Morgunblaðið - 01.07.1983, Qupperneq 8

Morgunblaðið - 01.07.1983, Qupperneq 8
8 MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR1. JÚLÍ1983 Nýir aðilar sjá um rekstur rakarastofunnar „Garðar“ Nýir artilar hafa tekið við rekstri rakarastofunnar „Garðar“ í Nóatúni 17. Það eru þær Inga Hrönn Þorvalds- dóttir og Eygló Jónsdóttir sem reka stofuna nú í stað Garðars Sigurgeirssonar og bjóða þær upp á alla almenna hárþjónustu. Rannsókn Manneldisráðs á næringu 10 ára barna í Reykjavík: af járni, en skort- B- og D-vítamíni Nóg ur á NÝLEG rannsókn Manneldisráðs íslands á næringu og heilsu 10 ára reyk- vískra skólabarna leiddi í Ijós að járnskortur er fátíður, en D-vítamín og B-vítamínið fólínsýra virðist vera af skornum skammti í fæðu sumra barna. Mælt var raunverulegt innihald þessara efna í blóðinu, en fyrri rannsóknir Manneldisráðs á neysluvenjum skólabarna benti til skorts á þessum efnum. Það var Laufey Steingrímsdóttir næringarfræðingur sem stjórnaði þessari rannsókn, sem var gerð í fyrravor og haust. 198 börn úr Laugarnesskóla, Breiðholtsskóla og Olduselsskóla tóku þátt í rannsókninni, en sýnin voru rannsökuð á rannsóknarstofum Landspítalans, Hjartaverndar og borgarspít- alans. Laufey Steingrímsdóttir sagði að aðeins eitt barn hefði sýnt greini- leg merki járnskorts, þ.e.a.s. lækk- að gildi blóðrauða og lækkað ferr- itin í sermi. Sagði Laufey að sennilega væru margar ástæður fyrir þessari góðu útkomu. í fyrsta lagi er hefðbundin íslensk fæða nokkuð járnrík, kjöt og fiskneysla er mikil hér á landi, og börn á þessum aldri virðast alla jafna ekki fara varhluta af j)ví, þrátt fyrir allt sælgætisátið. I öðru lagi er járnbætt fæða ríkur þáttur í fæði margra barna á þessum aldri, og er þá fyrst og fremst um að ræða pakkakorn ýmis konar, svo- kallað morgunkorn. Þessar vörur eru verulega járnbættar og afar vinsælar meðal barna, en tveir þriðju barnanna sögðust borða slíka fæðu svo að segja daglega. Síðast en ekki síst hefur neysla ávaxta og ávaxtasafa aukist mjög hin síðari ár, ekki síst meðal barna. Ávextir eru að vísu járn- snauðir, en að sama skapi því C-vítamín auðugri. C-vítamín eyk- ur r.ýtingu járns úr fæðunni, eink- um úr kornmat. Þessi niðurstaða úr könnun Laufeyjar virðist við fyrstu sýn ekki vera í samræmi við niður- stöður neyslukannana þeirra Baldurs Johnsen (1977—’78) og Jóns Óttars Ragnarssonar (1979—’80), sem bentu til verulegs járnskorts skólabarna. En Laufey sagði að niðurstöður þeirra Bald- urs og Jóns Óttars hefðu verið þær, að skorturinn væri mestur hjá unglingsstúlkum á aldrinum 10 til 14 ára, en tiltölulega lítill eða enginn hjá börnum 7 til 10 ára. Það væri því fullkomið sam- ræmi á milli niðurstaðna könnun- arinnar núna og hinna fyrr. Um mælingar á B- og D-vítamíni sagði Laufey: „Samkvæmt fyrri neyslukönn- unum Manneldisráðs er fólkinsýra eitt það B-fjörefnið sem helst virðist skorta í íslenskt fæði. Gildi fólinsýru í blóðvökva barnanna mældust einnig verulega lægri en gengur og gerist meðal flestra annarra vel nærðra þjóða. Ástæða þessa er að öllum líkindum lítil neysla grænmetis hér á landi, en grænmeti er einmitt sá fæðuflokk- ur sem auðugastur er af þessu fjörefni, sem gegnir mikilvægu hlutverki fyrir eðlilega blóðmynd- un. Niðurstöður D-vítamín mælinga sýndu, að D-vítamín í blóðvökva mældist lægra að vori en hausti meðal þeirra barna sem ekki kváð- ust taka lýsi eða lýsispillur reglu- lega. Enginn slíkur árstíðamunur mældist meðal þeirra barna sem kváðust taka lýsi, en það var um helmingur barnanna. Þetta bendir til þess að líkam- inn geti myndað nægilegt D-víta- mín úr sólarljósinu hér á sumrin. Og jafnframt það, að engin ástæða er til þess að börn hætti að taka lýsi.“ Auk rannsókna á þessum þrem- ur efnum mældi rannsóknarstofa Hjartaverndar kólesteról í sermi. Sagði Laufey að blóðfita barna, engu síður en fullorðinna, ákvarð- aðist að hluta til af mataræði, en einnig af erfðum og öðrum þátt- um. 1 þessari rannsókn mældist serum kólesteról barnanna 188 milligrömm í desilíter að jafnaði, sem er mjög hliðstætt því sem tíðkast í bandarískum og norræn- um rannsóknum, að Finnlandi undanskildu, því þar er serum kól- esteról mun hærra. . afsláttur af nokkrum sýningarinnréttingum vegna breytinga Nu eru aðeins tvær eldhúsinnréttingar og ein baðinnrétting eftir og í dag er síðasti dagurinn til að gera kostakaup. Notið tækifæriö. Kaimar SKEIFAN 8 - 108 REYKJAVlK - SlMI 82011 Ólafur