Morgunblaðið - 10.12.1982, Qupperneq 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 10. DESEMBER 1982
Vörur og þjónusta:
Hækkanir iðulega meiri en
yísitölu- og launahækkanir
YFIRLIT yfir hækkanir á hinum
ýmsu nauösynjavörum og þjónustu
milli ára er að flnna i nóvemberhefti
Hagtiðinda, sem gefín eru út af Hag-
stofu íslands. Þar kemur glöggt fram,
að hækkanir eru iðulega mun meiri
en almennar vísitölu- og launahækk-
anir í landinu, en á tímabilinu nóv-
Bílatryggingar
hækka um 7,72%
HEILBKIGÐIS- og tryggingaráðuneyt-
ið heimilaði 7,72% hækkun iðgjalda af
ábyrgðar- og framrúðutryggingum bif-
reiða frá og með 1. desember. Er það
þriðja hækkunin frá endurnýjun, þar
sem ábyrgðartryggingar af bifreiðum
hækkuðu einnig 1. júní og 1. septem-
ber.
Samkvæmt þessu hækkaði iðgjald
af meðalstærð fólksbifreiðar í
Reykjavík úr 5.303 í 5.712 krónur, af
jeppa í Reykjavík úr 5.961 í 6.421
krónu og af vörubíl á öðru svæði,
svæði tvö, úr 4.653 í 5.012 krónur.
Framrúðutrygging á meðalbíl
hækkaði úr 287 krónum í 309.
Við síðustu endurnýjun 1. marz sl.
kostaði trygging meðalstórrar fólks-
bifreiðar í Reykjavík 4.218 krónur
miðað við 5.712 nú. Þá var fram-
rúðutrygging á 228 krónur en í dag
309. Jeppatrygging kostaði 4.741
krónu miðað við 6.421 og vörubíls-
trygging á svæði tvö 3.119 krónur
miðað við 5.012. Vörubílstrygging í
Reykjavík kostaði 5.625 krónur við
endurnýjun 1. marz si., en 7.618 nú.
Helgarpósturinn:
Skoðanakönn-
un um kjörfylgi
í Reykjavík
í HELGARPÓSTINUM í dag er
birt niðurstaða skoðanakönnunar
um hvaða stjórnmálaflokk kjós-
endur í Reykjavík vildu helst
kjósa, ef kosningar færu nú fram.
Samkvæmt heimildum Mbl. fór
skoðanakönnunin þannig fram, að
hringt var til 600 kjósenda, af þeim
neituðu um 12% að svara, en 44%'
voru ekki ákveðin.
Niðurstaða skoðanakönnunar-
innar var eftirfarandi sam-
kvæmt heimildum Mbl.: Sjálf-
stæðisflokkur um 48%, Gunnars-
menn í Sjálfstæðisflokki 7,2%,
Bandalag jafnaðarmanna 12,5%,
Alþýðubandalag 9,2%, Kvenna-
framboð 8%, Framsóknarflokkur
7,6% og Alþýðuflokkur 7,2%.
ember 1981 til nóvember 1982 hækk-
aði lánskjaravísitala um 57,4% og
framfærsluvísitala um 59,8%. Verð-
bótavisitala hækkaði hins vegar á
umræddu tímabili um 37,36%. Al-
menn laun, þ.e. hækkun verðbótavísi-
tölu, að viðbættum umsömdum
hækkunum í sumar, hafa hækkað á
umræddu tímabili á bilinu 45—47%.
Sem dæmi um hækkanir á vöru
og þjónustu má nefna, að ársfjórð-
ungsgjald af síma hefur hækkað
um liðlega 76% á tímabilinu nóv-
ember til nóvember, eða úr 237,74
krónum í 418,67 krónur. Burðar-
gjald fyrir 20 gramma bréf innan-
lands hefur hækkað um tæplega
67%, eða úr 2,10 krónum í 3,50
krónur.
