Morgunblaðið - 03.07.1988, Page 6

6 B
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 3. JÚLÍ 1988
Hvaða heilvita
manni dettur i hug-
að leggja upp í
langferð á reið-
hjóli á þjóðvegum
íslands, sem á
köflum hefur verið líkt við
þvottabretti og þar sem ryk-
mökkurinn á góðviðrisdögum er
þykkari en þæfð lopapeysa. Slíkt
kæmi fáum til hugar nema ef
vera kynni einhveijum útlend-
ingnum.
Þannig hugsum við gjaman, þeg-
ar ekið er fram á einhvem aðkomu-
manninn, sem hefur flutt reiðhjólið
sitt milli landa, jafnvel heimsálfa
til að njóta sumarfnsins í faðmi
fagurrar og hreinnar íslenskrar
náttúra en hefur af misskilningi
kosið þjóðvegi landsins sem áfanga-
stað.
Það kom því nokkuð á óvart að
heyra af ungum mönnum og það
íslenskum, sem undanfarin sumur
hafa eytt sumarfríi sínu hjólandi
upp á sjálfu hálendi íslands. Leit-
andi uppi þingmannaleiðir og
hrossatroðninga, til að hjóla eftir.
Ekki gátu vegimir þar verið
beysnir eftir hundrað ára brúkleysi,
fyrst þeir era eins og þeir era í
byggð, en þeir losnuðu þó við ryk-
ið, var undirritaðri hugsað. — Urð
og grjót upp í mót, ekkert nema
urð og gijót. Þannig hlaut leiðarlýs-
ing þessara unga manna að vera.
Menn fara heldur ekki langt upp
á hálendinu öðruvísi en að hitt fyr-
ir straumharðar, óbrúaðar ár og
gljúpa sanda. Því sú hroðalega stað-
reynd blasir við að landið er að fjúka
upp. — Hjóluðu þessir menn yfír
sandana og ámar ef til vill líka?
Margur villist, þó vís þykist, seg-
ir máltækið. — Því nú hefur undir-
rituð komist að því, að ferðast á
reiðhjóli upp á hálendinu er dýrð-
legt. Þetta er skemmtun, sem er
skipulögð með margra mánaða fyr-
irvara og beðið með eftirvæntingu
í jafn langan tíma.
Lesa landakort eins og aðr-
ir lesa spennandi skáldsögn
Hreystimannafélagið, er félag
ungra manna, sem hafa hjólað
helstu fjallvegi landsins. Segja má
að þeir séu framkvöðlar á þessu
sviði hér á landi. Ekki fara neinar
sögur af öðram íslendingum, sem
hafa hjólað jafn langar vegalengdir
Hafa hjólað
helstu fjallvegi
landsins
Rætt við nokkra félaga í Hreystimannafélaginu,
sem telja það helsta kostinn við hjólreiðarnar, að hægt
er að velja betra hjólfarið
Á áfangastað draga félagarair í Hreystimannafélaginu fánann sinn að húni. Að þessu sinni hefur hon-
nm verið fundinn staður í vörðu á Gæsahnjúk.
Morgunblaðið/EmiKa
Harði kjarainn í Hreystimannafélaginu, talið frá vinstri Ragnar
Ómarsson, Sveinbjöra Gröndal og Jón Rúnar Arason.
í vaðtöflum með uppbrettar buxnaskálmar, því vegurinn lá að þessu
sinni í árfarvegi.
og þeir. Það er þó til fræg saga
af norðlenskum glímukappa, sem
árið 1907 átti að þreyta glímu á
Þingvöllum. Sagt er að sá hafí hjól-
að frá Reykjavík til þingstaðarins.
En tapaði fyrir andstæðingum
sínum vegna þess að hann var út-
keyrður eftir ferðina.
Félagamir i Hreystimannafélag-
inu hafa farið víða á hjólum sínum.
Þeir hafa hjólað yfir Kjöl og
Sprengisand og fara alltaf árlega í
Fjallabaksferðir. Þeir hafa líka far-
ið svokallaða Gæsavatnaleið. Lagt
var af stað frá Brú á Köldukvísl,
þaðan hjólað að Tómasarhaga und-
ir Tungnafellsjökli. Þar skiptust
leiðir. Völdu þeir félagar leiðina
austur fyrir jökulinn inn að Gæsa-
vötnum. Síðan var farið áfram með
Vatnajökli og niður að upptökum
Jökulsár á Fjöllum og ánni fylgt
niður í Öskju og þaðan niður í
Herðubreiðarlindir og loks niður að
Mývatni, þar sem ferðin endaði.
Þaðan „húkkuðu" þeir sér far í
bæjnn.
í sumar era áætlaðar tvær hjól-
reiðaferðir. Önnur styttri er hin
árlega Fjallabaksferð. Hin ferðin
mun taka um hálfan mánuð. í þeirri
ferð er áætlað að fara norður fyrir
Hofsjökul inn á Hveravelli og síðan
norður fyrir Langjökul, suður
Kaldadal og inn á Hlöðuvelli og
þaðan til Reykjavíkur.
