Morgunblaðið - 28.01.1982, Page 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1982
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 28. JANÚAR 1982
25

Útgefandi
Framkvæmdastjórj
Ritstjórar
Fulltrúar ritstjóra
Fréttastjórar
Auglýsingastjóri
hf. Árvakur, Reykjavík.
Haraldur Sveinsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
Þorbjörn Guðmundsson,
Björn Jóhannsson.
Freysteinn Jóhannsson,
Magnús Finnsson,
Sigtryggur Sigtryggsson.
Baldvin Jónsson.
Ritstjórn og skrifstofur: Aöalstræti 6, simi 10100. Auglýsingar: Að-
alsiræti 6, simi 22480. Afgreiösla: Skeifunni 19, simi 83033. Áskrift-
argjald 100 kr. á mánuði innanlands. í lausasölu 6 kr. eintakið.
Iðnaðarstefna
Það hlýtur að vera tvíþætt meginmarkmið í atvinnu- og efnahags-
málum þjóðarinnar, að tryggja atvinnuöryggi til frambúðar og
bæta lífskjör hennar til samræmis við það sem bezt þekkist í V-Evrópu
og N-Ameríku. Þetta verður ekki gert nema með því að styrkja rekstrar-
lega stöðu atvinnugreina, sem fyrir eru, skapa þeim skilyrði til vaxtar og
tækniþróunar, og skjóta nýjum stoðum undir afkomu þjóðarbúsins, t.d.
með auknum orkuiðnaði, sem raunar er forsenda orkuafsetningar og
arðsemi ráðgerðra stórvirkjana. Hornsteinar lífskjara í landinu eru
tveir, verðmætasköpunin og viðskiptakjörin, sem sameiginlega ráða þjóð-
artekjunum. Að þessu tvennu þarf að hyggja, öðru fremur, ef við viljum
búa við afkomuöryggi næstu áratugi.
Skammsýn stjórnarstefna hefur þrengt rekstrarlega stöðu atvinnu-
greina okkar, útilokað eiginfjármyndun þeirra, vöxt og tæknivæðingu.
Þessi stefna hefur birzt í skattamálum, gengismálum, verðlagsmálum og
fleiri þáttum efnahagsmála. Innlendur tilkostnaður útflutningsiðnaðar
hefur hækkað langt umfram markaðsverð og valdið samdrætti í iðnaði,
bæði fyrir heimamarkað og gjaldeyrisskapandi markað.
Það er því ekki seinna vænna að Alþingi íslendinga móti iðnaðar-
stefnu, en í fyrradag mælti Friðrik Sophusson, varaformaður Sjálfstæð-
isflokksins, fyrir tillögu til þingsályktunar um það efni: tillögu sem allir
þingmenn Sjálfstæðisflokksins standa að, utan ráðherrar, og iðnaðar-
ráðherra mælti fyrir annarri tillögu, síðar fram kominni. Að hluta til
eiga þessar tillögur samleið. Tillaga sjálfstæðismanna er þó meir afger-
andi að því er varðar almenn skilyrði fyrir arðbæran rekstur fyrirtækja,
iðnþróun á grundvelli fríverzlunar og athafnafrelsis og orkuiðnað í
tengslum við nýjar stórvirkjanir. Meginkjarninn í tillögu sjálfstæð-
ismanna er að leysa úr læðingi atorku, hugvit og framtak einstaklinga og
örva þannig atvinnustarfsemi og verðmætasköpun, sem lífskjör þjóðar-
innar hvíla á.
Óöryggi í hita-
veitumálum höfuð-
borgarsvæðis
Asl. árum hefur árleg aukning í heitavatnssölu HR verið nálægt 4%
sem samsvarar bæ á stærð við Keflavík eða Akureyri. Á sama tíma
hefur mjög lítið verið um boranir hjá HR, eða sem nemur einni borholu á
ári síðan 1977. Ástæðan er að sjálfsögðu það tekjusvelti HR, sem vísitölu-
leikur stjórnvalda hefur haldið fyrirtækinu í. Afleiðingin er sú að Reyk-
víkingar munu búa við gífurlegt óöryggi í orkumálum næstu 2 til 3 árin,
jafnvel þótt HR fái þegar nauðsynlega gjaldskrárhækkun og verði gert
mögulegt að ráðast í framkvæmdir til að mæta heitavatnsþörf á þjón-
ustusvæði sínu í framtíðinni, enda tekur undirbúningur þeirra og fram-
kvæmd allnokkurn tíma.