Flugfarið Reykjavík-Akureyri-
Reykjavík hefur hækkað um liðlega
89%, eða úr 401 krónu í 759 krónur.
Startgjald leigubíla hefur hækkað
um 72%, eða úr 25 krónum í 43
krónur. Farið með langferðabif-
reiðum Selfoss hefur hækkað um
tæplega 70%, eða úr 33 krónum í 56
krónur. Þá hafa fullorðinsmiðar
með SVR hækkað um liðlega 106%,
eða úr 3,03 krónum í 6,25 krónur.
Tropicana, 0,94 lítrar, hefur
hækkað um liðlega 102%, eða úr
15,37 krónum í 31,00 krónu. Lítil
flaska af Coca Coia hefur hækkað
um tæplega 81%, eða úr 2,35 krón-
um í 4,25 krónur. Appelsínflaska
hefur hækkað um tæplega 77%, eða
úr 2,80 krónum í 4,95 krónur.
Harðfiskur hefur hækkað um
tæplega 70% hvert kíló, eða úr
141.50 krónum í 240 krónur. Fiski-
bollur hafa hækkað um liðlega
64%, eða úr 9,77 krónum í 16,05
krónur. Saltfiskur hefur hækkað
um liðlega 96%, eða úr 20,95 krón-
um í 41,10 krónur. Þá hefur skata
hækkað um liðlega 94%, eða úr
25.50 krónum kílóið í 49,50 krónur.
Kílóið af hrísgrjónum hefur
hækkað um tæplega 76%, eða úr
13,67 krónum í 24,05 krónur.
Haframjöl hefur hækkað um tæp-
lega 85%, eða úr 14,57 krónum kíló-
ið í 26,91 krónu og hveitimjöl hefur
hækkað um tæplega 90%, eða úr
7,04 krónum kílóið í 13,32 krónur.
Þá má geta þess að vínarbrauð
hafa hækkað um 83%, eða úr 3,47
krónum í 6,35 krónur. Kílóið af epl-
um hefur hækkað um 100%, eða úr
15.51 krónu í 31,01 krónu. Kílóið af
appelsínum hefur hækkað um
tæplega 69%, eða úr 17,37 krónum í
29,30 krónur. Kílóið af banönum
hefur hækkað um liðlega 75,5%,
eða úr 12,47 krónum í 21,89 krónur.
í.jómn. MbL RAX.
Boðið í bíó
Þroskaheftum bðrnum var í gær boðið á sérstaka barnasýningu mynd-
arinnar „Geimálfurinn", en í gærkvöldi var kvikmyndin síðan frumsýnd.
Það voru JC-félagar í Reykjavík, sem skipulögðu barnasýninguna, en
börnin sem boðið var, voru úr öskjuhlíðarskóla, Heyrnleysingjaskólan-
um, Þjálfunardeild við Kópavogshæli, Bústaðaskóla og sérdeildum Safa-
mýrar- og Hlíðaskóla. Meðfylgjandi mynd var tekin þegar börnin komu
í Laugarásbíó í gær.
Verðbólgan steftiir á nýtt
stig 1983 á bilinu 60—80%
- sögðu Ólafur Davíðsson og Þráinn Eggertsson á spástefnu Stjórnunarfélagsins
ÓLAFUR Davíðsson, forstjóri Þjóðhagsstofnunar, sagði á spástefnu Stjórn-
unarfélagsins um þróun efnahagsmála 1983, að íslendingar stefndu nú á nýtt
stig verðbólgu, eða 60—80%, en hún hefur verið á bilinu 40—60 sl. ár. Undir
þessa skoðun tók Þráinn Eggertsson, prófessor við viðskiptadeild Háskóla
Islands, en þeir fluttu báðir erindi á spástefnunni.