Hreystimannafélagið telur um
tuttugu meðlimi. Eins og í öllum
félögum er einn harður kjami og
þrír þeirra, Jón Rúnar Arason,
Sveinbjöm Gröndal og Ragnar
Ómarsson tóku því fúslega að segja
okkur frá ævintýram sínum.
„í þessum ferðum okkar eram
Við Skuggafjallakvísl á Fjallabaksleið nyrðri er verið að tannbursta
sig fyrir næstu þrjá daga.
við ekki bara að hugsa um að hjóla
heldur skoðum við fallega staði,
fylgjumst með gróður- og dýralífi,
veðráttunni, hitastiginu, í hvaða
hæð við eram staddir og fleira og
fleira. Við höldum nefnilega log
bók. Við skráum niður það sem
fyrir augun ber. Líka yfirskilvitlega
hluti. Það er alltaf eitthvað undar-
legt að henda okkur," segja þeir
leyndardómsfullir.
„Til dæmis hafði Ragnar týnt
gleraugunum sínum viku áður en
við fóram yfír Sprengisand. En viti
menn, þar sem við voram staddir í
snjóskafli skammt frá Nýjadal,
kemur Ragnar auga á gleraugun
sín liggjandi í snjónum."
Þeir horfa á skrásetjara með
spum að frásögninni lokinni og
segja svo: „Er þetta ekki undar-
legt?“
Jú, það er margt skrýtið við þessa
menn. Til dæmis lesa þeir landa-
kort eins og aðrir lesa spennandi
skáldsögu.
„Ég var að lesa landakort til
klukkan íjögur í nótt." segir Grönd-
al. „Þannig kynnist maður landinu
enn betur."
Hreystimannafélagamir elska
landið sitt og þeir hafa afar ríka
þjóðemiskennd, sem lýsir sér meðal
annars í því að þeir ferðast frekar
innanlands en utan. Þeir lesa líka
íslendingasögumar í ferðum sínum
og trúa þar hveiju orði. En þó þeir
félagar séu rómantískir láta þeir
tilfínningamar ekki hlaupa með sig
i gönur. Allar þeirra ferðir eru þaul-
skipulagðar.
„Við geram áætlanir sem stand-
ast,“ segja þeir stoltir. „Leiðin er
mörkuð á korti og ákveðið hve langt
skuli fara hvem dag. Venjulega
hjólum við aldrei lengur en fímm
tíma á dag.
Við höfum líka fyrirvara á hlut-
unum. Einum til tveim mánuðum
fyrir brottför fáum við lánaðan
bílskúr og þangað flytjum við hjól-
in. Geram þau klár fyrir ferðin og
söfnum saman því dóti, sem við
ætlum að hafa með okkur. Hver
getur haft um það bil fímmtíu kíló
og er farangurinn allur settur á
hjólin. Það er hin mesta firra að
vera með farangurinn á bakinu, það
eyðileggur jafnvægið," segir Jón
Rúnar.
Taka með sér espressó-
könnu og nýtt grænmeti
„í þessar ferðir tökum við með
okkur almennan viðlegubúnað, es-
pressókönnu og nýtt grænmeti. Því
tvær grænmetisætur era í hópnum.
Þær era frekastar og ráða því mat-
seldinni í túmum. A hveiju kvöldi
sláum við upp veislu. Það tekur
minnst þijá klukkutíma að útbúa
kræsingamar og við gefur okkur
góðan tíma til að borða, en það eru
stórkostlegir „gúrmear“ í hópnum,“
heldur Jón Rúnar áfram.
„Þú ert nú líka slyngur í að búa
til ljúffengar grænmetiskássur,"
segja félagar Jóns Rúnars og nikka
til hans höfðinu í viðurkenningar-
skyni.
„Espressókannan er alveg ómiss-
andi, skýtur Gröndal inn í. „Margur
útlendingurinn, sem hefur hitt okk-
ur upp á hálendinu hefur orðið hissa
og öfundsjúkur yfír könnunni
góðu.“
„Einu sinni hittum við nokkra
Frakka, sem langaði ógurlega mik-
ið í kaffi, en vildu ekki þiggja það,
því þeir héldu að við ættum svo lítið
af því. Þeir áttuðu sig ekki á því,
að við era miklir búmenn, eigum
allt til alls og alltaf nóg af öllu."
En hvemig er þessum mönnum
fært að ferðast með allt þetta hafur-
task á reiðhjóli?
„Skýringin á því afhveiju við
verðum aldrei uppiskroppa með
nýjan mat er sú, að við sendum
með rútu kassa með nýju græn-
meti í einhvem skálann, sem verða
mun á vegi okkar. Við þolum alls
ekki duftmat."
„Við erum illræmdir í þessum
skálum,“ segir Ragnar, „því þegar
við komumst í góðmetið eram við
svo ánægðir, að við drögum upp
fánann okkar og öskram. En fáninn
er tákn félagsins og alltaf dreginn
upp á áfangastöðum."