Morgunblaðið - 19.01.1986, Síða 9

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR19. JANÚAR1986
B 9
„Jafnvel í dauöanum gerir Molly þaö sem hún
geröi allt sitt líf ? hún sameinar okkur“
SJÁ: Skarö ffyrir skildi
VANGAVELTUR
Var Kristur
sumarbarn?
r
Ymislegt bendir nú til, að Jesús
Kristur hafi verið borinn í
heiminn síðla sumars eða snemma
hausts árið 12 f.Kr. og að stjaman,
sem vísaði vitringunum veginn til
Betlemhem, hafí verið Halley-hala-
stjaman.
Þessi kenning brýtur að vísu í
bága við skoðun kristinna manna
en höfundur hennar, Biblíufræðing-
urinn Jim Fleming, segir, að það
sé þó líklega rétt, að fæðing frelsar-
ans hafí átt sér stað nokkum veginn
þar sem nú stendur Fæðingarkirkj-
an í Betlehem. Fleming er kennari
í sögulegri landafræði og fomleifa-
fræði við Hebreska háskólann í
Jerúsalem.
Fræðimenn á flórðu öld eftir
Krist þóttust ráða það af Nýja
testamentinu, að frelsarinn hefði
fæðst 25. desember árið 1 „en svo
virðist sem getspekin hafí bmgðist
þeirn", segir Fleming.
Halastjama Halleys. — Svo virð-
ist sem getspekin hafi brugðist
fræðimönnunum.
Fræðimenn nú á dögum hafa
fundið vísbendingar um, að Kristur
hafi fæðst fyrir árið 1, meðal annars
það, sem segir f Matteusarguð-
spjalli, að Heródes konungur mikli
hafí verið uppi þegar Jesús fæddist,
en talið er, að Heródes hafí látist
árið 4. f.Kr. Auk þess þykir líklegt,
að skrásetningin, sem Lúkasarguð-
spjall segir frá og olli því, að Jósef
og María fóm til Betlehem, hafí
veirð gerð árið 12 f.Kr.
Það, sem fyrst vakti grunsemdir
um, að 24. desember væri ekki rétt-
ur fæðingardagur frelsarans, er sú
frásögn Biblíunnar, að hirðar, sem
gættu hjarða sinna í haga við Betle-
hem, hafí fyrstir vitað, að nýr
konungur væri fæddur.
Jim Fleming segir, að hirðunum
hafí ekki verið leyft að beita fénu
á akrana eftir að þeir vom plægðir
í október og nóvember til að vetrar-
regnið næði að vökva jörðina vel.
Þeir fengu hins vegar að beita þá
sfðla sumars og snemma hausts
þegar uppskemstörfum var lokið
ogtil að taðið nýttist sem áburður.
Fleming segir, að Halley-hala-
stjaman hafi sést árið 10 f.Kr.,
þegar Jesús var tveggja ára sam-
kvæmt þessari kenningu, og vitr-
ingamir sáu hana tvisvar sinnum,
sem kemur heim og saman við
hegðan stjömunnar.
KARL í KRAPINU
Bengt Lindqvist sem nú er
aðstoðarráðherra Svía í
heilbrigðis- og félagsmálum, hef-
ur verið blindur frá 15 ára aldri.
Hann segist hafa tekið sæti í ríkis-
stjóminni til að sýna að fatlaðir
menn geti gegnt háum stöðum.
„Mér var einu sinni tjáð að það
væri auðveldara fyrir blindan
mann að gegna háu embætti en
að vera vikapiltur á hóteli," segir
Lindqvist.
Hann notar rafeindabúnað sem
breytir rituðu máli í hljóðgervinga
eða í blindraletur. „Ég er lengur
en aðrir að vinna sum verkefni,
en starfið er mér ekki ofviða,"
segir hann.
Olof Palme, forsætisráðherra
Svía, skipaði Lindqvist í embætti
í október síðastliðnum en þá vom
gerðar ýmsar breytingar á ríkis-
stjóm landsins í kjölfar þing-
Blindur
leiðir
alsjáandi
kosninganna sem færðu sósíal-
demókrötum nauman sigur.
Skipun Bengt Lindqvist í emb-
ætti aðstoðarheilbrigðis- og fé-
lagsmálaráðherra kom mjög á
óvart, þar sem hann hafði verið
talsmaður fatlaðra á sænska þing-
inu og gagnrýnt stjómarstefnuna
harkalega.
