Morgunblaðið - 23.05.1982, Page 39

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 23. MAÍ1982
39
Minning: ^
Magnús Arnason
frá Stóra-Hrauni
konar athugasemdir við rit ann-
arra um ættfræði. öllum þeim
mörgu, er nota íslenzkar ævi-
skrár, er brýn nauðsyn að kynna
sér rækilega þær athugasemdir,
sem Einar gerði við ættfærslur og
persónusöguleg atriði frá fyrri
öldum. Þetta virðist ekki vera öll-
um Ijóst.
Einar Bjarnason var einstakt
ljúfmenni í allri viðkynningu. í fé-
lagsstörfum sínum hafði hann
sérstakt lag á að laða sundurlaus
öfl til samstarfs. Ættfræðifélagið
naut góðs af þessum eiginleika
Einars og mun lengi búa að störf-
um hans í þágu þess.
Einar Bjarnason var hamingju-
maður í einkalífi sínu. Eftirlifandi
kona hans, Margrét Jensdóttir,
mikil mannkostakona, er annaðist
mann sinn af kostgæfni í þung-
bærum veikindum hans síðustu
æviárin. Börn þeirra eru Guðrún,
gift Steingrími Gauti Kristjáns-
syni héraðsdómara, og Kristján,
starfsmaður hjá ríkisendurskoð-
uninni.
Hinn 27. apríl 1976 var Einar
Bjarnason kjörinn heiðursfélagi
Ættfræðifélagsins í viðurkenn-
ingarskyni fyrir rannsóknir og rit-
störf um ættfræði.
Eftirlifandi konu Einars, börn-
um þeirra hjóna og öðrum að-
standendum vottar Ættfræðifé-
lagið innilegustu samúð sína.
Ættfræðifélagið
Einar Bjarnason, prófessor, áð-
ur ríkisendurskoðandi, lézt í
Reykjavík mánudaginn 17. maí, á
sjötugasta og fimmta aldursári.
Hann fæddist á Seyðisfirði 25.
nóvember 1907. Foreldrar hans
voru Bjarni Jónsson, lögfræðing-
ur, áður bankastjóri á Akureyri og
kona hans, Sólveig Einarsdóttir.
Einar lauk lögfræðiprófi 1933 og
gerðist á næsta ári starfsmaður í
fjármálaráðuneytinu og starfaði
þar sem fulltrúi í 15 ár, en var þá
skipaður í starf aðalendurskoð-
anda ríkisins, 1949, og gegndi því
starfi í 20 ár, en var þá skipaður
prófessor i ættfræði, 1969, en það
embætti var þá stofnað og bundið
við nafn Einars. Hann hafði þa
starfað í Stjórnarráði íslands í 35
ár. Einar Bjarnason var eljumað-
ur svo að af bar. Má skýrast
marka það af því, að hann hóf,
þegar á skólaárum, að leggja
stund á fræðiiðkanir á sviði ætt-
fræði, sem jafnframt fóru inn í
ýmsar greinar íslandssögu, og
voru afköst hans á því sviði með
ólíkindum, ekki síst þegar haft er i
huga, að störf hans í 35 ár, á alls
ólíku sviði, voru alla tíð hin mestu
ábyrgðarstörf, og starfsálag mik-
ið. Var þó eins og róið væri alla tíð
jafn vel á bæði borð. — Sá sem
þetta ritar naut þess að eiga sam-
starf með Einari Bjarnasyni í
meira en tuttugu ár í stjórn ís-
landsdeildar embættismannasam
bands Norðurlanda, og voru þau
kynni sem sífelldur skóli. Einnig
lét Einar eftir sér, að sinna í tóm-
stundum, áhugaefni eiginkonu
sinnar, bridgespili, enda mat hann
mikils færni hennar á því áhuga-
sviði, en var þó einnig fær bridge-
spilari sjálfur. Einnig á því sviði
naut sá er þessi orð skrifar að eiga
samfylgd með honum, í bridge-
sveit stjórnarráðsins nokkurt ára-
bil. Var þá oft gott að hafa gagn-
rýnið auga frú Margrétar nærri
sér til lærdómsauka.