Ef nýtt kuldakast gengur yfir höfuðborgarsvæðið getur skapazt neyð-
arástand á hitaveitusvæðinu. Þegar hafa verið ræddar hugmyndir um,
hvern veg skuli staðið að skömmtunaraðgerðum, sem sennilega kæmu
fyrst fram í lokun sundstaða og grunnskóla borgarinnar. Þannig hefur
verið búið að HR, bæði af hálfu ríkisstjórnar (verðlagsyfirvalda) og með
linlegri borgarmálaforystu núverandi vinstri meirihluta. Reykvíkingar
vóru áratugum á undan öðrum sveitarfélögum bæði í hitaveitumálum og
varanlegri gatnagerð. Nú hefur þessu forskoti verið glutrað niður — og
„skömmtunin", vörumerki vinstrimennskunnar, viðruð í stjórnkerfinu.
Ráðherrar snið-
ganga þingvilja
Imarzmánuði 1981 var samþykkt þingsályktun varðandi alkalí-
skemmdir í steinsteypu, sem Birgir ísleifur Gunnarsson stóð að. Þar
lýsti Alþingi yfir tvíþættum vilja: að fela Rannsóknarstofnun byggingar-
iðnaðarins rannsókn á orsökum alkalískemmda og hvern veg bezt yrði
staðið að viðgerðum — og að skipuð yrði nefnd til að kanna leiðir til
fjármagnsfyrirgreiðslu fólks, sem orðið hefði fyrir alvarlegum skakka-
föllum af þessum sökum.
Þegar Birgir Isleifur spyr, tæpu ári síðar, um framkvæmd þessarar
þingsályktunar, koma nánast eintóm handarbakavinnubrögð í ljós. Fé-
lagsmálaráðuneytið, sem fékk samþykktina til framkvæmdar, sinnti
henni í engu — og taldi ekki í sínum verkahring. Iðnaðarráðherra fékk þó
ekki vitneskju um þessa afstöðu félagsmálaráðherra fyrr en eftir dúk og
disk. Viljayfirlýsing Alþingis um sérstaka nefndarskipan til að kanna
fjármagnsfyrirgreiðslu hefur enn ekki verið rædd í ríkisstjórninni, sem
Birgir Isleifur túlkaði sem virðingarleysi ráðherra gagnvart þinginu.
Hinsvegar hefur Rannsóknarstofnun byggingariðnaðarins, að sögn
iðnaðarráðherra, sinnt rannsóknarverkefninu í einhverjum mæli, og er
von „áfangaskýrslu" frá henni innan skamms, en „áfangaskýrslur" eru
uppáhald iðnaðarráðherrans. Hinsvegar reynir enn á þolrifin í þeim, er
bíða úrlausna. Og ekki þarf að rökstyðja þjóðhagslegt gildi þess að
grafast fyrir rætur þessara skemmda í steinsteypu og fyrirbyggja þær, ef
unnt er, og finna hagkvæma leið til viðgerða á þeim, sem þegar eru
orðnar.
Áhöfnin á Þorsteini, Gunnar Gunnlaugsson skipstjóri er annar frá vinstri.
* 4 j M *. jKj Wtjk. v m
K k ** M 1 wt jZwLá k:
900 fiskar komu í 3 fyrstu netin:
„Trúðu ekki sfnum eigin augum
þegar þeir sáu allan fiskinn“
Guðmundur Þorsteinsson útgerðarmaður gaf sér vart tíma til að líta upp, enda
langur vinnudagur fyrir höndum að ganga frá öllum fiskinum. i.jósm. MM.: K.t\
segir Gunnar
Gunnlaugsson
skipstjóri á
Þorsteini GK
„ÞEGAH við vorum búnir að
draga sex trossur og fimm net af
þeirri sjöundu, þorði ég ekki
annað en að hætta drætti og
halda til hafnar. Báturinn var þá
orðinn því sem næst sneisafull-
ur og farið að spá brælu, og vildi
ég frekar komast með þennan
afla til hafnar án erfiðleika,
heldur en Ijúka drætti og eiga
síðar á hættu að lenda í erfið-
leikum vegna mikillar hleðslu/*
sagði Gunnar Gunnlaugsson,
skipstjóri á Þorsteini frá
Grindavík, þegar Morgunblaðið
ræddi við hann. Þorsteinn GK
kom um hádegisbil í gær til
Grindavíkur með fullfermi af
ufsa, sem reyndust vera 96,5
tonn, og er þetta einn mesti
netaafli, sem íslenskur bátur
hefur fengið í einum róðri, og
sennilega hcfur þetta ekki held-
ur gerst í heiminum.
