Morgunblaðið - 14.02.1989, Qupperneq 28

28
MORGUNBLAÐIÐ VtDSKZPTI/AlVlNNULÍF ÞRIÐJUDAGUR 14. FEBRÚAR 1989
Markaður
Auglýsingamarkaður-
inn kortlagður
SAMTÖK íslenskra auglýsenda hafa ákveðið að láta gera úttekt á
íslenska auglýsingamarkaðnum og hefúr Hallgrímur Ólafsson,
rekstrarráðgjafi, verið fenginn til verksins. Reynt verður að afla
upplýsinga um auglýsingastofúr, teiknistofur og annað sem þessari
starfsemi tengist. Jafnframt er ætlunin að kanna verð á auglýsingum.
Hallgrímur Olafsson sagði í sam- Sagðist Hallgrímur vonast til að
tali við Morgunblaðið að hugmyndin eiga góða samvinnu við Samtök
væri sú að koma á fót upplýsinga- íslenskra auglýsingastofa þar sem
banka um auglýsingamarkaðinn en þekking um íslenska auglýsinga-
úttektin næði einnig til fjölmiðia. markaðinn væri fyrir hendi.
VÖRUSÝNINGAR
MARKMID
SKIPULAG
LEIÐBEININGAR —
Vörusýningar — markmið,
skipulag, framkvæmd er annað
ritið sem Ctflutningsráð annast
útgáfu á til leiðbeiningar út-
flytjendum. Hið fyrra hét Til að
byrja með — leiðbeiningar um
fyrstu skrefin í útflutningi.
Útflutningur
Skipaútgerð
Flutningar
Járnblendi-
félagsins
til SÍS
TILBOÐ Skipadeildar SÍS reynd-
ist hagstæðast í útboði Islenska
járnblendifélagsins á stykly’a-
vöruflutningum. Þessir flutning-
ar verða í höndum skipadeildar-
innar næstu tvö árin en Eim-
skipafélag íslands hafði þá áður
með höndum.
Að sögn Jóns Sigurðssonar,
forstjóra Islenska jámblendifé-
lagsins hljóðaði tilboð Skipa-
deildarinnar upp á nánast
óbreytt flutningsgjöld frá því i
fyrra og er flutningsmagnið um
2000 tonn.
Leiðbeiningarit um þátt-
töku í vörusýningum
ÚTFLUTNINGSRÁÐ íslands hefúr í samvinnu við Iðnlánasjóð gefið
út rit sem nefnist Vömsýningar — markmið, skipulag, framkvæmd.
Þessu riti er ætlað að vera útfljfy'endum stoð við undirbúning og
framkvæmd þátttöku í vömsýningum. Ingjaldur Hannibalsson fram-
kvæmdastjóri Útflutningsráðs sagði í samtali við Morgunblaðið að
íslensk fyrirtæki veiji miklum Qármunum til þátttöku í vömsýning-
um, og því sé afar mikilvægt að mistök í undirbúningi eða fram-
kvæmd spilli engan veginn fyrir árangri af þeim.
Iðnlánasjóður kostaði útgáfuna
að mestu, en ritið er liður í útgáfu-
röð Útflutningsráðs.
í inngangi sínum segir Ingjaldur
að íslensk fyrirtæki veiji árlega
200—300 milljónum til sýningar-
þáttöku og heimsókna á vörusýn-
ingar erlendis. Markmið ritsins seg-
ir hann vera að benda útflytjendum
á Ieiðir til að nýta þetta fjármagn
sem allra best.
Hulda Kristinsdóttir, sem hefur
annast útgáfuna, sagði að lengi
hafi verið vöntun á haldgóðri hand-
bók sem hafa mætti til hliðsjónar
þegar unnið væri að þátttöku í vöru-
sýningum. Hún sagðist vona að
þetta nýja rit bætti úr þessari þörf.
