Morgunblaðið - 28.01.1982, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1982
Fagnað nýju ári — ári hundsins
Sl. sunnudagskvöld var áramótafagnað-
ur í Félagsheimili Rafveitunnar í Elliða-
árdal. Nokkuð seint á ferðinni, segja
kannski einhverjir. Ekki aldeilis. Með
þorratunglinu var að Ijúka ári hanans og
hcfjast ár hundsins, að austurlandasið.
I'arna var víetnamska flóttafólkið, sem
settist að á íslandi fyrir rúmum tveimur
árum, að fagna nýju ári með vinum sínum.
Víetnömsku flóttamennirnir, sem nú
eru 26 talsins hér á landi, stofnuðu með
sér átthagafélag á árinu, og gekkst það
fyrir þessum nýjársfagnaði. Þeir buðu
þangað velgerðarmönnum sínum og
hver víetnömsk fjölskylda bauð sínum
perónulegu vinum, svo að alls voru
þarna um 120 manns, börn og fullorðn-
ir.
Samkvæmt tímatali, sem tekið var
upp í Kína fyrir 4.680 árum, hefst hvert
nýtt ár með þorratungli, sem var nú
einmitt 25. janúar. Tímatalið byggir á
10 kínverskum stofnum og 12 jarðnesk-
um greinum, sem síðar urðu að árum,
er bera dýraheiti. Víetnamar nota ekki
kínverska ártalið 4.680, heldur sömu
tölu ára og við. En 12 ára hringurinn
ber heitin: rotta, uxi, tigrísdýr, héri,
dreki, snákur, hestur, geit, api, hani,
hundur og göltur. Nú er semsagt ár
hanans að kveðja og ár hundsins að
byrja, og því fagnað á viðeigandi hátt
með flugeldum og blysum, og sameig-
inlegum fagnaði.
Víetnamska flóttafólkinu vegnar hér
vel. Upphaflega komu 34 flóttamenn.
Eitt barn er látið og sjö manna fjöl-
skylda fór til Kanada í heimsókn til
ættingja og og hefur ekki til hennar
spurst síðan. Þeir 26 sem eftir eru, eru
að koma sér fyrir í íslenzku samfélagi.
Einn piltur hefur þó hug á að flytja
síðar til ættfólks í Kanada. Hinir koma
sér fyrir til frambúðar og líkar vel. Þrír
piltanna eru komnir í iðnám, tveir í
bifvélavirkjun og sá þriðji í matargerð.
Tveir fjölskyldufeðurnir, sem eru lærð-
ir matsveinar, starfa á veitingahúsum í
Reykjavík, í Kirnunni og Kaffivagnin-
um á Grandanum. Þriðji fjölskyldufað-
irinn vinnur í kexverksmiðju. Konurnar
vinna á saumastofum og í sundlaugum.
Allir eru í Reykjavík, nema einn á
Stöðvarfirði.
Fólkinu fer vel fram í íslenzku.
Krakkarnir eru í íslenzkum skólum. Á
árshátíðinni voru pienn að hafa orð á
því hve skemmtilegur þáttur hefði verið
í sjónvarpinu, gamalt grín með Ómari
Ragnarssyni, og sýnir það hve vel menn
eru farnir að skilja íslenzku. Því síðast
nær fólk jafnan í framandi máli orða-
leikjum og gríni. Fyrir nokkuð löngu
hafði fengist samþykkt ríkisstjórnar-
innar fyrir 7 flóttamönnum í viðbót,
ættingjum þeirra sem þegar eru hér.
Þeir hafa þó ekki fengið að fara úr
landi, en nú hafa um nokkurt skeið
staðið vonir til að móðir eins Víetnam-
ans og tvær ungar systur fengju að
koma til hans.
Nýjárshátíðina á sunnudag setti
formaður átthagafélags Víetnamana,
Jón Thuy Xuan Bui, en hann er mæl-
ingamaður og hefur frá komu sinni til
íslands starfað við virkjunarfram-
kvæmdir við Hrauneyjafoss. Hann
bauð gesti veikomna á íslanzku. Næst
ávarpaði Hanna L. Pham sem nam í
Háskóla íslands gestina, líka á ís-
lenzku. Fyrir hönd gesta þakkaði Björn
Friðfinnsson, og talaði nokkur orð á ví-
etnömsku. Síðan var sezt að snæðingi.
En víetnamska fólkið hafði allan dag-
inn verið að elda og útbúa veizluna, sem
þeir buðu vinum sínum og velunnurum
til. Voru þar víetnamskir réttir á borð-
um og góður fagnaður. — E.Pá.
Skotið upp flugeldum, til að fagna ári hundsins og kveðja ár hanans.
Krakkarnir veifuðu stjörnuljósum og blysum úti á svölunum.