„Ég varð furðu lostinn, þegar
Palme bauð mér stöðuna," segir
Lindqvist, og bætir við: „Samt
leið ekki á löngu þar til ég ákvað
að verða við áskomn hans. Fötl-
uðu fólki er það mikil hvatning
þegar einum úr þeirra hópi er
auðsýnt þvílíkt traust.“
Bengt Lindqvist er 49 ára að
aldri. Hann var fyrst kjörinn á
sænska þingið árið 1982 en þar
hafði enginn blindur maður átt
sæti áður. Frá árinu 1977 hafði
Lindqvist verið formaður lands-
samtaka fatlaðra í Svíþjóð. „Fólki
hættir til að einblfna um of á
fötlun manns og gefa öðm í fari
hans of lítinn gaum. Sænskur
rithöfundur sagði einhveiju sinni
að blinda væri aðeins lítið brot
af persónuleika blinds manns,"
segir hann.
Lindqvist notar ýmiss konar
rafeindabúnað í daglegum störf-
um sínum, einkum bandarískan
og japanskan. Hann getur einnig
skrifað hjá sér minnisgreinar með
jafnmiklum hraða og sjáandi
maður og notar til þess sérstakt
málmspjald og penna.
GEGNDARLAUST ÓHÓF — Michelle við arm eiginmannsins.
ÓSKAMMFEILNI ■
Forsetafrúin
skreppur í búð
Michelle Duvalier, eiginkona
Jean-Claude Duvalier, for-
seta Haiti til lífstíðar, var fyrir
skömmu í innkaupaferð í París og
þótti þá eyðslusemi hennar keyra
svo um þverbak, að jafnvel hörðustu
andstæðingum ógnarstjomarinnar
var orða vant. Aðeins flugfarið fyrir
hana og fylgdarliðið kostaði hálfa
þriðju milljón íslenskra króna.
Erlendir sendimenn í Port au
Prince, höfuðborg Haiti, segja, að
Michelle hafí farið með „stjam-
fræðilegar" upphæðir í tískuversl-
animar í París en að sjálfsögðu er
raunveruleg tala leyndarmál. „Mic-
helle endumýjaði í klæðaskápnum
fyrir árið, keypti jólagjafír fyrir vini
og ættingja og málverk fyrir sjálfa
sig,“ segir einn sendimannanna.
Á Haiti, þar sem varla er til
bensín á bflana vegna skorts á er-
lendum gjaldeyri, var ekki sagt frá
Parísarferð forsetafrúarinnar en
frönsku biöðin gerðu henni góð
skil og var hún því brátt á allra
vitorði heima fyrir.
Michelle hóf ferðina í nóvember
þegar hún og allt að 18 manna
fylgdarlið fóru með þotu til New
York. Þaðan var svo farið með
Concorde-þotu til Parísar og sami
háttur á hafður í bakaleiðinni. Viku
eftir að Michelle kom heim kostaði
hún og skipulagði brúðkaup innan-
hússarkitektsins síns og tískuráð-
gjafa, en hann gekk að eiga stúlku
frá Ecuador. Var veislan haldin í
Port au Prince og er haft eftir
sendimanni frá Ecuador, sem var
viðstaddur, að bara blómin hefðu
kostað nærri 800.000 krónur.
Michelle leigði einnig hár-
greiðslumann frá París og kom
hann með Concorde-þotu um New
York til að greiða brúðinni.
Tj aldbúðaf ólkið
situr sem fastast
Rétt við breiðstræti i Mexíkóborg, þar sem ökutæki þjóta fram
og aftur allan sólarhringinn, hefur verið tyllt niður tjaldi og
þar fyrir framan stendur kona ein með ungbam í fanginu. Hún
bendir á hálfhrunið sambýlishús rétt hjá og segir: „Þarna á ég heima
og ég ætla mér ekki héðan. Ég fæddist þarna, maðurinn minn vinnur
héma og allir vinir okkar era hérna. Við förum ekki í burt.'