Ritið er 60 blaðsíður, og í því er
að finna fjölda minnisblaða og verk-
efnalista, sem vonast er til að út-
flytjendur geti haft sér til halds og
trausts við undirbúning að þátttöku
í vörusýningum.
Markaðssetning nýrrar vöru
og þjónustu. Hvernig á að
koma nýjungum á framfæri?
1. Vöruþróun er nauðsynleg. 2. Henni fylgir áhætta. Yfirleitt
misferst önnur hver nýjung á markaðnum. 3. Markaðsrann-
sóknir og rétt mat á þeim er forsenda vöruþróunar.
Leiðbeinandi:
Dennis Anderson, prófessor í r
við háskólann í Manitoba.
Tími og staður:
16.-17. febrúar kl. 09:00-17:00
í Ánanaustum 15.
ÚTFLUTNINGS
OG MARKAÐSSKÓLIÍSLANDS
Á MARKADI
Flugeldasýning
velferðarinnar
eftir Bjarna Sigtryggsson
Steingrímur Hermannsson
forsætisráðherra sagði í sjón-
varpsfyrirlestri sínum um efna- ■
hagsmál á Stöð 2 fyrir viku, að
verðmæti sköpuðust ekki í bönk-
unum, heldur í framleiðslustörf-
um. Erfitt er að segja til um á
hvaða byggðasafni ráðherrann
fann þessa hagfræðikenningu,
en hann hefði þá betur farið að
ráðum safnvarðanna til gesta,
um að skoða bara munina en
snerta þá ekki.
í nútíma samfélagi þar sem
þjónustustörf veita fleiri mönn-
um atvinnu en iðnaðarfram-
leiðsla og upplýsingaþjónusta er
undirstaða að aukinni fram-
leiðni, er það viðurkennd undir-
stöðukenning að verðmætin
skapist við eftirspum og þar
þykir sjálfsagt að menn ráði
þörfum sínum sjálfir. Hugtakið
„gerviþarfir“ er því merki um
fordóma þeirra sem það nota.
Frelsi almennings til að ráð-
stafa að vild arði eigin vinnu og
hugvits er grundvölur nútíma
hagkerfis. Af því hlýst margt og
flest gott, þótt ýmsum reynist
hált á frelsinu. Jafnvel sú neysla,
sem mönnum hættir til að for-
dæma hvað mest, er oft í raun-
inni aðeins margflókin skipti
verðmæta, sem Ieiða sitthvað
gott af 'sér. Tökum dæmi frá
síðustu áramótum.
Verðmætasköpun í innflutn-
ingi neysluvöru er að sjálfsögðu
munurinn á FOB-verði vörunnar
og útsöluverði í smásölu. Þegar
sagt er frá því í fréttum að lands-
menn hafi brennt, sprengt og
skotið upp í loftið yfir 100 millj-
ón króna verðmætum á gamlárs-
kvöld, þá gleymist að nefna þá
verðmætasköpun sem orðið hef-
ur í landinu og verður að koma
til frádráttar þessari tölu.
Engar nákvæmar tölur eru til
um söluandvirði þeirra hvellfæra
sem notuð voru til að reka illa
anda gamla ársins á brott (og
reyndar er ekki að sjá sem lætin
hafi hrifið, a.m.k. ekki á verð-
bólgudrauginn). Fyrir ári flutt-
um við hins vegar til landsins
63 tonn af áramótasprengjum
frá Kína, Taiwan og Hong Kong
og 11 tonn frá Vestur-Þýska-
landi, auk þess sem Flugleiðaiðj-
an í Garðabæ veitti þremur
mönnum atvinnu allt árið við að
búa til tíunda hluta alls sem
sprengt var.
Ekki til einskis
Flugeldasalar töldu söluaukn-
inguna í ár vera yfir 20 prósent.
Það þýðir að magnið hefur farið
yfir 100 tonn, og útsöluandvirði
verið á annað hundrað milljónir
króna. En brann þetta allt til
einskis?
