Morgunblaðið - 02.02.1983, Blaðsíða 18

18
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. FEBRÚAR 1983
Hvalveiðibannið utan dagskrár á Alþingi:
„Sofiim á málinu í nótt,“
sagði sjávarút-
vegsráðherra
Steingrímur Hermannsson,
sjávarútvegsráðherra, skýrði frá
því í sameinuðu þingi á sjöunda
tímanum í gær, að frestur til að
skila inn hugsanlegum mótmæl-
um af okkar hálfu, vegna algjörs
hvalveiðibanns, til AÍþjóðahval-
veiðiráðsins hafi verið fram-
lengdur til miðnættis annað
kvöld, þ.e. í dag. Utanríkismála-
nefnd sameinaðs þings sat á
fundum, með nokkrum hléum, í
allan gærdag og gærkveld, en
hún mun væntanlega skila áliti
fyrir hádegi á morgun. Nefndin
hefur fjallaði jöfnum höndum
um yfirlýsingu sjávarútvegsráð-
herra, þess efnis, að hann hafi
ákveðið að senda mótmæli, þar
eð ella teldumst viö samþykkir
banninu, og tillögu Eiðs Guðna-
sonar (A), sem gengur í sömu
átt. Mun nefndin hafa látið
kanna óformlega afstöðu þing-
manna, í þingflokkum, til að fá
viðbrögð um, hvort þingið ætti
Sigurlaug Bjarnadóttir:
Hvað líður
tónmennta-
fræðslu?
Sigurlaug Bjarnadóttir (S) hefur
borið fram eftirfarandi spurningar
til Ingvars Gíslasonar, mennta-
málaráðherra:
„1. Hvað líður framkvæmd
þingsályktunar frá 1978 um
tónmenntafræðslu í
grunnskóla?
2. Er komin til framkvæmda
tónmenntafræðsla í formi
námskeiða eða farkennslu í
þeim grunnskólum landsins
þar sem slíkri fræðslu verð-
ur ekki við komið með venju-
legum lögboðnum hætti?
3. Hefur ræst úr skorti á
tónmenntakennurum?
4. Hve margir grunnskólar á
landinu njóta í dag engrar
tónmenntafræðslu ?“
Geir Hallgrímsson, formaður utanríkismálanefndar, og Steingrímur Hermannsson, sjávarútvegsráðherra, stóðu í
ströngu í gær, er Alþingi fjallaði um þá ákvörðun þess síðarnefnda að mótmæla beri hvalveiðibanni Alþjóðahvalveiði-
ráðsins.
að grípa inn í ákvörðun sjávar-
útvegsráðherra, en þetta atriði
fékkst ekki staðfest, né hver
niðurstaða slíkrar könnunar
hefði verið. þingmenn taka ekki
afstöðu til málsins eftir flokkum
og munu hafa óbundna afstöðu
til þess.
I’ingflokksformaöur
kveður sér hljóðs
Ólafur Ragnar Grímsson (Abl.)
kvaddi sér hljóðs utan dagskrár
í upphafi fundar í sameinuðu
þingi í gær, en hann á sæti í
utanríkismálanefnd fyrir hönd
flokks síns. Minnti Ólafur á yf-
irlýsingar, þess efnis, að ríkis-
stjórnin myndi bíða eftir niður-
stöðum utanríkismálanefndar
og Alþingis áður en hún tæki
afstöðu til málsins. Það hafi því
komið sér í opna skjöldu er
kunngjörð hafi verið sú
ákvörðun sjávarútvegsráðherra,
að mótmæla hvalveiðibanninu,
fyrir hönd ríkisstjórnarinnar,
áður en utanríkismálanefnd og
þingið hefðu sagt sitt í málinu.
Eg mælist til þess, sagði Ólaf-
ur Ragnar, að sjávarútvegsráð-
herra endurtaki þá yfirlýsingu
sína hér og nú, að hann bíði með
að kunngera Alþjóðahvalveiði-
ráðinu mótmæli sín meðan Al-
þingi fjallar enn um málið.