Einar Bjarnason var gæfumað-
ur. Hjónaband hans og hans
glæsilegu eiginkonu, Margrétar
Jensdóttur, var svo gott á allan
hátt að af bar. Embættisstörf og
fræðiiðkanir léku honum í hendi
alla starfsævi og þegar hann
mátti þola heilsufarsáfall síðustu
árin, sýndi sig þess betur hvers
virði er að eiga góða fjölskyldu, og
átti þar jafnt við um tengdabörn
þeirra hjóna sem börnin: Guð-
rúnu, sem er gift Steingrími
Gauta Kristjánssyni borgardóm-
ara og Kristján, fulltrúa í ríkis-
endurskoðun, sem kvæntur er
Gunnhildi Kristjánsdóttur, en
hæst ber ástríki eiginkonunnar,
sem eyddi öllum þrautum.
Fjölskyldunni allri eru nú send-
ar samúðarkveðjur, en sem ávallt
er gott að minnast góðs manns.
Baldur Möller.
Það rpcir „nóttlaus voraldar
veröld". Ég sit við opinn glugga og
ilmþrunginn vorblærinn streymir
inn. Það er sá tími sólarhrings
þegar flest harðsnúnasta nætur-
vökufólkið er komið í ró, og glað-
beittustu morgunhanarnir hafa
ekki ennþá látið á sér kræla. Ynd-
isleg birta vormorgunsins er söm
við sig, og nú um stundir hefur
verið í för með henni sú mýkt og
hlýja sem íslenskt fólk þráir, en
bregst stundum.
En það skyggir eitthvað á þá
björtu vorgleði sem á að fylla hug-
ann þessa stund. Einn gáfaðasti
skemmtunarmaðurinn úr röðum
samferðafólksins er snögglega
horfinn.
Magnús Árnason frá Stóra-
Hrauni er látinn.
Fæddur 15. júlí 1902
Dáinn 25. mars 1982
Kristján J. Einarsson var fædd-
ur að Fremri-Þorsteinsstöðum,
Haukadal, Dalasýslu.
Kristján var sonur hjónanna
Einars Jónssonar og Sesselju
Helgadóttur, sem bjuggu á fyrr-
nefndum bæ. Kristján missti föð-
ur sinn 3ja ára gamall en var hjá
móður sinni til fermingaraldurs.
Systkini Kristjáns voru: Helgi,
sem dó ungur, Valdimar, hann býr
í Keflavík, Valgerður, en hún var
alla tíð með móður sinni, og Jón,
sem var hálfbróðir þeirra.
Eftir að Kristján fór frá móður
sinni var hann vinnumaður hjá
bændum í Dölum og á Skógar-
strönd fram yfir tvítugt, en þá
flutti hann sig suður fyrir fjall-
garðinn og gerðist vinnumaður í
Staðarsveit og var hann hjá séra
Kjartani Kjartanssyni, sem þá var
prestur á Staðarstað. Þar hafði
hann meðal annars á hendi að
hirða féð, en Kristján var talinn
afbragðs fjármaður og sagði séra
Kjartan að hr.nn væri sá besti
fjármaður sem hann hefði haft.
í Staðarsveit kynntist Kristján
konu sinni, Sigríði Lárusdóttur
frá Brekkubæ í Breiðavíkur-
hreppi. Hún var fædd 4. septem-
ber 1898 að Sjávarborg í Húna-
vatnssýslu.
Þau Kristján og Sigríður giftu
sig að Staðarstað í Staðarsveit
vorið 1930 og hófu búskap að
Þorgeirsfelli í Staðarsveit árið
1930, en árið 1934 fluttu þau til
Keflavíkur og voru þar í 10 ár, en
1944 fluttu þau aftur til fyrri
heimkynna og hófu sveitabúskap i
Staðarsveit á Lýsuhóli, þar sem
þau bjuggu allan sinn búskap til
ársins 1970.
í desember 1970 missti Kristján
konu sína og varð þá að bregða búi
og fluttist hann þá frá Lýsuhóli
1971 til Einars sonar síns, sem býr
í Ólafsvík, og átti hann þar heimili
til dauðadags.
Kristján og Sigríður eignuðust
þrjú mannvænleg börn. Þau eru
Hulda sem býr í Ólafsvík, Stefán,
býr í Reykjavík, og Einar, býr í
Ólafsvík.