Einfaldur útreikningur sýnir
að nærri lætur að jnn hafi verið
flutt sprengiefni og hráefni til
hvellfæragerðar fyrir um það bil
20 milljónir. Þessar milljónir fóru
forgörðum, þó að frádregnum
tekjum skipafélaganna. En tekj-
ur ríkisins af tollum, vörugjaldi
og loks söluskatti urðu nálægt
32 milljónir króna. Heildsöluá-
lagning og aðrar innflutnings-
tekjur, sem að langmestu leyti
lentu í höndum hjálparsveita
skáta svo og smásöluálagning,
sem að mestu leyti fór til hvers
kyns hjálparstarfsemi og íþrótta-
félaga, kann að hafa numið 48
milljónum. Þá eru ótaldar nokkr-
ar skattatekjur ríkis og sveitarfé-
laga af rekstri flugeldagerðar og
verslana.
V erðmætasköpun
I logadýrð
En kjami málsins er þessi: í
logadýrð áramótakvöldsins
færðu borgaramir skattheimtu-
mönnum ríkisins rúmar 30 millj-
ónir til að draga úr hallanum á
rekstri hinnar opinbem velferðar
á árinu sem var að líða. Og aðr-
ar 50 milljónir vom fengnar því
hjálpar-, líknar- og tómstunda-
starfi, sem einstaklingar hafa af
fómfýsi tekið að sér að annast
á eigin spýtur, án þess að íþyngja
skattakerfinu.
Og hafi þrír fimmtu þjóðarinn-
ar getað notið skrautljósanna og
umborið hvellina, þá kostaði
skemmtunin ekki nema 133
krónur á mann. Þar af fór rúmur
hundraðkall í verðmætasköpun
til velferðarinnar í landinu.
Höfundur er markaðsfræðingur
að mennt og skrifar að staðaidri
pistla um markaðsmál.
Tryggingar
Þrjú félög eftir sameiningu
BI og Samvinnutrygginga
„ÞAÐ MERKILEGA við þetta allt saman er að samkvæmt samkomulag-
inu verða úr þessum tveimur tryggingafélögum þrjú tryggingafélög.
Brunabótafélag íslands og Samvinnutryggingar halda áfram starfsemi
sinni hvað varðar húsatryggingamar, en hið nýja félag verður með
aðrar tryggingar. Menn veltu því vitaskuld fyrir sér hvemig þetta
megi verða og töldu að þetta veikti stöðu sveitarfélaganna og að með
tilliti til lagaákvæða um að Brunabótafélaginu sé skylt að veita lán,
styrki og aðstoð, yrði félagið ekki nógu öflugt eftir sameininguna
þegar yrði búið að fáera höfúðstólinn að mestu inn í hið nýja félag,“
sagði Sturla Böðvarsson bæjarstjóri í Stykkishólmi. Hann sat fúlltrúar-
áðsfúnd BÍ, þar sem samþykkt var að félagið sameinaðist Samvinnu-
tryggingum. Ingi R. Helgason forstjóri BI segir þetta vera ástæðu-
Iausan ótta, þvert á móti styrkist sambandið við sveitarfélögin. „Þeir
verða ekki bomir fyrir borð, heldur vel séð fyrir þeim að mínu mati,“
sagði Ingi.
Fulltrúaráðsfundir BÍ og Sam-
vinnutrygginga samþykktu samein-
inguna, sem felst í því að megin hluti
vátryggingastarfsemi þeirra verður
í höndum sameiginlegs tryggingafé-
lags, Vátryggingafélags Islands hf.
Stofnfundur þess félags var haldinn
á sunnudag, B. febrúar. Stjóm þess
skipa Ingi R. Helgason formaður,
Guðjón B. Ólafsson varaformaður,
Hallgrímur Sigurðsson ritari, Björg-
vin Bjamason, Friðjón Þórðarson,
Guðmundur Oddsson, Magnús Gauti
Gautason og Þorsteinn Sveinsson
meðstjómendur. Axel Gíslason hefur
verið ráðinn forstjóri nýja félagsins.