Ríkisstjórnin þing-
aði um málið
Steingrímur Hermannsson,
sjávarútvegsráðherra, sagði að
ríkisstjórnin hefði fjallað um
málið á fundi sínum þá um
morguninn. Á grundvelli þeirrar
umræðu hafi hann tekið
ákvörðun um að mótmæla þessu
banni. Ef Alþingi óskar hinsveg-
ar eftir því að taka aðra afstöðu
í málinu hlýt ég að lúta þeirri
niðurstöðu.
Valdið í höndum
sjávarútvegsráðherra
Hjörleifur Guttormsson, iðnað-
arráðherra, sté næst í ræðustól
þingsins og kunngerði, að hann
hefði túlkað þau sjónarmið á
ríkisstjórnarfundinum að ekki
bæri að mótmæla þessu hval-
veiðibanni. Ég tel eðlilegt að
utanríkismálanefnd og Alþingi
fjalli um málið, en ákvörðunar-
valdið er í höndum sjávarút-
vegsráðherra, vóru efnisatriði í
ræðu hans.
Frestað umræðu um málið
Er hér var komið gaf þing-
forseti fundarhlé og í því hléi
funduðu þingflokkar um málið.
Að því loknu hófust störf í utan-
ríkismálanefnd, en á sama tíma
fór fram utandagskrárumræða
um orkuverðshækkanir Lands-
virkjunar (sjá frétt hér á síð-
unni).
Málið í salt til dagsins í dag
Er slíta átti þingfundi á
sjöunda tímanum í gær kvaddi
Guðrún Helgadóttir (Abl.) sér
hljóðs utan dagskrár og spurði,
hvað liði hvalveiðibannsmálum.
Nokkrir þingmenn tóku til máls
um vinnulag þingsins, sem sitt
hvað var að fundið. Sjávarút-
vegsráðherra, Steingrímur Her-
mannsson, kunngerði þá þing-
heimi, að hann hefði haft sam-
band við framkvæmdastjóra Al-
þjóðahvalveiðiráðsins. Við höf-
um frest til að senda inn mót-
mæli, ef sú verður niðurstaðan,
til miðnættis annað kvöld, þ.e. í
dag. Utanríkismálanefnd lýkur
væntanlega störfum um þetta
mál í fyrramálið og Sameinað
þing kemur aftur saman klukk-
an eitt eftir hádegi. Við getum
því sofið á málinu í nótt, sagði
ráðherra.
Magnús H. Magnússon:
Breytingartillögur
við bráðabirgðalög
Magnús II. Magnússon (A) hef-
ur flutt tvær breytingartillögur við
staðfestingarfrumvarp við bráða-
birgðalög ríkisstjórnarinnar, svo-
hljóðandi:
„1. 5. töluliður 4. gr. orðist svo:
Krónur 30 milljónir renni
í Stofnfjársjóð fiskiskipa til
lækkunar á skuldum og/eða
fjármagnskostnaði fiski-
skipa, skv. reglum sem sjáv-
arútvegsráðuneytið setur,
að höfðu samráði við stjórn
Fiskveiðasjóðs íslands og
Landssambands íslenskra
útvegsmanna.
2. Á eftir 5. tölulið 4. gr. komi
nýr liður, sem verði 6. tölulið-
ur, svohljóðandi:
Eftirstöðvar, þar með
taldir vextir, fari til greiðslu
fjármagnskostnaðar vegna
skreiðarbirgða, skv. regium
sem Seðlabankinn setur í
samráði við viðskiptabanka
skreiðarframleiðenda."
Guðmundur G. Þórarinsson um þvermóðsku Hjörleifs:
Kostar okkur milljón
dollara á mánuði
Orkuverð í utandagskrárumræðu á Alþingi
Guðmundur G. Þórarinnsson (F)
bar þær sakir á iðnaðarráðherra í
utandagskrárumræðu í Kameinuðu
þingi í gær, að þvergirðingsháttur
og stífni hans í vinnulagi gagnvart
Alusuiesse kostaði íslendinga
milljón dali á mánuöi í of lágu
orkuverði.