Kristján og Sigríður áttu lengst
af við erfiðleika að stríða I sínum
búskap og voru sem kallað er fá-
tæk fjárhagslega séð, en þau voru
aldrei fátæk í anda og ólu upp
börn sín með mikilli prýði. Þau
voru bæði trúuð og treystu Guði,
ávallt glöð á hverju sem gekk og
gestrisin mjög og tóku á móti
gestum sem að garði báru jafnt á
nóttu sem degi með gleði og alúð.
Þegar þau hjónin Kristján og
Sigríður hófu búskap á Lýsuhóli
Hann var fæddur að Ytri-
Rauðamel í Eyjahreppi 11. maí
1906. Ég vona að mér reiknist ekki
til merkilegheita þó ég taki hér
orðrétt upp örstutta setningu úr
kveðjuorðum mínum til Sigurðar
bróður hans, sem látinn er fyrir
nokkrum árum. „Hann var sonur
séra Árna Þórarinssonar, þess
stórmerka og landsfræga gáfu-
manns, og Elísabetar Sigurðar-
dóttur, fallegrar konu hans sem
lengi verður minnst sakir sér-
kennilegrar og frjórrar kímnigáfu,
sem komst góðu heilli til skila í
börnum hennar og séra Árna, öll-
um.“
Hér verður ekki skrifað ævi-
ágrip eða fram talið lífshlaup
hans, slíkt er mér mjög fjarlægt,
máski sérstaklega á þessari
voru þar léleg húsakynni. íbúð-
arhúsið var kalt og lélegt og
skepnuhús lítið og lélegt. Kristján
réðst í að byggja nýtt íbúðarhús
og einnig öll skepnuhús og hey-
geymslur, var það mikið átak.
Nágrannar hans voru honum
hjálplegir við þessa uppbyggingu
og kunni Kristján að meta það,
enda var hann boðinn og búinn að
hjálpa öðrum ef með þurfti,
hvernig sem á stóð. Hann var
vinsæll maður og var það eins með
þau bæði hjónin.
Kristján var sérstaklega natinn
við skepnur og lét sér mjög annt
um og fylgist vel með hverjum
einstaklingi. Hann var mjög fjár-
glöggur bæði á sitt fé og annarra
og þekkti það á svipnum. Það var
gaman að ræða við Kristján um
skepnurnar og fara með honum í
gripahúsin, þá ljómaði hann af
gleði því þar var hugur hans allur.
Hann sparaði hvorki tíma né erf-
iði til að hlynna sem best að grip-
um sinum, hirðing og fóðrun var
með afbrigðum vel af hendi leyst.
Hann átti fallegt sauðfé svo að af
bar og gaf hverri kind nafn.
Það var ekki sársaukalaust fyrir
Kristján að bregða búi og láta frá
sér skepnurnar og skilja við sveit-
ina en hann varð að sætta sig við
það.
Eftir að hann fór úr sveitinni,
fór hann á hverju hausti í réttir í
Staðarsveit þegar hann gat, til að
sjá féð og hitta kunningjana.
Aldrei hitti maður Kristján svo
að hann spyrði mann ekki um býl-
ið og varð honum þá tíðrætt um
sauðféð. Hann átti lengst af
nokkrar ær í fóðri sér til gamans,
hjá mér átti hann tvær ær, sem
hann gaf mér fyrir tveimur árum.
Önnur þeirra var mókápótt, mjög
falleg ær, mikil fjallakind og
brellin í smalamennskunni, hún
lét smalamenn ekki ná sér en kom
sjálf heim þegar henni sýndist.
Kristján hafði alltaf gaman af
að tala um hana, og gleymdi aldrei
að spyrja um hana, og hló dátt
þegar ég sagði honum frá hátterni
Kápu.
Þegar ég heimsótti Kristján og
fjölskyldu hans á Lýsuhóli, sem
var oft, þá minnist ég þess sér-
staklega, að Kristján beið ekki eft-
ir að ég kæmi heim heldur kom
hann alltaf á móti mér ef hann sá
til mín, léttur í spori og brosandi,
og leiddi mig í bæinn og ekki stóð
á góðgerðum þegar í bæinn kom,
því bæði voru þau hjónin samtaka
og afbrigðum gestrisin. Enginn,
sem þar bar að garði, fór aftur án
þess að fá góðgerðir.