Sturla Böðvarsson segir að gagn-
rýni hafi komið fram á fulltrúaráðs-
fundi BÍ á forstjóra og stjóm félags-
ins fyrir aðdragandann og vinnu-
brögðin og ekki síður fyrir það hvern-
ig hag félagsins er komið. „Það hef-
ur verið rekið með tapi í að minnsta
kosti tvö undanfarin ár, fyrir það
kom fram mikil gagnrýni.“
Ingj R. Helgason segir eðlilegt að
þessi -gagnrýni -hafi--komið fram,-
„Sameiningin kom öllum í opna
skjöldu, ekki aðeins fulltrúaráðs-
mönnum og sveitastjómum, heldur
líka fjölmiðlum. Maður er ekki að
skorast undan þessari gagnrýni. En
svona verk er ekki hægt að vinna í
fjölmiðlum. Það hins vegar dró ekk-
ert úr ákvörðunarvaldi fulltrúaráðs-
manna.“ Ingi sagði að mikil hag-
kvæmni næðist með sameiningunni,
ekki síst að nú verður eftirleiðis
hægt að notast við eitt húsnæði í
stað tveggja áður á hveijum stað.
Ennfremur nýtist allt kerfi eins og
tölvukerfí betur. Hann segir að fyrir
dymm standi að endumýja það. Ingi
segir að tap hafi verið á rekstri BÍ
1987, en ekki liggi fyrir uppgjör
síðasta árs. Þó er vitað að tap varð
á húsatryggingunum. Bætur vegna
bmnatjóna vom í fyrra 176 milljónir
króna, en iðgjöld námu 136 milljón-
um. Um næstu mánaðamót verður
starfsmönnum BÍ sagt upp og þá
um leið endurráðnir þeir sem fá
áfram vinnu hjá hinni nýju -sam-
steypu tryggingafélaganna.
Sturla segir að ýmsar spurningar
hafi verið lagðar fyrir forstjórann,
sem var aðallega í forsvari. Lagt var
fram bréf frá ráðherra. „Þar kemur
meðal annars fram það orðalag að
hann fallist á þetta með skilyrðum,
á meðan fyrirmæli um tilvist félags-
ins og skyldur þess til að sinna bmna-
tryggingum em í lögum landsins.
Þetta bendir til þess að hann hygg-
ist breyta lögunum. Að lokum var
til afgreiðslu ályktun frá stjórn BÍ
þar sem þetta átti að samþykkjast.
Um hana urðu miklar umræður og
niðurstaðan varð sú að ég lagði til
viðbótarsamþykkt, sem síðan var
kokkað upp úr samkomulag sem Ingi
lagði fram. Þar var bætt við ályktun-
ina að það væri ítrekað að hinu nýja
félagi yrði gert að standa að baki
Bmnabótafélaginu hvað varðar
skyldur við sveitarfélögin. Ályktunin
eins og hún var frá stjóminni hefði
að mínu mati verið samþykkt með
naumum meirihluta. Eg leit svo á
að það væri ekki hagstætt fyrir fé-
lagið og þá sveitarfélögin þar með,
að þetta yrði samþykkt með hang-
andi hendi og okkar menn yrðu í
lakari samningsaðstöðu gagnvart
samvinnuhreyfíngunni.. Þess vegna
lagði ég til þessa viðbót og þar með
var þetta samþykkt með svona mikl-
um meirihluta."
Sturla lagði til í lokin að höfuð-
stöðvarnar yrðu færðar til Akur-
eyrar. „Bmnabótafélagið er fyrst og
fremst í viðskiptum við landsbyggð-
ina, það á stóra húseign á Akureyri
og ég tel það miklu hugnanlegra að
fara norður til Akureyrar en upp í
Ármúla, \, Samb
úririifyár Vlsáð tiTst’