Ólafur Þ. Þórðarson hóf utan-
dagskrárumræðu vegna 29%
verðhækkunar Landsvirkjunar á
orkuverði, en hann staðhæfði, að
verðhækkanir þess fyrirtækis
hefðu numið 800% í tíð núver-
andi orkuráðherra, þ.e. að á 3
árum, eða á sama tíma og bygg-
ingarvísitala hefði hækkað um
275%. Hafi ráðherra ekki laga-
heimild til aðhalds í þessu efni,
sagði Ólafur, átti hann að hafa
frumkvæði um að afla þess með
löggjöf. Ólafur taldi ríkisstjórn
og Landsvirkjun hafa samið um
verðþróun (verðdreifingu) og
ekki væri hægt að sakast við
Landsvirkjun eina. Strjálbýlis-
fólk greiddi í raun raforkuverð
til stóriðju hverskonar niður.
Hjörleifur Guttormsson, iðn-
aðarráðherra, hvað orkuverð
Landsvirkjunar hafa hækkað um
90.7% 1980, 66,2% 1981, 119%
1982 og ráðgerð hækkun 1983
næmi 125%. Þetta er 600%
hækkun á 3 árum en 1400% á
fjórum árum. Engin ákvæði í
lögum heimila stjórnvöldum að
grípa inn í verðákvörðun Lands-
virkjunar frá áramótum
1981/1982 að telja. Ráðherra tí-
undaði tvær ástæður fyrir verð-
hækkunum Landsvirkjunar: 1)
Allar orkuframkvæmdir hefðu
verið kostaðar með erlendu
Hjörleifur
Guttormsson,
iðnaðarráðherra,
og Þröstur Ólafs-
son, aðstoðar-
maður fjármála
ráöherra, stinga
saman nefjum í
hliðarsölum Al-
þingis.
(Ljósm. Mbl. ÓI.K.M.)
lánsfé, en gengisfellingar og
hækkaðir vextir ytra hefðu
margfaldað þennan lánsfjár-
kostnað, 2) óhagstæða orkusölu-
samninga við stóriðjufyrirtæki,
ekki sízt ISAL. Deildi ráðherra á
þingmenn bæði úr liði stjórnar
og stjórnarandstöðu fyrir af-
stöðu þeirra til samskiptamála
við Alusuisse. Hann kvaðst hafa
lagt til einhliða verðhækkun
orku til ISAL, í ríkisstjórninni,
og myndi auk þess leggja fram
frumvarp um, að Landsvirkjun
félli undir verðlagsyfirvöld með
íhlutunarrétti stjórnvalda í
verðákvarðanir.
Birgir ísleifur Gunnarsson (S)
og Guðmundur G. Þórarinsson (F)
svörurðu ráðherra og töldu
vinnulag hans fyrst og fremst
hafa staðið í vegi fyrir samning-
um um hærra orkuverð til ÍSAL.
Hann hafi lagt höfuðáherzlu á
aðra samskiptaþætti, sem skjóta
hefði mátt og átt í gerð, en í
raun tafið um árabil að samn-
ingar tækjust um hærra orku-
verð. Birgir sagði að fulltrúi
Framsóknarflokks í álviðræðun-
end hefði neyðst til að segja sig
úr henni vegna vinnubragða ráð-
herra, getu- eða viljaleysis. Guð-
mundur sagði að stífni og
þvermóðska ráðherrans kostaði
Landsvirkjun milljón dali á
mánuði í of lágu orkuverði.
Þvermóðska hans væri því keypt
fulldýru verði. Hann minnti og á
að flutningur orku eftir dýrum
línum landshluta á milli væri
kostnaðarliður sem segði til sín í
því verðdæmi, sem hér hefði ver-
ið rakið.