Svo er hvert mál
sem það er virt
Eftir Kristin
Baldursson
aöstoöarfram-
kvœmdastjóra SR
í síðustu viku dvaldist fjögurra
manna sendinefnd bæjarstjórnar
Siglufjarðar í Reykjavík, og gekk
á fund ráðherra, stjórnar Síldar-
verksmiðja ríkisins og fjölmiðla,
til að leggja áherslu á að lögum
SR væri framfylgt samkvæmt
bókstaf þeirra og til að koma í veg
fyrir að fjárhags- og viðskipta-
bókhald SR yrði flutt frá Siglu-
firði til Reykjavíkur, en það væri
„yfirlýst stefna stjórnvalda" að
flytja sem flestar ríkisstofnanir
frá Reykjavík út um landsbyggð-
ina, en ekki öfugt. Hefur mál þetta
komist inn á Alþingi.
Tilefni þessara umbrota er sam-
hljóða samþykkt stjórnar SR frá
18. nóv. sl. (einn stjórnarmanna
greiddi ekki atkvæði) um að kaupa
nýjan tölvubúnað, sem settur yrði
upp í Reykjavík, þar sem fjár-
hags- og viðskiptamannabókhald
verksmiðjanna yrði fært, en sá
tækjabúnaður, sem fyrir er á
Siglufirði yrði þar áfram og þar
yrði tekin upp tölvuskráning allra
véla í verksmiðjunum og vara-
hlutabirgðabókhald verksmiðja
SR.
Að sjálfsögðu verður skrifstofa
áfram á Siglufirði og skrifstofu-
stjóri, aðeins fjárhags- og við-
skiptabókhald verður flutt.
Á sama fundi verksmiðjustjórn-
ar kom fram, að yfirmaður tækni-
deildar flytti til Siglufjarðar er
núverandi skrifstofustjóri flytti
suður.
Nauðsynlegt er að rekja sögu
Síldarverksmiðja ríkisins í stuttu
máli til að skýra hvað hér er um
að vera.
Síldarverksmiðjur ríkisins hófu
starfsemi sína árið 1930 með
rekstri einnar verksmiðju á Siglu-
firði, SR'30. Árið 1933 keyptu SR
Dr. Pauls verksmiðjuna þar og
1935 tók þriðja verksmiðjan til
starfa, SRN. Á árunum 1945 til
1947 var síðan reist ný verksmiðja
SR’46 og er hún nú eina verk-
smiðjan, sem þar er starfrækt,
mikið breytt og endurnýjuð frá
því sem í upphafi var.
SR eiga nú verksmiðjur á fimm
öðrum stöðum á Norður- og Aust-
urlandi: Litla beinamjölsverk-
smiðju á Húsavík, sem rekin hefur
verið síðan fyrir stríð, verksmiðju
á Skagaströnd, er reist var á sama
tíma og SR’46 verksmiðjan á
Siglufirði, verksmiðju á Raufar-
höfn, upphaflega keypt 1935 en
„Flutningur á yfirmanni
tæknideildar til Siglu-
fjarðar er margfalt
meira virði fyrir Sigl-
firðinga en það, hvort
fjárhags- og viðskipta-
bókhald er flutt til
Reykjavíkur, stjórnend-
um og viðskipta-
mönnum til hagræðis.“
stækkuð og endurbætt 1940 og síð-
ar, verksmiðju á Seyðisfirði sem
reist var 1962 og á Reyðarfirði, er
reist var sama ár.
Lög um Síldarverksmiðjur
ríkisins voru fyrst sett 1929 en
núgildandi lög eru frá árinu 1938,
með nokkrum breytingum síðar.
I stjórn verksmiðjanna voru í
upphafi 3 menn, síðan urðu þeir 5
en frá 1967 eru 7 menn í stjórn-
inni. Hefur skipan manna í stjórn
verið með ýmsum hætti. í fyrstu
stjórn skipaði atvinnumálaráð-
herra 1 mann, bæjarstjórn Siglu-
fjarðar annan og stjórn Síldar-
einkasölunnar hinn þriðja. Er
Síldareinkasalan varð gjaldþrota
varð sú breyting á, að atvinnu-
málaráðherra skipaði um skeið
alla stjórnina. Með lögum frá 1938
kaus Alþingi stjórnina, 5 menn, en
frá 1967 hafa hagsmunaaðilar, út-
vegsmenn og launþegar, skipað 1
mann hvor til viðbótar.
Á þeim rúmum 50 árum sem
verksmiðjurnar hafa starfað, hafa
skiptst á skin og skúrir í rekstri
þeirra og afkomu.
Aðalviðfangsefni þeirra var
bræðsla síldar fram til ársins
1967, en þá hvarf síldin af miðum
Islendinga.
Bræðsla loðnu hófst ekki að
marki hjá SR fyrr en 1973.
Árið 1953 hófu SR rekstur
hraðfrystihúss á Siglufirði með
ieyfi ríkisstjórnarinnar en án
lagaheimildar. Stóð sá rekstur til
ársins 1973 er frystihúsið var selt
ríkissjóði. Einnig sá stjórn SR um
rekstur togara Bæjarútgerðar
Siglufjarðar og síðar Útgerðarfé-
lags Siglufjarðar frá 1953 til 1972.
Þá fór stjórn SR með stjórn Síld-
arniðursuðuverksmiðju rikisins
meðan hún starfaði, en 1972 yfir-