Þær eru margar og hugljúfar
minningarnar sem ég geymi um
Kristján, nú þegar hann er horf-
inn héðan og ég lít til baka yfir
liðna tíð.
stundu. Þessum fáu línum er ætl-
að að vera kveðja mín, og þó eink-
um þakklæti fyrir áratuga langa
vináttu, fyrir fjölmargar
samverustundir sem eru mér
ómetanlegar og gleymast ekki. Á
þeim stundum var sjálfgefið að ég
væri þiggjandinn og Magnús veit-
andinn. Um það þurfti aldrei að
spyrja.
Náin kynni okkar hófust fyrir
æði löngu. Við unnum þá sumar-
langt að vegagerð í heimabyggð
okkar, Hnappadalssýslu. Á þeim
árum var ekki búið að finna upp
kynslóðabilið, og nærri tveggja
áratuga aldursmunur fór a.m.k.
algerlega framhjá þeim okkar sem
yngri var. Svo frábærlega
skemmtilegur var Magnús að
hversdagslegur malarmokstur eða
skurðgröftur í mýri á gráum rign-
ingardegi gat í nærveru hans orðið
nokkurskonar útiskemmtun, og
matartími í lágreistum og glugga-
litlum vinnuskúr að meiriháttar
árshátíð. Svonalagað er auðvitað á
fárra færi, og Magnús reyndi aldr-
ei að vera slíkur afburðamaður
sem hann var á þessu sviði. Hann
gat ekki annáð en verið það.
Hann var börnum sínum góður
faðir og vildi allt fyrir þau gera,
þá lét hann sér mjög annt um
tengdabörnin og barnabörnin og
hlynnti að þeim með alúð.
Þá var Kristján góður eigin-
maður konu sinni, Sigríði, sem var
systir mín.
Nú eru þau aftur saman í dýrð
himnanna, laus við jarðneskt böl
og stríð.
Ég þakka látnum vini fyrir
kærleiksríka samfylgd í heimi hér,
hún er mér mikils virði.
Börnum, barnabörnum og
tengdabörnum hans, bið ég bless-
unar Guðs.
Guð blessi minningu hans.
Finnbogi G. Lánisson
Enda þótt Magnúsar verði lengi
minnst fyrir þennan eiginleika, þá
átti hann vissulega fleiri strengi í
hörpu sinni sem munað verður
eftir af þeim sem þekktu. Hann
var t.d. sagnfræðingur. Svo vel var
hann að sér í íslendingasögum að
gjarnan var til hans leitað ef um
ágreining var að ræða í þeim efn-
um, og þótti jafn öruggt og upp-
sláttur í bókum. Hann var af-
bragðs skákmaður, svo sem eru
systkin hans fleiri, og slunginn
spilamaður. Hann réði yfir mikl-
um alhliða fróðleik sem átti styrk
sinn í frábæru minni hans og
næmum skilningi.
Hann var menntaður maður.
En mest er kannski um það vert
að hann var góðviljaður og hjarta-
hlýr öðlingur, með ríka réttlætis-
kennd og lagði gott til mála. Fjöl-
þættar gáfur sínar notaði hann
ætíð af fullkomnum heiðarleika.
Ég sendi ágætri konu hans,
Ingibjörgu Georgsdóttur, Árna
syni þeirra og fjölskyldu hans, svo
og hinum samstillta systkinahópi
hans kveðju frá okkur Huldu og
börnum okkar. Þau eiga um hann
góðar minningar.
Nú hefur Magnús Árnason
kvatt okkur, og tilveran hefur
gránað til muna, mitt í litadýrð
vorsins. Sjálfur hafði hann óhagg-
anlega trú á því að endurfundir
ættu sér stað í annarri og betri
veröld en þessi er. Ef það reynist
rétt þá kýs ég mér til handa að
njóta samfylgdar hans áfram. Þar
verður þá a.m.k. ekki leiðinlegt.
Þangað til er aðeins hægt að biðja
honum velfarnaðar og blessunar á
ókunnum leiðum.
Tilgangur þessara lína var ein-
mitt sá.
Kristján Benjamínsson.
Afmœlis- og
minningargreinar
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minn-
ingargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga. Greinar
mega ekki vera í sendibréfsformi. Þess skal einnig
getið, af marggefnu tilefni, að frumort ljóð um hinn
látna eru ekki birt á minningarorðasíðum Morg-
unblaðsins. Handrit þurfa að vera vélrituð og með
góðu línubili.
LEGSTEINAR
MOSAIK H.F.
Hamarshöfda 4 — Sfmi 81960
Kristján Jóhann
Einarsson - Minning