Morgunblaðið - 14.02.1989, Síða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 14. FEBRÚAR 1989
Skoðanakönnun SKÁÍS:
Andstæðingum hval-
veiðanna Qölgar
SAMKVÆMT niðurstöðum skoðanakönnunar, sem SKAÍS hefur gert
fyrir Samband ungra sjálfetæðismanna, hefur andstaða við hvalveið-
ar aukizt. í könnuninni sögðust 45,2% þeirra, sem afetöðu tóku, telja
að hvalveiðum ætti að hætta. í könnun, sem gerð var fyrir Stöð 2
í október á síðasta ári, vildu 34,
Alls svöruðu 632 spurningunni
„Telur þú' að íslendingar eigi að
hætta hvalveiðum?“ Afstöðu tóku
546 eða 85,1%. Af þeim sögðust
54,8% hlynntir því að hvalveiðum
yrði haldið áfram. Þeirrar skoðunar
voru 65,6% í könnuninni í október.
í aldurshópnum 18-29 ára var
meirihluti andvígur hvalveiðunum
% hætta veiðunum.
eða 52,3%. í hópnum 30-49 ára
voru 43,8% andvíg hvalveiðum, en
í elzta hópnum, 50 ára og eldri, var
stuðningurinn við hvalveiðar mest-
ur, 59,2%.
Fleiri konur reyndust hlynntar
hvalveiðunum en karlar. I hópi
kvenna studdu 59,7% áframhald-
andi hvalveiðar, en 50,2% karla.
Ungt fólk og könnun á neyslu áfengis:
Margir vitni að akstri
eða áflogum ölvaðra
FIMMTI hver svarandi á aldrin-
um 15 til 24 ára í Gallup-könnun
á ölvunarhegðun íslendinga var
einu sinni eða oftar í bíl með
ökumanni undir áhrifiim áfengis
á síðustu tólf mánuðum. Rúmlega
F ormannafiindur BSRB:
Kaupmáttur
verði bættur
í ÁLYKTUN sem samþykkt var
samhljóða á formannafúndi
BSRB í gærdag segir m.a. að
BSRB sætti sig ekki við óbreytt-
an kaupmátt lágra launa og vilji
fá hann bættan. Þá viU BSRB
ganga til viðræðna við ríkisvald-
ið, i samvinnu við önnur samtök
launþega, um leiðir tíl að efla
velferðarkerflð og skapa launa-
fólki betri lifekjör.
BSRB vill leita eftir samkomulagi
um kjarasamning til ársloka þar
sem samið verði um samræmingu
á launakerfi BSRB og stigvaxandi
kaupmátt auk kaupmáttartrygg-
ingar.
helmingur umræddra ökumanna
var innan 25 ára aldurs og alls
78,2 prósent þeirra voru 35 ára
eða yngri. Gallup-könnunin var
gerð fyrir Heilbrigðis- og trygg-
ingaráðuneytið og neíhd um átak
í áfengisvörnum. Mikið var einn-
ig um að aðspurðir hefðu orðið
vitni að ryskingum eða áflogum
sem rekja mátti beint til áfengis-
neyslu.
Spumingunni um hvort menn
hefðu orðið vitni að slagsmálum
sem tengdust áfengisneyslu beint
svöraðu alls 26,2 prósent aðspurðra
játandi, en 72,9 prósent neituðu.
0,9 prósent vora óvissir. Lítill mun-
ur er á kynjum í þessu sambandi,
svo og búsetu, en mikill munur var
þó í aldursflokkadreifíngunni. Á
aldrinum 15 til 24 ára höfðu 51,8
prósent orðið vitni að slagsmálum
af nefndu tagi og innan 25 til 34
ára aldurshópsins höfðu 26,4 pró-
sent til viðbótar orðið vitni að þess
lags áflogum. Síðan stigminnkar
talan, en þó höfðu 21,1 prósent 35
til 44 ára ástæðu tii að svara ját-
andi.
Sjá ennfremur bls. 18.
Ölfusá er nú bakkafull við Ölfúsárbrú.
Morgunblaðið/SigurðurJónsson

Œ T I rpTii J -'44"í
Klakastífla neðan Olfusárbrúar
Selfossi.
KLAKASTÍFLA hefúr myndast
í Ölfúsá við Selfoss, í bugðunni
fyrir neðan Ölfúsárbrú. Segja
má að áin sé bakkafúll við
brúna.
í umhleypingunum að undan-
fömu hefur íshröngl hlaðist upp
í strengnum neðan brúarinnar og
á lygnunni sem er enn neðar.
Þetta klakahröngl veldur nokkurri
fyrirstöðu í rennsli árinnar og er
hún bakkafull við brúna. Miklar
leysingar við slíkar aðstæður
gætu orsakað flóð í ánni.