Ólafur Davíðsson sagði það for-
gangsverkefni stjórnvalda á
næsta ári, að snúa þessari óheilla-
vænlegu þróun við, en mjög hefur
sigið á ógæfuhliðina nú síðustu
mánuði ársins. „Utlitið í efna-
hagsmálum landsins er nú mun
dekkra en það var í haust, þegar
Þjóðhagsspá var samin.“
„Almenn lífskjaraskerðing er
alveg óhjákvæmileg á næsta ári,
þar sem fyrirsjáanleg er töluverð
skerðing á þjóðartekjum og þjóð-
arframleiðslu, auk þess sem verð-
bólgan eykst stöðugt," sagði Ólaf-
ur ennfremur.
Tryggvi Pálsson, forstöðumaður
hagfræði- og áætlanadeildar
Landsbanka Islands, sagði að
lausafjár- og gjaldeyrisstaða
bankanna hefði versnað um á bil-
inu 900—1.000 milljónir króna á
tímabilinu nóvember 1981 til nóv-
ember 1982. Bankarnir myndu því
leggja höfuðáherzlu á að færa
stöðu sína til betri vegar. „Mín
skoðun er því sú, að samdráttur
verði áfram í útlánum á næsta ári,
sem mun fyrst og fremst bitna á
viðskiptum, verzlun og einstakl-
íngum.
Á spástefnunni ræddu þau Val-
gerður Bjarnadóttir, forstöðumað-
ur hagdeildar Flugleiða, Karl
Kristjánsson, fjármála- og hag-
sýslustjóri Kópavogs, Eggert Ág-
úst Sverrisson, fulltrúi SIS, og Jó-
hann Anderssen, fjármálastjóri
Slippstöðvarinnar á Akureyri um
efnahagslegar forsendur fjár-
hagsáætlana fyrirtækjanna fyrir
árið 1983. Þar kom fram, að þau
spá hækkun framfærsluvísitöl-
unnar á bilinu 58—70%. SÍS-
menn skera sig nokkuð úr, en þeir
spá um 70% hækkun. Spár fyrir-
tækjanna um launahækkanir eru
á bilinu 48—62% og þar sker
Kópavogu sig úr með spá um
61— 62% hækkun. Um þróun
gengis spá fyrirtækin því, að doll-
arinn muni hækka um á bilinu
62— 84%. Flugleiðir spá 62%
hækkun, Kópavogur 72% hækkun,
SÍS 82% og Slippstöðin 84%
hækkun.
Lárus Jónsson um fullyrðingar Ólafs Ragnars varöandi bráðabirgðalögin:
Úr lausu Iofti gripiö að
ég hafi tafið afgreiðslu
Eldborgin:
Selur 200 tonn af kolmunnaflökum
ELDBORGIN er nú komin með fullfermi, um 200 lestir, af frystum kolmunna-
fíökum eftir tæplega 50 daga úthald. Mun skipið halda til Englands um helgina
og selja afla sinn þar í upphafí næstu viku.
aflamagni á um mánaðartíma hefði
veður verið skaplegt, því veiðar
hefðu gengið vel þegar til þeirra
hefði viðrað. Sagðist Þórður vonast
til, að gott verð fengist fyrir aflann
í Englandi svo grunvöllur yrði
áfram fyrir þessum veiðum enda
væri ekki á önnur mið að sækja
fyrir skip eins og Eldborgina. Sagð-
ist hann því einnig vonast til, að
veður yrði hagstætt eftir áramótin,
en svo hefði verið í fyrra.
Veður hefur verið ákaflega
óhagstætt á kolmunnamiðunum
milli íslands og Færeyja á þessum
tíma og hefur einn þriðji tímans
ekki nýtzt til veiða vegna ótíðar. Á
sama tíma í fyrra voru Færeyingar
á þessum miðum aðeins frá veiðum
í tvo daga vegna veðurs.
