og
vinsælt. Þau hjón eignuðust níu
börn, sex syni og þrjár dætur og
eru fjögur þeirra enn á lífi. Öll
voru systkinin valinkunn að dugn-
aði og manndómi. Einar var elstur
og féll því í hans hlut svo fljótt er
geta leyfði að leggja hönd á
plóginn við bústörfin, því mikið
þurfti til, að afla brauðs og klæða
handa svo barnmargri fjölskyldu.
Kom sér þá vel að hann var
bráðþroska og fljótt liðtækur til
starfs heima og heiman.
Ungur fór hann á vertíð, og
færði með því björg í bú, fyrst á
árabáta svo á skútur og þaðan á
togara, fylgdi þróunarferli útvegs-
ins. Hann var fljótt eftirsóttur í
skipsrúm, dugnaður hans frábær
og félagsleg kynni að sama skapi.
Þótt Einar stundaði sjómennsku
um árabil og væri heimilisfastur í
Reykjavík, gleymdi hann ekki
uppvexti sínum, sambýlinu við
gróður og mold, sveitinni og bú-
skapnum.
Árið 1930 verða þáttaskil í lífi
Einars. Þá keyptu hann og Helgi
bróðir hans höfuðbólið Kaldárholt
í Holtahreppi og hófu þar félags-
búskap af miklum dugnaði og
myndarskap. Sama ár kvæntist
Einar eftirlifandi konu sinni Ingi-
ríði Árnadóttur frá Látalæti í
Landsveit. Sambúð þeirra var
mjög einlæg og svo til fyrirmynd-
ar að stundum var haft á orði við
þau í gamni og alvöru, að þeirra
hjónaband væri eitt samfellt til-
hugalíf. Þeim hjónum varð
þriggja barna auðið, eins sonar og
tveggja dætra. Hafa þau öll í
ríkum mæli erft dyggðir foreldra
sinna enda ekki af litlu að taka.
Barnabörnin eru ellefu og skortir
ekkert á að þeim kippi einnig í
kynið.
Árið 1946 veiktist Einar all-
hastarlega en með góðri umönnum
og eigin sálarró náði hann furðu-
góðum bata, þó ekki svo góðum að
hann gæti stundað búskap.
Brugðu þau hjón á það ráð að hafa
búsetuskipti og fluttu að Selfossi
1947. Einar hóf fljótlega störf hjá
Mjólkurbúi Flóamanna og vann
þar óslitið meðan aldur og heilsa
leyfðu. Á Selfossi komu þau hjón
sér mjög vel fyrir, byggðu hús á
rúmgóðri lóð og gátu er aðstæður
leyfðu ræktað garðinn sinn og
notið sambýlis við náttúruna, sem