Síðasta stórflóð í Ölfusá varð
29. febrúar 1968 en mesta flóð
ar á undan varð 5. mars 1948.
báðum þeim tilfellum hafði
klakastffla myndast í ánni sem
olli fyrirstöðu í ieysingum.
— Sig. Jóns.
Rafmagnslaust á Borgarspítalanum í 10 mínútur:
Samþykkt að kaupa nýja
vararafstöð á spítalann
Varaaflstöð Borgarspítalans
stöðvaðist S um tíu mínútur í raf-
magnsleysinu á sunnudag. Stöðin
fór sjálfkrafa í gang er raf-
magnið fór af, en stundarQórð-
ungi síðar sprakk olíubarki, sem
skipta þurflá um. Borgarspítalinn
hefúr fengið 10 milljóna fjárveit-
ingu fyrir nýrri varastöð og í
gærmorgun samþykkti innkaupa-
stofliun Reykjavíkurborgar kaup
á nýrri vél.
„Það voru engir sjúklingar í önd-
unar- eða hjartavélum og stöðvunin
kom því ekki að sök, sagði Jóhannes
Pálmason, framkvæmdastjóri Borg-
arspítalans. „Stöðin gekk síðan frá
niuKKan nmm ui KiuKKan eneiu, en
rafmagn kom ekki á BGrgarspítalann
fyrr en þá. Rafmagnsveitan vildi
minnka álagið á bænum og stöðin
keyrði allt rafkerfi spítalans á fullri
orku þangað til við fengum rafmagn
aftur.“
Að sögn Ingólfs Þórissonar, fram-
kvæmdastjóra tæknisviðs á Land-
spítalanum, tók það um eina og hálfa
mínútu að koma varaafli á sjúkrahús-
ið. „Það er heldur lengri tími en á
að vera, vélamar eiga að taka við á
tíu sekúndum," sagði hann. „Það
kom ekki að neinni sök, engir sjúkl-
ingar vora í vélum. Við getum ekki
knúið spítalann að fullu, við höfum
varaafl upp á um 500 kw, en þurfum
1200.“
Þess má geta að þótt rafmagn
skorti á sjúkrahúsum, eru flestar
öndunar- og hjartavélar með raf-
hlöðum, sem taka við ef straum þrýt-
Bjónnn höfðar mest
Verðhækkanir hjá ÁTVR:
Sterku vínin hækka
mest, bjórinn lækkar
NÝ VERÐSTEFNA var tekin upp í gær hjá Áfengis- og tóbaksverslun
ríkisins samhliða verðbreytingum í gær. Sterku vínin hækkuðu um
11-14%, létt vín um 7-10% og tóbak um 15,3% að jafnadi. Hins vegar
var áætlað bjórverð lækkað. Þessi verðstefna er „tilraun til þess að
hafa áhrif á neysluvenjur í samræmi við ríkjandi viðhorf í heilbrigðis-
málum og breyttar áherslur víða um heim varðandi hollustu og lifiiaðar-
hætti“, segir í frétt frá fjármálaráðuneytinu. Áætlað er að hækkunin
muni færa ríkissjóði 450-500 milljóna króna tekjuauka,á þessu ári.
til yngra fólksins
Heildarsala ÁTVR á þessu ári, að
meðtalinni þessari nýjustu verð-
hækkun, er áætluð nema 6.155 millj-
ónum króna. Þar af er áfengi 4.274
milljónir, tóbak 880 milljónir og bjór
1.000 milljónir. Höskuldur Jónsson
forstjóri ÁTVR segir að ekki sé enn
fyrir séð hvort þessar sölutölur muni
nást. Hann segir að vænta megi frek-
ari hækkana síðar á árinu til að ná
inn þessum tekjum, nema bjórsala
muni skila af sér meira fé en vænst
hefur verið.
Bjórverð er nú áætlað lægra en
áður. Dós af innlendum bjór átti að
kosta 115 krónur og af innfluttum
145 krónur. í frétt fjármálaráðuneyt-
isins er sagt að innflutt bjórdós
muni kosta á bilinu 100-115 krónur,
en innlendur bjór innan við 100 krón-
ur dósin. Ein ástæða verðlækkunar-
innar er hagstæð innkaup í kjölfar
útboðs.
Hluti þessara verðhækkana er
skýrður með gengislækkunum krón-
unnar undanfarin misseri. Verð á
áfengi og tóbaki hefur hækkað um
5% síðan í janúar 1988 og engin
hækkun orðið á meðan gengið hefur
verið fellt þrisvar sinnum, um 3%,
4% og 2,5%.
Breytt verðstefna þýðir að fyrstu
2,25% vínandainnihalds vínflösku
bera ekki vfnandaskatt. Því verða
létt vín á hlutfallslega lægra verði
en sterk.