Að sögn Þórðar Helgasonar, eins
af eigendum Eldborgarinnar, hefði
væntanlega verið hægt að ná sama
„ÉG HEF aðeins óskað eftir ósköp venjulegum upplýsingum um þingmál eins
og þetta, og því á engan hátt tafíð fyrir störfum nefndarinnar," sagði Lárus
Jónsson Alþingismaöur er hann var spurður um þá fullyrðingu Ólafs Ragnars
Grímssonar í grein í Mbl. í gær, að Lárus hefði tafíð framgang bráðabirgðalaga
ríkisstjórnarinnar í fjárhags- og viðskiptanefnd efri deildar.
„En ég vil benda á það,“ sagði
Lárus, „að sjávarútvegsráðherra
flutti breytingartillögu við þetta
frumvarp í gær. Það barst frá hon-
um bréf í gær þar sem hann óskar
eftir því að gengismun verði ráð-
stafað á annan hátt heldur en í lög-
unum er. Þetta varðar þá aðila sem
eiga að fá þennan gengismun.
Hann gerir tillögu um að 15 millj-
ónir króna verði teknar úr gengis-
munarsjóði og ráðstafað til salt-
síldarframleiðenda vegna erfið-
leika á sölu saltsíldar.
í öðru lagi hafa ýmsir aðrir
nefndarmenn spurt um þetta mál,
meðai annars ætlaði forsætisráð-
herra að svara í dag skriflegri
fyrirspurn frá Sighvati Björgvins-
syni, en Sighvatur kom ekki á
fundinn, þannig að fyrirspurninni
verður sjálfsagt ekki svarað fyrr en
á morgun.
Stjórnarflokkarnir sjálfir hafa
margítrekað að þessi bráðabirgða-
lög séu hluti af heildarpakka, sem
innihaldi breytingar á orlofslögum,
breytingar á lögum um viðmiðun
vísitölu og breytingar á reglum um
verðbótaútreikninga, og svo fram-
vegis. Þetta frumvarp er enn ekki
komið fram. Tómas Árnason tók
mjög ótvírætt til orða um þetta at-
riði við fyrstu umræðu í efri deild.
Hann sagði það skilyrði af hálfu
Framsóknarflokksins að breyt-
ingar á vísitöluviðmiðuninni yrðu
samþykktar. Það er mikill ágrein-
ingur um afgreiðslu þessara mála
allra innan ríkisstjórnarinnar og
það tekur sinn tíma að afgreiða
mál eins og þetta.
Þá hafa komið upp alls konar
lögfræðilegar skoðanir á þessum
bráðabirgðalögum, sem menn hafa
verið að velta fyrir sér alveg fram á
daginn í dag. Nefndin sem heild er
ekki enn búin að fá umsögn laga-
prófessors í málinu.
Mig minnir að það hafi tekið
rúman mánuð að afgreiða í þingi
bráðabirgðalögin sem ríkisstjórnin
gaf út á gamlársdag 1980, held það
hafi tekið rúman mánuð eftir að
þau voru lögð fram. Þessvegna er
það alveg úr lausu lofti gripið að ég
hafi á einn eða annan hátt verið að
tefja þetta mál.“
„Hann hlýtur að vera
að fara í framboð“
- segir viðskiptaráðherra um ummæli
Kristjáns Ragnarssonar
“HANN Kristján er nú svo mikill
pólitíkus, hann er meira í pólitíkinni
en útgerðarmálunum. Hann hlýtur
að vera að fara í framboð," sagði
viðskiptaráðherra Tómas Árnason er
Morgunblaðið innti hann álits á um-
mælum Kristjáns Ragnarssonar, að
ríkisstjórnin hafí ekki staðið við gef-
in fyrirheit varðandi skuldbreytingu
útgerðarinnar.
„Annars vil ég ekkert um þetta
mál segja annað en það, að sjávar-
útvegsráðherra hefur mikinn
áhuga á að leysa þetta mál á við-
unnandi hátt. Þegar hefur 300 til
400 milljónum af skuldum útgerð-
arinnar verið breytt í langtímalán.
Mikið hefur verið unnið að þessu
máli í samráði við Seðlabankann
og svo verður gert áfram,“ sagði
Tómas.