Jón á Hofi frá Þorlákshöfn
landaði 112 tonnum úr róðri í
Þorlákshöfn í fyrravetur, en sá
afli fékkst úr mun fleiri trossum,
en Þorsteinn dró.
„Okkur taldist til, að úr netun-
um hefðu komið 18.500 fiskar,"
sagði Gunnar. „I fyrstu trossuna
fengum við 4300 fiska, sem er
hreint ótrúlegt, þar af komu 900
fiskar í fyrstu þrjú netin. Strák-
arnir á dekkinu trúðu vart sínum
eigin augum, þegar þeir sáu allan
fiskinn í netunum, en þau voru
búnkuð af fiski."
Þorsteinn fór út frá Grindavík
í fyrramorgun eftir helgarfrí og
eru netin í 3'/i tíma siglingu frá
Grindavík á Reykjanesgrunni.
„Við byrjuðum að draga netin •
klukkan 6.30 í gærmorgun og vor-
um búnir að draga klukkan 8.30 í
morgun og heim komum við um
hádegi. Að öllu jöfnu hefði það
tekið okkur 12—14 klukkustundir
að draga netin og nú tók það
röskan sólarhring sökum þess
hve mikill afli var í þeim. Það er
ekki hægt að segja, að strákarnir
hafi tekið sér langan matartíma,
heldur borðuðu þeir á hlaupum
og voru allir á dekki þann tíma,
sem tók að draga netin. í venju-
legum róðri erum við 12 um borð,
en nú vorum við svo heppnir að
13. maðurinn kom með okkur
fyrir hálfgerða tilviljun og kom
það sér vel.
Það var rjómalogn á meðan við
drógum netin, en ef eitthvað
hefði verið að veðri hefðum við
aldrei ráðið við að draga þetta
mörg net. En því er ekki að neita,
að það voru allir orðnir þreyttir í
lokin og kannski má segja, að
verra sé að fá svona stóra túra í
byrjun vertíðar en þegar fer að
líða á, sökum þess að áhöfnin er
ekki komin í góða þjálfun fyrr en
eftir nokkra róðra,“ sagði Gunn-
ar.
Þetta er önnur vertíð Gunnars
sem skipstjóra á Þorsteini. Áður
en hann tók við þessum báti, var
hann stýrimaður á Grindvíkingi
með þeim Björgvini Gunnarssyni
og Williard Ólafssyni í fjölda ára.
Þennan mikla afla fengu þeir á
Þorsteini á Reykjanesgrunni, en
að sögn Gunnars lögðu þeir netin
fyrst í kantinn suður af Reykja-
nesi og það gerði einnig fjöldi
Grindavíkurbáta. Þar var ekkert
að fá í fyrstu lögnunum og því
færðu þeir sig. Þorsteinn fór
ásamt 3—4 öðrum bátum á
Reykjanesgrunn, en margir bátar
fóru með netin í Villta vestrið og
enn aðrir lögðu netin úti á Tá.
Eigandi Þorsteins er Hóp hf.,
en framkvæmdastjóri fyrirtækis-
ins og aðaleigandi er Guðmundur
Þorsteinsson útgerðarmaður og
fiskverkandi. Hann sagði, að
fyrirtækið ætti tvo báta, Kóp og
Þorstein, en alls myndu fjórir
bátar leggja upp hjá þeim á ver-
tíðinni.
„Þetta er alstærsti róður, sem
ég man eftir og reyndar man ég
ekki eftir að við höfum tekið á
móti svona miklum afla áður á
einum degi. Kópur landaði einnig
20 tonnum, þannig að nú erum
við með nokkuð á annað hundrað
tonn í húsinu," sagði Guðmundur,
sem var ásamt starfsfólki Hóps
hf. á fullri ferð í fisjdnum.
„Skrifstofustörfin gleymast þeg-
ar svona mikill afli berst á land,
enda er maður alltaf jafn ánægð-
ur að sjá báta koma svona hlaðna
að landi."