Hér verða talin nokkur dæmi um
verðbreytingamar.
Rauðvín: St. Emilion hækkar um
10,3%, úr 780 kr. í 860 kr. flaskan.
Patriarch hækkar um 7%, úr 570 kr.
í 610 kr.
Hvítvín: Beau Rivage hækkar um
9,6%, úr 520 kr. í 570 kr. flaskan.
Hochheimer Daubhaus hækkar um
8,6%, úr 580 kr. í 630 kr.
Sterk vín: Campari Bitter hækkar
um 14,4%, úr 1.390 kr. í 1.590 kr.
Ballantines-viskí hækkar um 14,0%,
úr 1.710 kr. í 1.950 kr. Absalut-
vodka hækkar um 13,1%, úr 1.450
kr. í 1.640 kr. Gamalt brennivín
hækkar um 10,7%, úr 1.400 kr. í
1.550 kr. Brennivín hækkarum 30%,
úr 1.000 kr. í 1.300 kr.
Höskuldur segir brennivínsverðið
hafa verið lagfært núna, það hafi
verið óeðlilega lágt um nokkurt
skeið. Áströlsk vín lækkuðu, sem
dæmi um það er Hardy’s Collection
sem lækkaði um 4,7%, úr 850 kr. í
810 kr. fláskan.
Winston-sígarettupakki hækkar
um 17,2%, úr 145 kr. í 170. Pakki
af Prince hækkar um 12,3%, úr 146
kr. í 164 kr. Danitas-vindlapakki
hækkar um 8,8%, úr 230 kr. í 250
kr. og Half & half-píputóbak hækkar
um 16%, úr 207 kr. í 240 kr. bréfíð.
MEIRIHLUTI aðspurðra í Gall-
upkönnun, 61,7 prósent, gera ráð
fyrir að neyta bjórs eftir 1. mars
næstkomandi, er bjór verður lög-
leg söluvara í útsölum ÁTVR.
Yngri svarendur eru áhugasam-
ari um bjórinn en hinir eldri.
33,9 prósent svarenda ætla sér
ekki að drekka bjór, en 4,4 pró-
sent eru óákveðin.
Ef litið er nánar á aldurshópa-
skiptinguna, þá era það hin 25 til
34 ára sem ætla sér mesta bjór-
neyslu, en alls svöraðu 69,5 prósent
úr þeirra hópi spumingunni ját-
andi, en 67,3 prósent 35 til 44 ára
ætla sér að drekka bjór. í 15 til
24 ára hópnum era væntanlegir
bjómeytendur 61,6 prósent. Það er
ekki fyrr en komið er í elsta flokk-
inn, 60 ára og eldri, að hlutföllin
breytast, þar ætla 36,1 prósent að
drekka bjór, en 54,2 prósent ekki.
Karlar virðast spenntari fyrir
bjómum en konur, 69,9 prósent
karla ætla að drekka bjór, en 54
prósent aðspurðra kvenna. Bjórinn
nýtur mestrar hylli á höfuðborgar-
svæðinu, en þar ætla 65,5 prósent
að neyta hans samkvæmt könnun-
inni, en til samanburðar má nefna,
að í dreifbýlinu ætla 54,2 prósent
að neyta bjórs. Er fólk var spurt
um það magn sem það reiknaði
með að drekka taldi 51 prósent eina
til tvær dósir á viku Iíklega, en
óvissuhópurinn var í öðra sæti,
31,5 prósent töldu sig ekki geta
svarað með vissu. Aðeins 4,1 pró-
sent reiknuðu með því að drekka 7
dósir eða fleiri í viku hverri.
Ólafsfiörður:
Frystihús-
in sameinuð
HRAÐFRYSTIHÚS Ólafe-
Qarðar hf. keypti í gær
frystihús, rækjuverksmiðju,
saltfiskverkun og hlut Hrað-
frystihúss Magnúsar Gamal-
íelssonar hf. á Ólafsfirði í
ísfisktogaranum Ólafi Bekk
fyrir samtals 100 milljónir
króna, að sögn Svavars B.
Magnússonar framkvæmda-
stjóra Magnúsar Gamalíels-
sonar.
„Hraðfrystihús Ólafsfjarðar
yfirtók skuldir Hraðfrystihúss
Magnúsar Gamalíelssonar að
fjárhæð 95 milljónir króna.
Hraðfrystihús Óiafsfjarðar átti
fyrir frystihús, saltfískverkun,
bræðslu og hlut í togaranum
Ólafí Bekk. Hraðfrystihús
Magnúsar Gamalíelssonar á
áfram frystitogarann Sigur-
björgu og bátinn Snæbjörgu,"
sagði Svavar B. Magnússon í
samtali við Morgunblaðið.