Bjömsson, útgerðarmaður í Keflavík: Dragnótin hentug- asta veiðarfærið — sparar olíu og fer bezt með fiskinn „ÉG hef verið að berjast fyrir dragnótaveiðinni síðastliðin 20 ár og síðustu 10 árin áður en hún var leyfð var ég mest einn í þessum barningi. Margir vina minna héldu þá að ég væri orðinn hálfskrýtinn," sagði Olafur Björnsson, útgerðar- maður í Keflavík, er Morgunblaðið ræddi við hann um dragnótaveiðar. „Af langri reynslu á sjó og af nær öllum veiðarfærum, sem eru notuð hér við land, er ég ekki í nokkrum vafa um að dragnótin er hentugasta veiðarfærið fyrir báta af þeirri stærð sem hæfir drag- nótinni. Hún er ódýr og olíuneyzla við dragnótaveiðar er í lágmarki. Þá skilar ekkert veiðarfæri eins góðu hráefni, togtími er aðeins 15 til 20 mínútur og meðalhal tekur aðeins um eina klukkustund. Þessi slagur minn hefur staðið um það hvort kolinn hér í Faxa- flóa yrði nýttur. Hingað til hefur hann verið vannýttur á sama tíma og allir aðrir stofnar eru ofnýttir. Margir „sveitamenn" hafa haldið því fram að dragnótin væri skaðræðis verkfæri og dræpi allt, sem í henni lenti, en með aukinni þekkingu og tækni hefur sannazt að svo er ekki. Eftir að möskvinn í dragnótinni var stækkaður hefur komið í ljós að hún sorterar betur en flest önnur veiðarfæri. Við erum nú að verða komnir á það stig, að við höfum sárafáa menn, sem búa yfir þekk- ingu til þess, að ná góðum árangri með dragnót. Dragnótin er ekki síður hagkvæm á annan fisk en kola og nú eru Norðmenn farnir að átta sig á ágæti hennar og við Norður-Noreg er hún nú notuð nánast allt árið en var áður hér um bil óþekkt veiðarfæri þar. Það væri fróðlegt að láta nokkra báta reyna sig á dragnót- inni umhverfis landið í eitt ár. Það hlýtur að vera leyfilegt, þrátt fyrir boð og bönn, a.m.k. í nafni vísindanna að reyna að finna út hvernig fiska megi á ódýrastan hátt.“ Hvað finnst þér um aukna ásókn i dragnótaveiðar í Faxa- flóa? „Þegar ákveðið var að leyfa kolaveiðar í dragnót í Faxaflóa, var jafnframt ákveðið, að sá koli, sem veiddist, skyldi fullunninn enda er það forsenda þess, að gott verð fáist fyrir hann. Hámarks- afli er um 1.200 lestir og það þótti hæfilegt að þrjú frystihús keyptu búnað til vinnslu á kolanum og hefðu hvert um sig tvo báta, eða 6 alls. Það liggur ljóst fyrir að þetta er nægilegt til að nýta og ná leyfi- legu aflamagni. Á síðasta ári fékkst sjötti bát- urinn ekki fyrr en í september, en nú er mér sagt að 16 hafi sótt um. Þar á meðal menn, sem nýlega hafa keypt báta og menn, sem voru í hópi þeirra, sem börðust á móti dragnótinni, þegar ég reyndi að fá opnað fyrir hana. Vafalaust mæla viss rök með því að þessu verði eitthvað skipt, en mér finnst hæpið að þeir, sem hafa nýlega keypt báta, geti vikið okkur frá, sem höfum verið að bíða eftir þessu árum saman og hófum veið- arnar. Þá verður að líta á þá stað- reynd, að vinnslustöðvarnar, 3em hafa keypt sér búnað til að vinna kolann, gætu orðið fyrir veru- legum skakkaföllum meðan óvan- ir menn eru að reyna að ná tökum á þessum veiðum. Af þeirri ástæðu kemur ekki til greina að skipta um alla bátana í einu. Að lokum má benda á það, að vand- fundinn er sá mannskapur, sem getur kúttað allt að 10 lestum af kola á dag, slíkt klára ekki nema úrvals menn,“ sagði ólafur. Borgarráð: Árni Vilhjálmsson varaformaður stjórn- ar Landsvirkjunar Borgarráð samþykkti að tilnefna fyrir sitt leyti Árna Vilhjálmsson varaformann stjórnar Landsvirkj- unar, en á fundinum lét Ingibjörg Sólrún Gísladóttir gera svohljóð- andi bókun vegna tilnefningar formanns stjórnar Landsvirkjunar á síðasta fundi ráðsins: „Á fundi borgarstjórnar í febrúar s.l. var Kvennaframboð- ið andvígt frumvarpi að lögum um Landsvirkjun, m.a. vegna þess, að skv. lögunum fá stjórn Landsvirkjunar og ráðherra orkumála alfarið stefnumótandi framkvæmda- og fjármálavald stofnunarinnar í hendur. Við teljum slíka valdsöfnun ekki samræmast hugmyndum um Iýðræðisþjóðfélag. Með þeirri tilnefningu stjórnarformanns, sem nú liggur fyrir, er gengið enn lengra á sömu braut, þar sem tilnefndur er sá maður, sem jafnframt er æðsti yfirmaður þeirrar fjármálastofnunar, sem hefur milligöngu og eftirlit með erlendum lántökum fyrirtækis- ins. í þjóðfélagi, sem kennir sig við lýðræði, á eitt af grundvallarat- riðunum að vera dreifing valds. Hér er gengið þvert á þetta meg- insjónarmið og því er Kvenna- framboðið andvígt þessari til- nefningu."

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.