Aflinn úr Þorsteini fór allur í
söltun og herslu. Tuttugu og
fimm manns starfa nú hjá Hópi
hf., en fyrirtækið er til húsa í
nýju húsi, 2800 fermetra að
grunnfleti.
— Þ.Ó.
Kvenréttindafélag íslands 75 ára
Björn Þ. Guðmundsson yfirborgardómari, Sjöfn Sigurbjörnsdóttir borgar-
fulltrúi, Y'igdís Kinnbogadóttir forseti, Ása Guðjónsdóttir, yfirlæknir á Siglu-
firði og Ester Guðmundsdóttir, formaður Kvenréttindafélags Islands.
- svipmyndir úr afmæl-
ishófi að Hótel Borg
UM 300 GESTIR sátu í gær
hóf sem haldid var að Ilótel
Borg í tilefni 75 ára afmælis
Kvenréttindafélags íslands.
Meðal gesta voru Vigdís
Finnbogadóttir, forseti ís-
lands, Gunnar Thoroddsen,
forsætisrádherra, Egill Skúli
Ingibergsson, borgarstjóri í
Reykjavík, Geir Hallgríms-
son, formadur Sjálfstæðis-
flokksins, auk heiðursfélaga
Kvenréttindafélags íslands.
Félaginu barst fjöldi kveðja
og heillaóska á þessum
merkisdegi, en ræða Esterar
Guðmundsdóttur, formanns
félagsins, sem flutt var í upp-
hafi samkomunnar, var öðr-
um þræði hvatning til
kvenna að halda áfram á
þeirri braut sem Kvenrétt-
indafélagið hefur fylgt frá
upphafi, þ.e. að láta til sín
taka í þjóðfélaginu til jafns
við karla.
Ester Guðmundsdóttir lagði
áherzlu á nauðsyn þess að kon-
ur tækju stóraukinn þátt í
stjórnmálum og vitnaði í því
sambandi til kjörorðs Kven-
réttindafélags íslands fyrir
sveitastjórnakosningarnar sem
fram fara í vor, „Kjósum kon-
ur“, og benti á að væri raun-
verulegur vilji fyrir hendi að
láta til skarar skríða til að
rétta hlut kvenna í sveitar-
stjórnum, þannig að þær yrðu
ekki 6,1% kjörinna fulltrúa í
sveitarstjórnum, væri tæki-
færið nú. Hvatti hún konur til
að skorast ekki undan því að
fara í framboð og karla til að
vera fúsa til að vinna við hlið
þeirra.
í hófinu fluttu ávörp: María
Pétursdóttir, formaður Kven-
félagasambands Islands, Unn-
ur Ágústsdóttir, formaður
Bandalags kvenna í Reykjavík
og Thorvaldsenfélagsins, Ásdís
Rafnar, varaformaður Hvatar,
Björg Einarsdóttir, sem flutti
kveðju frá Alþjóðasamtökum
kvenréttindafélaga, og Unnur
Jónasdóttir, formaður Mæðra-
styrksnefndar. Kvenréttinda-
félaginu bárust margar góðar
gjafir, en meðan setið var að
kaffidrykkju lék Selma Kalda-
lóns á píanó. Þá söng Sigríður
Ella Magnúsdóttir lög eftir ís-
lenzkar konur og tvær ungar
stúlkur, Sigrún Eðvaldsdóttir
og Nína Margrét Grímsdóttir,
léku saman á fiðlu og píanó.
A myndinni eru m.a. Guðný Gísladóttir, Brynhildur Kjartansdnttir, Ragna
Ragnars, Oddrún Kristjánsdóttir, Hjörg Einarsdóttir og Valborg Bentsdóttir.
Gestir ganga að ríkulegu kaffiborði, sem félagskonur höfðu undirbúið. Á
myndinni má sjá Gunnar Thoroddsen forsætisráðherra, Helga H. Jónsson
fréttamann, Elínu Pálmadóttur, l'nni Jónasdóttur og Sigríði Einarsdóttur.
l'nnur Agústsdóttir, Margrét Einarsdóttir og María l’étursdóttir.
(■uðný llelgadóttir, sem um árabil var formaður Kvenréttindafélagsins, og Anna Sigurðardóttir, sem veitir forstöðu Kvennasögusafni íslands, ræðast við, en
þær eru báðar heiðursfélagar í félaginu. Hjá þeim situr Guðbjörg Ólafsdóttir.