En ríkisstjóm Mexíkó segir að
hún verði að fara ásamt 14 þúsund-
öðrum sem misstu heimili sín eftir
jarðskjálftana miklu í september
síðastliðnum, en þetta fólk reynir
að halda í sér lífínu í tjaldborgum
sem það hefur hrúgað niður víðs
vegar um Mexíkóborg og hefur litla
sem enga hreinlætisaðstöðu.
Yfirvöld hafa mælt svo fyrir að
tjaldbúar flytjist þegar í stað í sér-
stakar búðir sem ríkisstjómin rekur
í úthverfum borgarinnar. En tjald-
búar fara hvergi. Til að knýja þá
til brottfarar hafa embættismenn
skorið niður matarskammt og aðra
þjónustu sem veitt hefur verið þeim
sem illa urðu úti af völdum jarð-
skjálftanna miklu.
í þrjá mánuði hefur fólkið heldur
viljað hírast við frumstæðar að-
stæður á umferðareyjum og hring-
torgum en í skólabyggingum og
hermannabröggum sem útbúnir
hafa verið fyrir það. Nætumar hafa
verið nístandi kaldar og trúlega
hefur verið lítill hátíðasvipur yfír
híbýlum fólksins um jól og áramót.
I jarðskjálftunum miklu í septem-
ber urðu 50 þúsund manns heimilis-
lausir og þar af eru tjaldbúamir
fátækastir og verst settir. Yfírleitt
er þar um millistéttarfjölskyldur að
ræða sem glötuðu öllum eigum sín-
um í jarðskjálftunum. Fólkið telur
sig hafa æma ástæðu til að láta
ekki undan kröfum stjómvalda um
að hafa sig á brott. Það óttast
nefnilega að þá glati það síðasta
tækifærinu til þess að byggja yfír
sig og hefja eðlilegt líf á nýjan leik
í hverfum þar sem þúsundir þeirra
hafa búið, starfað og eiga ættingja,
vini og minningar.
„Stjórnin ætlar sér bara að sópa
okkur í burtu,“ segir Ricardo Tellez,
„borgarstjóri“ í einni tjaldborginni,
þar sem búa um 420 manns, þar
af að minnsta kosti 200 böm undir
10 ára aldri.
Hreinsunarstarf eftir jarðskjálft-
ana, sem kostuðu að minnsta kosti
sjö þúsund manns lífið og ollu
tugmilljarða eignatjóni, heldur stöð-
ugt áfram og hálfhrundir hús-
skrokkar og leifamar af skrifstofu-
byggingum, hótelum og íbúðar-
húsum em fluttar á brott. En hvar-
vetna getur að líta stálklumpa og
hmnda veggi og þeir fáu ferðamenn
sem að þessu sinni hafa lagt leið
sína til Mexíkóborgar em áfjáðir í
að taka myndir af þessu hráviði sem
liggur út um alla borgina. Áður
höfðu ferðamenn eftir öðm að
slægjast í Mexíkóborg, og þessi
hluti árs hefur yfírleitt verið helsta
ferðamannatímabilið á þessum slóð-
um.
En nú bregður svo við að nætur-
klúbbar og veitingastaðir standa
hálftómir. Móttaka ferðamanna er
þriðja helsta tekjulind þjóðarinnar
í meðalári en nú virðist tapið í
þeirri atvinnugrein geta numið
milljörðum samkvæmt spám ríkis-
stjómarinnar. Þau áhrif sem jarð-
skjálftamir hafa haft á efnahag
Mexíkóbúa og andlegt heilsufar
þeirra munu og ugglaust koma
fram næstu árin. Lögreglan segir
að mikil alda gíæpaverka hafí
komið í kjölfar jarðskjálftanna og
telur hún orsakimar þær að borgar-
búar hafí verið undir miklu sálrænu
álagi og þar við bætist vonleysi og
örvænting þeirra sem urðu heimilis-
lausir í þessum náttúmhamfömm.
Til dæmis um ástandið má nefna
að á jóladag létust 20 manns fyrir
eigin hendi eða annarra og 43 hlutu
meiðsl í árásum, ránum og grip-
deildum. Á meira en 200 stöðum í
borginni vom framin ofbeldisverk
af ýmsu tagi. Loft var lævi blandið
og fólk brást harkalega við fyrir
minnstu sakir. Maður nokkur skaut
annan til bana vegna þess að sá
hafði gerzt svo djarfur að styðja
sig við bílinn hans.
— WILLIAM SCOBIE